Претрага
633 items
-
Nelinearno dinamičko modelovanje potresa izazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija
Srđan D. Kostić (2013-11-04)U ovoj disertaciji, cilj istraživanja bio je određivanje dinamičkih svojstava potresaizazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija.Analiza potresa izvedena je sa dva aspekta – u prvom delu istraživanja izučavane suvremenske serije oscilovanja tla za vreme potresa, a u drugom delu vršena je analizastabilnosti fenomenološkog Baridž-Knopof modela bloka sa oprugom. Vremenske serijeoscilovanja tla proučavane su primenom postupka analize surogat podataka, kao ikorišćenjem metoda analize nelinearnih vremenskih serija (primena teoreme orazvijanju skalarne vremenske serije). Analiza vremenskih serija izvedena je ...potres, naponsko stanje, podzemne prostorije, bifurkacije, vremenskaserija, deterministički haos, stohastičnost, perturbacije, vremensko kašnjenje, jačina trenja... sistema B, i PAB(a,b) zajednička verovatnoća merenja a i b. Veličina I naziva se uzajamna informacija dva merenja ai i bk, i simetrična je, u smislu količine informacija koju možemo saznati o bk na osnovu merenja ai. Prosečna uzajamna informacija između merenja bilo koje vrednosti ai sistema A i vrednosti ...
... sistema, A i B, čije ponašanje osmatramo u nekom vremenskom intervalu. Neka su ai i bk rezultati merenja prvog odnosno drugog sistema. Količina informacija (u bitovima) o merenju ai na osnovu merenja bk data je, na osnovu informacione teorije [Gallager, 1968]: )()( ),( log) ...
... srednju vrednost svih mogućih merenja, IAB(ai,bk): kbia kiABkiABAB baIbaPI , ),(),()( . (6.12) 89 U kontekstu posmatrane vremenske serije, s(n), neka početna vremenska serija s(n) predstavlja skup A, a rezultati merenja u vremenskom trenutku t+τ ...Srđan D. Kostić. "Nelinearno dinamičko modelovanje potresa izazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-11-04)
-
Развој геолошког информационог система Републике Србије
Геолошки информациони систем Србије (ГеолИСС) је пројектован, првенствено, са намером ефикасног дигиталног архивирања геолошких и њима сродних података. У овом раду је приказана структура базе података као основа за развој геолошки конципираног ГИС-а. Нови, објектно орјентисани (О-О) начин моделирања омогућио је дефинисање самосталних типова објеката, хијерархијски повезаних кроз тополошке и друге релације, чиме је обезбеђена њихова медјусобна интеракција. Објектно оријентисано моделирање извршено је коришћењем унифицираног језика моделирања (UML) и CASE алата, кроз концептуални и логички ниво. Физички модел ће ...... осталим геолошким карактеристикама), па је моделом омогућено праћење основних хидрогеолошких параметара (издашност извора, нивои подземних вода, температура итд.) у реалним временским интервалима. Појаве и лежишта минералних сировина су моделиране као скуп тзв. Економско-геолошких карактеристика ...Бранислав Благојевић, Бранислав Тривић, Ненад Бањац, Ранка Станковић, Велизар Николић. "Развој геолошког информационог система Републике Србије" in 14. конгрес геолога Србије и Црне Горе са међународним учешћем, Нови Сад, 18-20. октобар 2005, Cpпско геолошко друштво и Caвeз геолошких друштава Србије и Црне Горе (2005)
-
Rangiranja bagera za njihovu revitalizaciju primenom višekriterijumske analize
Obzirom da je na našim površinskim kopovima trenutno u eksploataciji veći broj rotornih bagera sa sličnim tehničkim karakteristikama i približno istom starošću postavlja se pitanje kako rangirati bagere, i kojim redom da se izvrši njihova revitalizacija. Za ocenu stanja i rangiranje ovako velikog broja bagera najpogodnije se pokazalo korišćenje višekriterijumskih metoda sa višeatributnom ocenom, odnosno bodovanje referentnih indikatora stanja bagera na osnovu ekspertske ocene. U ovom radu prikazan je metodološki pristup koji je korišćen prilikom izrade Studije «Produžetak radnog ...... ije neophodno izvršiti brojna i detaljanja ispitivanja, počev od utvrđivanja opterećenja, izrade modela, kontrole težišta, geodetskog snimanja, merenja napona i ubrzanja i brojnih drugih ispitivanja. Kako su ova ispitivanja dugotrajna i skupa nije ih moguće primeniti istovremeno na većem broju bagera ...Ivan Obradović, Dragan Ignjatović, Ranka Stanković, Ljiljana Ivković. "Rangiranja bagera za njihovu revitalizaciju primenom višekriterijumske analize" in MAREN 2006, Međunarodni simpozijum Mehanizacija i automatizacija u rudarstvu i energetika, zbornik radova, septembar 2006, Beograd, Univerzitet u Beogradu-Rudarsko-geološki fakultet (2006)
-
Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude
Ivana M. Jovanović (2016-01-13)U oblasti procesa prerade rude, flotacijska koncentracija predstavlja jednu od najznačajnijih i najčešće primenjivanih metoda separacije korisnih od nekorisnih minerala. Samim tim, veoma je važno osigurati uspešan rad flotacijskog postrojenja kroz dostizanje zadovoljavajućih tehno-ekonomskih pokazatelja. Cilj upravljanja procesom flotacijske koncentracije je upravo optimizacija kvaliteta i iskorišćenja korisne komponente u koncentratu uz maksimizaciju profita. Shodno tome, istraživanja na polju modelovanja i upravljanja ovim procesom zauzimaju značajno mesto u praksi kontolnog inženjenringa.Teorijska istraživanja u okviru doktorske disertacije obuhvatila su analizu položaja ...flotacijska koncentracija, modelovanje, upravljanje, inteligentni sistem, soft kompjuting, fazi logika, veštačke neuronske mreže... procesu i da ne postoji efikasna metoda za merenje pojedinačnih verovatnoća i uticajnih faktora, ovaj model nije praktičan. Nakon modela verovatnoće koji je dao Schumann, Kelsall razvija alternativni pristup modelu koji omogućava jednostavnija merenja. On je smatrao da je masa određene komponente ...
... lje ne v re d n o s ti : R e g u la c io n e p ro m e n lj iv e Ekonomski faktori Filtrirana merenja: Primarne i sekundarne promenljive Filtrirana merenja: Sekundarne promenljive Slika 45. Kontrolna hijerarhija u upravljanju procesima pripreme mineralnih sirovina ...
... ekspertske fazi logičke kontrolne strategije u ciklusu grubog flotiranja bakra. Prva strategija bazirana je samo na merenjima kvaliteta jalovine i koncentrata, dok druga uključuje i merenja kvaliteta proizvoda intermedijarnih ćelija. Rezultati simulacije su pokazali da se primenom ovih strategija i ...Ivana M. Jovanović. "Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-01-13)
-
Evidence of Variscan and Alpine tectonics in the structural and thermochronological record of the central Serbo-Macedonian Massif (south-eastern Serbia)
... (samples SMOI and SM437-I; Table I; Fig. 2) in central parts of the study area shows that this region had already cooled below ca. 310 "C (closure temperature of biotite; Harrison et al. 1985) during the early Carbonifer- ous and was not affected by the early Permian extension and/or transtension ...
... cooled down to temperatures below ca. 310 "*C in Carboniferous, and only certain areas were reheated to temperatures above ca. 405 "C (closure temperature of muscovite; Harrison et al. 2009) during the early Permian rifting. In cither case, the extent of unaf- fected and affected areas could not ...
... the Lower Complex (SM248- 1; 195 + 1 Ma; Table 1; Figs. 2, 14) suggests that some local reheating to temperatures above ca. 310 *C (closure temperature of biotite; online Appendix A) took place in Early Jurassic. During this local thermal event, which could explain the evidence of retrogression ...Milorad D. Antić, Alexandre Kounov, Branislav Trivić, Richard Spikings, Andreas Wetzel. "Evidence of Variscan and Alpine tectonics in the structural and thermochronological record of the central Serbo-Macedonian Massif (south-eastern Serbia)" in International Journal of Earth Sciences, Springer Science and Business Media LLC (2016). https://doi.org/10.1007/s00531-016-1380-6
-
Arsenic in Tap Water of Serbia´s South Pannonian Basin and Arsenic Risk Assessment
Petar Papić, Marina Ćuk, Maja Todorović, Jana Stojković, Bojan Hajdin, Nebojša Atanacković, Dušan Polomčić (2012)... associated with groundwater in geothermal areas or with low-temperature groundwater systems. Given that the sub- ject matter of this research was groundwater used for drink- ing water supply, the focus is on the theoretical basis of low-temperature systems. Conditions that favor arsenic migration are associated ...Petar Papić, Marina Ćuk, Maja Todorović, Jana Stojković, Bojan Hajdin, Nebojša Atanacković, Dušan Polomčić. "Arsenic in Tap Water of Serbia´s South Pannonian Basin and Arsenic Risk Assessment" in Polish Journal of Environmental Studies (2012)
-
Integrative GHG Assessment in Oil and Gas Industry
Reducing greenhouse gas emissions is one of the main targets of national strategies in European countries. As a main contributor to emissions, the energy sector is recognized as the most promising to apply measures and actions aimed to decrease GHG emissions. The Oil and Gas industry as a significant contributor to global greenhouse gas emissions is facing a growing need for estimating, mitigating, and reducing the impact of their operations on the atmosphere to stay competitive in a newly ...... signatory countries achicved international consensus to limit increases in the global average temperature to well below 2%C compared to pre-industrial levels, and to make efforts to limit the temperature increase to 1.55C compared to pre-industrial levels [6]. The task set before thc countries that ...Aleksandar Mirković, Marija Živković, Stevan Đenadić, Darja Lubarda, Chinedu Anyanwa. "Integrative GHG Assessment in Oil and Gas Industry" in Energija, ekonomija, ekologija (2023). https://doi.org/10.46793/EEE23-1.51M
-
Clockwise vertical-axis rotation in the West Vardar zone of Serbia: Tectonic implications
The Vardar-Tethyan mega-suture between the Eurasian and Adria (Gondwana) margins comprises remnants of oceanic lithosphere of Neotethys and distal parts of the adjacent continental margins including unconformable Late Cretaceous sedimentary cover and Cenozoic igneous rocks of post-obduction age. This study provides kinematic constraints for displacements and rotations affecting the Serbian part of the West Vardar and Jadar-Kopaonik units after the closure of the Neotethyan (= Sava) Ocean. The targets of the paleomagnetic research were Late Cretaceous sediments representing an ...... circles), for the normalized intensity/susceptibility versus temperature diagrams: open circles: susceptibility, dots: intensity Clockwise vertical-axis rotation in the West Vardar zone of Serbia: tectonic implications 207 temperature with orientation similar to the removed overprint. 5.2 Oli ...
... The Curie-point measurement on specimen 3651 from site 29 (Supplementary Fig. 4) shows an increase of susceptibility upon heating from room temperature to about 250 �C, a minimum at about 350 �C and above that a magnetite phase (somewhat oxidized?). In the cooling curve the first phase is not ...
... General Assembly, Prague, Abstracts, IUGG-1324. Lowrie, W. (1990). Identification of feromagnetic minerals in a rock by coercitive and unblocking temperature properties. Geophys- ical Research Letters, 17, 159–162. Marković, B., Pavlović, Z., Terzin, V., Urošević, M., Antonijević, R., Milosavljević ...Vesna Lesić, Emo Márton, Violeta Gajić, Dragana Jovanović, Vesna Cvetkov. "Clockwise vertical-axis rotation in the West Vardar zone of Serbia: Tectonic implications" in Swiss Journal of Geosciences, Basel : Springer International Publishing (2018). https://doi.org/10.1007/s00015-018-0321-8
-
Agates of the Lece Volcanic Complex (Serbia): Mineralogical and Geochemical Characteristics
Agate veins and nodules occur in the Lece Volcanic Complex (Oligocene-Miocene) situated in the south of Serbia and occupying an area of 700 km2. This volcanic complex is composed predominantly of andesites, with sporadic occurrences of andesite-basalts, dacites and latites, and features agate formations that have been very little investigated. This study focuses on five selected agate occurrences within the Lece Volcanic Complex, employing optical microscopy, scanning electron microscopy (SEM), X-ray powder diffraction analysis, inductively coupled plasma mass spectrometry ...Zoran Miladinović, Vladimir Simić, Nenad Nikolić, Nataša Jović Orsini, Milena Rosić. "Agates of the Lece Volcanic Complex (Serbia): Mineralogical and Geochemical Characteristics" in Minerals, MDPI AG (2024). https://doi.org/10.3390/min14050511
-
Geochemical characterization of sediments from the archaeological site Vinča – Belo Brdo, Serbia
Gorica Veselinović, Dragana Životić, Kristina Penezić, Milica Kašanin-Grubin, Nevenka Mijatović, Jovana Malbašić, Aleksandra Šajnović (2020)Gorica Veselinović, Dragana Životić, Kristina Penezić, Milica Kašanin-Grubin, Nevenka Mijatović, Jovana Malbašić, Aleksandra Šajnović. "Geochemical characterization of sediments from the archaeological site Vinča – Belo Brdo, Serbia" in CATENA, Elsevier BV (2020). https://doi.org/10.1016/j.catena.2020.104914
-
Arsenic in tape waters of the south Pannonian basin (Serbia) and arsenic risk assessment
Petar Papić, Marina Ćuk, Maja Todorović, Jana Stojković, Bojan Hajdin, Nebojša Atanacković, Dušan Polomčić (2012)... associated with groundwater in geothermal areas or with low-temperature groundwater systems. Given that the sub- ject matter of this research was groundwater used for drink- ing water supply, the focus is on the theoretical basis of low-temperature systems. Conditions that favor arsenic migration are associated ...Petar Papić, Marina Ćuk, Maja Todorović, Jana Stojković, Bojan Hajdin, Nebojša Atanacković, Dušan Polomčić. "Arsenic in tape waters of the south Pannonian basin (Serbia) and arsenic risk assessment" in Polish Journal of Enivronmental Studies 21 no. 6, Olsztyn, Poland : Polish Journal of Enivronmental Studies (2012): 1783-1790
-
The use of biological markers in determination of origin and type of organic matter in the Tisza river sediments
Snežana Štrbac, Gordana Gajica, Aleksandra Šajnović, Nebojša Vasić, Ksenija Stojanović, Branimir Jovančićević (2013)The objective of the study was to determine the origin and type of organic matter (OM) of the Tisza recent sediments along the distance of 153 km through the territory of Serbia. For this purpose group organic-geochemical parameters and biomarker compositions were used. All samples contain approximately same amount of OM, which was deposited under uniform, slightly reducing conditions. Based on the distribution of n-alkanes, the origin and type of OM could not be precisely estimated. However, n-alkane patterns ...... corer and transported to laboratory in polyethylene bags. The sediment samples were wet-sieved through a 63 μm sieve and then air dried at room temperature. The dried samples were gently pounded in a porcelain mortar. Subsequently, the samples were split into smaller aliquots by coning and quartering ...
... to an Agilent 5975C mass selective detector (70 eV) was used. The column was heated from 80 to 310 °C, at a rate of 2 °C min-1, and the final temperature of 310 °C was maintained for an additional 25 min. Detailed analyses of the target compounds were conducted using the following ion chromatograms: ...Snežana Štrbac, Gordana Gajica, Aleksandra Šajnović, Nebojša Vasić, Ksenija Stojanović, Branimir Jovančićević. "The use of biological markers in determination of origin and type of organic matter in the Tisza river sediments" in Journal of Serbian Chemical Society, Beograd : Srpsko hemijsko društvo (2013). https://doi.org/10.2298/JSC130614087S
-
Anisotropic grossular–andradite garnets: Evidence of two stage skarn evolution from Rudnik, Central Serbia
This paper presents LA-ICP-MS data for garnets from the Rudnik skarn deposit (Serbia), which range from Grs45–58Adr40–52Alm2–3 in the core and Adr70–97Grs2–29Sps1 in the rim displaying anisotropy and zoning. In spite of wide compositional variations the garnets near the end-member of andradite (Adr > 90) are generally isotropic. Fe-rich rims exhibit LREE depletion and flat HREE pattern with weak negative Eu anomaly, including higher As and W contents. On the other side, the Fe-poorer core shows flat REE pattern ...... produced by metasomatism or change in temperature and pressure conditions. However, the small contact-metamorphic aureole, like that on Rudnik Mt. does not display any physical evidence for major variation and does not testify to large changes of pressure and temperature. In fact, garnet has kept growing ...Bojan Kostić, Danica Srećković-Batoćanin, Petyo Filipov, Pavle Tančić, Kristijan Sokol. "Anisotropic grossular–andradite garnets: Evidence of two stage skarn evolution from Rudnik, Central Serbia" in Geologica Carpathica, Central Library of the Slovak Academy of Sciences (2021). https://doi.org/10.31577/GeolCarp.72.1.2
-
Димензионисање система завојних пумпи
Марија Дивац (2024)Овај завршни рад се бави димензионисањем система завојних пумпи (Progressive Cavity Pumps - PCP) које се широко користе у нафтној и гасној индустрији, нарочито за подизање тешких и вискозних флуида. Завојне пумпе су се показале као ефикасно решење у бушотинама са сложеним условима,захваљујући својој способности да транспортују флуиде са високим садржајем чврстих честица и гаса.Рад обухвата анализу кључних параметара као што су вискозност, густина, дубина бушотине и притисак, који су пресудни за избор одговарајуће пумпе.Применом софтверског алата извршена је ...завојне пумпе, димензионисање, експлоатација нафте, вискозни флуиди, софтверска симулација, PCP пумпе... (%) Specify _ () Calculate Correlation: Chew & Connally - 60 % DEAD OIL Correlation: Begos & Robinson Temperature (1st): · 68 degC Viscosity (1st: | |0.007206577 kg/(m.s) Temperature (2nd): 19.9 degC Viscosity (2nd): – 0.2346629 ~ |ko/(m.s) []PiPEsIM e | / Close Canuka 3 Buckosnocm u ...Марија Дивац . Димензионисање система завојних пумпи, 2024
-
Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима
Dejan Brkić (2010-03-30)Природни гас ће се у будућности све више користити као енергент за подмиривање грејних потреба становништва у српским градовима. Стога је потребно изнаћи најповољнији начин употребе природног гаса. Природни гас се може користити за подмирење грејних потреба становништва на два дијаметрално супростављена начина, и то директно, тако што би се гас директно уводио у зграде путем дистрибутивног система за снабдевање гасом и затим сагоревао у гасном котлу којим је сваки стан опремљен (гасни дистрибутивни систем), или индиректно, тако што ...prirоdni gаs, distribuciја gаsа,grејаnjе, cеvоvоdi, cеvоvоdnе mrеžе,fаktоr trеnjа pri prоtоku fluidа,urbаnizаm... Систем даљинског снабдевања топлотном енергијом је у неку руку доста скупљи, а ако се пореде само цевоводи, он је скупљи зато што има доводни и одводни вод, што су цеви челичне и што је потребна изолација. Као што је речено, директан систем дистрибуције гаса је опонент систему даљинског грејања. ...
... у време кризе деведесетих година и на угаљ. Предвиђа се гашење свих тих котларница. У складу са новом стратегијом развоја сви даљински системи грејања ће да користе природни гас као основно гориво. Као главни циљ се поставља супституција чврстих горива за потребе ...
... Београду нпр. становници који остварују одређен вид социјалне помоћи добијају субвенцију и до 50% за цену грејања које се оствару даљинским системом из топлана. Највећи попуст, тј. 50% умањену цену плаћају и све породице које имају најмање једног члана који је учествовао у ратовима ...Dejan Brkić. "Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2010-03-30)
-
Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима
Dejan Brkić (2010-03-30)Природни гас ће се у будућности све више користити као енергент за подмиривање грејних потреба становништва у српским градовима. Стога је потребно изнаћи најповољнији начин употребе природног гаса. Природни гас се може користити за подмирење грејних потреба становништва на два дијаметрално супростављена начина, и то директно, тако што би се гас директно уводио у зграде путем дистрибутивног система за снабдевање гасом и затим сагоревао у гасном котлу којим је сваки стан опремљен (гасни дистрибутивни систем), или индиректно, тако што ...prirоdni gаs, distribuciја gаsа,grејаnjе, cеvоvоdi, cеvоvоdnе mrеžе,fаktоr trеnjа pri prоtоku fluidа,urbаnizаm... Систем даљинског снабдевања топлотном енергијом је у неку руку доста скупљи, а ако се пореде само цевоводи, он је скупљи зато што има доводни и одводни вод, што су цеви челичне и што је потребна изолација. Као што је речено, директан систем дистрибуције гаса је опонент систему даљинског грејања. ...
... у време кризе деведесетих година и на угаљ. Предвиђа се гашење свих тих котларница. У складу са новом стратегијом развоја сви даљински системи грејања ће да користе природни гас као основно гориво. Као главни циљ се поставља супституција чврстих горива за потребе ...
... Београду нпр. становници који остварују одређен вид социјалне помоћи добијају субвенцију и до 50% за цену грејања које се оствару даљинским системом из топлана. Највећи попуст, тј. 50% умањену цену плаћају и све породице које имају најмање једног члана који је учествовао у ратовима ...Dejan Brkić. "Ефикасност дистрибуције и коришћења природног гаса у домаћинствима" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2010-03-30)
-
Sistem poslovne inteligencije za upravljanje zaštitom na radu u rudarskoj industriji
Ljiljana R. Kolonja (2016-09-23)Postojeća organizacija zaštite na radu na površinskim kopovima uglja često nije umogućnosti da blagovremeno i tačno ukaže na nedostatke, koji mogu u bližoj ilidaljoj budućnosti da budu uzrok narušavanja bezbednosti radnika, ali i uzrokoštećenja materijalnih dobara rudnika. Nemogućnost donošenja pravovremenihodluka je moguće izbeći uvođenjem softverski podržanih sistema za praćenje ianalizu bezbednosti i zaštite na radu.Osnovni cilj ove doktorske disertacije je definisanje metodologije i razvoj modelasistema upravljanja zaštitom na radu, koji će omogućiti savremen, adekvatan isveobuhvatan način praćenja i analize ...... kontrole opasnosti (obuhvata promenu menadžmenta, reakciju na hitne slučajeve, mere kontrole opasnosti / rizika, nabavka i izrada ugovora). Procena: Merenje učinaka, Istraživanje povreda na radu, bolesti i incidenata, Provere, Menadžerska provera-analiza. Akcija: Preventivna i korektivna akcija ...
... . 31 1. OHS Politika, 2. Primena i sprovođenje (Planiranje, Primena i Sprovođenje), 3. Provera i korektivne mere (Provera, Praćenje i merenje performansi i Ocena), 4. Preispitivnje od strane rukovodstva. U cilju realizacije sistema upravljanja bezbednošću i zdravljem na radu neophodno ...
... i analiza indikatora stanja zaštite na radu, kao što su nezgode, povrede na radu i profesionalna oboljenja (Provera, Praćenje i merenje performansi i Ocena), primenom savremenih informacionih tehnologija, treba da omogući dobijanje korisnih informacija i sticanje znanja ...Ljiljana R. Kolonja. "Sistem poslovne inteligencije za upravljanje zaštitom na radu u rudarskoj industriji" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-23)
-
Optimisation of underground mine decline development system using genetic algorithm
Zoran Gligorić, Aleksandar Ganić, Rade Tokalić, Aleksandar Milutinović. "Optimisation of underground mine decline development system using genetic algorithm" in Underground mining engineering, Beograd : Univerzitet u Beogradu – Rudarsko–geološki fakultet (2014)
-
Energetska efikasnost elektromotora na površinskim kopovima
Snežana Aleksandrović, Ilija Jeftenić (2023)Snežana Aleksandrović, Ilija Jeftenić. "Energetska efikasnost elektromotora na površinskim kopovima" in 11. Međunarodna konferencija “Ugalj i kritični materijali" CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023. , Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
Natural two-dimensional pyrophyllite: Nanoscale lubricant, electrical insulator and easily-machinable material
Borislav Vasić, Radoš Gajić, Ivana Milošević, Žarko Medić, Marina Blagojev, Marko Opačić, Aleksandar Kremenović, Dejan Lazić (2022)Pyrophyllite, with the chemical formula Al2Si4O10(OH)2, is a naturally occurring and abundant van der Waals mineral belonging to the group of phyllosilicates. It is very soft, layered crystal used for sculpting and an excellent electrical and thermal insulator aimed for the operation at high pressure and temperature. Here, for the first time, two-dimensional (2D) pyrophyllite obtained by both mechanical and liquid phase exfoliation is presented and investigated at the nanoscale. The layered structure provides low friction coefficient of around ...Atomic force microscopy, Insulating properties, Nanofriction and wear, Natural two dimensional materials, Phyllosilicates, PyrophylliteBorislav Vasić, Radoš Gajić, Ivana Milošević, Žarko Medić, Marina Blagojev, Marko Opačić, Aleksandar Kremenović, Dejan Lazić. "Natural two-dimensional pyrophyllite: Nanoscale lubricant, electrical insulator and easily-machinable material" in Applied Surface Science, Elsevier BV (2022). https://doi.org/10.1016/j.apsusc.2022.155114