Претрага
2028 items
-
Uporedni prikaz proizvodnje električne energije iz uglja zemalja Evrope sa najvećim udelom: politika i projekcija proizvodnje
Energetski razvoj zemalja Evrope decenijama je bio baziran na uglju. Instalisana snaga svih energetskih kapaciteta koji su zasnovani na uglju je preko 2000 GW. Ugalj je i dalje od bitnog značaja za dobijanje električne energije u Evropi. I pored toga što postoji veliki potencijal uglja, trend je smanjenja proizvodnje električne energije iz uglja do 2050. godine. Imajući u vidu Zelenu agendu i politiku EU, zemlje Evrope se okreću obnovljivim izvorima energije. Srbija u okviru obnovljvih izvora ima potencijala prevashodno ...Predrag Jovančić, Dragan Ignjatović, Stevan Đenadić. "Uporedni prikaz proizvodnje električne energije iz uglja zemalja Evrope sa najvećim udelom: politika i projekcija proizvodnje" in Energija, ekonomija, ekologija, Savez energetičara (2022). https://doi.org/10.46793/EEE22-3.63J
-
New paleoecological perspectives on Late Pleistocene Neanderthals in northern Balkans: the rodent assemblages from Smolućka cave (Serbia)
Mihailo Jovanović, Katarina Bogićević, Draženko Nenadić, Jordi Agustí,·Christian Sánchez Bandera, Juan Manuel López García, Hugues Alexandre Blain (2022)During the Late Pleistocene, the Balkans came to be an important region with many isolated areas, enabling fauna, alongside Neanderthals, to thrive in the area. This work is focused on paleoenvironmental and paleoclimatic changes that occurred in the northern Balkan Peninsula with a special focus on fossil record from Smolućka cave aging from MIS 5 to MIS 3. Based on available data, an attempt has been made to establish a synthetic chronological context for the faunal assemblages recovered from ...Mihailo Jovanović, Katarina Bogićević, Draženko Nenadić, Jordi Agustí,·Christian Sánchez Bandera, Juan Manuel López García, Hugues Alexandre Blain. "New paleoecological perspectives on Late Pleistocene Neanderthals in northern Balkans: the rodent assemblages from Smolućka cave (Serbia)" in Archaeological and Anthropological Sciences (2022)
-
Vulnerability methods in hard rock formation as a basis for groundwater risk assessment – from resource to source
Groundwater in a hard rock formation is most endangered at places where a potential source can discharge contaminants that can reach the saturated zone of an aquifer. In these circumstances, an essential tool for groundwater protection is the contamination risk map. This map is based on the integration of two maps: a hazards map, i.e., map of potential sources of contamination and a vulnerability map. The selection of a proper vulnerability method is an important task since the resulting ...karta rizika od kontaminacije, ranjivosti podzemnih voda, DRASTIC, EPIK, PI, COP, Nacionalni park TaraVladimir Živanović, Igor Jemcov, Veselin Dragišić. "Vulnerability methods in hard rock formation as a basis for groundwater risk assessment – from resource to source" in Geologia Croatica, Croatian Geological Survey (2022). https://doi.org/10.4154/gc.2022.23
-
Metodologija proračuna sanacije klizišta šipovima
Klizišta u Srbiji, u najvećem broju slučajeva, jako zavise od geoloških uslova u terenu i svako klizište ima svoje specifičnosti koje moraju da se odrede geotehničkim istraživanjima. Stoga su u radu prvo prikazane osnovne karakteristike klizišta u Srbiji, kao i postupci njihovog istraživanja. Zatim su prikazani proračuni sanacije klizišta vertikalnim šipovima. Metodologija proračuna je složena, jer podrazumeva interakciju klizišta i stabilizirajućih šipova. Prilikom određivanja bočne otpornosti tla oko šipova koristi se metoda Brinč Hansena koja uzima u obzir trodimenzionalne ...klizišta, geotehnička istraživanja, bočna nosivost šipova, interakcija klizišta i šipa, analiza stabilnostiSlobodan Ćorić, Dragoslav Rakić, Stanko Ćorić, Dušan Berisavljević. "Metodologija proračuna sanacije klizišta šipovima" in V simpozijum društva za Geotehniku R. Severne Makedonije, ISRM Specialized Conference, Društvo za Geotehniku Severne Makedonije (2022)
-
The Impact Assessment of NO2 Emission from District Heating Plant on Local Air Quality, the Case of Zemun, Belgrade
The Belgrade district heating system relies on fossil fuels in heat production, where natural gas has the largest share of around 95% and fuel oil with around 4.4%. The Zemun heating plant is completely fueled with fuel oil. Currently, it is the largest plant that is not fueled with natural gas. The objective of this paper is to assess the impact of NO2 from the Zemun heating plant on local air quality by analyzing and comparing the concentration of ...NO2, Zagađenje vazduha, Kvalitet vazduh na lokalnom nivou, Model disperzije, AERMOD, Daljinsko grejanje, BeogradBoban Pavlović, Uroš Pantelić, Marija Živković, Dejan Ivezić. "The Impact Assessment of NO2 Emission from District Heating Plant on Local Air Quality, the Case of Zemun, Belgrade" in Conference on Sustainable Development of Energy, Water and Environment Systems, Dubrovnik, 10.10.-15.10.2021., University of Zagreb, Zagreb, Croatia; Instituto Superior Técnico, Lisbon, Portugal (2021)
-
The challenges for Z-generation geologists
Dejan Radivojević (2022)Nastupajuća generacija geologa suočava se sa nekim problemima koji su poznati i njihovim prethodnicima, ali takođe i sa do sada novim i nepoznatim izazovima. Činjenica da mnogi geologiju povezuju sa „prljavim“ industrijama u kojima će biti sve manje prilika za zaposlenje u vreme kada se teži čistoj vodi, zemljištu i vazduhu kao i to da je smatraju zastarelom u sadašnje vreme brzog tehnološkog razvoja dovela je do velikog pada interesovanja za studije geologije svuda u svetu. Neophodno je još ...Dejan Radivojević. "The challenges for Z-generation geologists" in Tehnika, Beograd : Savez inženjera i tehničara Srbije (2022). https://doi.org/10.5937/tehnika2201037R
-
Идентификација црвеног Азо пигмента (литол црвене) – кључ за одговоре на сва конзерваторско-рестаураторска питања која је отворила Енформел слика Лазара Возаревића „Без назива”
Вања Јовановић, Александар Кременовић, Филип Коломбан, Џон Милан ван дер Берг, Снежана Вучетић, Вељко Џикић (2022)Галерија „Лазар Возаревић” спровела је велики пројекат конзервације и рестаурације слика Лазара Возаревића из различитих периода уметниковог стварања. Прелиминарна истраживања слике „Без назива” из 1961. године, чији је површински боје нислој значај но деградирао на нетипичан начин, спровела је лабораторија MONARIS са Универзитета Сорбона. Утврђено је да се ова слика по саставу својих слојева разли кује од осталих слика из ове фазе сликаревог рада. Опсежне физичкохемијске анализе су се паралелно одвијале у лабораторијама у Србији. Добијени резултати су ...литол црвена, раманска спектроскопија, ФТИЦ, рендгенска дифракција на праху, превентивна конзервација, виртуелна рестаурацијаВања Јовановић, Александар Кременовић, Филип Коломбан, Џон Милан ван дер Берг, Снежана Вучетић, Вељко Џикић. "Идентификација црвеног Азо пигмента (литол црвене) – кључ за одговоре на сва конзерваторско-рестаураторска питања која је отворила Енформел слика Лазара Возаревића „Без назива”" in Smartart Conference proceedings 2022, Belgrade, Serbia, 23.-25. September 2021 , Универзитет уметности у Београду, Факултет примењених уметности, Београд (2022). https://doi.org/https://doi.org/10.18485/smartart.2022.2
-
Koncept prediktivnog održavanja 4.0 (PdM) u energetici – konekcija sa budućom primenom Industrije 5.0
Četvrtu industrijsku revoluciju - Industrija 4.0 karakteriše upotreba cyber-fizičkih sistema. Da bi se postigla optimalna strategija održavanja (ali i proizvodnje), neophodno je razviti sisteme koji podržavaju napredne inteligentne sisteme održavanja ili tehnologije pametnog održavanja. Iz toga su proizašli postulati Prediktivnog održavanja 4.0 koji definišu veoma blisku budućnost u oblasti održavanja tehničkih sistema. Prediktivno održavanje 4.0 uključuje iskorišćenje snage veštačke inteligencije za stvaranje stalnog uvida u otkrivanje uzroka i anomalija u radu opreme, koje se ne otkrivaju kognitivnim moćima. Drugim ...Predrag Jovančić, Dragan Ignjatović, Stevan Đenadić, Miloš Tanasijević, Filip Miletić. "Koncept prediktivnog održavanja 4.0 (PdM) u energetici – konekcija sa budućom primenom Industrije 5.0" in Energija, ekonomija, ekologija, Savez energetičara (2022). https://doi.org/ 10.46793/EEE22-2.54J
-
Development and Application of Methodology for Quantification of Overbreaks in Hard Rock Tunnel Construction
A methodology for determining overbreaks in hard rock tunnel construction using the drill-and-blast technique is presented in this paper. The methodology was developed for and applied to crystalline medium- to thick-bedded limestone, but it can be used in any jointed hard rock mass. Overbreaks are inevitable in hard rock tunnelling in a low-confinement environment (shallow tunnels up to several hundred meters deep) as a result of wedge failures along unfavourably oriented discontinuities caused by blasting. It is widely accepted ...hard rock, drill-and-blast, geological overbreak, technological overbreak, stability criterion, discontinuity orientation, tunnel constructionZoran Berisavljević, Dragoljub Bajić, Vojkan Jovičić. "Development and Application of Methodology for Quantification of Overbreaks in Hard Rock Tunnel Construction" in Applied Sciences, MDPI (2023). https://doi.org/10.3390/app13031379
-
Highway construction in fossil landslides zones – Lessons learned from the Grdelica Gorge, Serbia
Landslides are common on roads, which directly affect the flow of traffic and the connection and functioning of the population in surrounding area. Therefore, it is necessary to investigate them in the shortest possible time and to determine and carry out the remediation solution. Functionality of the state roads is immensely important so it is necessary to ensure that the traffic is maintained during remediation activities. Therefore, design solutions and remediation execution technology should be adapted to these requirements. ...Biljana Abolmasov, Marinos Skempas, Svetozar Milenković, Janko Radovanović, Miloš Marjanović. "Highway construction in fossil landslides zones – Lessons learned from the Grdelica Gorge, Serbia" in 5th Regional symposium on landslides in Adriatic–Balkan Region, 23-26 March 2022, Faculty of Civil Engineering, University of Rijeka and Faculty of Mining, Geology and Petroleum Engineering, University of Zagreb (2022)
-
Tehno-ekonomska analiza varijanti sistema odvodnjavanja površinskog kopa Drmno od podzemnih voda do kraja eksploatacije
Odvodnjavanje površinskog kopa Drmno od podzemnih voda je jedan od najznačajnijih podsistema u procesu eksploatacije u veoma zavodnjenoj radnoj sredini Kostolačkog basena uglja. Već od 2006. godine, Inovirani dugoročni program razvoja eksploatacije uglja predviđa izradu ekrana, pored zadržavanja postojećih standardnih metoda odvodnjavanja od podzemnih voda linijama bunara. Iako je kasnijim Glavnim rudarskim projektom, takođe, bila predviđena izrada ekrana, njegova realizacija nije započela. Na osnovu realnog sagledavanja postojeće projektne dokumentacije, početak izrade ekrana se predviđa od 2023. godine. ...Tomislav Šubaranović, Dušan Polomčić, Vladimir Pavlović. "Tehno-ekonomska analiza varijanti sistema odvodnjavanja površinskog kopa Drmno od podzemnih voda do kraja eksploatacije" in XIII Međunarodna konferencija OMC, Zlatibor, 2018, Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2018)
-
An Experimental Investigation of the Environmental Risk of a Metallurgical Waste Deposit
Jasmina Dedić , Jelena Djokic , Jovana Galjak, Gordana Milentijević, Dragan Lazarevic, Živče Šarkočević, Milena Lekić (2022)The aim of this study is to investigate the environmental risk of long-term metallurgical waste disposal. The investigated site was used for the open storage of lead and zinc waste materials originating from a lead smelter and refinery. Even after remediation was performed, the soil in the close vicinity of the metallurgical waste deposit was heavily loaded with heavy metals and arsenic. The pollutants were bound in various compounds in the form of sulfides, oxides, and chlorides, as well ...Jasmina Dedić , Jelena Djokic , Jovana Galjak, Gordana Milentijević, Dragan Lazarevic, Živče Šarkočević, Milena Lekić. "An Experimental Investigation of the Environmental Risk of a Metallurgical Waste Deposit" in Minerals, MDPI, Basel, Switzerland. (2022). https://doi.org/10.3390/min12060661
-
Примена ауторегресионих модела за потребе краткорочних прогноза истицања карстних врела
Вељко Мариновић, Весна Ристић Вакањац, Саша Милановић, Љиљана Васић, Бранислав Петровић, Душан Поломчић, Радисав Голубовић (2023)Модел вишеструке линеарне регресије је најчешће примењивани модел за симулације, односно прогнозе одговарајућих случајно променљивих величина. Као најједноставнији модели примењују се ауторегресиони (АР) модели који симулирају истицање карстних врела на основу издашности врела регистрованих претходних дана. АР модели примењени су на примерима Великог врела за шестогодишње периоде осматрања, односно врела Бање и Гостиљског врела за десетогодишње периоде осматрања. Укључивањем више независних величина, коефицијенти корелације безначајно расту, те је препорука да се максимално 3 независне променљиве укључе у симулациони модел. ...Вељко Мариновић, Весна Ристић Вакањац, Саша Милановић, Љиљана Васић, Бранислав Петровић, Душан Поломчић, Радисав Голубовић. "Примена ауторегресионих модела за потребе краткорочних прогноза истицања карстних врела" in 50. симпозијум о операционим истраживањима - SYM-OP-IS 2023, Тара, 18–21. септембар 2023., Београд : Медија центар „Одбрана” (2023)
-
Примена аутокорелационе анализе издашности врела са циљем разумевања карстних хидрогеолошких система
Весна Ристић Вакањац, Вељко Мариновић, Саша Милановић, Љиљана Васић, Бранислав Петровић, Петар Војновић, Радисав Голубовић (2023)Карстна издан у највећој мери се прихрањује на рачун падавина. Међутим, чест случај је да режимска осматрања истицања појединих врела, не прате и осматрања метеоролошких парамeтара (на првом месту падавина, дебљине снежног покривача и температуре ваздуха). У овим случајевима аутокорелационе анализе нам умногоме могу помоћи да разумемо сам механизам истицања карстног врела, да ли се ради о узлазном или силазном режиму истицања, као и да имамо информацију о томе какве су анализиране године биле (сушне или кишне) и да ...Весна Ристић Вакањац, Вељко Мариновић, Саша Милановић, Љиљана Васић, Бранислав Петровић, Петар Војновић, Радисав Голубовић. "Примена аутокорелационе анализе издашности врела са циљем разумевања карстних хидрогеолошких система" in 50. симпозијум о операционим истраживањима - SYM-OP-IS 2023, Тара, 18–21. септембар 2023., Београд : Медија центар „Одбрана” (2023)
-
Density maps from gravity inversion as a tool for the basin basement analysis and imaging
Ivana Vasiljević (2023)Previously devised method for density mapping of the Cenozoic basin’s basement is further developed in order to improve the visualization and geological interpretation of the results. The method combines gravity-density inversion with forward modeling and requires gravity anomaly and depth-to-basement data. Although it was primarily designed for application in well-researched basins, such as Pannonian basin, method does not require further constrains. An information on density distribution in the Cenozoic sediments (from density logging or core density measurements) is important ...Ivana Vasiljević. "Density maps from gravity inversion as a tool for the basin basement analysis and imaging" in GEOSCIENCE 2023, Bucharest, Romania, November 9-11, 2023., Bucharest : SGAR - Romanian Society of Applied Geophysics (2023)
-
Quantifying the mass transfer from mountain ranges to deposition in sedimentary basins: Source to sink studies in the Danube Basin–Black Sea system
Matenco Liviu, Andriessen Paul, Avram Corina, Bada Gabor, Beekman Fred, Bielik Miroslav, ter Borgh Marten, Cifci Gunay, Cvetković Vladica, Dinu Corneliu, Dombradi Endre, Dondurur Derman, Ergun Mustafa, Francu Juraj, Fügenschuh Bernhard, Garcia-Castellanos Daniel, Götz Joachim, Horváth Ferenc, Houseman Gregory, Knežević Slobodan, Kovac Michal, Kralikova Silvia, Krijgsman Wout, Kucuk Mert, Legosteva Olga, Lericolais Gilles, Jipa Dan, Maximov Greg, Melinte Mihaela, Minar Jozef, Munteanu Ioan, I.J. Munt, C. Olariu, J.C. Otto, N. Panin, D. Plašienka, Reiser Martin, Rundić Ljupko, M. Rupprechter, Safanda Jan, Schmid Stefan, Schrott Lothar, Schuster Ralf, Starostenko Vitaliy, R.J. Steel, Stephenson Randell, Stovba Sergiy, Sokoutis Dimitrios, Stankoviansky Miloš, Stoica Marius, Stojadinović Uroš, Toljić Marinko, Tomljenović Bruno, ter Voorde Marlies, Wong How Kin (2013)Matenco Liviu, Andriessen Paul, Avram Corina, Bada Gabor, Beekman Fred, Bielik Miroslav, ter Borgh Marten, Cifci Gunay, Cvetković Vladica, Dinu Corneliu, Dombradi Endre, Dondurur Derman, Ergun Mustafa, Francu Juraj, Fügenschuh Bernhard, Garcia-Castellanos Daniel, Götz Joachim, Horváth Ferenc, Houseman Gregory, Knežević Slobodan, Kovac Michal, Kralikova Silvia, Krijgsman Wout, Kucuk Mert, Legosteva Olga, Lericolais Gilles, Jipa Dan, Maximov Greg, Melinte Mihaela, Minar Jozef, Munteanu Ioan, I.J. Munt, C. Olariu, J.C. Otto, N. Panin, D. Plašienka, Reiser Martin, Rundić Ljupko, M. Rupprechter, Safanda Jan, Schmid Stefan, Schrott Lothar, Schuster Ralf, Starostenko Vitaliy, R.J. Steel, Stephenson Randell, Stovba Sergiy, Sokoutis Dimitrios, Stankoviansky Miloš, Stoica Marius, Stojadinović Uroš, Toljić Marinko, Tomljenović Bruno, ter Voorde Marlies, Wong How Kin. "Quantifying the mass transfer from mountain ranges to deposition in sedimentary basins: Source to sink studies in the Danube Basin–Black Sea system" in Global and Planetary Change no. 103, Amsterdam:Elsevier (2013): 1-18. https://doi.org/10.1016/j.gloplacha.2013.01.00
-
Mafic alkaline metasomatism in the lithosphere underneath East Serbia: Evidence from the study of xenoliths and the host alkali basalts
Effects of mafic alkaline metasomatism have been investigated by a combined study of the East Serbian mantle xenoliths and their host alkaline rocks. Fertile xenoliths and tiny mineral assemblages found in depleted xenoliths have been investigated. Fertile lithologies are represented by clinopyroxene (cpx)-rich lherzolite and spinel (sp)-rich olivine websterite containing Ti–Al-rich Cr-augite, Fe-rich olivine, Fe–Al-rich orthopyroxene and Al-rich spinel. Depleted xenoliths, which are the predominant lithology in the suite of East Serbian xenoliths, are harzburgite, cpx-poor lherzolite and rare ...Cvetković Vladica, Downes Hilary, Höck Volker, Prelević Dejan, Lazarov Marina. "Mafic alkaline metasomatism in the lithosphere underneath East Serbia: Evidence from the study of xenoliths and the host alkali basalts" in Geological Society Special Publication 337, London, United Kingdom :Geological Society (2010): 213-239. https://doi.org/10.1144/SP337.11
-
Модел миграције нитрата у епикарсту: лабораторијски експеримент
Бранислав Петровић (2022)Епикарст је део карстног изданског система који се налази у зони аерације и представља сложену област додира и мешања неконсолидованог материјала са површине терена, остатака карбонатних стена измењених корозивном водом, флоре и фауне и њихових остатака, који је делимично и повремено засићен подземном водом. Подручје истраживања примењених мултидисциплинарних истраживања био је карстни масив Суве планине (ЈИ Србија), односно подручје око мале пећине Печ, настале у епикарсту. Између осталих истраживања, опит трасирања (На-флуоресцеин) у пећини Печ помогао је у одређивању ...Бранислав Петровић. "Модел миграције нитрата у епикарсту: лабораторијски експеримент" in XVI Српски симпозијум о хидрогеологији, са међународним учешћем, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2022)
-
Spatial distribution of major and trace elements in artificial lakes in Serbia: health risk indices and suitability of water for drinking and irrigation purposes
Goran Marković, Aleksandar Ž. Kostić, Nebojša Đ. Pantelić, Radojka Maletić, Jana Štrbački, Jovan Cakić, Lazar Kaluđerović, Biljana P. Dojčinović, Angelo Maria Giuffrè, Jelena B. Popović-Djordjević (2023)Lakes and reservoirs are the main water resources for household, irrigation, and industrial use. Hence, it is necessary to control water pollution and have reliable information on water quality, which refers to its suitability for a particular purpose. The main objective of this study was to evaluate the suitability of water for drinking and irrigation purposes from ten artificial lakes on the territory of the Republic of Serbia. The physicochemical parameters were determined using standard analytical methods, whereas the ...Goran Marković, Aleksandar Ž. Kostić, Nebojša Đ. Pantelić, Radojka Maletić, Jana Štrbački, Jovan Cakić, Lazar Kaluđerović, Biljana P. Dojčinović, Angelo Maria Giuffrè, Jelena B. Popović-Djordjević. "Spatial distribution of major and trace elements in artificial lakes in Serbia: health risk indices and suitability of water for drinking and irrigation purposes" in Environmental Monitoring and Assessment, Springer Science and Business Media LLC (2023). https://doi.org/10.1007/s10661-023-11740-6
-
Assessing Criteria Weights by the Symmetry Point of Criterion (Novel SPC Method) - Application in the Efficiency Evaluation of the Mineral Deposit Multi-Criteria Partitioning Algorithm
Information about the relative importance of each criterion or the weights of criteria can have a significant influence on the ultimate rank of alternatives. Accordingly, assessing the weights of criteria is a very important task in solving multi-criteria decision-making problems. Three methods are commonly used for assessing the weights of criteria: objective, subjective, and integrated methods. In this study, an objective approach is proposed to assess the weights of criteria, called SPC method (Symmetry Point of Criterion). This point ...Вишекритеријумско одлучивање, тежине критеријума, тачка симетрије критеријума, налазиште минерала, алгоритам, процена учинкаZoran Gligorić, Miloš Gligorić, Igor Miljanović, Suzana Lutovac, Aleksandar Milutinović. "Assessing Criteria Weights by the Symmetry Point of Criterion (Novel SPC Method) - Application in the Efficiency Evaluation of the Mineral Deposit Multi-Criteria Partitioning Algorithm" in Computer Modeling in Engineering & Sciences (2023). https://doi.org/10.32604/cmes.2023.025021