Претрага
1489 items
-
Polimorfne promene materije nastale mlevenjem minerala
Milan Petrov, Ljubiša Andrić, Milena Kostović, Vladimir Jovanović, Dragan Radulović, Dejan Todorović, Branislav Ivošević (2023)U radu su prikazani rezultati istraživanja iz oblasti usitnjavanja, sakupljani duži niz godina, u Institutu za tehnologiju nuklearnih i drugih mineralnih sirovina. Poznato je da se područja sa frekfencijama preko 3·1011 do 3·1014 Hz nalaze u elektromagnetnom spektru infracrvenog i daleko infracrvenog emitovanog ili apsorbovanog zračenja. U radu su prikazani rezultati kada se materijal i kugle u mlinu nalaze na jednoj od pomenutih frekfencija, što nam omogućava da pomoću Borovog uslova frekfencija pristupimo izračunavanju emitovanih i apsorbovanih molarnih energija ...Milan Petrov, Ljubiša Andrić, Milena Kostović, Vladimir Jovanović, Dragan Radulović, Dejan Todorović, Branislav Ivošević. "Polimorfne promene materije nastale mlevenjem minerala" in X Kolokvijum o pripremi mineralnih sirovina univerzitet u beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 08.12.2023., Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet (2023)
-
Probabilistic analysis of anisotropic rock slope with reinforcement measures
During the construction of E75 highway through Grdelica gorge in Serbia, a major failure occurred in the zone of reinforced rock slope. Excavation was performed in highly anisotropic Paleozoic schist rock formation. The reinforcement consisted of the two rows of micropile wall with pre-stressed anchors. Forces in anchors were monitored with load cells while benchmarks were installed for superficial displacement measurements. The aim of the study is to investigate possible causes of instability considering different probability distributions of the ...Zoran Berisavljević, Dušan Berisavljević, Miloš Marjanović, Svetlana Melentijević. "Probabilistic analysis of anisotropic rock slope with reinforcement measures" in Geomechanics and Engineering (2023). https://doi.org/10.12989/gae.2023.34.3.285
-
Merenje u naftnom rudarstvu
Snežana Aleksandrović, Branko Leković (2020)Snežana Aleksandrović, Branko Leković. Merenje u naftnom rudarstvu, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2020
-
Primena digitalne fotogrametrije u rudniku Rudnik
Digitalna fotogrametrija, lasersko skeniranje i virtuelizacija sve više pronalaze aktivne uloge u rudarstvu, prvenstveno zbog svoje široke mogućnosti primene. Laserskim skeniranjem i fotogrametrijom snimaju se i kreiraju 3D modeli otkopa, jamskih hodnika, površinskih kopova, površinskih objekata (zgrada, spomenika, predmeta), a vrši se skeniranje celih rudnika koji se rekonstruišu u 3D digitalne modele. Fotogrametrija predstavlja proces fotografisanja objekata pomoću fotoaparata i daljom obradom fotografija u različitim softverskim alatima kreiraju se realne kopije 3D modela objekata ili predmeta u digitalnoj formi. Za ...... podgradnih okvira uticaju podzemnog pritiska. Uticaj Jamske atmosfere na drvene zalagače Je takođe vidljiv na više mesta (nijanse Žžute boje koje se javljaju na drvenim zalagačima predstavljaju delove koji su u fazi truljenja). Na obeleženom delu podgrade, na Slici 7, vidljiv je lom drvenih zalagača ...
... studente. Na Slici 8 prikazani su još neki modeli koji su razvijeni u rudniku Rudnik i koji se mogu iskoristiti za analiziranje. Slika 8. 3D modeli hodnika i mašina. Na Slici 9 prikazan je deo hodnika iz više uglova koji prikazuje podgrađenu zonu u kojoj se javljaju veliki pritisci iz krovine ...
... krovine ı na taj način dolazi do smanjenja slobodne visine hodnika. Deo hodnika je prošao kroz glinovitu radnu sredinu i usled bubrenja je počeo da utanja usled izloženosti velikoj vrednosti podzemnog pritiska. Probojnom podgradom pokušano je da se stabilizuje deo hodnika, ali pritisci su toliko veliki da ...Nikola Mirković, Luka Crnogorac, Katarina Urošević. "Primena digitalne fotogrametrije u rudniku Rudnik" in XI Međunarodna konferencija ugalj i kritični minerali CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
Soil oscillation law parameter determination with the application of Lagrange’s theorem at “Kovilovača“ open pit
... 68 - ugao unutrašnjeg trenja φ = 31º 35' - kohezija C = 138,33 [kN/m2] - zapreminska težina = 26,26 [kN/m3] - čvrstoća na pritisak σp = 808,08 [daN/cm2] - čvrstoća na zatezanje σz = 75,90 [daN/cm2] - brzina longitudinalnih elastičnih talasa cp = 6.661,00 [m/s] - brzina transverzalnih elastičnih ...
... konveksna funkcija na [R1, Rs] i diferen- cijabilna u intervalu (R1,Rs), za nju važi Lagranžova teorema: ),( R- )v(R-)( 1 1 c s s Rv R Rv R1 < Rc < Rs. (8) Imajući u vidu formule (4) i (5), for- mula (8) se svodi na: 1-n- c 1 -n 1 -n s Rn-k R- Rk-R sR k , (9) tj. na: 1-n- c 1 ...
... 8613 Grafički prikaz zakona oscilovanja tla dat je na slici 2. Broj 3, 2015. Mining & Metallurgy Engineering Bor 70 Sl. 2. Grafički prikaz brzine oscilovanja tla na PK „Kovilovača“ ♦ Model 2 4227,1- 2 9387,38 Rv (22) Na osnovu dobijenih jednačina oscilo- vanja tla (21) i (22) ...Suzana Lutovac, Nebojša Vidanović, Čedomir Beljić, Zoran Gligorić. "Soil oscillation law parameter determination with the application of Lagrange’s theorem at “Kovilovača“ open pit" in Mining and Metallurgy Engineering Bor, Bor : Mining and Metallurgy Institute Bor (2015). https://doi.org/10.5937/MMEB1503053L
-
Грешка инклинације код депозиционе реманетне магнетизације
Mirko Petković, Vesna Cvetkov (2019)... vektorski dodaje na primarnu, pa bi ukupni vektor NRM bio suma primarne i sekundarne NRM. Dva najznačajnija oblika primarne NRM su: termoremanentna (TRM) i depoziciona (sedimentna) remanentna magnetizacija. Sekundarna NRM može biti rezultat uticaja: povišene temperature, pritiska, promjene oksido- ...
... trenutku depozicije. Pored gravitacione torzije, do ove pojave može doći usled porasta pritiska i usled smanjenja poroznosti sedimenta. Greška inklinacije depozicione remanetne magnetizacije može se odrediti na više načina. Jedan od načina je laboratorijsko mjerenje anizotropije remanentne magnetizacije ...
... inklinacije, tj. pojavu oplićavanja inklinacije depozicione remanentne magnetizacije, najčešće usled gravitacione torzije u trenutku depozicije, porasta pritiska ili usled smanjenja poroznosti sedimenta. Greška inklinacije depozicione remanente magnetizacije može se odrediti mjerenjem anizotropije remanentne ...Mirko Petković, Vesna Cvetkov. "Грешка инклинације код депозиционе реманетне магнетизације" in II Когрес геолога Босне и Херцеговине са међународним учешћем , Удружење геолога у Босни и Херцеговини (2019)
-
Upravljanje proizvodnjom nafte – novi alat na bazi fazi logike
... visoke pritiske i velike protoke. Slika.7. Proporcionalni pritisni ventil Slika 8. Sklopni crtež Pritisak koji raste u sistemu, deluje na glavni klip i istovremeno preko dizne u upravljačkom vodu dolazi i na stranu glavnog klipa koji je opterećen oprugom. Pritisak deluje i na pr ...
... Kada pritisak u sistemu savlada određenu silu magneta, pomera se predupravljački klip. Zahvaljujući ugrađenom prigušniku uspostavlja se na glavnom klipu potrebna razlika pritisaka koja ga podiže sa sedišta i glavni deo protoka odlazi u rezervoar, pod pritiskom koji je određen strujnim signalom na el ...
... пренос високог притиска 3.4 прикључак или одвајање пилот одвода на резервоар ЗАКЉУЧАК Хидраулички пропорционални системи и вентили успешно се користе на геотермалним бушећим гарнитурама у развијеном свету. Бушеће гарнитуре у Србији могу се технички унапредити (иновације, патенти) по угледу на западна искуства ...Мирослав Црногорац, Душан Даниловић, Лола Томић. "Upravljanje proizvodnjom nafte – novi alat na bazi fazi logike" in IX Naučno stručni skup Preduzetništvo, inženjerstvo i menadžment Zrenjanin, 24.10.2020. god., Visoka tehnička škola strukovnih studija u Zrenjaninu (2020)
-
Field Zoning According to the Possibility of Applying Mechanized Excavation With a Longwall Below the Town of Gacko
Dragana Savić, Jelena Majstorović (2021)Mogućnost povećanja korišćenja resursa čvrstog energetskog goriva u procesu rešavanja energetske krize koja je sve prisutnija u širem regionu, jeste pravi izazov rudarske nauke. Podzemna eksploatacija uglja je složen proizvodni proces koji objedinjuje više tehnoloških postupaka u jedinstvenu celinu: izradu podzemnih prostorija, otkopavanje, transport i izvoz, ventilaciju proizvodnog sistema, odvodnjavanje, servisiranje objekata i sistema, zaštitu i sigurnost rada. Jedan od osnovnih problema koji prati podzemnu eksploataciju uglja jeste stabilnost podzemnih prostorija i deformacije na površini terena, jer su podzemne ...mehanizovano otkopavanje, mehanizovano široko čelo, zoniranje terena, modeliranje, stabilnost, sleganje, stabilnost kosinaDragana Savić, Jelena Majstorović. "Field Zoning According to the Possibility of Applying Mechanized Excavation With a Longwall Below the Town of Gacko" in 10 th International Conference Coal 2021 Zlatibor, 13-16 October 2021, Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2021)
-
Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa
Mirjana V. Banković (2018-07-13)Profitabilna eksploatacija sve složenijih ležišta je težak zadatak koji zavisi odtemeljnog procesa analize, planiranja i projektovanja rudnika. Izvodljiv strateškiplan mora da zadovoljava društvena, regulatorna, tehnološka, geometrijska iekonomska ograničenja. Kako bi se postigao osnovni cilj, odnosno profitabilnost iodrživost rudarskog projekta na duži period, neophodno je unapređenjematematičkih modela i informatičke podrške procesima planiranja i optimizacijekoji će omogućiti efikasnu realizaciju ovih ciljeva...tehnološki model, integralni model, planiranje, optimizacija,utovarno-transportni sistem, neto sadašnja vrednost projekta... kosina, čvrstoća otkopavanog materijala, kao i specifični pritisak na podlogu. Tabela 3.6 Karakteristike bagera po klasama Tip bagera A B C Kapacitet (m3/h) 420-6000 3600-7500 7300-22700 Pogonska masa (t) 55-1200 1200-3500 6000-14000 Prečnik rotora (m) 4,2-12 8,4-12,5 17,3-21,6 Snaga motora na rotoru ...
... automatizaciju tehnološkog procesa -minimalni dinamički udari na rotoru -minimalni otpor materijala na kopanje -ravan planum nakon otkopavanja donjeg reza -maksimalni broj pomeranja bagera u toku jednog tehološkog ciklusa -veći specifični pritisak na tlo nego pri radu sa horizontalnim rezovima -nepovoljniji ...
... konkurišu užetnim bagerima po mogućem kapacitetu rada. Značajno su složenije konstrukcije, kompaktnijih gabarita, manje težine i specifičnog pritiska na tlo u odnosu na užetne bagere. Kapitalni troškovi pri nabavci hidrauličnih bagera su mnogo povoljniji nego kod užetnih bagera, ali im je amortizacioni vek ...Mirjana V. Banković. "Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-07-13)
-
Istraživanje formiranja i uticaja podzemnog pritiska pri širokočelnom otkopavanju u rudniku Breza| okno Sretno""
Milenko Ljubojev (1986)Milenko Ljubojev. Istraživanje formiranja i uticaja podzemnog pritiska pri širokočelnom otkopavanju u rudniku Breza| okno Sretno"", Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 1986
-
Генеза хидротермалног Cu-Au система Чукару Пеки (Источна Србија)
Милош Велојић (2021)Главни циљ испитивања хидротермалног система Чукару Пеки је разумевање процеса који су довели до његовог настанка, а посебно еволуције рудоносних флуида из којих је настала рудна минерализација. Утврђено је да је овај систем настао у периоду пре 86,78 - 85,19 Ma из магматског интрузива који је био богат водом и имао висок оксидативни потенцијал. Током хлађења, из овог магматског интрузива су издвојени веома врели флуиди, који су имали температуре изнад 600°С и висок салинитет. У ...Борска металогенетска зона, Тимочки магматски комплекс, порфирска лежишта, високосулфидациона лежишта, флуидне инклузије, рудне парагенезе, геохронологија, хидротермалне алтерације, LA-ICP-MS... вредности притиска варирају између 100 и 500 бара. На основу дијаграма односа притиска и температуре приказаним у Fournier (1999) и у Redmond et al. (2004), овај притисак одговара варирањима између литостатичког и хидростатичког притиска на дубинама између 1 km и 2 km. Израчунате вредности притиска и т ...
... температуре хомогенизације инклузија су приказане на дијаграму односа температуре и притиска за NaCl-H2O систем на слици 55. Закључак да се депоновање рудних минерала у порфирском делу система Чукару Пеки десило на поменутим температурама и притисцима стоји у складу са закључцима везаним за испитивање ...
... Leach, 1998). На вишим температурама се силиција депонује у виду кварца а на нижим температурама (100° - 200° C) у виду калцедона, нарочито у условима брзог таложења (Brown, 1986). На високим температурама (изнад 300°C) нагли пад притиска може довести до презасићења силиције, што утиче на депоновање ...Милош Велојић. Генеза хидротермалног Cu-Au система Чукару Пеки (Источна Србија), Београд : [М. Велојић], 2021
-
Automated blasthole drilling in surface mining
Milanka Negovanović, Lazar Kričak (2021)Све већи развој аутоматизације у рударској индустрији утицао је на увођење нових решења у области аутоматизације бушења минских бушотина на површинским коповима. Највећи светски произвођачи опреме за бушење развијају решења аутоматизације која омогућавају рударским компанијама да постигну најбоље резултате у погледу квалитета, продуктивности и оперативних трошкова. Решења из области аутоматизације бушења се крећу од операција даљинског управљања до потпуно аутоматизованог бушења, праћења података у реалном времену и разних специјализованих алата за управљање подацима који повећавају безбедност и продуктивност ...Аутоматизација, бушилица,тачност, бушење,рударство,систем даљинског управљања,безбедност, продуктивностMilanka Negovanović, Lazar Kričak . "Automated blasthole drilling in surface mining" in 8th International Conference Mining And Environmental Protection, Sokobanja, 22 – 25th September 2021 Serbia, University of Belgrade, Faculty of Mining and Geology, Belgrade, Serbia (2021)
-
Stanje i perspektivnost vodosnabdevanja Obrenovca i naselja opštine posle poplava, 2014. godine
Obrenovac i okolna naselja su tokom 2014. godine zbog poplava u Srbiji pretpeli veliku materijalnu štetu, a pored brojnih privrednih preduzeća ozbiljno je bio ugrožen i sistem vodosnabdevanja. Izvorište „Vić bare“ za vodosnabdevanje grada u selu Zabrežje, na Savi, u potpunosti je potopljeno, a vodovodna mreža, u pojedinim delovima već veoma stara, dodatno je oštećena. Poslednjih nekoliko decenija kao glavni razlozi za probleme u vodosnabdevanju Obrenovca isticane su nedovoljne rezerve podzemnih voda na izvorištu. Novijim istraživanjima utvrđene su rezerve ...... tokom leta, predstavlja zna- čajnije opadanje pritiska u vodovodnoj mreži udalje- nijih naselja i smanjenog pritiska vode u hipsometrijski višim zonama. Kao razlog se ističe sumnja u nedo- voljne rezerve podzemnih voda na izvorištu, pa se čak ukazuje i na neperspektivnost ovog izvorišta u budu- ćnosti ...
... kojima je zahva- tano 443 l/s uz sniženja od 5.56 m predstavljaju enor- mno velike količine za ovo izvorište. Hidrauličiki pritisci usled visokih vodostaja, uticali su na intenziviranje veze površinskih i podze- mnih voda, ali ovako velike količine vode dobijene su i zahvaljujući činjenici da ...
... prouzrokovalo maksimalne istori- jske vodovostaje na skoro svim hidrološkim stanicama na Savi. Na hidrološkoj stanici Sremska Mitrovica 17.05.2014. godine zabeležen je vodostaj od 869 cm, čak 60 cm veći od do tada istorijskog maksimuma iz 1974. na ovoj stanici. Ovom proticaju odgovara protok ...Bojan Hajdin, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić. "Stanje i perspektivnost vodosnabdevanja Obrenovca i naselja opštine posle poplava, 2014. godine" in Tehnika, Beograd : Savez inženjera i tehničara Srbije (2017). https://doi.org/10.5937/tehnika1705675H
-
Stabilnost kosina u stenskoj masi - savremeni koncepti i metode proračuna
... uzeti dejstvo inercijalne sile od zemljotresa. Na samom kraju obradena je analiza trajektorija odronjenih blokova. U petom poglaviju prikazana je metodologija osmatranja kosina, pri Cemu su obradeni principi merenja deformacija, opterecenja i pornih pritisaka. Sesto poglavlje se bavi konceptom mekih stena ...
... se koriste u praksi za reSavanje problema stabilnosti kosina, a u Svojoj osnovi se uglavnom baziraju na tri sistema GSI, RMR i Q. Na poéetku je definisan pojam klasifikacioni sistem. Zatim se prelazi na sledece klasifikacije: e GSI i njegove modifikacije (primena za razlicite tipove stenskih masa, kv ...
... stene javljaju kao ispucale sredine Sto je posledica uslova formiranja same stenske mase, koja je kroz geolosku istoriju bila izlozena visokim pritiscima i temperaturama. U tom pogledu, a za razliku od tla (koje se uspeSno moze modelirati principima mehanike kontinuuma) ili veStacékih materijala (beton, ...Zoran Berisavljević, Dušan Berisavljević, Miloš Marjanović. Stabilnost kosina u stenskoj masi - savremeni koncepti i metode proračuna, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet, 2021
-
Turbidity simulation for short-term prediction: case study of the karst spring Surdup (Bor, Serbia)
Из перспективе снабдевања пијаћом водом, квалитет воде карстних издани је међу највишим, и често захтева само њихову дезинфекцију пре употребе. Међутим, карстне подземне воде изложене су одређеним притисцима. Током сушних периода углавном има мало воде, а током кишних периода има изненадних променa и квалитета и количине воде. Реакција слива на падавине је често брза и варијације у параметрима квалитета и квантитета (истицање, ниво вода, замућеност, укупан број микроорганизама, суспендовани нанос, итд.) су нестабилни. Ово захтева праћење истицања и ...Marina Pešić, Vesna Ristić Vakanjac, Boris Vakanjac, Kostadin Jovanov. "Turbidity simulation for short-term prediction: case study of the karst spring Surdup (Bor, Serbia)" in Comptes rendus de l'Academie bulgare des Sciences, Bulgarian academy of science (2016)
-
Потреба за израдом биланса и оценом расположивих резерви подземних вода Републике Србије
Природне карактеристике Србије, просторна дистрибуција ресурса водe и њихових корисника, као и међусобна интеракција коришћења, заштите вода, као и заштите од вода, условиле су да се подземне воде на читавој територији морају посматрати интегрално, јединствено, комплексно и рационално. Међутим, тренутно је у Републици Србији могуће дефинисати само одлике појединих издани и/или изворишта услед непостојања довољних података за свеобухватну анализу стања ресурса. За оцену притиска на квантитет ресурса подземних вода, што је обавеза према Оквирној директиви о водама ЕУ (ОДВ) ...Зоран Стевановић, Вељко Мариновић, Бранислав Петровић. "Потреба за израдом биланса и оценом расположивих резерви подземних вода Републике Србије" in Записници Српског геолошког друштва, Српско геолошко друштво (2021)
-
Sastav i teksture minerala FeO-Fe2O3-TiO2 sistema u vulkanskim stenama i porfirskim ležištima bakra Borske metalogenetske zone
Aleksandar Luković (2021)Proces obrazovanja minerala iz sistema FeO-Fe2O3-TiO2 u uzorcima vulkanskih stena i porfirskih orudnjenja borske zone prikazan kroz pojavu magnetita/hematita i njihovih alteracija. Minerali ove zone su ispitivani optičkim metodama (odbijena i propuštena svetlost), SEM-EDS/BSD, XRPD, LA-ICP-MS metodama. Rezultati ispitivanja su, pored glavnih Fe – Ti oksida, otkrili prisustvo ferijskog ilmenita u hornblenda andezitima I vulkanske faze kao i magnetita sa većim koncetracija Cr u zoni zlotske magnetne anomalije. Ispitivanje uzoraka iz bušotina porfirskih sistema borske zone otkriva postojanje nekoliko ...... do formiranja ilmenitskih lamela. S obzirom na P-T uslove ovaj proces se može odvijati dvojako (Haggerty, 1991): a) na temperaturama nižim od 600 oC i malim vrednostima pritiska, b) na temperaturama iznad 600 oC sa malim do umerenim pritiskom. Uzimajući kao dominantni genetski oblik (b) ...
... zavisnost je uglavnom vezana za promenu parcijalnog pritiska odnosno fugaciteta kiseonika (ƒO2) kao jednog od osnovnih faktora koji diktira obrazovanje faza na datim temperaturnim rasponima (Frost, 1991). Jako velike vrednosti parcijalnog pritiska kiseonika pogoduju formiranju hematita (gvožđe je ...
... al., 2014; Boutroy et al., 2014). Obazirući se na genetsku uslovljenost obrazovanja magnetitske faze sa sastavom magme, temperaturom i parcijalnim pritiscima kiseonika može se zaključiti da pojava magnetita u porfirskim ležištima značajno utiče na deponovanje rudonosnih (sulfidnih) minerala (Frost ...Aleksandar Luković. Sastav i teksture minerala FeO-Fe2O3-TiO2 sistema u vulkanskim stenama i porfirskim ležištima bakra Borske metalogenetske zone, Beograd : [A. Luković], 2021
-
Хидрогеолошки услови формирања угљокиселих минералних вода Србије
Goran H. Marinković (2014-06-17)Докторском дисертацијом разматране су хидрогеолошке структуре угљокиселихминералних вода литосфере Србије. При истраживањима узети су у обзир:резултати испитивања старости, порекла и физичко – хемијских карактеристикаугљокиселих вода, геотемпературни услови и геотектонска грађа литосфере,резултати изотопских испитивања на δ13С у карбонатима хидротермалнихлежишта, резултати истраживања минималних температура трансформацијекарбоната и структурно - хидрогеолошки услови у областима дренирањаугљокиселих вода.Резултати показују да је угљеник угљокиселих вода пореклом из карбонатахидротермалне фазе младих магматских процеса, а да су матични супстратиовог елемента карбонати мезозојских и палеозојских седиментних иметаморфних стена. Угљендиоксид ...литосфера Србије, угљокиселе воде, генеза, супстрати, рејони,хидрогеолошке структуре, дубина залегања, геолошки услови, типови,потенцијал.... водоносним системима (Богомолов, 1975). Дренирање ових структура на површину може бити условљено хидростатичким притиском, притиском гаса или водене паре. Извори који истичу под притиском паре дејствују периодично, јер притисак водене паре на одређеној дубини расте постепено док не достигне снагу довољну ...
... дренирају се на контакту терцијарних седимената метохијског басена и хетерогених мезозојских седимената. У Пећкој бањи дуж раседа на дужини од 1 km термалне воде истичу под притиском у виду гејзира са доста угљендиоксида. Прихрањивање се одвија на надморској висини 500 – 645 m. У односу на ниво регионалног ...
... Артески притисак је износио око +0,2 m изнад површине терена. Вода је имала минерализацију 2,65 g/l. Угљокисела минерална вода Ломнички кисељак јавља се у улегнућу терасе Ломничке реке на 180 m надморске висине. Вода се експлоатише из бунара дубине 9 m. По хемијском саставу је HCO3 – Na типа, а ...Goran H. Marinković. "Хидрогеолошки услови формирања угљокиселих минералних вода Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-06-17)
-
Arsenopirit iz rudnih ležišta Šumadijsko-kopaoničke oblasti: paregeneza, sastav i produkti oksidacije
Ivana N. Jelić (2023)Arsenopirit, FeAsS je čest pratilac polimetaličnih orudnjenja Šumadijsko-kopaoničke oblasti. Jedan je od sulfida koji u najvećoj meri koncentriše zlato. Nepoželjan je u rudama jer njegovom oksidacijom na jalovištima može doći do oslobađanja arsena koji spada u elemente toksične za životnu sredinu. U okviru ovog doktorata sistematski su ispitivani arsenopiriti iz različitih stadijuma i tipova orudnjenja rudnih ležišta i mineralizacija Šumadijsko-kopaoničke oblasti (Rudnik, Sastavci, Trepča, Gokčanica – Drenjak i Rujak, Golijska reka i Jurija). Uzorci arsenopirita ispitivani su polarizacionom mikroskopijom ...... imali značajni efekat na piritsko-arsenopiritsku stabilnost. Zlato je rastvorljivo u arsenopiritu na povišenim temperaturama. Na temperaturi iznad 600 SC i pritisku do 2 kbar, Au se širi kroz finozrni arsenopirit. U prisustvu zlata arsenopirit se raspada na 670 C pri pritisku od 1 kbar. Sa hlađenjem ...
... arsenopirite tačka topljenja je 703 C + 3"C (Clark, 1960 b). 10 Na 688 C+ 3”?C nalazi se druga invariantna tačka za koju je nepoznat gasni pritisak ali bi trebalo da bude manji od pritiska za arsenopiritsku invariantnu tačku. Na ovoj tački koegzistiraju arsenopirit, lelingit, arsen, tečnost i gas ...
... izrazom: Arsenopirit + arsen <> lelingit + tečnost ili para. Idući ka višim pritiscima odvija se reakcija Apy + As — Lo + L, dok na pritistima manjim od invariantnog pritiska ova reakcija postaje Apy + As > Lo + V. Na 491 C+ 12 C stabilno koegzistiraju pirotin, pirit, arsenopirit, tečnost i gas ...Ivana N. Jelić. Arsenopirit iz rudnih ležišta Šumadijsko-kopaoničke oblasti: paregeneza, sastav i produkti oksidacije, Beograd : [I. Jelić], 2023
-
Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena Rudnika
Kostić N. Bojan (2021)Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena na planini Rudnik ispitivan je na uzorcima iz pet bušotina. Definisano je šest varijeteta krednih stena (protolita) koji čine dve litološke jedinice izgrađene od klastičnog, karbonatnog i klastično-karbonatnog materijala. Vulkanskom aktivnosti na Rudniku formirana su vulkanska tela koja se utiskuju duž slojevitosti sedimentnih stena, a neka ih presecaju u vidu dajkova. Starost ovog vulkanskog događaja određena je na 23.9 miliona godina. Ovaj miocenski vulkanizam doveo je do kontaktno metamorfnih promena sedimentnih stena i obrazovanja skarnova ...... (Hammerli i dr. 2018). Na kontaktno metamorfni oreol utiče više činilaca kao što su: veličina, hemijski sastav i oblik magmatskog intruziva, dubina na koju se magmatsko telo utiskuje (pritisak i temperaturni kontrast), kao i učešće fluida. Kontaktno metamorfne stene mogu nastati na 84 najrazličitijim ...
... linearno rast pritiska i temperature. Na dijagramu je polje stabilnosti obeleženo sivom bojom i brojem 12 (slika 53,A). Prilikom projektovanja izopleta sadržaja određenih elemenata iz analiziranih minerala (granat, piroksen i epidot), koji su plotovani na dijagram, mogu se videti delovi na kojima su ti ...
... i koji ukazuje na temperaturu od 430±30° C i pritisak do 800 bara. Tokom prve faze progradnog metamorfizma formirani su granati i pirokseni, a u drugoj retrogradnoj fazi formiraju se epidot i hlorit. Bitno je napomenuti da je tokom ispitivanja otkriven vezuvijan, čije prisustvo na Rudniku ranije ...Kostić N. Bojan. Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena Rudnika, Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2021