Претрага
359 items
-
Combining Heterogeneous Lexical Resources
... literals. For instance, the following five entries from the DELAS dictionary (5) povezati,V122+Perf+Tr+Iref+Ref_V=3ivati_A=2n povezivati,V18+Imperf+Tr+Iref+Ref_V=5ati_N=2nxe_A=2n povezivanxe,N300+VN_V=3ti povezan,A1+PP_V=1ti povezivan,A1+PP_V=1ti are derivationally connected, the derivational ...
... _V=3ivati attached to the first entry links the perfective verb povezati 'to join, to associate' to its corresponding progressive form povezivati, while the mark _A=2n links it to the adjective derived from its passive past participle povezan. The type of derivational link is marked by the plus sign—the ...
... the following two synsets in Serbian WN were linked by the DERIVED relation using this information: (6) (zdruzxiti:1, povezati:1, …) � (join:2, bring together:1) (povezan:4) � (connected:2) Many Serbian verbs can be used both as reflexive and irreflexive ones, which is marked by attaching ...Cvetana Krstev, Duško Vitas, Ranka Stanković, Ivan Obradović, Gordana Pavlović-Lažetić. "Combining Heterogeneous Lexical Resources" in Proceedings of the Fourth Interantional Conference on Language Resources and Evaluation, Lisabon, Portugal , May 2004, vol. 4, ELRA - European Language Resources Association (2004)
-
Why classical sequence stratigraphy doesn't work in Pannonian basin?
Dejan Radivojević (2018)... a na mestima gde je prisutan ima brežuljkastu geometriju u blizini raseda. Ovaj sistemski pojas nije utvrđen na svim (polu)grabenima i može biti povezan s trenutkom početka rifto‐ geneze u određenom grabenu. On suštinski predstavlja sistemski pojas početka riftogeneze formiran u kontinentalnoj/ ...
... ceo srpski deo Panonskog basena, od srpsko‐mađarske granice do ulaska Dunava u Karpate. Prilikom interpretacije seizmičkog profila koriš‐ ćeni su podaci dobijeni istražnim bušenjem naftnih bušotina i dodatni seizmički profili. Interpretacija je obuhvatala određivanje vremena riftogeneze, depozicionih ...
... smislu formiranja tektonski i klimatski kontrolisanih riftnih ciklusa. Interpretacijom tektonskih sistemskih pojaseva i korelacijom sa bušotinskim podacima, jasno se uočava da je ekstenzija dijahrona i da se faktor istezanja znatno menjao duž regionalnog profila. Neka 175 područja pretrpela ...Dejan Radivojević. "Why classical sequence stratigraphy doesn't work in Pannonian basin?" in 17th Serbian Geological Congress, Vrnjačka Banja, 17-20 maj 2018, Srpsko geološko društvo (2018)
-
Hidrogeohemija prirodnih radioaktivnih elemenata u podzemnim vodama Srbije
Marina D. Ćuk (2018-02-23)Osnovni cilj doktorske disertacije predstavljao je definisanje prirodnih koncentracija (engl. background values) U, Th, i K u podzemnim vodama, i definisanje hidrogeohemijskih uslova koji utiču na distribuciju navedenih elemenata u podzemnim vodama...prirodni radioaktivni elementi, podzemna voda, geohemijske sredine, hidrogeohemijski uslovi, neparametarska statistička analiza, logistički model, hidrohemijsko modeliranje... Broj podataka Min Max Sr. vredn. Medijana St. dev. Detektovani podaci 38 1.00E-4 0.023 0.0924 0.00159 0.603 ND zamenjeni sa GD instrumenta 155 2.00E-5 0.023 0.00152 2.00E-4 0.0395 Normal ROS određeni podaci 155 -0.043 0.023 -0.0134 -0.0136 0.0138 Gamma ROS određeni podaci 155 ...
... α-aktivnosti na osnovu određenog seta podataka (plave oznake) i modeliranog seta podataka (crvene oznake) Slika 5.4. Dijagram verovatnoće aktivnosti koncentracija ukupne β-aktivnosti na osnovu određenog seta podataka (plave oznake) i modeliranog seta podataka (crvene oznake) Odnos broja d ...
... koncentracija 40K na osnovu određenog seta podataka (plave oznake) i modeliranog seta podataka (crvene oznake) Slika 5.6. Dijagram verovatnoće aktivnosti koncentracija 226Ra na osnovu određenog seta podataka (plave oznake) i modeliranog seta podataka (crvene oznake) 61 5.2. Osnovni hemijski ...Marina D. Ćuk. "Hidrogeohemija prirodnih radioaktivnih elemenata u podzemnim vodama Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-02-23)
-
Uticaj proširenja nuklearne elektrane “Pakš” (Mađarska) na resurse podzemnih voda u Vojvodini
Bojan Hajdin, Dušan Polomčić (2016)... pretpostavlja da će ono biti izgrađeno u Ma- đarskoj, prema poslednjim podacima navodi se podru- čje oko grada Pečuja. Predviđeno je da tokom 60 go- dina rada NE, nastane preko 3000 tona radioaktivnog otpada. Iako, prema podacima Evropske agencije za ato- msku energiju ima stabilan rad, ova nuklearna ...
... uslovima rada elektrane, ali i posledicama koje može imati i u uslovima havarije imajući u vidu da je Dunav tranzitna reka, vrlo dobro hidraulički povezana sa pod- zemnim vodama. Slika 1 – Položaj nuklearne elektrane “Pakš” B. HAJDIN i dr. UTICAJ PROŠIRENJA NUKLEARNE ELEKTRANE „PAKŠ“ (MAĐARSKA). ...Bojan Hajdin, Dušan Polomčić. "Uticaj proširenja nuklearne elektrane “Pakš” (Mađarska) na resurse podzemnih voda u Vojvodini" in Tehnika 66 no. 5, Beograd : Savez inženjera i tehničara (2016): 777-786. https://doi.org/10.5937/tehnika1604545H
-
Синтеза, структурне и магнетне особине Ca1-xGdxMnO3 нанопрахова
Milena Rosić (2014-12-05)У оквиру ове докторске тезе, испитиване су оптималне методе за добијањенанопраха – калцијум манганског оксида допираног јонима гадолинијума. Циљистраживања је испитивање одговарајућих прекурсора који су подесни да седобију чисти нано прахови манганита са перовскитском структуром, као имонофазни чврсти раствори са перовскитском структуром. Као подесан методкоришћена је модификована глицин нитратна метода, а од прекурсора нитрати иацетати одговарајућих метала. Модификација глицин нитратне методе се односина делимичну замену нитрата ацетатима, чиме је ублажена бурност реакције.Испитан је различити однос прекурсора, који дају наночестичне ...... израчунатих дифрактограма, добија се добро слагање (на основу података из базе података, број картица 03-0830,24- 0508, 24-0430). 4.3.3. Ритвелдова анализа За утачњавање кристалне структуре Ритвелдовом методом, коришћени су подаци добијени рендгенском дифракцијом праха. Установљено је да су ...
... чему су октаедарски положаји координисани са шест анјона и октаедри су повезани не преко рогљева већ имају заједничке пљосни. Велики А катјони могу да се сместе између низова октаедара који деле пљосни. Када се октаедри повежу на овакав начин повећава се одбијање између катјона у положају B. У ...
... 62 Сви широки пикови слабог интензитета нам указују на нанокристалну природу прахова, слика 18. Добијено је добро слагање (на основу података из базе података, број картица 03-0830,24-0508, 24-0430) поређењем експерименталних и израчунатих дифрактограма. Вредности за параметре јединичне ћелије ...Milena Rosić. "Синтеза, структурне и магнетне особине Ca1-xGdxMnO3 нанопрахова" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-12-05)
-
Развој модела употребног квалитета помоћне механизације на површинским коповима лигнита
Драгица Јагодић Крунић (2021)Тренутно стање помоћне механизације на површинским коповима лигнита је незадовољавајуће узроковано пре свега старошћу и неблаговременом заменом машима услед чега је расположивост недовољна а трошкови експлоатације и одржавања високи. Тренутно стање и захтеви који се постављају пред ове машине указују на неопходност оптимизације процеса управљања помоћном механизацијом. Одређивање оптималног времена замене и преосталих могућности је најодговорнији управљачки задатак који треба да буде заснован на свеобухватном сагледавању економских, техничких и других узрочно последичних веза. Са економског аспекта гледано треба одржавати ...помоћна механизација, употребни квалитет, ефективност, расположивост, сигурност функционисања, ризик, трошкови животног циклуса, фази логика, Монте Карло метода... праћење и прикупање података, њихова обрада и добијање релевантних информација и анализа о раду и одржавању техничког система [27]. Подаци о раду и одржавању су бројни са комплексном структуром. Могу се сврстати у три основне групе [29]: ─ подаци о идентификацији система, ─ подаци о раду система ...
... расподеле, у случају када је број прикупљених експерименталних података довољно велик, подразумева најпре груписање података у интервале према формули: број интервала = 1+3,3 log n, где је n број података. У случају мањег броја података (n<30) коришћена је метода медијалног рангирања (МR). Применом ...
... измерених података у тежишту дефинисане површине која представља улазни податак у модел (фазификација података о трошковима). Модел је примењен на случају дозера као најбројнијих и најоптерећенијих помоћних машина на површинским коповима лигнита. Обим и поузданост расположивих података добијених ...Драгица Јагодић Крунић. Развој модела употребног квалитета помоћне механизације на површинским коповима лигнита, Београд : [Д. Јагодић Крунић], 2021
-
Terminological and lexical resources used to provide open multilingual educational resources
Open educational resources (OER) within BAEKTEL (Blending Academic and Entrepreneurial Knowledge in Technology enhanced learning) network will be available in different languages, mostly in the languages of Western Balkans, Russian and English. University of Belgrade (UB) hosts a central repository based on: BAEKTEL Metadata Portal (BMP), terminological web application for management, browse and search of terminological resources, web services for linguistic support (query expansion, information retrieval, OER indexing, etc.), annotation of selected resources and OER repository on local edX ...Biljana Lazić, Danica Seničić, Aleksandra Tomašević, Bojan Zlatić. "Terminological and lexical resources used to provide open multilingual educational resources" in The Seventh International Conference on eLearning (eLearning-2016), 29-30 September 2016, Belgrade, Serbia, Belgrade : Belgrade Metropolitan University (2016)
-
Sedimentologija gornje krede centralnog dela vardarske zone
Violeta M. Gajić (2014-09-04)Područje istraţivanja obuhvaćeno doktorskom disertacijom nalazi se ucentralnim delovima Vardarske zone. Karakteriše se sloţenom geološkomgrađom koju grade mezozojske tvorevine trijaske, jurske i kredne starosti, kao ikvartarni sedimenti. U trijasu je istraţivano područje pokrivalo more, sve dogranice sa Šumadijom. Tokom jure sloţenim geotektonskim procesima stvarajuse ofiolitske stene rasprostranjene u juţnim i delom u centralnim delovimaistraţivanog područja. U donjoj kredi se pokretima dinarske faze izdiglo kopno,koje je egzistiralo skoro u celoj donjoj kredi područja istraţivanja.U alb-cenomanu pojedini delovi istraţivanog područja se ...... bio je istraživan u sklopu magistarske teze u kojoj je otvoreno niz značajnih pitanja, posebno u vezi sredine i uslova postanka gornjokrednih sedimentnih stena. Doktorska disertacija je postavljena i usmerena, sa ciljem rešavanja otvorenih pitanja. Terenskim radom sagledan je odnos stena i sakupljen ...
... zone 30 4.3. Obrada podataka Nakon što su svi podaci o istraživanim sedimentnim stenama prikupljeni i dobijeni analitički rezultati, pristupilo se njihovom tumačenju. Podaci o sastavu sedimentnih stena i mikrofacijama kombinovani su sa terenskim podacima kod donošenja zaključaka o ...
... ovim stenama. Prvi objavljeni podaci o gornjoj kredi područja istraţivanja nalaze se u radovima Ţujovića (1893). On je u krečnjacima okoline Struganika odredio Inoceramus regularis i Inoceramus mytiloides, koji su turonske i senonske starosti. Nešto više podataka o sedimentnim stenama dao je Fraas ...Violeta M. Gajić. Sedimentologija gornje krede centralnog dela vardarske zone, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2014-09-04
-
Tehnologija izrade jamskog magacina eksploziva i eksplozivnih sredstava
Sara Nikolić (2024)Završni rad sa temom „Tehnologija izrade jamskog magacina eksploziva i eksplozivnih sredstava” sastoji je iz opšteg dela i specijalnog dela. U opštem delu prikazani su : geologija ležišta, određivanje kapaciteta magacina eksplozivnih sredstava, lokacija i opis magacina. U specijalnom – drugom delu ovog završnog rada prikazani su: potrebni proračuni, tehnologija izrade magacina, predmer i predračun radova, normativi materijala, energije i radne snage, organizacija i dinamika izvodjenja radova. Prilikom izrade završnog rada, uz primenu svih propisa vezanih za ovu oblast, korišćene su ...... Nakon očvršćavanja betona, pristupa se realizaciji bravarsko-stolarskih radova. 10.2. Trajanje radnih operacija Na osnovu podataka dobijenih proračunima, dobijeni su podaci o trajanju pojedinih radnih operacija, koji su prikazani u tabeli br.10.1: Tabela br.10.1: Trajanje radnih operacija Trajanje ...
... ljude koji se nalaze u objektima koji su blizu mesta eksplozije, a sami nisu mehanički oštećeni. Skladištenje većih količina eksploziva u komorama povezano je sa nizom problema od kojih su najvažniji: = skladištenje do 5.000kg amonijum-nitratskih cksploziva pruža tcoretske mogućnosti da dođe do ...
... kombinacije "C" i "H" talase. Na seizmičke talase može se primeniti opšta teorija o talasnom kretanju i kod njih razlikujemo sledeće uzajamno povezane veličine: · v — brzina (m/s), · A - amplituda , · v - frekvencija (Hz), · X - talasna dužina (m). Seizmički sigurno rastojanje proračunava ...Sara Nikolić. Tehnologija izrade jamskog magacina eksploziva i eksplozivnih sredstava, 2024
-
Sorpcija herbicida na neorganski i organski modifikovanom prirodnom montmorionitu iz Bogovine
Lazar M. Kaluđerović (2018-01-17)fikasnost prilikom sorpcije S-metolahlora i klomazona od strane neorganskih iorganski modifikovanih montmorionita sa lokaliteta Bogovina odreĎena je metodombach adsorpcije. Uzorci montmorionita su tretirani prvo rastvorom NaCl a zatim irazličitim koncentracijama organskih kompleksa. Adsorpcione izoterme su dobijenetretiranjem uzoraka različitim koncentracijama herbicida. Detaljna mineraloškakarakterizacija uzoraka uraĎena je metodom rendgenske difrakcije. Rezultati interakcijemontmorionita sa organskim kompleksima i herbicidima dobijeni su primenomrendgenskih, optičkih, termičkih i spektroskopskih metoda.Na osnovu rezultata rendgenskih ispitivanja uzoraka, utvrĎeno je prisustvoorganskih kompleksa i herbicida u meĎuslojnom prostoru montmorionita.Montmorioniti modifikovani ...adsorpcija, montmorionit, heksadeciltrimetilamonijum bromid,feniltrimetilamonijum hlorid, S-metolahlor, klomazon... репозиторијуму Универзитета у Београду. Дозвољавам да се објаве моји лични подаци везани за добијање академског назива доктора наука, као што су име и презиме, година и место рођења и датум одбране рада. Ови лични подаци могу се објавити на мрежним страницама дигиталне библиотеке, у електронском ...
... katjonske izmene. Mali organski katjoni se ponašaju kao izolovani entieti na slobodnim površinama minerala. Katjoni drţe meĎuslojni prostor smektita otvorenim. Interakcija izmeĎu fenil grupa PTMA+ katjona i površine smektita u meĎuslojnom prostoru utiče na promenu dimenzija adsorptivnog regiona. Moguća ...
... погодном за трајно архивирање. Моју – докторску _ дисертацију – похрањену y _ Дигиталном _ репозиторијуму Универзитета у Београду и доступну у отвореном приступу могу да користе сви који поштују одредбе садржане у одабраном типу лиценце Креативне заједнице (Creative Commons) за коју сам се одлучио/ла ...Lazar M. Kaluđerović. "Sorpcija herbicida na neorganski i organski modifikovanom prirodnom montmorionitu iz Bogovine" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-01-17)
-
Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala
Miodrag Čelebić (2024)Izbor optimalne mehanizacije u diskontinualnom sistemu transporta je jedna od najvažnijih odluka koju treba donijeti prilikom projektovanja površinskih kopova. Pri izboru optimalne mehanizacije, uticaj ima veliki broj faktora, kako prirodnih – geoloških i ekoloških, tako i tehničkih, ekonomskih i socijanih. Neki od njih se mogu izraziti numerički, u određenim mijernim jedinicama, a neki opisno, lingvističkim varijablama, shodno uslovima koji vladaju na rudnim ležištima, a koje karakterišu visok stepen neizvjesnosti i neodređenosti kako prilikom istraživanja, tako i tokom procesa eksploatacije ...izbor mehanizacije, tehnologija eksploatacije, diskontinualani sistem, ekspertsko odlučivanje, lingvističke varijable, MCDM, FAHPMiodrag Čelebić. Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala, Beograd : [M. Čelebić], 2024
-
Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia
Оливера Крунић (2021)Оливера Крунић. "Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia" in Рационално коришћење земљишта и вода у Србији - Sustainable Use of Land and Water in Serbia- Serbian Academy of Sciences and Arts; Scientific Conferences Volume CXCVII; Department of Chemical and Biological Sciences, Book 19, Српска академија наука и уметности (2021)
-
Vodosnabdevanje podzemnim vodama u Srbiji-stanje i perspektive
Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Petar Papić, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić (2011)... Mladenovac, i Negotin). Zahvatanje i korišćenje podzemnih voda u modernim vodovodnim sistemima je započeto 1892. kada je izvorište podzemnih voda Makiš otvoreno za vodosnabdevanje Beograda (lit. 1). Javno vodosnabdevanje (stanovništva i industrije) u Srbiji je postalo potpuno razvijeno tokom druge polovine ...
... vodnih tela, Službeni glasnik RS 96/10) 70 Da bi se omogućila tačna procena statusa podzemnih voda, podzemna vodna tela su identi'kovana kao povezane jedinice u rečnom slivu. Kriterijumi za razgraničenje podzemnih vodnih tela su zasnovani na lokalnim geološkim i hidrogeološkim uslovima. U principu ...
... koristila u svrhe u kojima se mogla koristiti vode nižeg kvaliteta. Razlog za ovo se nalazi u relativno niskoj ceni vode. Na osnovu raspoloživih podataka, u Srbiji postoji više od 1000 aktivnih izvorišta podzemnih voda, uključujući i kaptirane izvore. 3 Oznaka (k) odnosi se na vrela koja su kaptirana ...Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Petar Papić, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić. "Vodosnabdevanje podzemnim vodama u Srbiji-stanje i perspektive" in Naših 40 godina, Beograd : Rudarsko-geološki fakultet (2011): 49-77
-
Advancing Sentiment Analysis in Serbian Literature: A Zero and Few-Shot Learning Approach Using the Mistral Model
Ova studija predstavlja analizu sentimenta srpskih starih romana iz perioda 1840-1920, koristeći veliki jezički model (LLM) Mistral za tehniku učenja sa zasnovani na takozvanim "zero" i "few-shot" pokušajima. Glavni pristup uvodi inovacije osmišljavanjem istraživačkih upita (promptova) uključuju tekst sa uputstvom za klasifikaciju bez primera i na osnovu nekoliko primera, omogućavajući jezičkom modelu da klasifikuje osećanja u pozitivne, negativne ili objektivne kategorije. Ova metodologija ima za cilj da pojednostavi analizu osećanja ograničavanjem odgovora, čime se povećava preciznost ...Milica Ikonić Nešić, Saša Petalinkar, Mihailo Škorić, Ranka Stanković, Biljana Rujević. "Advancing Sentiment Analysis in Serbian Literature: A Zero and Few-Shot Learning Approach Using the Mistral Model" in Proceedings of the 2024 Joint International Conference on Computational Linguistics, Language Resources and Evaluation, Sofia, Bulgaria, 9-10 September 2024, LREC | COLING (2024)
-
Badenske školjke jugoistočnog oboda Panonskkog basena (Centralni Paratetis)
Gordana M. Jovanović (2014-12-05)Rad obuhvata detaljnu studiju badenskih školjaka koje potiču sa terenajugoistočnog oboda Panonskog basena (Centralni Paratetis). Proučavani su lokaliteti naprostorima Srbije (Fruška gora, Golubac, okolina Beograda, Aranđelovca, Koceljeva,Loznica) i severoistočne Bosne (Ugljevik). Pored taksonomske analize i paleontološkihopisa bivalvija, u radu je dat i spisak revidovanih vrsta koje su do sada pronađene usedimentima badenskog kata istraživanog terena. Do sada je ukupno poznato 41familija, 108 rodova i 174 taksona. Identifikovano je 170 bivalvijskih vrsta, međukojima su neke prvi put konstatovane na ovim ...školjke, baden, Panonski basen (Centralni Paratetis), stratigrafija,paleoekologija, paleogeografija, paleobiogeografija... vrsta je poznata iz ranog i srednjeg miocena širom Paratetisa (Lukender i Harzhauser, 2000; Ćorić, 2009), što ukazuje na otvorene veze depozicionih sredina Paratetisa sa otvorenim morem. Za bečki tip badena, prema Krstić i dr. (2012) se pretpostavlja da je kroz Rumuniju duž reke Olt stigao u Bugarsku ...
... vreme bio otvoren ili zatvoren (iz Bartol, 2009). Takođe postoji i hipoteza o vezi sa istočnim Mediteranom preko Vardarskog koridora (Studencka, 1988) kroz dolinu Aksios koja je prema (Rögl, 1998; Kovač i dr., 2007) još kontraverznija. Za sada na terenima južne Srbije ne postoje podaci o morskoj ...
... bilo povezano sa Šumadijsko-dinarskim kopnom. U zapadnoj i jugozapadnoj Srbiji kopnene sredine su bile padine Cera i Gučeva (Cersko-gučevsko kopno), a u severoistočnoj Bosni planina Majevica. Badensko more je na prostorima Srbije plavilo terene južno do Aranđelovca, prema nekim podacima spuštalo ...Gordana M. Jovanović. "Badenske školjke jugoistočnog oboda Panonskkog basena (Centralni Paratetis)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-12-05)
-
Речник САНУ као база терминолошких речника (на примеру речника кулинарства)
... други, 2011). Сви резултати и припадајући метаподаци похрањени су у бази података на SQL серверу. Скуп лема произведених у наведеном поступку филтрирања се даље процесира увођењем мера које комбинују језичке и статистичке податке. Наиме, свакој леми, осим фреквенције, придружују се и основне мере (C ...
... области (дијалекатска истраживања омогућавају прикупљања обредне и обичајне лексике која је у Речнику САНУ обично обележена квалификатором етн.) могле повезати што би се као принцип могло применити и на остале терминолошке области.. УПИТНИК ЗА КУЛИНАРСКУ ЛЕКСИКУ ... Припремање хране ... 26 ...
... данас, као и на ком терену је потврђена. Број примера зависи од учесталости употребе речи, али их је највише шест. 6 У Речнику, нпр., налазимо податак да се у неким крајевима Босанске крајине, као и међу Србима у Хрватској крајини орачима кад заору прву бразду износи погача која се зове бразданица ...Рада Стијовић, Олга Сабо, Ранка Станковић. "Речник САНУ као база терминолошких речника (на примеру речника кулинарства)" in Словенска терминологија данас, Београд : Српска академија наука и уметности (2017)
-
The oil industry and climate changes
Dejan Radivojević (2020)Uprkos tome što je problem klimatskih promena poznat dugi niz godina i dalje veliki broj ljudi poistovećuje pojam vremenskih prilika sa klimom ne uzimajući u obzir različitu dužinu njihovog trajanja. U medijima se vrlo često mogu naći katastrofična predviđanja vezana za zagrevanje naše planete usled neodgovornog ponašanja čoveka. Sa druge strane geolozi znaju da je tokom geološke prošlosti naše planete bilo mnogo toplijih intervala od današnjih kao i da ti intervali nisu neminovno rezultovali masovnim izumiranjem živog sveta već su ...... septembra ove godine [6] dat je pri- kaz najvećih emitera gasova staklene bašte (slika 2). Ipak, teško je naći pouzdane podatke obzirom na to da kompanije manipulišu podacima u cilju očuvanja profita. Tako je studija Univerziteta Harvard [7] koja se bavila analizom Exxonovih internih izveštaja ...
... 1 Pored dugotrajnih klimatskih promena postoje i kratkotrajne klimatske promene koje su predstavljene periodičnim ili povremenim promenama povezanim sa pojavama El Niño, La Niña, vulkanskim erupcijama i drugim. Čini se da usled različitog pogleda na protok vre- mena geolozi imaju drugačiji ...
... insolaciju, brzinu vetra, maglu, mraz, grad i druga merenja vremenskih uslova koji se poja- vljuju u dužem periodu na određenom mestu. Mere- njem podataka o kišnim padavinama, nivou vode u jezerima i rezervoarima i promenama na satelitskim snimcima naučnici mogu da odrede da li je leto sušnije nego ...Dejan Radivojević. "The oil industry and climate changes" in Tehnika – rudarstvo, geologija i metalurgija, Savez inženjera i tehničara Srbije, Beograd (2020). https://doi.org/10.5937/tehnika2001031R
-
Hronološki pregled razvoja površinske eksploatacije lignita u Srbiji
U ovom preglednom radu dat je istorijski pregled razvoja površinske eksploatacije lignita na teritoriji Srbije, uz kratak osvrt na geološki nastanak i kvalitet i rezerve uglja, kao i mogućnosti korišćenja za dalju upotrebu. Kolubarski, Kostolački i Kovinski ugljeni baseni lignita u Srbiji, ne računajući Kosovsko-Metohijski i Drenički u sastavu AP Kosovo i Metohija po Rezoluciji 1244 UN, su ležišta najrasprostranjenijeg uglja - lignita u Srbiji koji se eksploatiše od druge polovine 20. veka na velikom broju površinskih kopova ...Bojan Dimitrijević, Radmila Gaćina, Bogoljub Vučković. "Hronološki pregled razvoja površinske eksploatacije lignita u Srbiji" in XI Međunarodna konferencija ugalj i kritični mineral CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
Integrisano okruženje za pripremu paralelizovanog korpusa
Razvoj paralelizovanih korpusa zahteva pripremu paralelnih tekstova za njihovu integraciju u paralelizovani korpus. Reč je o jednom kompleksnom zadatku koji se može rešiti na različite načine, i koji mora da se odvija u nekoliko koraka. U ovom radu najpre je iznet postupak pripreme paralelnih tekstova za paralelizovani korpus koji se koristi u Grupi za jezičke tehnologije Univerziteta u Beogradu. Potom je dat kratak pregled programa (XAlign, Concordancier, WS4LR), odnosno softverskih alata koji se pri tome koriste. Nedostatak udobnog okruženja ...... korisniku je omogućeno da generiše tekstualni zapis i XML oblik integrisanih podataka. Konačno, koristeći odgovarajuću XSLT (Extensible Stylesheet Language Transformations) transformaciju, korisnik može XML oblik transformisanih podataka prevesti u HTML i druge formate, u zavisnosti od vrste vizualizacije ...
... memory - TM) i njihovu razmenu između pojedinačnih aplikacija. Kako prevodilačke memorije predstavljaju zbirke odrednica u kojima je izvorni tekst povezan sa odgovarajućim prevodom na jednom ili više ciljnih jezika, ovakav format je pogodan i za paralelizovane tekstove koji takođe nastaju prevođenjem ...
... hardverske resurse. Razlog za korišćenje ove tehnologije je jednostavnost pri programiranju korisničkog interfejsa, kao i dobra podrška za rad sa XML podacima. 5. Zaključak Priprema paralelnih tekstova za paralelni korpus predstavlja kompleksan zadatak koji se odvija u nekoliko koraka. Veći dao ovog ...Ivan Obradović, Ranka Stanković, Miloš Utvić. "Integrisano okruženje za pripremu paralelizovanog korpusa" in Zbornik radova međunarodnog simpozijuma Razlike između bosanskog/bošnjačkog, hrvatskog i srpskog jezika, Graz, Austria, April 2007, - (2007)
-
Hidrodinamička analiza procesa starenja bunara sa horzontalnim drenovima na beogradskom izvorištu podzemnih voda
Đorđije M. Božović (2023)Predmet istraživanja doktorske disertacije su bunari sa horizontalnim drenovima beogradskog izvorišta podzemnih voda, drugog najvećeg izvorišta ovog tipa na svetu, čiji je režim rada opterećen procesima intenzivnog starenja prisutnog od samog početka formiranja izvorišta, početkom 1950‒ih godina. Istraživanja sprovedena u okviru izrade disertacije su imala za cilj definisanje nove metodologije izučavanja procesa mehaničkog i biohemijskog kolmiranja drenova izradom detaljnih 3D numeričkih hidrodinamičkih modela, upotrebom postojećih, dostupnih i široko rasprostranjenih računarskih programa. Istraživanja su realizovana simulacijom ostvarenog režima podzemnih voda ...modeliranje podzemnih voda, hidrauličke karakteristike drenova, koeficijent propusnosti drenova, prifilterska zona drena, hidraulički otpori na drenovima, kolmiranje drenova, ulazne brzine podzemnih voda, MODFLOW, CLN Package... podzemnih voda, dodatni gubici se javljaju na ulasku podzemnih voda u otvore na filterskoj konstrukciji drenova, kao i unutar samih drenova. U praksi numeričkih modelskih hidrodinamičkih istraživanja, po pravilu se ne raspolaže podacima potrebnim za definisanje uticaja svih vrsta hidrauličkih gubitaka ...
... uslovima reke Save, zajedno sa podacima o geometriji njenog korita, kao i drugih površinskih vodnih tela, • nivoima izdani registrovanim u pijezometrima na prostoru obuhvaćenom modelom, • podacima o režimu rada bunara (radnim nivoima i kapacitetima bunara), • podacima o konstruktivnim karakteristikama ...
... koji se u njemu odvijaju. Ulazne podatke za izradu 3D hidrogeološkog modela najčešće čine informacije vezane za tačku, konturu ili površinu neke realne, fizičke karakteristike terena, podaci o tehničkim karakteristikama i radu vodozahvatnih i drugih objekata, podaci o površinskim vodnim telima i dr ...Đorđije M. Božović. Hidrodinamička analiza procesa starenja bunara sa horzontalnim drenovima na beogradskom izvorištu podzemnih voda, Beograd : [Đ. Božović], 2023