Претрага
203 items
-
Kvartarni klastiti iz bušotine kod Aranđelovca (rasadnik Mladost)
Miroslav Radeta (2024)U ovom radu analizirani su kvartarni klastiti iz bušotine kod Aranđelovca IB 18-3, sa ciljem boljeg razumevanja njihovih sedimentoloških i litoloških karakteristika. Kvartarni sedimenti su prilično homogenog/uniformisanog sastava i čine ih finozrni klastiti (dominantno alevroliti) sa određenim procentom peskovite i glinovite frakcije. Oni su iskartirani u samoj povlati i debljina im je 27 m. U podini su gornjokredne karbonatne stene (krečnjaci, laporci, rekristalisali/mermerisani karbonati) i miocenski sediment predstavljeni raznovrsnim varijetetima klastično karbonatnih stena. Ispitivani kvartarni sedimenti odlikuju se odsustvom ...... Ispitivani kvartarni sedimenti odlikuju se odsustvom slojevitosti i nevezanim rastesitim stanjem. Kvartar Je najmlađe geološko doba u istoriji Zemlje, koje traje ı danas. Počelo je pre oko 2,6 miliona godina i obuhvata dva glavna perioda: pleistocen (koji se završava pre oko 11.700 godina) i ...
... knj. XXIX, Beograd. Stevanović P., (1949a): PRILOZI ZA STRATIGRAFIJU MIOCENSKIH NASLAGA U ZAPADNOJ SRBIJI I ŠUMADUI. Glasnik Prir. muzeja srp. zemlje, Ser.4, knj. 2, Beograd. Stevanović P., (1949b): OGEOLOŠKOM ISPITIVANJU U ŠUMADIJI IZMEDU REKE JASENICE ! RALJE. Glasnik SAN, knj. 1. sv.3, Beograd ...Miroslav Radeta. Kvartarni klastiti iz bušotine kod Aranđelovca (rasadnik Mladost), 2024
-
Оптимизација управљања процесима рекултивације површинских копова угља
Bojan S. Dimitrijević (2014-05-30)Ширење површинске експлоатације минералних сировина а нарочито енергетских ресурсафосилних горива, чине површинске копове угља просторно доминантним објектима великих рударскихбасена како у нас тако и у свету. Експлоатациона активност, прати негативне еколошке утицаје наживотну средину шире околине, што нас обавезује на интегрално планирање, ревитализацију,рекултивацију и уређење нарушеног простора за његово поновно хумано коришћење упостексплоатационом периоду. Постексплоатационо санирање и уређење предела површинских коповаи одлагалишта односно нарушеног простора изазваног рударским радовима и пратећих објеката,представља синтетички мултидисциплинарно-интердисциплинаран веома комплексан вишефазниинжењерски пројектни задатак.У уводном ...рекултивација, постексплоатациони предео, површински коп угља,вишеатрибутна анализа, одлучивање, процеси, рекултивационо решење... Bohemije Од бивших социјалистичких земаља, најзапаженије резултате на рекултивацији површинских копова угља (поред бивше Немачке Демократске Републике) има бивша Чехословачка. Угаљ се у Чешкој Републици користи за производњу 75% електричне енергије. У овој земљи, рестаурација земљишта је обавеза ...
... земљишта која се примењује за рударство постоји у многим рударским регионима света, с тим што је процес доношења одлука веома разнолик од земље до земље. Строги прописи у развијеном свету прописују формирање финансијских резерви у рударским компанијама, тако да је правилно затварање рудника ...
... Према моделу човек je почео да хода пo земљи и користи оруђа 30. децембра и за 6 минута искоренио je око 200 животињских врста. 31. децембра, 30 минута до поноћи, човек je почео да обрађује земљиште што представља први његов напор да мења површину Земље. Сва технолошка еволуција траје 20 минута ...Bojan S. Dimitrijević. "Оптимизација управљања процесима рекултивације површинских копова угља" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-05-30)
-
Modeliranje buke u zoni površinskog kopa Ljubija ležišta Ciganuša - Škorac
Teodora Kaličanin (2024)Svaki neželjeni zvuk u prirodi se može definisati kao buka. Buka svakodnevno utiče na ljude i predstavlja pretnju po ljudsko zdravalje. Zbog toga su nastale mnoge metode za merenje, proračun i saniranje ovog problema.Tema ovog završnog rada master studija je modeliranje buke u zoni površinskog kopa ''Ljubija''. Opisani su pojam buke i zvuka kao osnov za kasnije iznesene podatke, kao i tipovi i različiti izvori buke. Prikazane su metode merenja buke i uređaji koji se u tom procesu koriste. Obrađen ...... e inverzije dolazi kada je vazduh iznad zemlje topliji od vazduha blizu zemlje. Inverzije temperature su uobičajene noću, kada je vreme vedro, a intenzitet vetrova mali ili je gotovo bez vetra. Inverzije uzrokuju da se zvučni talasi savijaju prema zemlji i povećavaju nivo zvuka. Moguće Je primetiti ...Teodora Kaličanin. Modeliranje buke u zoni površinskog kopa Ljubija ležišta Ciganuša - Škorac, 2024
-
Proširivanje upita zasnovano na leksičkim resursima
U radu je opisano kako se leksički resursi za srpski jezik i softverski alati, razvijeni u okviru Grupe za jezičke tehnologije Univerziteta u Beogradu, mogu koristiti za unapređenje postavljanja upita. Rezultati pretrage mogu biti značajno unapređeni korišćenjem različitih leksičkih resursa, kakvi su morfološki rečnici i semantičke mreže. Izloženi pristup može se iskoristiti i u Sistemu naučnih, tehnoloških i poslovnih informacija, jer je efikasno pretraživanje ovog dragocenog resursa, imajući u vidu njegovu heterogenost i obim, kao i preovladavajući tekstualni sadržaj, ...... koji je započet u okviru EuroWordNet projekta (Tufiş, 2004). U projekat BalkaNet je bilo uključeno 13 istraživačkih i naučnih institucija iz zemalja za čije su jezike mreže razvijane, ali i iz Francuske i Holandije. Za svaki jezik formiran je nacionalni razvojni tim, koji je u slučaju srpskog ...Ranka Stanković, Ivan Obradović, Cvetana Krstev. "Proširivanje upita zasnovano na leksičkim resursima" in SNTPI 09 - Naučno-stručni skup Sistem naučnih, tehnoloških i poslovnih informacija, Beograd 19. i 20. jun 2009, Beograd : Fakultet informacionih tehnologija (2009)
-
Primena termografije u rudarstvu
Stevan Đenadić, Vesna Damnjanović, Predrag Jovančić, Dragan Ignjatović, Dragutin Jovković, Filip Miletić (2019)Danas, gotovo da nema oblasti u nauci i tehnici u kojoj se Infracrvena termografija ne primenjuje kao metoda za lociranje i praćenje zagrejanih objekata ili tela, beskontaktnu procenu temperature površina, i nedestruktivno ispitivanje materijala. U radu su prikazane mogućnosti i perspektive primene ove metode u oblasti rudarstva.... termovizijska posmatranja. Na vrlo jednostavan način je moguće i locirati curenje metana (Slika 15). Slika 15. Termogram curenja metana iz zemlje - NASA [26] 4. Zaključak Poslednje decenije infracrvena termografija, polako zauzima svoje mesto i u rudarskoj industriji. Konstantan pad ...Stevan Đenadić, Vesna Damnjanović, Predrag Jovančić, Dragan Ignjatović, Dragutin Jovković, Filip Miletić. "Primena termografije u rudarstvu" in IX Međunarodna konferencija UGALJ 2019, Zlatibor, Srbija, 23-26. oktobar 2019., Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2019)
-
Минерагенија зеолитских туфова Србије
Vladan Kašić (2018-02-05)Лежишта наших зеолитских туфова (Златокоп, Игрош, Јабланица 1, Беочин, Топоница и Сланци) која су овде била предмет детаљних истраживања, просторно и генетски везана су за вулканске и вулканокластичне стене маринских средина сенонске и неогенске старости и језерске седименте неогене старости и настала су као продукт девитрификације вулканског стакла.Током лабораторијских испитивања при изради ове докторске дисертације, примењене су следеће аналитичке методе: оптичка испитивања петрографских препарата; рендгенска дифракција праха (XRD); скенирајућа електронска микроскопија (СЕМ метода); хемијска карактеризација зеолитских туфова у оквиру ...... светских лежишта и земаља, чији је хемијски састав дат у табели 3.14. у претходном поглављу Табела 3.18. Коефицијент катјонске измене - CEC (meq/100g) природних зеолитских туфова из различитих светских лежишта (Cli – клиноптилолит; према IZA – Catalog of deposits) Земља/минерал CEC (meq/100g) ...
... светских лежишта (Cli – клиноптилолит; Heu – хојландит; Sti – стилбит; Phi – филипсит; G.Ž. – губитак жарењем; према Margeta K. et al., 2013) Земља/минерал Оксидне компоненте, (%) SiO2 Al2O3 Fe2O3 Na2O K2O CaO MgO G.Ž. Хрватска/Cli 64,93 13,39 2,07 2,40 1,30 2,00 1,08 9,63 Србија/Cli 65,63 ...
... туфова из различитих светских лежишта (Cli – клиноптилолит; Мо – Mordenit, према IZA – Catalog of deposits и Inglezakis and Loizidou, 2002) Земља/минерал Оксидне компоненте, (%) SiO2 Al2O3 Fe2O3 Na2O K2O CaO MgO TiO2 MnO G.Ž. Јерменија/Cli 69,40 13,10 - 0,85 1,80 2,05 - 0,19 0,80 11,51 Грчка/Cli ...Vladan Kašić. "Минерагенија зеолитских туфова Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-02-05)
-
Legal framework for recultivation of degraded areas caused by mining exploitation
Radmila Gaćina (2023)Prilikom površinske i podzemne eksploatacije uglja eksploatacioni sistemi oštećuju veće ili manje površine zemljišta. Iskustva pokazuju da su oštećenja zemljišta znatno veća kod površinske eksploatacije, gde je prostora degradiran ne samo u konturi rudnika i okoline, već se promene takođe dešavaju u prirodnom okruženju. U članku su predstavljeni rezultati studije zakonskih okvira rekultivacije u nekim zemljama sveta i u Srbiji. Praktično iskustvo rekultivacije pokazalo je da iskorišćenje i devastacija tokom rudarske aktivnosti predstavljaju opasnost ne samo za pogođena ...Radmila Gaćina. "Legal framework for recultivation of degraded areas caused by mining exploitation" in Underground mining engineering, Belgrade : University of Belgrade - Faculty of Mining and Geology (2023). https://doi.org/10.5937/podrad2342027G
-
Stanje i perspektivnost vodosnabdevanja Obrenovca i naselja opštine posle poplava, 2014. godine
Obrenovac i okolna naselja su tokom 2014. godine zbog poplava u Srbiji pretpeli veliku materijalnu štetu, a pored brojnih privrednih preduzeća ozbiljno je bio ugrožen i sistem vodosnabdevanja. Izvorište „Vić bare“ za vodosnabdevanje grada u selu Zabrežje, na Savi, u potpunosti je potopljeno, a vodovodna mreža, u pojedinim delovima već veoma stara, dodatno je oštećena. Poslednjih nekoliko decenija kao glavni razlozi za probleme u vodosnabdevanju Obrenovca isticane su nedovoljne rezerve podzemnih voda na izvorištu. Novijim istraživanjima utvrđene su rezerve ...... i pružile značajne rezultate koje daju odgovore i na pomenuta aktuelna pitanja vodosnabdevanja Obreno- vca. Obilne padavine koje su zahvatile zemlje jugo- istočne Evrope, počev od aprila 2014. godine, uslovile su nagli porast proticaja na vodotocima, naročito u slivu Save. Velike padavine u ...Bojan Hajdin, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić. "Stanje i perspektivnost vodosnabdevanja Obrenovca i naselja opštine posle poplava, 2014. godine" in Tehnika, Beograd : Savez inženjera i tehničara Srbije (2017). https://doi.org/10.5937/tehnika1705675H
-
Definisanje specifičnih uslova dreniranja podzemnih voda na karstnim vrelima Krupac 1 i 2
Kristina Gavrilović (2024)Izvorište Krupac se nalazi u jugoistočnom delu Srbije, u blizini grada Pirota i deo je sistema za vodosnabdevanje grada i okolnih mesta. Vrela Krupac 1 i Krupac 2 su gravitaciona karstna vrela, locirana na kontaktu jursko-krednog kompleksa stena sa neogenim naslagama Pirotske kotline, čije su specifičnosti uslova dreniranja, kao i uslova cirkulacije, ispitane hidrohemijskim i izotopskim metodama, kao i opitom obeležavanja ponora Golema dubka. Ustanovljeno je da se radi o mladim vodama i sistemu bez duboke cirkulacije podzemnih voda, ...... Srbiji, principi održivog razvoja se sve više implementiraju u planske dokumente razvoja, sa konkretnim akcijama, radi priključivanja naše zemlje grupi zemalja, koje u prioritete svoje politike stavljaju koncept održivog razvoja. Strategija upravljanja vodama na teritoriji Republike Srbije je dokument ...
... 000 Prilog 5: Hidrogeološki profil 1:100 000 1. Uvod Govoreći o raspoloživim resursima podzemnih voda, Republika Srbija spada među bogatije zemlje Evrope, uzimajući u obzir veličinu teritorije koju zauzima. Složena geološka građa Srbije i njene okoline doveli su do razvoja specifičnih hidrogeoloških ...
... harmoničnog odnosa pojedinca, nacija i država prema prirodnom okruženju, racionalnom korišćenju prirodnih resursa, kao i očuvanju prirodnih bogatstava Zemlje i za buduće generacije. Iz toga treba da proizađe ıi odnos čoveka prema vodnim resursima koji su ujedno i uslov njegove egzistencije, ali i uslov ...Kristina Gavrilović. Definisanje specifičnih uslova dreniranja podzemnih voda na karstnim vrelima Krupac 1 i 2, 2024
-
Development of Open Educational Resources (OER) for Natural Language Processing
In this paper we present the development of an online course at the edX BAEKTEL platform named “Lexical Recognition in the Natural Language Processing (NLP)”. It is based on the course of the same name for PhD studies at the University of Belgrade, Faculty of Philology. There are not many courses in Computational Linguistics (CL) on OER platforms, and there is none in Serbian either for CL or NLP. We have developed this course in order to improve this ...... [9] Krstev, C., Information Science Curriculum at the Undergraduate Studies of Library and Information Science, in Skup bibliotekara balkanskih zemalja: Saradnja obrazovanje kvalitet, A. Vraneš and L. Marković, Editors. 2002, Narodna biblioteka Srbije: Belgrade. p. 117-122. [10] Stanković, R ...Cvetana Krstev, Biljana Lazić, Ranka Stanković, Giovanni Schiuma, Miladin Kotorčević. "Development of Open Educational Resources (OER) for Natural Language Processing" in The Sixth International Conference on e-Learning (eLearning-2015), September 2015, Belgrade, Serbia, Belgrade : Belgrade Metropolitan Univesity (2015)
-
Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije
Vladimir Šaraba (2021)Sa namerom definisanja hidrogeološke uloge i značaja mikrobiološkog diverziteta odabranih pojava mineralnih voda Srbije, primenom sistema biodetektora, dokazano je prisustvo gvožđevitih, sulfato-redukujućih, sluz-produkujućih, heterotrofnih aerobnih i denitrifikacionih bakterija, na osnovu čega je proračunat rizik od razvoja procesa biokorozije i biohemijske inkrustacije, te zdravstveni rizik. Uz procenu rizika, izvedene su analize skenirajuće elektronske mikroskopije biofilmova i hidrogeohemijsko modeliranje, te makroskopska, otpička i difrakciona ispitivanja naslaga inkrustacije, dok je fizičko-hemijskim analizama utvrđena vrednost ukupne mineralizacije iznad 1 g/L, kao i povišeni ...biohidrogeologija, SEM analize, makroskopska i optička ispitivanja, rendgenska difrakcija praha, hidrogeohemijsko modeliranje, BART analize, metabarkoding analize mikrobioma, fizičko-hemijske analize, starenje bunara (biokorozija, biohemijska inkrustacija i biozarastanje), zdravstveni rizik... rekreativne i druge svrhe (Stevanović, 2011). Utiču na zdravlje čoveka, pa su tako značajne za zdravstveni sistem zemlje uopšte. S druge strane, imaju naročit značaj i u turističkom razvoju zemlje, što je posebno izraženo ukoliko se uzme u obzir teritorija Srbije. Prema Stevanoviću (2011), rezerve ispitivanih ...
... ispitivanih dve stotine trideset pojava mineralnih voda Srbije se procenjuju oko 1.000 L/s, čineći Srbiju ujedno najperspektivnijom zemljom u regionu sa aspekta bogatstva ovog prirodnog resursa. Takođe, mineralne vode ostvaruju i industrijsko-privredni značaj kada sadrže korisne hemijske elemente, odnosno ...
... t u drugim tipovima zemljišta, uključujući i pustinjska i kultivisana zemljišta oko 2 × 109 g-1 (Burrows et al., 2009). U ukupnoj biomasi planete Zemlje, zemljišni mikroorganizmi učestvuju u količni od 103 – 104 kg ha-1 (Karličić, 2017). U površinskim vodama, brojnost bakterija se procenjuje u ...Vladimir Šaraba. Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije, Beograd : [V. Šaraba], 2021
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... prikazan je u spisku literature. Ciljevi istraživanja Arhitektonski građevinski kamen poreklom iz Srbije nije zastupljen na tržištima drugih zemalja, dok je njegovo prisustvo na domaćem tržištu zanemarljivo malo. To se naročito odnosi na AGK magmatskog porekla, koji je za ove namene na svetskom ...
... zajednice u oblasti mineralnih sirovina (Commission of the European communities, 2008), istaknuta je potreba da se smanji uvoz i zavisnost ekonomije zemalja članica od 5 uvoznih sirovina. Prvi korak u ovom pravcu je stvaranje baze podataka o rezervama mineralnih sirovina. Ležišta AGK otvorena ...
... korišćene u disertaciji: AGK – arhitektonski građevinski kamen def. – definicija EP – elementi pada REE – rare earth elements (elementi retkih zemalja) HFSE – high field strength elements (elementi visoke valence) LILE – large ion lithophyle elements (litofilni elementi sa velikim jonskim radijusom) ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... prikazan je u spisku literature. Ciljevi istraživanja Arhitektonski građevinski kamen poreklom iz Srbije nije zastupljen na tržištima drugih zemalja, dok je njegovo prisustvo na domaćem tržištu zanemarljivo malo. To se naročito odnosi na AGK magmatskog porekla, koji je za ove namene na svetskom ...
... zajednice u oblasti mineralnih sirovina (Commission of the European communities, 2008), istaknuta je potreba da se smanji uvoz i zavisnost ekonomije zemalja članica od 5 uvoznih sirovina. Prvi korak u ovom pravcu je stvaranje baze podataka o rezervama mineralnih sirovina. Ležišta AGK otvorena ...
... korišćene u disertaciji: AGK – arhitektonski građevinski kamen def. – definicija EP – elementi pada REE – rare earth elements (elementi retkih zemalja) HFSE – high field strength elements (elementi visoke valence) LILE – large ion lithophyle elements (litofilni elementi sa velikim jonskim radijusom) ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)
-
Geneza i uslovi cirkulacije voda kompleksnih karstnih sistema Kučajsko-Beljaničkog masiva
Ljiljana M. Vasić (2017-07-14)postupaka koji je primenjen u cilju definisanja zona prihranjivanja i veze izmeđupodzemnih i površinskih voda, vremena koje voda provede u podzemlju, pri čemu seformira jedinstven hemijski sastav i temperaturni režim isteklih voda, bili su polaznaosnova za usmerenje na istraživanje karsta i definisanje teme doktorske disertacije.Kučajsko-beljanički masiv se nalazi u istočnoj Srbiji i pripada oblasti Karpatobalkanskogluka i idealan je poligon za istraživanje, obzirom da se u okviru njega nalazejaka karstna vrela i pojave toplih karstnih izvora na relativno malom rastojanju, ...karstni sistemi, geneza podzemnih voda, izotopske metode, starost voda,hidrogeohemijski procesi, dubina cirkulacije podzemnih voda, subtermalne i termalnevode... pećina - (vazduh) - - 13.3630 13.3800 +0.017 18 +0.0009 Zemljište Epikarst u zemlji 1 - - 13.7360 13.7171 -0.0189 18 0.0011 Epikarst u zemlji 2 - - 12.5231 12.4474 -0.0757 18 0.0042 Epikarst u zemlji 3 - - 10.4793 10.4393 -0.04 18 0.0022 Ponovnim premeravanjem pločica na analitičkoj ...
... usled nekog od faktora stvaranja toplote, kao što su prirodni geotermalni gradijent sa dubinom, hemijski procesi u nekim delovima unutrašnjosti zemlje, mehaničko trenje masa usled velikih orogenih pokreta, raspadanja radioaktivnih elemenata ili jednostavnog javljanja grejnog tela, kao što su magmatiti ...
... metarskih do dekametarskih dimenzija. Linearna raspoređenost vrtača može da ukaže na postojanje podzemnih kanala. Dna vrtača su najčešće pokrivena zemljom (crvenicom). Slike 4.9. i 4.10. Vrtače na Kučajsko-beljaničkom masivu Depresije većih dimenzija predstavljaju uvale, koje su rasprostranjene ...Ljiljana M. Vasić. "Geneza i uslovi cirkulacije voda kompleksnih karstnih sistema Kučajsko-Beljaničkog masiva" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2017-07-14)
-
Hidrogeohemija prirodnih radioaktivnih elemenata u podzemnim vodama Srbije
Marina D. Ćuk (2018-02-23)Osnovni cilj doktorske disertacije predstavljao je definisanje prirodnih koncentracija (engl. background values) U, Th, i K u podzemnim vodama, i definisanje hidrogeohemijskih uslova koji utiču na distribuciju navedenih elemenata u podzemnim vodama...prirodni radioaktivni elementi, podzemna voda, geohemijske sredine, hidrogeohemijski uslovi, neparametarska statistička analiza, logistički model, hidrohemijsko modeliranje... cirkon (Mernagh and Miezitis 2008). 18 Th pokazuje veliku hemijsku sličnost sa elementima retkih zemalja, usled sličnosti u jonskim radijusima Th ulazi u strukturu minerala retkih zemalja. Površinskim raspadanjem magmatskih stena koje sadrže monacit, može da se formira monacitski pesak, ...
... m i malim jonskim radijusima, što uslovljava odnos z/r ˃ 2 (Slika 2.6). HFS elementi obuhvataju trovalentne i četvorovalentne elemente retkih zemalja (ERZ), Th, U, Ce, Pb4+, Zr, Hf, Ti, Nb i Ta. U geohemiji se grupa HFS elemenata koristi pri ispitivanju tektonskih osobina magmatskih stena, kako ...
... 11 Tabela 2.1. Zastupljenost U, Th i K u stenama Zemljine kore i gornjeg mantla (Mernagh and Miezitis 2008). Stena Th ppm U ppm K % Građa Zemlje Areniti 5 1.5 1.8 Se di m en ti po kr iv ač G o rn ja k o ra Z em lj in a k o ra Glinci 12 4.2 2.5 Karbonatni glinci 11 ...Marina D. Ćuk. "Hidrogeohemija prirodnih radioaktivnih elemenata u podzemnim vodama Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-02-23)
-
E-Connecting Balkan Languages
In this paper we present a versatile language processing tool that can be successfully used for many Balkan languages. This tool relies for its work on several sophisticated textual and lexical resources that were developed for most of Balkan languages. These resources are based on several de facto standards in natural language processing....Između Omahe i Tihog okeana pruga prolazi kroz predeo u kome još ima Indijanaca i divljih zveri - prostranu zemlju koju su počeli naseljavati mormoni oko 1845. godine, kada su ih prognali iz države Ilinois.Cvetana Krstev, Ranka Stanković, Duško Vitas, Svetla Koeva. "E-Connecting Balkan Languages" in Proceedings of the Workshop Workshop on Multilingual resources, technologies and evaluation for Central and Eastern European Languages, 17 September 2009, eds. C. Vertan, S. Piperidis, E. Paskaleva and Milena Slavcheva, Borovets, Bulgaria : Association for Computational Linguistics Stroudsburg, PA, USA (2009) -
The Usage of Various Lexical Resources and Tools to Improve the Performance of Web Search Engines
In this paper we present how resources and tools developed within the Human Language Technology Group at the University of Belgrade can be used for tuning queries before submitting them to a web search engine. We argue that the selection of words chosen for a query, which are of paramount importance for the quality of results obtained by the query, can be substantially improved by using various lexical resources, such as morphological dictionaries and wordnets. These dictionaries enable semantic ...LR web services, MultiWord Expressions & Collocations, Information Extraction, Information Retrieval... included in SWN can also be used for the query expansion, for instance the keyword solarni sistem ‘solar system’ can be expanded by Merkur, Venera, Zemlja, Mars, etc. if meronymy is used for query expansion. 4. The expansion of proper names using Prolex which offers to the user the option of adding ...Krstev Cvetana, Stanković Ranka, Vitas Duško, Obradović Ivan. "The Usage of Various Lexical Resources and Tools to Improve the Performance of Web Search Engines" in LREC 2008: Conference on Language Resources and Evaluation, Marrakesh, Morocco, May 2008, European Language Resources Association (ELRA) (2008)
-
Ograničenja primene optimizacionih algoritama u slučaju kopova
Proces optimizacije površinskih kopova, kao sastavni deo strateškog planiranja, veoma je važan sa stanovišta ostvarivanja maksimalnih efekata proizvodnje. To je složen zadatak koji vrlo često podleže vrlo strogim geometrijskim i drugim praktičnim rudarskim ograničenjima. Ova ograničenja u posebno su izražena na površinskim kopovima uglja, te u značajnoj meri mogu povećati stepen neizvesnosti rudarskog projekta, odnosno izazvati neželjena dejstva u pogledu profitabilnosti poslovanja. Iz tog razloga, veoma je važna primena savremenih optimizacionih alata, koji u značajnoj meri mogu olakšati celokupan ...... zauzima drugo mesto u Evropi (Slika 1), odmah nakon Poljske (IEA, 2018. god). Udeo uglja u proizvodji električne energije za pojedine evropske zemlje SRBIJA (64.1 %) I 10 i , % , , ., a e , , , , d, %, , , , QM . Slika 1. Procentualno učešće uglja u proizvodnji električne energije S obzirom ...Dejan Stevanović, Mirjana Banković, Milica Pešić Georgiadis, Petar Marković, Dejan Ranković. "Ograničenja primene optimizacionih algoritama u slučaju kopova" in XIV Međunarodna konferencija OMC 2020, Zlatibor, Srbija, 14-17. oktobar 2020., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2020)
-
Sistem poslovne inteligencije za upravljanje zaštitom na radu u rudarskoj industriji
Ljiljana R. Kolonja (2016-09-23)Postojeća organizacija zaštite na radu na površinskim kopovima uglja često nije umogućnosti da blagovremeno i tačno ukaže na nedostatke, koji mogu u bližoj ilidaljoj budućnosti da budu uzrok narušavanja bezbednosti radnika, ali i uzrokoštećenja materijalnih dobara rudnika. Nemogućnost donošenja pravovremenihodluka je moguće izbeći uvođenjem softverski podržanih sistema za praćenje ianalizu bezbednosti i zaštite na radu.Osnovni cilj ove doktorske disertacije je definisanje metodologije i razvoj modelasistema upravljanja zaštitom na radu, koji će omogućiti savremen, adekvatan isveobuhvatan način praćenja i analize ...... tragičnih troškova eksploatacije mineralnih sirovina, preko potrebnih za razvoj modernog života. Danas je rudarstvo, kada su u pitanju zemlje sa razvijenim rudarskim sektorom, među sigurnijim industrijama (Karmis, 2009.). U rudarski razvijenim zajednicama kao što su SAD, Kanada, Australija ...
... zaštita na radu je usvojen termin u naučnoj i stručnoj literaturi kao i u zakonodavstvu. Osnove bezbednosti i zaštite zdravlja na radu u zemljama Evropske unije postavljene su 1951. godine osnivanjem Evropske zajednice za ugalj i čelik. Osnivački ugovor Evropske zajednice za ...
... usledile brojne analize uslova rada praćene opštim sagledavanjem stanja i definisanjem mera bezbednosti i zaštite zdravlja na radu (BZZR) u zemljama Zajednice. Rezultat istraživanja je značajno unapređenje bezbednosti i zaštite zdravlja, nezavisno vođenje evidencije i analize pro ...Ljiljana R. Kolonja. "Sistem poslovne inteligencije za upravljanje zaštitom na radu u rudarskoj industriji" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-23)
-
Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala
Miodrag Čelebić (2024)Izbor optimalne mehanizacije u diskontinualnom sistemu transporta je jedna od najvažnijih odluka koju treba donijeti prilikom projektovanja površinskih kopova. Pri izboru optimalne mehanizacije, uticaj ima veliki broj faktora, kako prirodnih – geoloških i ekoloških, tako i tehničkih, ekonomskih i socijanih. Neki od njih se mogu izraziti numerički, u određenim mijernim jedinicama, a neki opisno, lingvističkim varijablama, shodno uslovima koji vladaju na rudnim ležištima, a koje karakterišu visok stepen neizvjesnosti i neodređenosti kako prilikom istraživanja, tako i tokom procesa eksploatacije ...izbor mehanizacije, tehnologija eksploatacije, diskontinualani sistem, ekspertsko odlučivanje, lingvističke varijable, MCDM, FAHPMiodrag Čelebić. Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala, Beograd : [M. Čelebić], 2024