Претрага
168 items
-
Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala
Miodrag Čelebić (2024)Izbor optimalne mehanizacije u diskontinualnom sistemu transporta je jedna od najvažnijih odluka koju treba donijeti prilikom projektovanja površinskih kopova. Pri izboru optimalne mehanizacije, uticaj ima veliki broj faktora, kako prirodnih – geoloških i ekoloških, tako i tehničkih, ekonomskih i socijanih. Neki od njih se mogu izraziti numerički, u određenim mijernim jedinicama, a neki opisno, lingvističkim varijablama, shodno uslovima koji vladaju na rudnim ležištima, a koje karakterišu visok stepen neizvjesnosti i neodređenosti kako prilikom istraživanja, tako i tokom procesa eksploatacije ...izbor mehanizacije, tehnologija eksploatacije, diskontinualani sistem, ekspertsko odlučivanje, lingvističke varijable, MCDM, FAHPMiodrag Čelebić. Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala, Beograd : [M. Čelebić], 2024
-
Развој модела употребног квалитета помоћне механизације на површинским коповима лигнита
Драгица Јагодић Крунић (2021)Тренутно стање помоћне механизације на површинским коповима лигнита је незадовољавајуће узроковано пре свега старошћу и неблаговременом заменом машима услед чега је расположивост недовољна а трошкови експлоатације и одржавања високи. Тренутно стање и захтеви који се постављају пред ове машине указују на неопходност оптимизације процеса управљања помоћном механизацијом. Одређивање оптималног времена замене и преосталих могућности је најодговорнији управљачки задатак који треба да буде заснован на свеобухватном сагледавању економских, техничких и других узрочно последичних веза. Са економског аспекта гледано треба одржавати ...помоћна механизација, употребни квалитет, ефективност, расположивост, сигурност функционисања, ризик, трошкови животног циклуса, фази логика, Монте Карло метода... ̅̅ ̅̅ ̅ = �̅� ∩ �̅� . (Augustus De Morgan,1806–1871) Две особине фази скупова нису исте особинама дискретних скупова, а то су: • закон искључења трећег: 𝐴 ∪ �̅� ≠ 𝑋 • закон контрадикције: 𝐴 ∩ �̅� = ∅ . Наведене особине представљају специфичност теорије фази скупова у односу на дискретне ...
... испољених особина техничког система које нису у складу са пројектованим, са аспекта поузданости, погодности одржавања, функционалности, капацитета, трошкова експлоатације, штетног утицаја на радну и животну средину и др. Самим тим очекивања корисника су усмерена ка побољшању незадовољавајућих особина, што ...
... техничких система. Својства су дефинисана као перформансе/особине које се односе на одређене периоде у животном циклусу техничког система или на његове одређене функције. Употребни квалитет представља основни појам који обухвата особине техничког система везане за његов рад и елементе подршке нужне ...Драгица Јагодић Крунић. Развој модела употребног квалитета помоћне механизације на површинским коповима лигнита, Београд : [Д. Јагодић Крунић], 2021
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... i arhitekturi (dekorativne namene) kod kojih estetska svojstva igraju glavnu ulogu, ali kamen mora takođe da poseduje neophodne fizičko-mehaničke osobine i postojanost (Ilić, 1995). Vardarska zona predstavlja jednu od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskog poluostrva, duž čije ose se prostire ...
... namene) kod kojih, za razliku od tehničkog kamena, estetska svojstva igraju glavnu ulogu, ali kamen mora takođe da poseduje neophodne fizičko-mehaničke osobine i postojanost (Ilić, 1995). • Arhitektonski građevinski kamen podrazumeva različite vrste stena i mineralnih masa, različitog načina postanka ...
... 5%), promenljivog stepena hidrotermalne alterisanosti. Vulkaniti, kada su sveži i kompaktni, imaju uglavnom povoljna fizičko-mehanička svojstva, međutim, nepovoljne osobine stenske mase sa aspekta AGK su brojne: stena je alterisana, ispucala, ponekad šupljikava; kompaktnija stena se javlja u alternaciji ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... i arhitekturi (dekorativne namene) kod kojih estetska svojstva igraju glavnu ulogu, ali kamen mora takođe da poseduje neophodne fizičko-mehaničke osobine i postojanost (Ilić, 1995). Vardarska zona predstavlja jednu od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskog poluostrva, duž čije ose se prostire ...
... namene) kod kojih, za razliku od tehničkog kamena, estetska svojstva igraju glavnu ulogu, ali kamen mora takođe da poseduje neophodne fizičko-mehaničke osobine i postojanost (Ilić, 1995). • Arhitektonski građevinski kamen podrazumeva različite vrste stena i mineralnih masa, različitog načina postanka ...
... 5%), promenljivog stepena hidrotermalne alterisanosti. Vulkaniti, kada su sveži i kompaktni, imaju uglavnom povoljna fizičko-mehanička svojstva, međutim, nepovoljne osobine stenske mase sa aspekta AGK su brojne: stena je alterisana, ispucala, ponekad šupljikava; kompaktnija stena se javlja u alternaciji ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)
-
Uticaj finoće mlevenja rude rudnika Grot na tehnološke rezultate
Ivana Božović (2024)Diplomski rad sa temom „Uticaj finoće mlevenja rude rudnika Grot na tehnološke rezultate” sastoji se iz dva dijela, opšteg i eksperimentalnog. U opštem dijelu prikazani su: * Istorijski razvoj rudnika „Grot”; * Geografski položaj rudnika „Grot”; * Geološke karakteristike ležišta; * Mineralni sastav i strukturno-teksturne karakteristike; * Prikaz postupaka pripreme mineralnih sirovina koji se primjenjuje u pogonu; * Opis šeme procesa; U drugom dijelu ovog završnog rada prikazani su rezultati eksperimentalnih ispitivanja koja su obuhvatila: uzorak, mineralnu sirovinu, hemijske analize i tehnološka ispitivanja. Na kraju ovog rada dati ...... u vodenoj sredini, koji je zasnovan na razlikama u fizičko-hemijskim osobinama minerala. Proces Flotacijske koncentracije nalazi se nakon procesa mlevenja i klasiranja. Zasnovan je na hidrofilnim odnosno hidrofobnim osobinama minerala. Nakon klasiranja u hidrociklonima pesak hidrociklona odvodi ...
... galenit pretstavlja jedan od najmekših minerala u rudi postoji izvjesna opasnost da bude previše usitnjen što bi se dalje odrazilo na flotacione osobine ovog minerala. Preliv samostalne flotacijske ćelije dalje ide u ciklus flotiranja olova dok se pjesak flotacijske ćelije vraća na domeljavanje u ...Ivana Božović. Uticaj finoće mlevenja rude rudnika Grot na tehnološke rezultate, 2024
-
Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa
Mirjana V. Banković (2018-07-13)Profitabilna eksploatacija sve složenijih ležišta je težak zadatak koji zavisi odtemeljnog procesa analize, planiranja i projektovanja rudnika. Izvodljiv strateškiplan mora da zadovoljava društvena, regulatorna, tehnološka, geometrijska iekonomska ograničenja. Kako bi se postigao osnovni cilj, odnosno profitabilnost iodrživost rudarskog projekta na duži period, neophodno je unapređenjematematičkih modela i informatičke podrške procesima planiranja i optimizacijekoji će omogućiti efikasnu realizaciju ovih ciljeva...tehnološki model, integralni model, planiranje, optimizacija,utovarno-transportni sistem, neto sadašnja vrednost projekta... proračun kapaciteta Analizatehnologijerada Ekonomskaocena Izbor opreme kontinualnog sistema 52 Ulazne podatke čine strukturne i fizičko-mehaničke osobine radne sredine, kapacitet koji je potrebno ostvariti i podaci vezani za izbor opreme koji obuhvataju kinematsko-konstruktivne karakteristike bagera ...
... tehnički, eksploatacioni i efektivni. Na kapacitet utiče nekoliko grupa faktora: konstruktivni i kinematički parametri kopanja i transporta, fizičko-mehaničke osobine stenskog materijala, stepen usaglašenosti tehnoloških elemenata otkopavanja i parametara bagera, sistem eksploatacije i organizacija rada na ...
... kopanja u čvršćim materijalima, kao i sposobnost selektivnog otkopavanja. Njihova primena zavisi od opštih uslova eksploatacije i od fizičko-mehaničkih osobina radne sredine. Primena kombajna je započela u industriji krečnjaka i gipsa, čime su eliminisane pripremne radnje za otkopavanje. Takođe je njihovom ...Mirjana V. Banković. "Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-07-13)
-
Развој геолошког информационог система Републике Србије
Геолошки информациони систем Србије (ГеолИСС) је пројектован, првенствено, са намером ефикасног дигиталног архивирања геолошких и њима сродних података. У овом раду је приказана структура базе података као основа за развој геолошки конципираног ГИС-а. Нови, објектно орјентисани (О-О) начин моделирања омогућио је дефинисање самосталних типова објеката, хијерархијски повезаних кроз тополошке и друге релације, чиме је обезбеђена њихова медјусобна интеракција. Објектно оријентисано моделирање извршено је коришћењем унифицираног језика моделирања (UML) и CASE алата, кроз концептуални и логички ниво. Физички модел ће ...... Црне Горе / 14th Congress of Geologists of Serbia and Montenegro cd GeoloskaStarost GeohronoloskaPodela FizickaSvojstva изражавају физичке особине опсервиране стене и/или низа стена кроз Koncept, односно детерминишу инжењерско-геолошку јединицу и делом хидрогеолошку јединицу (гранулометрија, ...Бранислав Благојевић, Бранислав Тривић, Ненад Бањац, Ранка Станковић, Велизар Николић. "Развој геолошког информационог система Републике Србије" in 14. конгрес геолога Србије и Црне Горе са међународним учешћем, Нови Сад, 18-20. октобар 2005, Cpпско геолошко друштво и Caвeз геолошких друштава Србије и Црне Горе (2005)
-
Синтеза, структурне и магнетне особине Ca1-xGdxMnO3 нанопрахова
Milena Rosić (2014-12-05)У оквиру ове докторске тезе, испитиване су оптималне методе за добијањенанопраха – калцијум манганског оксида допираног јонима гадолинијума. Циљистраживања је испитивање одговарајућих прекурсора који су подесни да седобију чисти нано прахови манганита са перовскитском структуром, као имонофазни чврсти раствори са перовскитском структуром. Као подесан методкоришћена је модификована глицин нитратна метода, а од прекурсора нитрати иацетати одговарајућих метала. Модификација глицин нитратне методе се односина делимичну замену нитрата ацетатима, чиме је ублажена бурност реакције.Испитан је различити однос прекурсора, који дају наночестичне ...... структурне и магнетне особине Ca1-xGdxMnO3 нанопрахова“ је рађена Лабораторији за материјале Института за нуклеарне науке „Винча“ у оквиру пројекта „Синтеза, процесирање и карактеризација наноструктурних материјала за примену у области енергије, механичког инжињерства, заштите животне ...
... и њихово паковање при хладном пресовању (прах се уводи у челичне калупе и обликује под дејством механичких сила), изостатичком пресовању итд. Пресовањем се честице праха под дејством механичких сила распоређују у празне просторе, чиме се постиже 50 до 70% теоријске густине датог материјала. Разлике ...
... Синтеза, структурне и магнетне особине Ca1-xGdxMnO3 нанопрахова;Synthesis, structural and magnetic properties of Ca1- xGdxMnO3 nanopowders Milena Rosić Дигитални репозиторијум Рударско-геолошког факултета Универзитета у Београду [ДР РГФ] Синтеза, структурне и магнетне особине Ca1-xGdxMnO3 нанопрахов ...Milena Rosić. "Синтеза, структурне и магнетне особине Ca1-xGdxMnO3 нанопрахова" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-12-05)
-
Концепт расположивости при дефинисању ефикасног одржавања помоћне механизације на површинским коповима
Radiša D. Đurić (2016-05-30)Оцена расположивости представља основну компоненту уинжењерском управљању опремом. Расположивост је свеобухватни концепткоји представља меру употребног квалитета техничких система, који садржичитаву серију парцијалних индикатора који се односе на време у раду ивреме у отказу система као и на његову функционалну погодност. Овадисертација даје структурну анализу парцијалних индикатора као и развојмодела њихове синтезе на ниво расположивости. Поменути подаци имајухибридни карактер (измерени и експертски добијени) и њихова интеграцијаи синтеза је остварена коришћењем фази пропозиције и фази закључивања.Овакав приступ омогућава оцену техничког система ...управљање опремом, инжењерство одржавања,расположивост, фази закључивање, прикупљање података, булдозер... подржава посматрани технички систем. Обрада наведених података представља практично процес квантитативног описивања особина и понашања посматраног техничког система. Карактер појава, тј. особина и понашања техничког али и самог информационог система, је изразито стохастички. Све информације које се односе ...
... негација: A = A - Де Морганов закон: BABA BABA Постоје и две особине које не важе за дискретне, а важе за фази скупове: - закон искључења трећег: AÃX - закон контрадикције: AÃ Ове две особине су основа специфичности теорије фази скупова у односу на класичне скупове, односно ...
... свеобухватне оцене техничког система као што је булдозер. Односно као модел оцене употребног квалитета као и самог техничког стања булдозера тј. његових механичких компоненти, неопходно је да се на квалитетан начин сагледају: поузданост, погодност одржавања и подршка одржавању и изврши њихова синтеза до нивоа ...Radiša D. Đurić. "Концепт расположивости при дефинисању ефикасног одржавања помоћне механизације на површинским коповима" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-05-30)
-
Sinteza i strukturna karakterizacija mikroporoznih arsenata i fosfata
Sabina Z. Kovač (2015-09-28)Predmet rada i istraživanja ove doktorske disertacije su sinteza i strukturnekarakteristike novih kristalnih arsenata i fosfata koji sadrže Mg, K, Ca, Mn, Fe, Co, Ni,Cu, Zn, Sr, Ba i druge katjone. U strukturama arsenata i fosfata, AsO4- i PO4-tetraedrinajčešće se vezuju sa tetraedarski ili oktaedarski koordinisanim katjonima prelaznihmetala formirajući otvorene strukture (slojeve ili 3D mreže) sa širokim opsegomrazličitih topologija. U šupljinama ili porama u obliku povezanih ili nepovezanihkanala, tunela, kaveza i međuslojnog prostora mogu se ugraditi različiti vanmrežni joni(obično ...... zemnoalkalni katjoni) ili molekuli (najčešće mali organski molekuli), što čini ova jedinjenja veoma interesantnim zbog njihovih fizičkih i hemijskih osobina i potencijalne primene. U okviru ispitivanja sistema T1O–T2O–X2O5–(H2O)–Y, gde je T1 dvovalentni ili jednovalentni (K+, Ca2+, Zn2+, Sr2+, Ba2+) ...
... Murugavel et al., 2008 i tamo navedena literatura). Porozne kristalne strukture intenzivno se ispituju u poslednje vreme zbog mnogobrojnih korisnih osobina. Svojstva ovih jedinjenja uglavnom zavise od postojanja i karakteristika pora. Postojanje pora u strukturi svrstava takva jedinjenja u grupu p ...
... katjoni) ili molekuli (najčešće mali organski molekuli i voda), što čini ova jedinjenja veoma interesantnim zbog njihovih fizičkih i hemijskih osobina kao i zbog potencijalne primene (Feng et al., 1995; Bu et al., 1996; You et al., 1994). Sa kristalohemijske tačke gledišta, interesantno je da ...Sabina Z. Kovač. "Sinteza i strukturna karakterizacija mikroporoznih arsenata i fosfata" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-09-28)
-
Hidrogeohemijska valorizacija esencijalnih mikroelemenata mineralnih voda Srbije
Jana S. Stojković (2013-09-25)Mineralne vode još od davnina privlače pažnju ljudi i to kako u pogledu istraživanja iproučavanja, tako i u pogledu njihovog iskorišćavanja. Naročito je važno poznavanjesadržaja mikroelemenata u njima, jer su to komponente njihovog hemijskog sastavakoje ih odvajaju od tzv. „običnih“ malomineralizovanih voda.U ovom radu proučavani su odabrani esencijalni mikroelementi (fluor, bor, litijum,kalijum, stroncijum i silicijum), u mineralnim vodama Srbije, pri čemu je analiziranopreko 130 uzoraka mineralnih voda iz različitih geoloških sredina, to jest hidrogeološkihrejona. Cilj ovog istraživanja bio je ...esencijalni mikroelementi, faktori migracije, zakonomernosti rasprostranjenja, hidrogeohemijski procesi, multivarijantna statistička analiza, mineralne vode Srbije... sedimentima, koji nastaju transportom i sedimentacijom ostataka raspadanja, tj. mehaničkog detritusa. Među pomenutim sedimentima, maksimalnim sadržajem SiO2 odlikuju se peščari. Koncentrovanje silicijuma kod mehaničkih sedimenata objašnjava se izuzetnom stabilnošću kvarca prema procesima fizičkog ...
... prirodi (modifikovano prema: Edmunds and Smedley 2005). Jedan od najzastupljenijih minerala fluora u prirodi, fluorit, prilično je otporan na mehaničko i hemijsko raspadanje. Ipak, deo fluorita iz magmatskih i sedimentnih stena biva rastvoren, formiraju se rastvorljivi alkalni fluoridi i na taj ...
... rаspаdаnjа stеnа, bоr prеlаzi u rаstvоr u оbliku оrtоbоrnе kisеlinе i rаstvоrlјivih bоrаtа, dа bi, nа krајu, biо trаnspоrtоvаn dо mоrа. Kао pоslеdicа mеhаničkоg rаspаdаnjа stеnа, bоr sе tаlоži u sеdimеntimа, sаčinjеnim prvеnstvеnо оd minеrаlа оtpоrnih nа pоvršinskо rаspаdаnjе, kао štо је turmаlin. Zеmlјištа ...Jana S. Stojković. "Hidrogeohemijska valorizacija esencijalnih mikroelemenata mineralnih voda Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-09-25)
-
Modeliranje tehnoloških procesa u rudarstvu u uslovima nedovoljnosti podataka primenom teorije grubih skupova
Zoran M. Štirbanović (2015-07-01)Rudarstvo, a u okviru njega i priprema mineralnih sirovina, se odlikuje složenošću tehnoloških procesa što je posledica velikog broja uticajnih parametara. Samim tim je potrebno biti veoma obazriv prilikom donošenja odluka u oblasti rudarstva. U cilju što efikasnijeg funkcionisanja procesa, moguće je primeniti različite metode koje služe za pojednostavljenje procesa odlučivanja. Jedna od takvih metoda jeste i teorija grubih skupova. Ona predstavlja relativno novu matematičku teoriju koja je pogodna za razumevanje nepreciznih i nepotpunih podataka kao i za otkrivanje ...rudarstvo, priprema mineralnih sirovina, teorija grubih skupova, višekriterijumsko odlučivanje, flotacijsko jalovište, flotacijski kolektor, flotaciona mašina... neodređenost i neizvesnost, koji se često mešaju u literaturi o veštačkoj inteligenciji. Neodređenost je osobina skupova i može se opisati aproksimacijama, dok je neizvesnost osobina elemenata skupa i može se izraziti preko funkcije grube pripadnosti. 2.1.1. Primer Radi pojednostavljenja ...
... e elemenata svemira. Redukcije imaju nekoliko značajnih osobina. Predstavićemo sve od njih. Prvo je potrebno definisati pojam jezgra atributa. Neka B bude podskup od A. Jezgro od B je skup svih neophodnih atributa od B. Važna osobina koja povezuje pojmove jezgra i redukcije je: 𝐶𝑜𝑟𝑒(𝐵) = ...
... podskup atributa δ(x,y) ⊆ B, sa sledećim svojstvima: • δ (x, x) = ∅, • δ (x, y) = δ (y, x), • δ (x, z) ⊆ δ (x, y) ∪ δ (y, z). Ove osobine su slične osobinama polu distance, te se stoga funkcija δ može smatrati kvalitativnom polu matricom a δ (x, y) kvalitativnom polu distancom. Prema tome, ...Zoran M. Štirbanović. "Modeliranje tehnoloških procesa u rudarstvu u uslovima nedovoljnosti podataka primenom teorije grubih skupova" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-01)
-
Application of Lignite Combustion Waste Slag Generated in Heating Plants as a Partial Replacement for Cement. Part II: Physical–Mechanical and Physical–Chemical Characterization of Mortar and Concrete
Milan Kragović, Nenad Ristić , Jelena Gulicovski, Andrijana Nedeljković, Snežana Pašalić, Ivica Ristović, Marija Stojmenović (2021)sagorevanje lignita, otpadna šljaka, zamena cementa, proizvodnja maltera i betona, fizičko-mehanička i fizičko-hemijska karakterizacijaMilan Kragović, Nenad Ristić , Jelena Gulicovski, Andrijana Nedeljković, Snežana Pašalić, Ivica Ristović, Marija Stojmenović . "Application of Lignite Combustion Waste Slag Generated in Heating Plants as a Partial Replacement for Cement. Part II: Physical–Mechanical and Physical–Chemical Characterization of Mortar and Concrete" in Minerals, MDPI (2021). https://doi.org/10.3390/min11090925
-
Integrisanje heterogenih leksičkih resursa
Osnovna aktivnost Grupe za obradu prirodnih jezika na Matematičkom fakulteta Univeziteta u Beogradu je usmerena na razvoj različitih resursa za obradu srpskog jezika. Među njima su posebno značajni sistem morfoloških rečnika srpskog jezika razvijenih u okviru mreže RELEX [1] i semantička mreža (tipa wordnet) za srpski jezik razvijena u okviru međunarodnog projekta Balkanet. Radi se o dva heterogena leksička resursa, razvijena na osnovu sasvim različitih modela, koji samim tim sadrže i različite vrste leksičkih informacija. Integracijom ovih resursa, informacije ...... glagol, u ovom slučaju piti, koji je inače u tradicionalnom rečniku predstavljen jednom lemom, ima dva značenja sa različitim morfosintaktičkim osobinama. Glagolu piti iz prvog sinseta bila bi pridružena sledeća informacija: V35+Imperf+Tr+Iref – nesvršeni prelazni nepovratni glagol, dok bi drugom ...Ranka Stanković, Cvetana Krstev, Duško Vitas, Ivan Obradović, Gordana Pavlović-Lažetić. "Integrisanje heterogenih leksičkih resursa" in Festivalski katalog 11. Festivala informatičkih dostignuća INFOFEST 2004, 26th September - 2nd October, 2004, Budva, Montenegro, INFOFEST (2004)
-
The different approaches in seismic stratigraphy interpretation
Dejan Radivojević (2018)U tekstu su prikazana dva osnovna pristupa u seizmostratigrafskoj interpretaciji. Prvi kao polaznu osnovu ima seizmičke sekcije, čija se interpretacija u kasnijoj fazi koreliše sa bušotinskim podacima. Drugi u prvoj fazi analizira podatke dobijene dubokim bušenjem koji se kasnije korelišu sa seizmičkim sekcijama. Prikazan je hronološki redosled i objašnjen postupak pri seizmostratigrafskoj interpretaciji oba pristupa. Ovakav način interpretacije omogućio je naftnim kompanijama detaljnije i preciznije sagledavanje geoloških odnosa, smanjenje rizika istraživanja i racionalnije projektovanje razradnih bušotina.seizmostratigrafija, istraživanje nafte i gasa, karakteristične seizmičke sekvence, seiz-mofacijalna analiza... analiza karakterističnih seizmi- čkih sekvenci. Baseni se sastoje od više karakte- rističnih seizmičkih sekvenci od kojih svaka ima jedin- stvene osobine, rasprostranjenje, zasićenje fluidom, itd. U ovoj fazi potrebno je izdvojiti ove sekvence i sistematski ih povezati u cilju rekonstrukcije geološke ...Dejan Radivojević. "The different approaches in seismic stratigraphy interpretation" in Tehnika – rudarstvo, geologija i metalurgija, Savez inženjera i tehničara Srbije, Beograd (2018). https://doi.org/10.5937/tehnika1802211R
-
Prognoza operativne efikasnosti aktivnog podzemnog rudnika zasnovana na teoriji sivih sistema
Svetlana M. Štrbac-Savić (2016-06-10)Efikasnost predstavlja preduslov za opstanak svake rudarske kompanije, posebno u uslovima izuzetno konkurentnog trţišnog okruţenja kao što je to rudarska industrija. Efikasnost oznaĉava sposobnost kompanije da ispuni svoje kratkoroĉne ili dugoroĉne ciljeve. Operativna efikasnost se definiše kao odnos izmeĊu ulaznih parametara potrebnih za odvijanje proizvodnje i pokazatelja dobijenih proizvodnjom. U kontekstu rudarskog poslovanja, operativna efikasnost se odnosi na vreme potrebno da se mineralno dobro transformiše u novĉana sredstva. Visoka operativna efikasnost se postiţe kada se ostvari prava kombinacija karakteristika ...podzemni rudnik, operativna efikasnost, prognoza, teorija sivih sistema, stohastiĉke diferencijalne jednaĉine, simulacija... se moţe izvršiti na osnovu poznate osobine iz teorije verovatnoće, na osnovu koje ako sluĉajna veliĉina ima gustinu raspodele f(x), tada raspodela sluĉajne veliĉine dxxfη )( (3.52) je uniformna od 0 do 1. Polazeći od ove osobine dobija se pravilo za formiranje brojeva ...
... opis Monte Carlo simulacija. Definisani su stohastiĉki procesi povratka na srednju vrednost i geometrijsko Braunovo kretanje, date su osnovne osobine i navedene su neke primene ovih procesa. Na kraju poglavlja dat je opis Monte Carlo simulacije i opisani su naĉini konstruisanja sekvenci sluĉajnih ...
... prostor verovatnoća. Standardno jednodimenzionalno Braunovo kretanje ili Vinerov proces je realan sluĉajni proces W(t), t≥0, tϵR, koji ima sledeće osobine: 1. W(0) = 0 skoro sigurno. 2. Proces W(t), t ≥ 0 ima nezavisne priraštaje tj. sluĉajne promenljive W(t1), W(t2)-W(t1), …, W(tm)-W(tm-1) su ...Svetlana M. Štrbac-Savić. "Prognoza operativne efikasnosti aktivnog podzemnog rudnika zasnovana na teoriji sivih sistema" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-06-10)
-
Процена ризика од загађивања водних ресурса под утицајем напуштених рударских радова на простору Србије
Nebojša B. Atanacković (2018-08-31)Велики број напуштених рударских радова и ограничена средства за рекултивацијуи ремедијацију деградираних простора подстакле су развој метода за издвајањеприоритетних локација на које је потребно усмерити даља истраживања. У датомконтексту, у склопу израде дисертације спроведене су научно-истраживачкеактивности које су за предмет имале анализу утицаја значајнијих напуштенихрударских радова на водне ресурсе на простору Србије јужно од Саве и Дунава.Разматрање предметне проблематике извршено је кроз развој и примену семи-квантитативне методологије за анализу ризика од загађивања површинских иподземних вода на регионалној размери. Примењена ...анализа ризика, водни ресурси, водна тела, рудничке воде, рударскиотпад, аналитички хијерархијски процеси, кластер анализа, математичка теоријаатрибута, функције припадности, семи-квантитативне методе... основу сличности у физичким особинама и хемијском саставу. Применом кластер анализе могуће је груписање и класификација појава рудничких вода на основу више параметара, у односу на класичан приступ испитивања међусобних зависности између појединих параметара. Ове особине кластер анализу чине примењивом ...
... на велику варијабилност њихових хидрохемијских особина, често и у оквиру истих или сличних типова лежишта и напуштених радова. Карактеристично за издвојене кластере (групе узорака) јесте да су узорци у оквиру једног кластера сличних особина, а да се разликују од узорака у другим кластерима ...
... простора који је, или је био предмет рударских активности. Ове измене најчешће укључују промене у намени и коришћењу земљишта као и његових физичко-механичких својстава и морфолошких карактеристика, измене у природном билансу вода и типу и распореду дренажне мреже, погоршање квалитета ваздуха, земљишта ...Nebojša B. Atanacković. "Процена ризика од загађивања водних ресурса под утицајем напуштених рударских радова на простору Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-08-31)
-
Fuzzy stohastički model izbora sistema otvaranja podzemnog rudnika
Saša M. Jovanović (2016-05-16)Investiciono okruženje skopčano sa rudarskom industrijom je veoma svojstveno kada seuporedi sa okruženjima koje susrećemo u tipičnim proizvodnim industrijama. Neke odkarakterisitka rudarstva, koje su često naznačene kao jedinstvene su: visok intenzitetinvesticija, dugi predproizvodni periodi, visok rizik i neobnovljivost resursa.Investiranje u sistem otvaranja rudnika predstavlja dobar primer ireverzibilneinvesticije. Takva investicija zahteva pažljivu analizu, jer nakon njene realizacije ona sene može nadoknaditi bez značajnog gubitka vrednosti. Očigledno je da izbor sistemaotvaranja podzemnog rudnika pripada strateškom planiranju...... jediničnih troškova izrade odgovarajućeg tipa prostorije otvaranja. Jedinicni trošak izrade prostorija otvaranja direktno zavisi od fizičko-mehaničkih osobina stenskog masiva u kojem se ona izrađuje. Veoma je teško predvideti kako će se radna sredina ponašati u toku izrade prostorija otvaranja, ...
... e se može izvršiti na osnovu poznate osobine iz teorije verovatnoće, na osnovu koje ako slučajna veličina ima gustinu raspodele f(x), tada raspodela slučajne veličine dxxfη )( (34) je uniformna od 0 do 1. Polazeći od ove osobine dobija se pravilo za formiranje brojeva ...
... od mnogih parametara kao što su: veličina i oblik rudnog tela, ugla pada, debljine rudnog tela, raspodele sadržaja korisne komponente, fizičko-mehaničkih karakteristika rude i okolnih stena, vrste kontakta između rude i okolnih stena, itd. Postoji veći broj različitih metoda otkopavanja, koje se ...Saša M. Jovanović. "Fuzzy stohastički model izbora sistema otvaranja podzemnog rudnika" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-05-16)
-
Optimizacija dužine strele rotornih bagera u funkciji stabilnosti kosina i efektivnosti rada na površinskim kopovima lignita Srbije
Branko M. Petrović (2016-07-12)Rotorni bageri su mašine koje se u današnje vreme najviše primenjuju uprocesu masovne eksploatacije uglja zahvaljujući, pre svega, nizu tehničkoeksploatacionihprednosti u odnosu na druge vrste bagera. Raznovrsnirudarsko-tehnički zahtevi otkopavanja doprineli su razvoju nekoliko tipova ovihmašina, tako da svaki od njih ima svoje prednosti i nedostatke u odnosu nadrugi tip.Predmet istraživanja u disertaciji odnosi se na izbor optimalnekonstrukcije strele bagera i njene usaglašenosti sa uslovima radne sredine kojiće vladati na površinskim kopovima lignita Srbije, imajući u vidu složene usloveeksploatacije (velika ...površinski kop, parametri bloka, kapacitet, rotorni bager, strelabagera, geomehanika, stabilnost kosina, ekonomija... strele se bira u zavisnosti od tehnoloških zahvata otkopavanja ležišta a mora biti usklađena i sa konstruktivnim mogućnostima mašine. Fizičko–mehaničke osobine materijala koji se otkopava, uz geološke karakteristike ležišta, određuju optimalan tip bagera za to ležište, odnosno njegove tehničke ka ...
... strele, tip i brzina mehanizma za transport bagera, dinamičke karakteristike, čvrstoća, dugovečnost i sigurnost osnovnih delova ; • Fizičko-mehaničke osobine stenskog materijala, u prvom redu njegov specifični otpor kopanju, lomljivost, raspucalost u masivu, plastičnost, lepljivost, vlažnost i dr ...
... proistekli iz sagledavanja fizičko- mehaničkih svojstava materijala u kojima će raditi bager, tehničkih parametara bloka i kapaciteta, kao i pretpostavki nekih od bitnih karakteristika tog bagera koji ispunjava napred navedene uslove. Imajući u vidu fizičko-mehaničke 16 karakteristike materijala ...Branko M. Petrović. "Optimizacija dužine strele rotornih bagera u funkciji stabilnosti kosina i efektivnosti rada na površinskim kopovima lignita Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-07-12)
-
Srbija u OneGeology Europe
Геолошки завод Србије као носилац Пројекта ОneGeologyEurope заједно са Рударско геолошким факултетом и Министарством за природне ресурсе, рударство и просторно планирање су се укључили у међународни Пројекат OneGeology Europe у мају 2013. године у већ поодмаклој фази израде Пројекта. До краја 2013. године испунили су завршене активности које треба да доведу до пуноправног укључења у Пројекат чиме је Република Србија нашла своје место на Геолошкој карти Европе 1:1М. Геолошка карта Србије 1:1М представља компилациону односно поједностављену верзију ОГК 1:500 ...... 000 имали смо 159 картираних јединица. Поступак генерализације састојао се у издвајању јединица истих генетских, литолошких и хроностратиграфских особина и њиховом обједињавању. Од полазних 159 јединица добијено је 39 нових. Обједињене јединице су приказане истом бојом, свака јединица добила је нови ...
... 000 имали смо 159 картираних јединица. Поступак генерализације састојао се у издвајању јединица истих генетских, литолошких и хроностратиграфских особина и њиховом обједињавању. Од полазних 159 јединица добијено је 39 нових. Обједињене јединице су приказане истом бојом, свака јединица добила је нови ...Danka Blagojević, Ranka Stanković, Petar Stejić, Velizar Nikolić. "Srbija u OneGeology Europe" in Zapisnici Srpskog geološkog društva za 2013. godinu, Beograd : Srpsko geološko društvo (2014)