Претрага
3172 items
-
Geomagnetna bura kategorije G5 u maju 2024. godine
Magdalena Marčeva (2024)Zemlja poseduje magnetno polje, koje je generisano u njenom spoljašnjem jezgru. Magnetno polje Zemlje je konstantno izloženo dejstvu sunčevog magnetnog polja i zračenja koje se sa Sunca emituje. Naelektrisane čestice koje pristižu sa Sunca stupaju u interakciju sa magnetosferom, što dovodi do različitih geomagnetnih poremećaja.Geomagnetna aktivnost direktno je proporcionalna intenzitetu sunčevog zračenja koje dolazi do Zemlje. Pod uticajem sunčevog korpuskularnog zračenja dolazi do pojave geomagnetnih bura koje su praćene porastom intenziteta magnetnog polja.Količina i jačina dolaznog sunčevog zračenja zavisi ...... može projektovati na pravac geografskog severa (X komponenta) koja predstavlja projekciju H komponente na X-osu, i na istočnu komponentu (oznaka Y) koja je projekcija H komponente na Y-osu. Deklinacija (D) je ugao između astronomskog. severa (geografskog meridijana) i pravca magnetnog severa ...
... Evrope kao i u južnim predelima Evrope. Tako se polarna svetlost videla iz Slovenije, Hrvatske, Bosne ı Hercegovine, Srbije, Rumunije, Bugarske i Crne Gore, što Je vrlo retko. Tamo gde je nebo tokom noći bilo vedro ili sa malo oblaka u pravcu severa, mogao se videti spektar raznih boja i oblika polarne ...
... kojoj se oseća uticaj geomagnetnog polja, u pojedinim pravcima čak i više hiljada kilometara od Zemljine površine. U spoljašnjim slojevima magnetosfere, oblik magnetnih linija je u različitoj meri deformisan, kao posledica interakcije magnetosfere i sunčevog vetra. Što je sunčeva aktivnost intenzivnija ...Magdalena Marčeva. Geomagnetna bura kategorije G5 u maju 2024. godine, 2024
-
Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima
Dejan R. Stevanović (2015-05-29)Savremeno rudarstvo izloženo je stalnom trendu pogoršanja uslova poslovanja.Mogućnost ostvarenja ekonomskih i drugih ciljeva rudarskog projektakompromitovana je stalnim pogoršanjem kvaliteta ležišta na kojima se vršieksploatacija, kao i značajnoj dozi neizvesnosti povezane sa geološkim,ekonomskim i tehničkim parametrima proizvodnje. U ovako kompleksnimuslovima poslovanja, matematički modeli sposobni da odgovore značajnimizazovima, odnosno ponude optimalna rešenja kojima se garantuje maksimalnoispunjenje projektovanih ciljeva, nameću se kao neophodnost.Trenutni, konvencionalni pristup optimizaciji i planiranju površinskih kopovazasniva se na algoritmima, razvijenim sredinom prošlog veka čije je opšteobeležje deterministički ...površinski kop, planiranje, optimizacija, stohastički modeli, kontrola kvaliteta uglja, neizvesnost.... matematička kompleksnost kao i velika potreba za dodatnim inženjerskim trudom i naporom, predstavljaju osnovne mane stohastičkih modela, ali u isto vreme prostor i pravac za dalji naučni rad i unapređenje pristupa. Prioritet u daljem istraživanju treba dati razvoju stohastičkih modela i njihovoj implementaciji ...
... Slika 6.3. Prosečne cene zlata i srebra u periodu od 1915-2012. godine (izvor - macrotrends.net) ............................................................................................ 199 Slika 6.4. Odnos vrednosti Američkog Dolara i Eura ($/€) i Američkog Dolara i Britanske Funte ($/£) u periodu ...
... 3. Uputstvo za kvalifikovanje lukova i ogranaka .................................................. 88 Tabela 6.1. Osnovni izvori neizvesnosti u parametrima za proračun EVB ............... 192 Tabela 6.2. Aktivnosti i zadaci pri proceni resursa i rezervi (Morley i dr., 1999) ......................... ...Dejan R. Stevanović. "Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-05-29)
-
Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima
Dejan R. Stevanović (2015-05-29)Savremeno rudarstvo izloženo je stalnom trendu pogoršanja uslova poslovanja.Mogućnost ostvarenja ekonomskih i drugih ciljeva rudarskog projektakompromitovana je stalnim pogoršanjem kvaliteta ležišta na kojima se vršieksploatacija, kao i značajnoj dozi neizvesnosti povezane sa geološkim,ekonomskim i tehničkim parametrima proizvodnje. U ovako kompleksnimuslovima poslovanja, matematički modeli sposobni da odgovore značajnimizazovima, odnosno ponude optimalna rešenja kojima se garantuje maksimalnoispunjenje projektovanih ciljeva, nameću se kao neophodnost.Trenutni, konvencionalni pristup optimizaciji i planiranju površinskih kopovazasniva se na algoritmima, razvijenim sredinom prošlog veka čije je opšteobeležje deterministički ...površinski kop, planiranje, optimizacija, stohastički modeli, kontrola kvaliteta uglja, neizvesnost.... matematička kompleksnost kao i velika potreba za dodatnim inženjerskim trudom i naporom, predstavljaju osnovne mane stohastičkih modela, ali u isto vreme prostor i pravac za dalji naučni rad i unapređenje pristupa. Prioritet u daljem istraživanju treba dati razvoju stohastičkih modela i njihovoj implementaciji ...
... Slika 6.3. Prosečne cene zlata i srebra u periodu od 1915-2012. godine (izvor - macrotrends.net) ............................................................................................ 199 Slika 6.4. Odnos vrednosti Američkog Dolara i Eura ($/€) i Američkog Dolara i Britanske Funte ($/£) u periodu ...
... 3. Uputstvo za kvalifikovanje lukova i ogranaka .................................................. 88 Tabela 6.1. Osnovni izvori neizvesnosti u parametrima za proračun EVB ............... 192 Tabela 6.2. Aktivnosti i zadaci pri proceni resursa i rezervi (Morley i dr., 1999) ......................... ...Dejan R. Stevanović. "Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-05-29)
-
Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije
Vladimir Šaraba (2021)Sa namerom definisanja hidrogeološke uloge i značaja mikrobiološkog diverziteta odabranih pojava mineralnih voda Srbije, primenom sistema biodetektora, dokazano je prisustvo gvožđevitih, sulfato-redukujućih, sluz-produkujućih, heterotrofnih aerobnih i denitrifikacionih bakterija, na osnovu čega je proračunat rizik od razvoja procesa biokorozije i biohemijske inkrustacije, te zdravstveni rizik. Uz procenu rizika, izvedene su analize skenirajuće elektronske mikroskopije biofilmova i hidrogeohemijsko modeliranje, te makroskopska, otpička i difrakciona ispitivanja naslaga inkrustacije, dok je fizičko-hemijskim analizama utvrđena vrednost ukupne mineralizacije iznad 1 g/L, kao i povišeni ...biohidrogeologija, SEM analize, makroskopska i optička ispitivanja, rendgenska difrakcija praha, hidrogeohemijsko modeliranje, BART analize, metabarkoding analize mikrobioma, fizičko-hemijske analize, starenje bunara (biokorozija, biohemijska inkrustacija i biozarastanje), zdravstveni rizik... Dinaridi zapadne Srbije Pukotinskic Više izvora i istražnih bušotinac 100-400c 2,7-3,1c Balneoterapijska primena – kupanje i piće Brestovačka Banja Magmatogeni masiv/Karpato- balkanidi Pukotinskio 16 izvora i česme, 2 pliće bušotine i bušotine dubine 50 m i 126 mc 13c Lukovska Banja Magmatogeni ...
... 2010) a – Solfatara; b – Sumporoviti termalni izvor koji karakteriše bogatstvo zajednice arheja Sulfolobus, pri čemu je kiselost sumpornih izvora i solfatara rezultat oksidacije H2S i S0 do H2SO4 od strane arheja Sulfolobus i drugih prokariota; c – Izvor termalnih voda sa neutrlanom pH vrednošću koji ...
... Thermoproteus i Thermofilum kao stanište života biraju blago kisele i neutralne izvore. U sumporovitim izvorima zabeležene su purpurne sumporne bakterije (na primer, vrsta Lamprocystis roseopersicina), kao i rodovi Beggiatoa, Thiothrix, Pyrobaculim, itd. U sulfidnim termalnim izvorima vrsta Chlorobaculum ...Vladimir Šaraba. Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije, Beograd : [V. Šaraba], 2021
-
Sastav i teksture minerala FeO-Fe2O3-TiO2 sistema u vulkanskim stenama i porfirskim ležištima bakra Borske metalogenetske zone
Aleksandar Luković (2021)Proces obrazovanja minerala iz sistema FeO-Fe2O3-TiO2 u uzorcima vulkanskih stena i porfirskih orudnjenja borske zone prikazan kroz pojavu magnetita/hematita i njihovih alteracija. Minerali ove zone su ispitivani optičkim metodama (odbijena i propuštena svetlost), SEM-EDS/BSD, XRPD, LA-ICP-MS metodama. Rezultati ispitivanja su, pored glavnih Fe – Ti oksida, otkrili prisustvo ferijskog ilmenita u hornblenda andezitima I vulkanske faze kao i magnetita sa većim koncetracija Cr u zoni zlotske magnetne anomalije. Ispitivanje uzoraka iz bušotina porfirskih sistema borske zone otkriva postojanje nekoliko ...... оmеtriјi mаgmаtskih i mеtаmоrfnih stеnа (Ghiorso & Evans, 2008). S drugе strаnе, brојnе su i tеksturа zаmеnjivаnjа kоје оvi minеrаli оbrаzuјu, kао nа primеr, zаmеnjivаnjа (trаnsfоrmаciје) mаgnеtitа i hеmаtitа u оbа prаvcа, zаmеnjivаnjе (аltеrаciја) ilmеnitа rutilоm, аnаtаsоm i/ili finоzrnim titаnоnоsnim ...
... samom obodu grada Majdanpeka (slika 6) i, s obzirom da je izduženog oblika u pravcu sever-jug, podeljeno je na Severni i Južni revir (npr. Vujović et al., 2005). Južni revir generalno sadrži tipičnu porfirsku rudu bakra (i zlata), sa lokalnim obogaćenjem i drugih metala (Fe, Mo, Pb, Zn). Severni revir ...
... zastupljen i u okviru finozrnog titanonosnog agregata leukoksena koji predstavlja produkt oksidacije hemoilmenita po obodu i pravcima cepljivosti/izdvajanja, odnosno pravcu baze (0001) (slika 42b). U uzorcima iz bušotina lokaliteta Rudine lamele rutila se javljaju ne samo u magnetitu, već i u hemoilmenitu ...Aleksandar Luković. Sastav i teksture minerala FeO-Fe2O3-TiO2 sistema u vulkanskim stenama i porfirskim ležištima bakra Borske metalogenetske zone, Beograd : [A. Luković], 2021
-
Хидрогеолошке карактеристике изворишта за водоснабдевање Kањиже
Vladimir Jović ( 2024)Rad se bavi hidrogeoloskim karakteristikama izvorista za vodosnabdevanje opstine Kanjiza. Istrazivanja su sprovedena na tri hidrogeoloska kompleksa, od kojih su drugi i treći kompleks kljućni za vodosnabdevanje. Ovi kompleksi se nalaze u sedimentima pleistoćenske i paludinske starosti, na dubinama od 60 do 260 metara, sa subarteskim nivoom vode. Ukupne rezerve podzemnih voda u okviru drugog i treć eg hidrogeoloskog kompleksa iznose 935 l/s, a klasifikovane su u dve kategorije: B i C1. Kvalitet podzemnih voda je stabilan i pripada ...... peskovi i gline (am, am') Na listu Segedin, u okviru aluvijalne ravni reke Tise, izdvojeni su sedimenti starača i mrtvaja. Između pleistocena i holocena, reka Tisa je tekla u pravcu Srpski Krstur - Veliki Siget. U zoni Velikog Sigeta, meandar ima pravac ]-JI sa lučnim rasponom do 20 km i širinom ...
... tendencijom povećanja debljine u pravcu jugoistoka. U donjem delu dominiraju aleveriti i aleveritni peskovi, dok u gornjem delu prevladavaju različiti alevritsko-glinoviti sedimenti. Šljunkovi su retki i zabeleženi su samo u bušotinama na delovima terena kod Horgoša i Kanjiže. Ovaj litološki sastav ...
... POTREBE KATEGORIZACIJE I KLASIFIKACIJE REZERVI PODZEMNIH VODA Na osnovu literaturnih izvora dokazano je jedinstvo i regionalno rasprostranjenje Ili II hidrogeološkog kompleksa na celom području opštine Kanjiža (Mitrović V. 2007.). Nova istraživanja za potrebe kategorizacije i klasifikacije rezervi ...Vladimir Jović. Хидрогеолошке карактеристике изворишта за водоснабдевање Kањиже, 2024
-
Mogućnost korišćenјa toplotnih pumpi sa otpadnom toplotom iz postrojenјa za prečišćavanјe otpadnih voda kao toplotnim izvorom
U narednom periodu se planira izgradnja nekoliko desetina sistema za prečišćavanje otpadnih voda u većim gradovima u Srbiji. Iskustva iz postrojenja koja su trenutno u radu, pokazuju da bi prečišćena otpadna voda, s obzirom na protok i temperaturu, mogla da predstavlja značajan izvor obnovljive energije. U radu su prikazani primeri dobre prakse korišćenja ove energije u sistemima daljinskog grejanja u zemljama Evropske unije. Analiziran je rad postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Šapcu i razmotrena je mogućnost njegovog korišćenja ...... Optimalna snaga toplotne pumpe određuje se za svaki sistem daljinskog grejanja ponaosob i zavisi i od temperature i toplotne snage toplotnog izvora i od režima temperatura u sistemu daljinskog grejanja, kao i baznog operećenja sistema. Pošto su toplotne pumpe efikasnije kada potrošaču obezbeđuju ...
... sanitarne tople vode i za različite industrijske primene je danas uobičajena. Osnovna pretpostavka za korišćenje toplotnih pumpi je postojanje toplotnog izvora relativno stabilne (nepromenljive) temperature. Kao toplotni izvori se uobičajeno koriste vazduh, voda, zemlja ili različiti izvori otpadne toplote ...
... aturnih izvora, na kojima se bazira rad toplotnih pumpi u zemljama EU, su u opsegu od 5° do 40°C. Najzastupljeniji toplotni izvor u zemljama EU su trenutno komunalne otpadne vode sa oko 30%, a 25% čini otpadna industrijska toplota i toplota dimnih gasova, dok oko 25% toplotnih izvora čine energija ...Dejan Ivezić, Marija Živković, Aleksandar Madžarević, Boban Pavlović. "Mogućnost korišćenјa toplotnih pumpi sa otpadnom toplotom iz postrojenјa za prečišćavanјe otpadnih voda kao toplotnim izvorom" in Energija, Ekonomija, Ekologija, University Library in Kragujevac (2021). https://doi.org/10.46793/EEE21-1.11I
-
Optimizacija parametara reza rotornog bagera pri otkopavanju materijala sa povećanom čvrstoćom
Saša D. Bošković (2016-09-09)Otkopavanje materijala rotornim bagerom je veoma sloţen fiziĉko-mehaniĉki proces. Pokazatelji efektivnosti tog procesa zavise od velikog broja raznovrsnih ĉinilaca od kojih se posebno mogu istaći: fiziĉko-mehaniĉke karakteristike materijala koji se otkopava, reţim rada bagera i izbor tehnoloških parametara bloka, odreska i reza, geometrije vedrica i zuba itd. Poseban problem se javlja kod otkopavanja materijala povećane ĉvrstoće, što je ĉest sluĉaj na našim površinskim kopovima. Dimenzionisanje specifiĉne sile kopanja bagera prema manjim masama izuzetno ĉvrstog materijala je neracionalno i rešenje ...rotorni bager, parametri reza, otpor na kopanje, dinamika bagera, kapacitet, optimizacija, specifična potrošnja energije... zatim visinom i uglom okretanja bagera u horizontalnoj projekciji. Otkopavanje se vrši sa dve tipske vrste reza i to: vertikalnim (Slike 3.5.a, b i 3.6.a) i horizontalnim rezovima (Slike 3.5.c i 3.6.b). Osnova za podelu na otkopavanje vertikalnim i horizontalnim rezovima je pravac prilaţenja ...
... neporemećenog uzorka izdvojena su jezgra uzoraka za dalja ispitivanja i to u pravcu i normalno na pravac slojevitosti (Slika 2.5.). Slika 2.5. Uzorci za ispitivanje izdvojeni iz neporemećenog uzorka upravno (vertikalni) i u pravcu slojevitosti (paralelni) Na uzorcima su ispitivane fiziĉko-mehniĉke ...
... napona. Savijanje ploĉe ima stepen slobode translacije i sile u pravcu normale ploĉe i dva stepena slobode rotacije i momenta savijanja oko osa koje leţe u ravni ploĉe i tri komponente deformacije i napona. U linearnoj teoriji tanke ploĉe, naprezanje u ravni ploĉe nije u sprezi sa naprezanjem upravno ...Saša D. Bošković. "Optimizacija parametara reza rotornog bagera pri otkopavanju materijala sa povećanom čvrstoćom" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-09)
-
Određivanje broja kamiona za transport jalovine na površinskom kopu „Šuplja Stijena“
Siniša Bujišić (2024)U radu će se govoriti o praktičnoj primeni programskog paketa Talpac za određivanje broja kamiona za transport jalovine na površinskom kopu „Šuplja Stijena“, kao i o ulozi i značaju ovog programa u savremenom rudarstvu. Na osnovu ulaznih podataka i informacija vezanih za Šuplju Stijenu, uz pomoć programskog paketa Talpac izvršeno je projektovanje transportnih trasa. Transportne trase projektovane su tako da obezbede siguran rad ljudstva i opreme, a optimizovane su po pitanju transportnih dužina i organizacije proizvodnje. Kako bi se ...... žica (SI i SZ pravca pružanja), žilica različito orijentisanih (SZ I JI i žica koje se pružaju prema severu sa padom oko 609) i impregnacija u izmenjenim andezitima (slika 1.5). Reviri Zapadna struktura i Satar jJama izdanjuju na površinu i po pružanju tonu saglasno morfologiji terena i krkovinskim ...
... kašike, čime se postiže tačnost i mogućnost promene brzine i smera kretanja. Osnovni pravac tehničkog razvoja hidrauličnih bagera Je povećanje radnog pritiska pumpi i motora, što smanjuje gabarite ı masu hidrauličnih uređaja. Primena jednostavnijeg principa pogona i prenosa kod hidrauličnih bagera ...
... krečnjacima u pravcu SI, pod uglom od oko 10% a po padu u pravcu SZ pod uglom od 60? do 859. Ovde su izdvojene dve subparalelne strukture pravca SI-JZ, i prosečnog pada od 73?, koje su međusobno povezane sistemom apofiza pružanja SJ ı prosečnog pada od 56?. Zapadna struktura i Satar Jama su praćena ...Siniša Bujišić . Određivanje broja kamiona za transport jalovine na površinskom kopu „Šuplja Stijena“, 2024
-
Белешка о дигитализацији речника
У раду ће се анализирати ограничења која проистичу из линеарног процеса традиционалне израде речника на примеру Речника САНУ. Начин да се превазиђу ова ограничења се састоји у формирању електронске лексикографске базе која не представља само пуку дигиталну транскрипцију папирног издања речника. Посебно се указује на чињеницу да текст речника може представљати корпус и приказују се одабрани примери анализе таквог корпуса формираног из текстове 1. и 19. тома Речника САНУ.... примера је и упућивање на извор у коме је цитирано зна- чење потврђено. Издвајање једног одређеног броја дела цитираних извора се може извршити графом на слици 1. Слика 1. граф који екстрахује део цитираних извора у рсану Примери овако екстрахованих извора су дати у табели 1. х послова (Гар. И. 2, 16) ...
... пример, итд. Део примера је и упућивање на извор у коме је цитирано значење потврђено. Издвајање једног одређеног броја дела цитираних извора се може извршити графом на слици 1. Слика 1. Граф који екстрахује део цитираних извора у РСАНУ Примери овако екстрахованих извора су дати у табели 1. 10 Први ...
... овог извора између 1. и 19. тома је, по свој при- лици, последица проширивања полазног корпуса новим изворима који су „разредили” појављивања примера из рјечника, што је очекивани резултат у линеарном процесу израде Речника. Слика 2. Дистрибуција извора Вук, Рј. у 1. и 19. тому рсану Као илустрација ...Душко М. Витас, Цветана Ј. Крстев, Ранка М. Станковић. "Белешка о дигитализацији речника" in Српски језик и његови ресурси, Међународни славистички центар, Филолошки факултет, Универзитет у Београду (2019). https://doi.org/10.18485/msc.2019.48.3.ch3
-
Geotehnički uslovi rekonstrukcije Zavičajnog muzeja u Jagodini
Milan Tokanović (2024)U radu su prikazana geotehnička istraživanja za potrebe rekonstrukcije Zavičajnog muzeja Jagodina.Zavičajni muzej u ulici Kneginje Milice br.82 u Jagodini, ima ozbiljna oštećenja pojedinih delova konstrukcije koja su nastala na objektu tokom više od 80 godina eksploatacije.Kako bi se trajno rešio problem dinamičke stabilnosti i statičke održivosti konstruktivnog sistema objekta,neophodno je bilo definisanje geotehničkih uslova u zoni interakcije prirodne sredine i konstrukcije predmetnog objekta.Izvedena su terenska i laboratorijska ispitivanja na osnovu kojih su dobijene geotehničke podloge. Na osnovu dobijenih geotehničkih podloga ...geotehnička istraživanja, Zavičajni muzej, temelji, fundiranje, nosivost, sleganje, istražne jame, laboratorijska geomehanička ispitivanja, Jagodina... članova uslovljen je i njihov promenljiv stepen vodopropustljivosti. Prihranjivanje izdanske zone vrši se delom preko infiltracije atmosferilija, odnosno direktnim poniranjem površinskih voda na otvorenim delovima terena, kao i podzemnim dotocima duž predisponiranih pravaca iz širokog zaleđa. ...
... izdani posle obimnijih padavina, javljaju se i lutajuće slobodne vode. Ove vode se relativno brzo, skoro vertikalno naniže proceđuju u pravcu izdani. Izdani su se tokom poslednjih 15-20 godina spustili na 5-10m u kotlini, 10- 15m u pobrdima i 15-25 m u višim delovima. Gradski vodovod se snabdeva ...
... istražnog prostora prikazana je na slici 1. Slika 1. Lokacija objekta i zone istražnog prostora (Izvor: https://{a3.geosrbija.rs, 2023.). Rad se sastoji iz tekstualnog dela i grafičkih priloga. Geotehnička istraživanja terena za potrebe rekonstrukcije Zavičajnog muzeja Jagodina na lokaciji u Jagodini ...Milan Tokanović. Geotehnički uslovi rekonstrukcije Zavičajnog muzeja u Jagodini, 2024
-
Efikasnost različitih tipova glina Srbije za adsorpciju metilen plavog
Maja D. Milošević (2016-12-09)Adsorpciona efikasnost različitih uzoraka glina sa lokaliteta Srbije određenaje njihovim tretiranjem različitim koncentracijama rastvora metilen plavog (MP).Detaljna mineraloška karakterizacija ispitivanih glina i rezultati njihove interakcijesa rastvorima MP dobijeni su primenom optičkih, rendgenskih, hemijskih, DTA ispektroskopskih metoda.Na osnovu formiranja MP agregata u izmenljivim pozicijama i površiničestica gline, razlikuju se dva tipa glinovitih minerala: visoko naelektrisani(smektiti) i nisko naelektrisani (kaoliniti). Dimeri se stvaraju na naelektrisanimpovršinama, a granica njihovog razvoja omogućuje determinaciju mineralne vrste.Molekuli MP stoje pod uglom od 21.5o kada se ...minerali glina, metilen plavo, kristali metilen plavog, difuznarefleksija, adsorpcija, flokulacija, naelektrisanje slojeva... nijansama sa zelenom kao završnom nijansom. Na I. C. I. (x, y) dijagramima i pri tabelarnom prikazu zapaža se razlika u boji u zavisnosti od procentualne zapunjenosti KKI i od pravca upadnog ugla svetlosti (slika 44). 67 Slika 44. I. C. I. (x, y) dijagrami uzoraka nakon zasićenja sa MP ...
... smektita (Schulze, 2000) Slojevi se pružaju u pravcu a i b osa, ali su veze između njih slabe pa stoga minerali iz ove grupe poseduju savršenu cepljivost, dopuštajući vodi i drugim molekulima da se plasiraju između slojeva izazivajući bubrenje u pravcu c ose. . Formulu Na0,66Si8(Al3,34,Mg0,66)O20(OH)4 ...
... vršena su u suspenzijama na uzorcima nakon zasićenja sa MP (nakon 1 min, 20 h i 40 h) kao i na MP kristalima. Spektrofotometrijska merenja pri difuznoj refleksiji vršena su u dva vibraciona pravca na rovnim uzorcima i nakon zasićenja sa MP. Ispitivanja su obavljena su u Laboratoriji mineralogiju ...Maja D. Milošević. "Efikasnost različitih tipova glina Srbije za adsorpciju metilen plavog" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-12-09)
-
Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia
Оливера Крунић (2021)Оливера Крунић. "Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia" in Рационално коришћење земљишта и вода у Србији - Sustainable Use of Land and Water in Serbia- Serbian Academy of Sciences and Arts; Scientific Conferences Volume CXCVII; Department of Chemical and Biological Sciences, Book 19, Српска академија наука и уметности (2021)
-
Uslovi formiranja oticaja reke Crnice
Andjelija Glogovac (2024)Sliv reke Crnice zauzima područje centralnog dela Srbije, između opštine Paraćin na zapadu, Sisevačkog basena na istoku, sliva Ravanice na severu i Jovaničke reke na jugu.Režimski parametri sliva reke,površine od 289 km2 kontrolišu se na hidrološkoj stanici Paraćin, dok su sa ciljem analize režima i uticaja padavina na formiranje oticaja preuzeti podaci o padavinama sa meteorološke stanice Ćuprija.Na razmatranom području dominantnu ulogu ima karsni tip izdani, koga karakteriše nestabilan režim u u pogledu oscilacija izdašnosti i nivoa podzemnih voda ...... zapadu, zatim povija ka jugu gde Je usekla klisure Pljoša i Zabrege. U Zabreškoj klisuri prima vode više izvora i vrela. Na izlazu iz klisure prima, takođe, vode više izvora kao ı Jako karstno vrelo Toplik u Popovcu. Od Popovca teče u pravcu Jugozapada sve do Davidovca gde prima svoju najveću pritoku ...
... raskomadani su i okontureni rasedima. Ivanovački rased predstavlja tektonsku granicu između jezerskog srednjeg miocena i brakičnog sarmata paraćinskog rova. Pruža se u pravcu SSZ-]JJI istočno od Ćuprije. 31 a Slika 5.1. Tektonska skica sa uokvirenim područjem istraživanja (D. Dolić i M. Kalenić; ...
... nastaje spajanjem Velike Čestobrodice i Vrelske padine, dok druga nastaje od potoka Ivanštice i voda Jakog karstnog vrela. Nakon nastanka Grza se probija kroz usečenu klisuru u krečnjacima Tatarčeva i Cerjaka, a na izlazu iz klisure prima Jako karstno vrelo u selu Izvor - vrelo Svete Petke. Takođe od ...Andjelija Glogovac. Uslovi formiranja oticaja reke Crnice, 2024
-
Vodosnabdevanje podzemnim vodama u Srbiji-stanje i perspektive
Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Petar Papić, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić (2011)... površinu od oko 300 km2, uključujući vrela Paklje, Petničko i Gradac. U najvećem delu, region zapadne Srbije je pokriven slabije propusnim i ispucalim stenama, a izdani pukotinskog tipa vezane su za serpentinite i peridotite, sa malom izdašnošću izvora, najčešće do 1 l/s (lit. 9). Region centralne Srbije ...
... evropskih zemalja i iznosi oko 80%. Površinske vode se koriste u značajnoj meri u južnom delu Srbije, koji je siromašan podzemnim vodama. Podzemne vode su praktično jedini izvor vodosnabdevanja za centralnu Srbiju i Vojvodinu. Jedini izuzetak je Beograd, gde u vodosnabdevanju učestvuju podzemne i površinske ...
... manjih izvora) vezan je za 1850.god., kada je izbušen „arteški bunar“ u Banatskom Karlovcu (Vojvodina) (lit. 3). Do kraja 19. veka arteski bunari su izbušeni u svim većim urbanim oblastima Bačke, Banata i Srema (Subotice, Sombora, itd.), kao i u centralnoj Srbiji (npr. Smederevo, Mladenovac, i Negotin) ...Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Petar Papić, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić. "Vodosnabdevanje podzemnim vodama u Srbiji-stanje i perspektive" in Naših 40 godina, Beograd : Rudarsko-geološki fakultet (2011): 49-77
-
Геохемијске карактеристике флотацијског јаловишта рудника Грот (југоисточна Србија)
Božidar Đokić (2012-07-16)У дисертацији су анализиране геохемијске карактеристике флотацијскогјаловишта које се налази на највишој надморској висини у Србији. Јаловиште јенастало преграђивањем узводно од Селишког потока. Географске, геолошке игеоморфолошке карактеристике области у којима је смештено највећим делом суутицали на његову морфологију и морфометрију. Јаловиште чини велики, јужни ијугоисточни плато и велика брана. Делови јаловишта су засебно испитивани, азатим и њихова међусобна интеракција и утицаји на окружење.Прикупљени узорци су испитивани рендгенском дифракциономанализом, скенирајућом електронском микроскопијом, рендгенскомфлуоресцентном спектрометријом, гранулометријском и хемијском анализом.Рендгенском дифракционом анализом ...флотација, јаловиште, скенирајућа електронско-микроскопскаанализа, рендгенска флуоресцентна спектрометрија, Pb-Zn руда,тешки метали, контаминација... садржаја Cd и Pb (воде које отичу са јаловишта) и Cd, Fe и Pb (Селишки и безимени поток). Изворска вода која је хипсометријски виша не може да се користи за пиће, према домаћим стандардима због високих концентрација Pb. Земљишта у околини јаловишта се углавном обрађују. Главни извор загађења ...
... шкриљавих и других комплекса. Слично је порекло вода констатованих у доводном тунелу ХЕ „Врла 3‟ код Масурице, а уочени су и јаки термални извори при ободу речне терасе Јужне Мораве код железничке станице Врањска бања који имају издашност од 10 l/s и температуру 13-170C (Милојевић и др., 1976) ...
... стандарду (табела 43/2, 3 и 5). Извор Извор је североисточно од јаловишта, и хипсометријски је виши. Ове воде су сврстане у прву класу (табела 43/1). На основу садржаја тешких метала, изворска вода може да се користи за наводњавање (табела 43/6). Повећане концентрације хрома и никла могу представљати ...Božidar Đokić. "Геохемијске карактеристике флотацијског јаловишта рудника Грот (југоисточна Србија)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2012-07-16)
-
Геохемијске карактеристике флотацијског јаловишта рудника Грот (југоисточна Србија)
Božidar Đokić (2012-07-16)У дисертацији су анализиране геохемијске карактеристике флотацијскогјаловишта које се налази на највишој надморској висини у Србији. Јаловиште јенастало преграђивањем узводно од Селишког потока. Географске, геолошке игеоморфолошке карактеристике области у којима је смештено највећим делом суутицали на његову морфологију и морфометрију. Јаловиште чини велики, јужни ијугоисточни плато и велика брана. Делови јаловишта су засебно испитивани, азатим и њихова међусобна интеракција и утицаји на окружење.Прикупљени узорци су испитивани рендгенском дифракциономанализом, скенирајућом електронском микроскопијом, рендгенскомфлуоресцентном спектрометријом, гранулометријском и хемијском анализом.Рендгенском дифракционом анализом ...флотација, јаловиште, скенирајућа електронско-микроскопскаанализа, рендгенска флуоресцентна спектрометрија, Pb-Zn руда,тешки метали, контаминација... садржаја Cd и Pb (воде које отичу са јаловишта) и Cd, Fe и Pb (Селишки и безимени поток). Изворска вода која је хипсометријски виша не може да се користи за пиће, према домаћим стандардима због високих концентрација Pb. Земљишта у околини јаловишта се углавном обрађују. Главни извор загађења ...
... шкриљавих и других комплекса. Слично је порекло вода констатованих у доводном тунелу ХЕ „Врла 3‟ код Масурице, а уочени су и јаки термални извори при ободу речне терасе Јужне Мораве код железничке станице Врањска бања који имају издашност од 10 l/s и температуру 13-170C (Милојевић и др., 1976) ...
... стандарду (табела 43/2, 3 и 5). Извор Извор је североисточно од јаловишта, и хипсометријски је виши. Ове воде су сврстане у прву класу (табела 43/1). На основу садржаја тешких метала, изворска вода може да се користи за наводњавање (табела 43/6). Повећане концентрације хрома и никла могу представљати ...Božidar Đokić. "Геохемијске карактеристике флотацијског јаловишта рудника Грот (југоисточна Србија)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2012-07-16)
-
Efekti potencijalnog korišćenja postrojenja za preradu otpadnih voda kao energetskih izvora u sistemima daljinskog grejanja u Srbiji
Системи даљинског грејања постоје у 57 градова и општина у Србији и доминантно користе фосилна горива. У овим урбаним срединама су изграђени, или се планира градња система за пречишћавање отпадних вода. У раду је размотрена (са еколошког и енергетског аспекта) могућност додатног, енергетског коришћења топлоте пречишћене воде у СДГ, применом топлотних пумпи. На примеру Шапца је извршено поређење постојећег СДГ са системом који би применом топлотних пумпи искористио енергетски потенцијал система за пречишћавање отпадних вода. Добијени индикатори су послужили ...... због конструктивних специфичности сваког изведеног постројења, као и специфичних радних услова (тип и карактеристике топлотног извора и понора), COP оваквих топлотних пумпи није могуће егзактно израчунати у раној фази планирања и пројектовања, већ га је могуће само оценити с обзиром на предвиђене ...
... перформансе је однос предате количине топлоте и преузете електричне енергије. COP топлотне пумпе зависи од великог броја фактора, али најзначајнији утицај на COP имају температурни режим рада топлотне пумпе, односно температуре топлотног извора и топлотног понора и одабир радног флуида. Савремене инсталације ...
... система даљинског грејања од15,7%, односно 7% укупно и - Оксида сумпора из система даљинског грејања од32%, односно 18% укупно. Јасно је да ће изградња постројења за денитрификацију и одсумпоравање у термоелектранама и значајније коришћење обновљивих извора енергије за производњу ...Dejan Ivezić, Marija Živković, Aleksandar Madžarević . "Efekti potencijalnog korišćenja postrojenja za preradu otpadnih voda kao energetskih izvora u sistemima daljinskog grejanja u Srbiji" in Stručno-naučna konferencija TOPS 2019, Poslovno udruženje toplana Srbije (2019)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... координате хроматичности и показују правац и удаљеност од центра обојене сфере. Координата a* означава црвену боју када је позитивна, а зелену када је негативна. b* означава жуту када је позитивна и плаву када је негативна. Угао засићености (h°) се може одредити из координата a* и b* и он утврђује (лоцира ...
... више фактора: извора зрачења, расподеле таласних дужина у примарном снопу (што зависи и од монохроматора), карактеристика зрачења на који утиче распоред прозора и колиматора, као и система за бележење импулса. Добро одређена профилна функција је од значаја за усклађивање измереног и израчунатог ...
... осовином, осцилује у сва три ортогонална правца. Вибро-посуда, која не ротира дуж своје осе и чија оријентација у вертикалној равни остаје непромењена, чврсто је фиксирана на носачима и креће се дуж путање круга. Као резултат ових покрета, третирани материјал и вибро-ваљци унутар вибро-посуде су подвргнути ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... координате хроматичности и показују правац и удаљеност од центра обојене сфере. Координата a* означава црвену боју када је позитивна, а зелену када је негативна. b* означава жуту када је позитивна и плаву када је негативна. Угао засићености (h°) се може одредити из координата a* и b* и он утврђује (лоцира ...
... више фактора: извора зрачења, расподеле таласних дужина у примарном снопу (што зависи и од монохроматора), карактеристика зрачења на који утиче распоред прозора и колиматора, као и система за бележење импулса. Добро одређена профилна функција је од значаја за усклађивање измереног и израчунатог ...
... осовином, осцилује у сва три ортогонална правца. Вибро-посуда, која не ротира дуж своје осе и чија оријентација у вертикалној равни остаје непромењена, чврсто је фиксирана на носачима и креће се дуж путање круга. Као резултат ових покрета, третирани материјал и вибро-ваљци унутар вибро-посуде су подвргнути ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)