Претрага
280 items
-
Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu
Olivera Kitanović (2021)Rudarska proizvodnja obuhvata kompleksne tehnološke sisteme, što nameće potrebu za uspostavljanjem i unapređivanjem sistema upravljanja rizikom. Heterogenost i obim podataka neophodnih za upravljanje rizikom zahtevaju sistem koji ih na fleksibilan način integriše i omogućava njihovo optimalno korišćenje. Osnovni cilj ove disertacije je razvoj ontologije za domen rudarstva i na njoj zasnovanog modela za upravljanje rizikom. Njegova realizacija podrazumeva i implementaciju algoritama ekstrakcije informacija za popunjavanje ontologije, kao i odgovarajuće softversko rešenje. Razvoj modela obuhvata i značajno proširenje rudarskog korpusa, kao ...rudarstvo, rizik, upravljanje rizikom, procena rizika, ontologija, semantička mreža, ekstrakcija informacija, upravljanje znanjem, računarska lingvistika... e životnog ciklusa uspešnog plana, životni ciklus se može podeliti u nekoliko faza, a odluke se moraju donositi nakon svake faze, - uspostavljanje potrebnih informacija za donošenje zdravih odluka na kraju svake faze, informacije se opisuju kao ulazne varijable, čija je vrednost neizvesna i mogu ...
... plana dinamike otkopavanja rude i otpada kroz sve faze u životnom veku jednog rudnika. U svom pristupu uključuju upravljanje rizicima koji su povezani sa neizvesnošću prostiranja rudnog tela i kvaliteta rude. Proces optimizacije uključuje nekoliko faza i bazira se na integraciji više jednako mogućih ...
... celini, otkriva se da je ono što je započelo kao materijalni predmet mineralna anomalija u zemlji je definisana i redefinisana u četiri glavne faze. Prva faza podrazumeva konceptualne studije projektnih ideja za identifikaciju potencijalnih lokacija na osnovu njihovih geoloških karakteristika. Zatim ...Olivera Kitanović. Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu, Beograd : [O. Kitanović], 2021
-
Srbija u OneGeology Europe
Геолошки завод Србије као носилац Пројекта ОneGeologyEurope заједно са Рударско геолошким факултетом и Министарством за природне ресурсе, рударство и просторно планирање су се укључили у међународни Пројекат OneGeology Europe у мају 2013. године у већ поодмаклој фази израде Пројекта. До краја 2013. године испунили су завршене активности које треба да доведу до пуноправног укључења у Пројекат чиме је Република Србија нашла своје место на Геолошкој карти Европе 1:1М. Геолошка карта Србије 1:1М представља компилациону односно поједностављену верзију ОГК 1:500 ...... за природне ресурсе, рударство и просторно планирање су се укључили у међународни Пројекат OneGeology Europe у мају 2013. године у већ поодмаклој фази израде Пројекта. До краја 2013. године испунили су завршене активности које треба да доведу до пуноправног укључења у Пројекат чиме је Република Србија ...
... учеснике 1G-E (http://arkisto.gtk.fi/metatieto/onegeologywp3-dataspecv5.pdf). РЕЗУЛТАТИ Прикључење Републике Србије у 1G-E пројекат обухвата више фаза: припрему геолошких података, попуњавање вишејезичне базе метаподатака, превођење интерфејса и публиковање веб сервиса. Припрема података Дигитална ...
... поменутог материјала који је послужио као полазна основа за компилацију јединица приказаних на карти 1:1М коришћени су и подаци добијени у каснијим фазама израде геолошке карте Србије уз корисне консултације и сугестије колега који су детаљније проучавали конкретну геолошку проблематику појединих области ...Danka Blagojević, Ranka Stanković, Petar Stejić, Velizar Nikolić. "Srbija u OneGeology Europe" in Zapisnici Srpskog geološkog društva za 2013. godinu, Beograd : Srpsko geološko društvo (2014)
-
Industrija 4.0 - koncept prediktivnog održavanja 4.0 (PdM 4.0) u rudarstvu
Četvrtu industrijsku revoluciju – Industriju 4.0 karakteriše upotreba cyber-fizičkih sistema. Da bi se postigla optimalna strategija održavanja (ali i eksploatacije), neophodno je razviti sisteme koji podržavaju napredne inteligentne sisteme održavanja ili tehnologije pametnog održavanja. Iz toga su proizašli postulati Prediktivnog održavanja 4.0 (PdM 4.0) koji definišu veoma blisku budućnost u oblasti održavanja tehničkih sistema pa i rudarske opreme. PdM 4.0 uključuje iskorišćenje snage veštačke inteligencije za stvaranje stalnog uvida u otkrivanje uzroka i anomalija u radu opreme, koje se ...Predrag Jovančić, Vesna Damnjanović, Dragan Ignjatović, Miloš Tanasijević, Stevan Đenadić. "Industrija 4.0 - koncept prediktivnog održavanja 4.0 (PdM 4.0) u rudarstvu" in IX Međunarodna konferencija UGALJ 2019, Zlatibor, Srbija, 23-26. oktobar 2019., Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2019)
-
Aлтерације перидотита контролисане карактером флуида на примеру харцбургита Рудника - Серпентинизација или талкизација?
Стефан Петровић, Наталија Батоћанин (2020)У раду су приказани резултати испитивања серпентинисаних харцбургита Брђана (43°58'45.1" СГШ, 20°25'12.6" ИГД) и талкизираних харцбургита откривених у интервалу 429-559.8 m у истражној бушотини 330А/18 (44°07'33.2" СГШ, 20°30'28.5" ИГД) на Руднику. Узорци оба локалитета показују карактеристике резидуалних харцбургита из омотача, односно тектонита; лепидобластичне, бластозрнасте, или порфирокластичне структуре и масивне текстуре. Серпентинисани харцбургити и серпентинити Брђана су изграђени од серпентина, ретких реликата оливина и ортопироксена, акцесорног спинела, и веома ретког секундарног магнезита и магнетита. Најдоминантнији састојак (местимично гради и преко ...... микроскопу Leica DMLSP, који је повезан са камером Leica DFC290 HD преко програма LAS V4.1; - у циљу детаљнијих података о присутним минералним фазама примењене су SEM-EDS (Scanning Electron Microscopy with Energy Dispersive Spectroscopy) анализе у лабораторији за скенирајућу електронску микроскопију ...
... снизио шум. Рендгенски дифрактограм је прикупљен у угаоном опсегу 5-75° 2θ, са кораком 0,01°, и брзином прикупљања података од 5 °/min. Кристалне фазе су идентификоване помоћу наменског Rigaku PDXL 2.0 програмског пакета (са инсталираном ICCD PDF-2 2016 базом података). Сва лабораторијска испитивања ...
... 3). Талк је скоро идеалног састава: [Mg2.98Fe0.03Si3.98O10(OH)2] (Deer et al., 1971, 1972; Таб. 1). У појединим узорцима може се уочити и иницијална фаза трансформације ортопироксена у талк. Оливин се појављује у изометричним, хипиидиоморфним до алотриоморфним кристалима, неуједначених димензија ...Стефан Петровић, Наталија Батоћанин. "Aлтерације перидотита контролисане карактером флуида на примеру харцбургита Рудника - Серпентинизација или талкизација?" in Записници српског геолошког друштва, Српско геолошко друштво, Београд (2020)
-
Lamprofiri Kolaričke reke (Boranja)
Luka Jović (2024)Lamprofiri su grupa egzotičnih ultrakalijskih stena poznatih po sadrţaju nekompatibilnih elemenata i elemenata retkih zemalja. U našem delu sveta pojavljuju se u okviru ultrakalijskih provincija u Španiji, Italiji, Srbiji, Makedoniji i Turskoj. U Srbiji su zastupljeni ponajviše u zapadnim delovima zemlje, oko opština Ljubovija i Mali Zvornik, ali i u široj okolini Rudnika, Kopaonika i u istočnoj Srbiji. Mnoga ispitivanja sprovedena su u rudnom polju Veliki Majdan u zapadnoj Srbiji sa čije jugoistočne strane protiče Kolarička reka. Ovaj lokalitet ...geohemija, lamprofiri, ultrakalijski magmatizam, elementi retkih zemalja, mešanje magmi, mineta, kersantit, flogopit... (udruženi aktinolit, flogopit i pirit); Od hemijskih faza na ovoj SEM fotomikrografiji okarakterisani su aluminijum, kalcijum, titan, gvožđe, kalijum, silicijum, magnezijum, fosfor, mangan i sumpor. Kalcijum daleko nadmašuje ostale faze po količini. Nije prisutan jedino u flogopitu i piritu ...
... dominaciju magmatskih stena — granodiorita, i podređeno dacita i lamprofira. Najveći deo ovih stena nastao je naravno tokom Alpske orogeneze u više faza. Granodioritski pluton Boranje, na čijoj Jugoistočnoj margini leži rudnik Veliki Majdan, biva utisnut početkom kenozoika, odnosno pri prelazu iz ...
... Velikog Majdana (a istovremeno ıi Srebrenice). (izvori?) Po ranijem shvatanju, smatralo se da su lamprofirski dajkovi nastali u jednoj od poslednjih faza ovog procesa. Granodioriti su ovde predstavljeni masivom Boranje, koji na list Ljubovija prelazi samo južnim delom. Ovde su autori lista primetili ...Luka Jović. Lamprofiri Kolaričke reke (Boranja), 2024
-
Analiza softvera za projektovanje ESP sistema
Aleksandar Sredojević (2024)U momentu kada pritisak na dnu bušotine nije dovoljan da savlada ukupne gubitke pritisaka od dna bušotine do separatora, proizvodnja pomoću ležišne energije nije više moguća i bušotina prestaje sa eruptivnim radom. Kako bi ponovo omogućili proizvodnju fluida iz bušotine, potrebno je primeniti neke od mehaničkih metoda eksploatacije. Najprimenljivije mehaničke metode eksploatacije su: gas lift (GL), dubinske pumpe sa klipnim šipkama (SRP), električne uronjene centrifugalne pumpe (ESP), zavojne pumpe (PCP) i hidraulične pumpe (HP). Jadna od tih metoda koja ...električna centrifugalna pumpa (ESP), proizvodnja fluida, mehaničke metode eksploatacije, Prosper, Pipesim... frakcije se kreću prema sekciji pumpe (Lončar, A., 2021). Rotirajući separator razdvaja tečnu fazu i gas posredstvom centrifugalne sile u posebnoj komori rotora. Odatle se gas oslobađa u međuprostor, a tečna faza odlazi do prve sekcije pumpe (Lončar, A., 2021). Takođe se sreću i dva različita tipa ...
... pritiska nego što Je bio na ulazu u radno kolo, pri čemu Je rad jednog stepena pumpe povećao pritisak. Zato što se pražnjenje bilo koje faze dovodi do unosa u sledeću fazu, proces se ponavlja i pritisak tečnosti koja se pumpa u skladu sa tim se ı povećava (Gabor, T., 2018; Zelić, M. & Čikeš, M., 2006) ...
... X-I .. nananaoaaaaaakae 62 7 ZAKLJUČAK.... dn niaaaaaaa iii aaaaaeiaaaaaaai 74 IPIN:1.0. NIJ 50 WAAA 75 1 UVOD Naftne bušotine u svojoj ranoj fazi rada proizvode eruptivno na osnovu ležišne energije. Ova vrsta proizvodnje znači da je pritisak na dnu bušotine dovoljno visok da prevaziđe zbir ...Aleksandar Sredojević. Analiza softvera za projektovanje ESP sistema, 2024
-
Savremeni pristup rešavanja problema industrijskog otpada
Mariја Bošković (2024)Rad ukazuje na savremene metode rešavanja problema industrijskog otpada, sa posebnim fokusom na pećnu prašinu koja nastaje tokom metalurških procesa, poput proizvodnje čelika u elektrolučnim pećima. U radu se detaljno razmatra hemijski sastav pećne prašine, koja sadrži teške metale poput cinka, olova i kadmijuma, i naglašavaju ekološki izazovi koje predstavlja njeno zbrinjavanje. Takođe, analiziraju se metode tretmana i valorizacije pećne prašine, uključujući pirometalurške i hidrometalurške procese, pri čemu je poseban akcenat stavljen na reciklažu cinka iz pećne prašine. Dalje, ...... vrednosti geomehaničkih parametara (kao posledica prethodnih promena, jer npr. nema prirodnih gline, kod pepela značajno učešće amorfne faze, kod metala vitrifikovana faza) itd.[4]. 10 OOTPADI IZ TERMIČKIH PROCESA 10 01 otpadi iz energana i drugih postrojenja za sagorevanje (osim 19) 10 01 01 |pepeo ...
... ne prašine pri proizvodnji čelika nastaje [5]: 1. u fazi punjenja peći čeličnim otpadom i dodacima kao što su kreč i karburit, 2. između čeličnog otpada i elektroda, pod dejstvom električnog luka koji topi čelični otpad i formira tečnu fazu prekrivenu šljakom, 3. tokom rafiniranja čelika, 4 ...
... šljaci ili čeličnoj kupci sa obogaćenjem cinkom; često su šuplje kada su veće od 2 ili 3 um (slika 13.). > Heterogene sfere koje se sastoje od faze šljake i faze čelika obogaćene cinkom (slika 14.); neke od njih imaju dendritičnu strukturu bogatu gvozđem koja je zakopana unutar staklastog sloja. ...Mariја Bošković. Savremeni pristup rešavanja problema industrijskog otpada, 2024
-
Idejno rešenje zaštite površinskog kopa Zapadni Kostolac od površinskih i podzemnih voda
Željko Savić (2024)Svaki veći površinski kop ima dobro razvijene etaže, pa samim tim i veće površine na koje dospe površinska voda, koju je potrebno prikupiti i dirigovano provesti do odgovarajućih recipijenata, kako ne bi ugrozila eksploataciju otkrivke i uglja.... hidrogeološka istraživanja, predviđeno je da se hidrogeološki radovi dinamički prostorno odvijaju po fazama razvoja rudarskih radova, pošto istraživanja nisu i ne mogu biti planirana i izvedena u Jednoj fazi. Ova istraživanja moraju da prate razvoj površinskog kopa, odnosno, traju dokle god postoji površinski ...
... potreban za odlaganje otkrivke i međuslojne jalovine iznosi 1.162.434.000 mš. Odlaganje otkrivke i međuslojne jalovine sa kopa Kostolac Zapad, u fazi otvaranja kopa, predviđeno je na spoljašnjem odlagalištu dok se ne steknu uslovi za odlaganje na unutrašnjem odlagalištu. Prema planiranoj dinamici ...
... površinski kop i obavezno se nastavljaju nakon zatvaranja rudnika. Predviđeno je da se sistem zaštite kopa od voda izvede kroz dve faze, i to: prethodno „dimenzionisanje sistema odvodnjavanja i dimenzionisanje sistema odvodnjavanja na osnovu monitoringa tokom rada povrpšinskog kopa. Prethodno ...Željko Savić. Idejno rešenje zaštite površinskog kopa Zapadni Kostolac od površinskih i podzemnih voda, 2024
-
Classification of mining waste landfills according to legislation in Serbia
... klasifikacije depo- nija na osnovu karaktera otpada, Uredba se dodatno bavi i karakteristikama vodene faze kod mokrih depo- nija. Deponija se klasifikuje u kategoriju A ako se usta- novi da je vodena faza u deponiji opasna na osnovu maksimalne godišnje koncentracije neke opasne sup- stance. Maksimalna ...
... bi li se deponija održavala u stabilnom stanju i sprečio svaki potencijalni udes, potrebno je izvršiti njenu klasifikaciju prema rizičnosti već u fazi proje- ktovanja. Prema podacima iz 2007. godine svega 8 zemalja u Evropi ima uspostavljenu sopstvenu klasifikaciju de- ponija rudarskog otpada ...
... godišnje količine, kao i godišnje povećanje vode u taložnom jezeru. U praksi ovo znači da bi ustanovljene koncen- tracije opasnih materija u vodenoj fazi deponije trebalo uporediti sa graničnim vrednostima emisije (GVE) na osnovu Uredbe o graničnim vrednostima emisije zaga- đujućih materija u vode ...Dragana Nišić, Uroš Pantelić, Nikoleta Aleksić, Neda Nišić. "Classification of mining waste landfills according to legislation in Serbia" in Tehnika, Centre for Evaluation in Education and Science (CEON/CEES) (2021). https://doi.org/10.5937/tehnika2105575N
-
Утицај похабаности резних елемената роторног багера на ниво вибрација погона за копање
Филип Милетић (2023)У докторској дисертацији је анализиран утицај похабаности резних елемената роторног багера на потрошњу електричне енергије и ниво амплитуде вибрација погона за копање. Креиран је модел који у функцији стања резних елемената дефинише зависност разматраних физичких феномена. За развој модела примењене су једначине теорије осцилација и Ватметарска метода [1] којом се одређује потрошња електричне енергије. За верификацију модела извршена су мерења на роторном багеру SRs2000.32/5+VR ангажованом на откопавању откривке на површинском копу Тамнава–Западно поље. Обављено је пет мерења. Резни елементи су ...Филип Милетић. Утицај похабаности резних елемената роторног багера на ниво вибрација погона за копање, Београд : [Ф. Милетић], 2023
-
Tehnologija izrade i opremanje magacina eksploziva za potrebe ležišta bakra
Aleksandar Milojević (2024)Nakon radova otvaranja i početka eksploatacije, rudno telo bakra velikih rezervi zahteva i veliku količinu eksploziva da bi se ostvario zacrtan kapacitet. Samim tim, neophodno je izraditi funkcionalan magacin eksploziva koji će biti pristupačan svim horizontima i koji će moći da ispuni celokupni kapacitet svih horizonata. Obzirom da će se u magacinu skladištiti eksploziv, on mora ispunjavati specijalne uslove kako bi skladištenje bilo bezbedno. Neophodno je isprojektovati magacin tako da ispuni sve zahteve po pitanju količine i načina skladištenja eksploziva, ...... sukcesiji ovog submarinskog vulkanizma zapažaju se izvesne pravilnosti koje se održavaju u nekoliko magmatskih asocijacija nastalih tokom faza. Prva vulkanska faza dala je dve asocijacije vulkanita, jednu stariju i jednu mlađu. Starija je predstavljena vulkanoklastitima augit-horblenda andezita sa ...
... oblikavanje šireg područja u vezi sa sledećim procesima: 1) ranom fazom ekstenzije (gornja kreda), kada je nastala graben- struktura; posle prestanka vulkanske aktivnosti, taloženi su alevriti karbonatnog sastava; 2) srednja faza kompresije (približno upravna u odnosu na postojeću S-SZ orijentaciju ...
... galenit su u tragovima, uglavnom u obodnim delovima rudnog tela. Pojave samorodnog S uočene su u u vidu prorastanja u sulfidima ili kao kasnija faza u vidu nagomilanja ili prožilaka po obodu ležišta. Šupljikava silicija je uočena lokalno, uglavnom unutar ležišta. Alunit je nastao singenetski ...Aleksandar Milojević. Tehnologija izrade i opremanje magacina eksploziva za potrebe ležišta bakra, 2024
-
Старење бунара у алувијалним срединама различитог степена оксичности
Brankica Majkić (2013-09-27)Старење бунара настаје као последица процеса корозије и колмирања. Процесекорозије могуће је спречити уградњом филтерских конструкција од материјалаотпорних на корозију. Колмирање може да настане без обзира на врсту материјалаод кога се праве бунарске конструкције, а процесом може бити захваћенаприфилтарска зона па и зона саме водоносне средине. Из тог разлога тезa јеусмеренa на процесе који доводе до колмирања бунара и последицe опадањaкапацитета водозахватних објеката. Полазна хипотеза је да бунари стареразличитом брзином у срединама различитог степена оксичности. Хидрохемијскеи микробиолошке карактеристике подземних ...старење бунара, алувијалне издани, степен оксичности средине,колмирање, бунарски талог, локални хидраулички губитак, дозвољене улазнебрзине... у три фазе и „Геомаг“ д.о.о. за потребе Енергопројекта (Енергопројект – Хидроинжењеринг 1997). Пројектном документацијом предложена је изградња 16 објеката који би обезбедили меродавни капацитет од 250 l/s. Услед наведеног разлога јавила се потреба за бушењем нових објеката, у другој фази развоја ...
... и • режима рада објекта. Сматра се да постоје четири фазе у колмирању бунара током експлоатације вода из алувијалних издани, које имају природно повећан садржај гвожђа (van Beek 2012) (слика 6.5). У првој, почетној фази (слика 6.5a), бунар је тек избушен и још није пуштен у рад. ...
... услова између оксичних и аноксичних подземних вода је оштра и налази се значајно изнад бунарског филтра. У овој фази природна равнотежа није нарушена црпењем воде. У другој фази (слика 6.5b), када бунар почне са радом, формира се почетна депресија. Самим формирањем депресије помера се и граница ...Brankica Majkić. "Старење бунара у алувијалним срединама различитог степена оксичности" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-09-27)
-
Fuzzy stohastički model izbora sistema otvaranja podzemnog rudnika
Saša M. Jovanović (2016-05-16)Investiciono okruženje skopčano sa rudarskom industrijom je veoma svojstveno kada seuporedi sa okruženjima koje susrećemo u tipičnim proizvodnim industrijama. Neke odkarakterisitka rudarstva, koje su često naznačene kao jedinstvene su: visok intenzitetinvesticija, dugi predproizvodni periodi, visok rizik i neobnovljivost resursa.Investiranje u sistem otvaranja rudnika predstavlja dobar primer ireverzibilneinvesticije. Takva investicija zahteva pažljivu analizu, jer nakon njene realizacije ona sene može nadoknaditi bez značajnog gubitka vrednosti. Očigledno je da izbor sistemaotvaranja podzemnog rudnika pripada strateškom planiranju...... više faza: Faza I: Kreira se parametarski model oblika qXXXfy ,...,, 21 Faza II: Generiše se skup slučajnih ulaznih parametara iqii XXX ,...,, 21 Faza III: Izračunava se rezultat modelovane operacije i arhivira se dobijeni rezultat u obliku iy Faza IV: Ponavljaju se faze: Faza ...
... 2. OTVARANJE PODZEMNOG RUDNIKA 2.1 Uvodne napomene Otvaranje podzemnog rudnka predstavlja primarnu fazu rudarskih aktivnosti u procesu eksploatacije ležišta mineralnih sirovina. Ovu fazu karakteriše izrada sistema rudničkih prostorija, svrsishodno povezanih, sa osnovnim ciljem obezbeđivanja ...
... Faza II i Faza III za ni ,...,2,1 Faza V: Sistematički se obrade dobijeni rezultati (histogrami, srednja vrednost, medijana itd.) 55 Osnova za formiranje slučajnih relizacija pri diskretnom računanju je generator koji sa istom verovatnoćom daje i 0 i 1. Skup brojeva 1,0iZ ...Saša M. Jovanović. "Fuzzy stohastički model izbora sistema otvaranja podzemnog rudnika" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-05-16)
-
Petrofizička svojstva krečnjaka postamenta spomenika „Pobednik” na Beogradskoj tvrđavi
Dijana Trajković (2024)Spomenik „Pobednik” je podignut 1928. godine na Gornjem gradu Beogradske tvrđave. Spomenik je predstavljen bronzanom muškom figurom sa orlom u desnoj ruci i spuštenim mačem u levoj ruci i delo je vajara Ivana Meštrovića, dok je postament delo arhitekte Petra Bajalovića. Postament je u vidu dorskog stuba sa kanelurama na visokoj kubičnoj bazi i izgrađen je od krečnjaka o čijem poreklu ne postoje zvanični literaturni podaci, ali u korelaciji sa ostalim objektima Beogradske tvrđave, pretpostavlja se da je za ...... zapreminska masa krečnjaka Prividna zapreminska masa predstavlja odnos mase čvrste faze prema njenoj zapremini zajedno sa šupljinama. Zapremina kamena u njegovom prirodnom stanju podrazumeva zapreminu čvrste faze i zapreminu svih šupljina (Bilbija & Matović, 2009). Određivanje prividne zapreminske ...
... Literaturnih podataka o poreklu kamena korišćenog za gradnju tvrđave postoji Jako malo, međutim, smatra se da Jje za zidanje utvrđenja u svim fazama najvećim delom korišćen litotamnijski badenski krečnjak koji vodi poreklo sa šireg područja Beograda, pre svega sa Tašmajdana. Za potrebe restauracije ...
... Jednom delu severoistočnog bedema između kula V i VI, koji je uočen i kod manastirskih kompleksa iz XV veka na Kosmaju (Popović, 2006). U kasnijim fazama izgradnje tvrđave, nakon 1740. godine, korišćen je litotamnijski krečnjak sa šireg područja Beograda, pre svega sa Tašmajdana (Popović, 2006). ...Dijana Trajković. Petrofizička svojstva krečnjaka postamenta spomenika „Pobednik” na Beogradskoj tvrđavi, 2024
-
Sedimentologija gornje krede centralnog dela vardarske zone
Violeta M. Gajić (2014-09-04)Područje istraţivanja obuhvaćeno doktorskom disertacijom nalazi se ucentralnim delovima Vardarske zone. Karakteriše se sloţenom geološkomgrađom koju grade mezozojske tvorevine trijaske, jurske i kredne starosti, kao ikvartarni sedimenti. U trijasu je istraţivano područje pokrivalo more, sve dogranice sa Šumadijom. Tokom jure sloţenim geotektonskim procesima stvarajuse ofiolitske stene rasprostranjene u juţnim i delom u centralnim delovimaistraţivanog područja. U donjoj kredi se pokretima dinarske faze izdiglo kopno,koje je egzistiralo skoro u celoj donjoj kredi područja istraţivanja.U alb-cenomanu pojedini delovi istraţivanog područja se ...... završnu fazu plitkovodnih facija i najvećim delom su erodovani. Pojave stena krupnijeg zrna ukazuju na sredinu snažnije energije, a to je svakako zona delovanja talasa, odnosno intertajdal. Prelazak iz dublje (subtajdal) u pliću (intertajdal) sredinu, može se objasniti ili regresivnom fazom u razvoju ...
... poreklo od karbonatnih stena. Lateralne i vertikalne promene u prvim fazama sedimentacije ukazuju na izdiferenciranost sedimentacionog prostora u najstarijem delu gornje krede. Nakon brze sedimentacije, usledila je mirnija faza koja je dovela do pojave konglomerata sitnijeg zrna i konglomeratičnih ...
... stvaraju se ofiolitske stene rasprostranjene u juţnim i delom u centralnim delovima istraţivanog područja. U donjoj kredi se pokretima dinarske faze izdiglo kopno, koje je egzistiralo skoro u celoj donjoj kredi područja istraţivanja. U alb-cenomanu pojedini delovi istraţivanog područja se spuštaju ...Violeta M. Gajić. Sedimentologija gornje krede centralnog dela vardarske zone, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2014-09-04
-
Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima
Jelena R. Malenović - Nikolić (2016-07-12)Efikasnost funkcionisanja sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarskoenergetskimkompleksima zavisi od stepena sprovođenja usvojene politike zaštiteživotne sredine i primene preventivnih mera zaštite životne sredine. Nedostatakfinansijskih sredstava za unapređivanje tehnologije eksploatacije, transporta, pripreme iprerade energetskih mineralnih sirovina u našim rudarsko-energetskim kompleksima,negativno utiče na ostvarivanje ciljeva zaštite životne sredine, a posledice radnihaktivnosti rudarsko-energetskih kompleksa dovode do smanjenja nivoa kvalitetavazduha, vode i zemljišta...rudarsko-energetski kompleks, životna sredina, sistem upravljanja,višekriterijumsko odlučivanje, modeliranje... kruga [1], pri čemu faza planiranja obuhvata politiku sistema menadžmenta i sam proces planiranja [1], druga faza (Do) podrazumeva primenu donešenih odluka i operacije sistema upravljanja, treća faza (Chek) je vezana za ocenu performansi [1], dok se u okviru četvrte faze (Act) vrši unapređivanje ...
... [2]. Prva faza podrazumeva definisanje misije, poslovnih ciljeva, politike i rizika poslovanja, druga faza primenu operativnih procedura, kontrolu upravljanja resursima i osposobljavanje radnika za reagovanje u slučaju incidenata, treća faza preispitivanje i kontrolu, a četvrta faza obuhvata izvršenje ...
... 4 u odnosu na kriterijume K 1, K 2, K 3 i K 4 predstavljeno je matricama A 1, A 2 i A 3. Rezultati druge faze hijerarhijske analize dati su tabelama 5, 8, 11, 14, 17, 20 i 23. Treća faza primene AHP metode obuhvata ocenjivanje značajnosti aspekata životne sredine ili posledica ključnih radnih ...Jelena R. Malenović - Nikolić. "Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-07-12)
-
Sinteza i strukturna karakterizacija mikroporoznih arsenata i fosfata
Sabina Z. Kovač (2015-09-28)Predmet rada i istraživanja ove doktorske disertacije su sinteza i strukturnekarakteristike novih kristalnih arsenata i fosfata koji sadrže Mg, K, Ca, Mn, Fe, Co, Ni,Cu, Zn, Sr, Ba i druge katjone. U strukturama arsenata i fosfata, AsO4- i PO4-tetraedrinajčešće se vezuju sa tetraedarski ili oktaedarski koordinisanim katjonima prelaznihmetala formirajući otvorene strukture (slojeve ili 3D mreže) sa širokim opsegomrazličitih topologija. U šupljinama ili porama u obliku povezanih ili nepovezanihkanala, tunela, kaveza i međuslojnog prostora mogu se ugraditi različiti vanmrežni joni(obično ...... kristalne faze. Kada je ispitivani uzorak višefazni sistem, dijagram praha predstavlja sumu pikova svih prisutnih faza. Ukoliko se pikovi ne preklapaju, analiza je i dalje relativno jednostavna. Kada se utvrdi prisustvo jedne faze preostali pikovi koriste se za identifikaciju preostalih faza. Korišćeni ...
... položaja samo jednog ili nekoliko teških atoma mogu približno odrediti vrednosti faza cele strukture. Direktne metode baziraju se na direktnom određivanju faza iz veza između strukturnih amplituda jakih refleksija. Obično, faza može imati bilo koju vrednost u intervalu 0 < φ(h) < 360 º (što i jeste slučaj ...
... uveliko olakšava rešavanje ovih struktura, i kod njih se umesto o vrednostima faza najčešće govori o njihovim predznacima (kada je φ(h) = 0 º, faza je pozitivna i njen predznak je s(h) = +, a kada je φ(h) = 180 º faza je negativna i njen Sinteza i strukturna karakterizacija mikroporoznih arsenata ...Sabina Z. Kovač. "Sinteza i strukturna karakterizacija mikroporoznih arsenata i fosfata" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-09-28)
-
Енергетска безбедност Европске уније у светлу актуелне енергетске транзиције
Бобан Павловић, Дејан Ивезић (2021)Енергетска стратегија Европске уније, која од 2015. године обухвата и циљеве у области климатских промена, тежи изградњи „енергетске уније” која потрошачима из ЕУ даје сигурну, приступачну, чисту и одрживу енергију. Енергетска политика ЕУ поставља пред себе амбициозне циљеве у погледу коришћења обновљивих извора – учешће од 32% до 2030. године. Овако опсежну и динамичну енергетску транзицију у Европи усложњава хетерогеност националних енергетских система у погледу структуре енергетског микса, нивоа увозне зависности, као и нивоа технолошког, друштвеног и економског ...енергетска безбедност, Европска унија, енергетски показатељи, природни гас, обновљиви извори енергије... политике, могуће је уочити три главне фазе [15]: - Прва фаза – Период тзв. „енергетског изобиља” до 1974. године и Прве нафтне кризе. Главна тенденција је континуиран привредни раст праћен порастом потрошње енергије и константним растом потражње за нафтом; - Друга фаза – Период „енергетске инсуфицијенције” ...
... је” од 1974. године до 1985. године. У овом периоду фокус је на енергетским уштедама, супституцији нафте и смањењу зависности од увоза; - Трећа фаза – Период „енергетског баланса” након 2000. године. Дугорочни циљ у развијеним земљама постаје да се развој настави кроз побољшање енергетске ефикасности ...
... што је проблем јесте недовољна повезаност Шпаније са гасоводима других чланица [22]. Укупно гледано, у ЕУ постоји 36 терминала, а додатних 27 је у фази изградње или пројектовања [23]. Обновљиви извори енергије представљају важно питање за ЕУ и препознати су као важан чинилац у дугорочном осигурање ...Бобан Павловић, Дејан Ивезић. "Енергетска безбедност Европске уније у светлу актуелне енергетске транзиције" in Безбедносни форум, Евроазијски безбедносни форум, Београд (2021)
-
Parametri zbijanja komunalnog otpada određeni različitim laboratorijskim metodama
Jovana M Janković Pantić, Dragoslav R Rakić, Irena G Basarić Ikodinović, Tina D Đurić, Snežana Bogdanović (2021)Zbijanje komunalnog otpada predstavlja jednu od osnovnih faza korišćenja komunalne deponije. Zbog toga je kao i kod drugih nasutih građevina, veoma korisno odrediti parametre zbijanja: maksimalnu suvu zapreminsku težinu (dmax) i optimalnu vlažnost (wopt). Dobijeni rezultati mogu da posluže prilikom projektovanja kapaciteta deponije kao i prilikom definisanja obradivosti otpada. U dosadašnjoj praksi najčešći način određivanja parametra zbijanja je standardna metoda (Proktorov opit) koja se koristi u mehanici tla, uz eventualnu redukciju energije zbijanja. Međutim, različiti tretmani komunalnog otpada na ...... M METODAMA 0352-2733, 52 (2020), p. 16-33 UDK: 628.468 ORIGINALNI NAUČNI RAD Rezime Zbijanje komunalnog otpada predstavlja jednu od osnovnih faza korišćenja komunalne deponije. Zbog toga је kao i kod drugih nasutih гадеута, veoma korisno odrediti parametre zbijanja: maksimalnu suvu tapreminsku ...
... simulacija uslova rada na deponiji. Dobijeni rezultati primenom ovog novog postupka, treba da predstavljaju polaznu osnovu za buduću praksu, kako u fazi projektovanja tako i prilikom organizacije i izgradnje savremenih Su urađene sa komunalnim otpadom koji је uzet sa neuređenc indištu. Izvršeno је ...Jovana M Janković Pantić, Dragoslav R Rakić, Irena G Basarić Ikodinović, Tina D Đurić, Snežana Bogdanović . "Parametri zbijanja komunalnog otpada određeni različitim laboratorijskim metodama" in Građevinski kalendar, Savez građevinskih inženjera Srbije (2021)
-
Upravljanje resursima podzemnih voda severne Bačke
Bojan B. Hajdin (2013-03-07)Vodosnabdevanje gradova i naselja severne Bačke vrši se u potpunosti iskorišćavanjempodzemnih voda. Najznačajnije količine podzemne vode namenjene za piće zahvatajuse iz izdani u vodonosnim pleistocenskim naslagama koje su poznate kao osnovnivodonosni kompleks, dok su danas u vodosnabdevanju manje zastupljene vode izizdani u pliocenskim sedimentima i prve, slobodne izdani rasprostranjene plitko ispodpovršine terena.Pored snabdevanja stanovništva, veliki potrošači podzemne vode su i industrijskapreduzeća, a zbog loših uslova i nerazvijenih sistema za navodnjavanje sve veći korisnicivoda prve izdani postaju i poljoprivredni proizvođači.Geološka ...resursi podzemnih voda, vodosnabdevanje, održivo upravljanje, osnovni vodonosni kompleks, termomineralne vode, monitoring podzemnih... lokalnih izvorišta podzemnih voda (kratkoročna faza, do 2020. godine) i - istraživanja za potrebe otvaranja regionalnih izvorišta uz korišćenje postojećih izvorišta podzemnih voda (dugoročna faza, posle 2020.). Aktivnosti i rešenja u prvoj fazi realizuju se na način da budu u funkciji dugoročnog ...
... kraja 2011. godine izrađena je u skladu sa savremenim evropskim zakonima uređujući ovu oblast primenom principa održivosti, kako u fazama istraživanja, tako i u fazi eksploatacije sirovina. Na ovaj način značaj se daje racionalnom iskorišćavanju sirovina i njihovom očuvanju za buduće generacije. ...
... istraživanja predviđena je programom koji je usaglašen između učesnika obe države i sastojao se od nekoliko faza. Upravljanje resursima podzemnih voda severne Bačke 205 U prvoj, pripremnoj fazi prikupljeni su i proučeni podaci ranijih istraživanja, izvršena ocena trenutnog stanja u pogledu isk ...Bojan B. Hajdin. "Upravljanje resursima podzemnih voda severne Bačke" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-03-07)