Претрага
144 items
-
Mogućnost korišćenјa toplotnih pumpi sa otpadnom toplotom iz postrojenјa za prečišćavanјe otpadnih voda kao toplotnim izvorom
U narednom periodu se planira izgradnja nekoliko desetina sistema za prečišćavanje otpadnih voda u većim gradovima u Srbiji. Iskustva iz postrojenja koja su trenutno u radu, pokazuju da bi prečišćena otpadna voda, s obzirom na protok i temperaturu, mogla da predstavlja značajan izvor obnovljive energije. U radu su prikazani primeri dobre prakse korišćenja ove energije u sistemima daljinskog grejanja u zemljama Evropske unije. Analiziran je rad postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Šapcu i razmotrena je mogućnost njegovog korišćenja ...... vod). Temperatura vode u povratnom vodu je 50°C. Druga dva voda su sa temperaturom od 43°C (napojni vod) i 28°C (povratni vod). Niskotemperaturni režim rada se obezbeđuje uz pomoć tri toplotne pumpe ukupne snage 2,6 MW. Toplota iz visokotemperaturnog voda može biti preneta na niskotemperaturni vod ...
... ati značajan potencijal za korišćenje i proizvodnju energije, između ostalog i putem toplotnih pumpi. Kao ilustracija mogućnosti korišćenja energetskog potencijala PPOV putem toplotnih pumpi, u radu su prikazani primeri iz nekoliko zemalja EU. Dati su kratki opisi postrojenja, osnovne tehničke ...
... sistema u Helsinkiju Rad ovih postrojenja je obezbedio nižu cenu toplotne energije u poređenju sa gasnim kotlovima (CHP postrojenjem), veću energetska efikasnost u proizvodnji toplotne energije i smanjenje upotreba uglja. Emisija GHG gasova je smanjena za 12,80%. Primer 3: Štutgart, Nemačka ...Dejan Ivezić, Marija Živković, Aleksandar Madžarević, Boban Pavlović. "Mogućnost korišćenјa toplotnih pumpi sa otpadnom toplotom iz postrojenјa za prečišćavanјe otpadnih voda kao toplotnim izvorom" in Energija, Ekonomija, Ekologija, University Library in Kragujevac (2021). https://doi.org/10.46793/EEE21-1.11I
-
Методологија интегралне анализе сценарија енергетског развоја
Александар Маџаревић (2019)енергетска безбедност, сценарио развоја, фази логика, сигурност снабдевања, доступност, расположивост, природни гас... да је неопходно дефинисати правац енергетског развоја и то кроз стратешко планирање. Стратешким планирањем се утврђује природа и карактер посматраног енергетског сектора, енергетског ентитета или енергетског система. На основу тога се врши управљање развојем енергетског система у будућности, кроз одређивање ...
... , 2010). За сада се енергетска зависност може сматрати најважнијим индикатором енергетске безбедности земаља чланица ЕУ (Greene, D.L., 2010). АЛЕКСАНДАР МАЏАРЕВИЋ 13 ЕНЕРГЕТСКА БЕЗБЕДНОСТ Као приоритети своје енергетске политике ЕУ предвиђа смањење енергетског интензитета и емисије ...
... РАЗВОЈА енергетских сценарија са аспекта енергетске безбедности потребно сагледати проблем са техничког (енергетског), друштвено-економског и еколошког аспекта. 4.1 Дефинисање индикаторске структуре Енергетска безбедност представља синтезу геополитичког и енергетског аспекта доступности енергије ...Александар Маџаревић. Методологија интегралне анализе сценарија енергетског развоја, Рударско-геолошки факултет, 2019
-
Assessments of effects of implementation of strategic plans for development of Belgrade District heating system
The district heating system (DHS) is one of the key elements of the Belgrade energy system. Overview of the current state and basic characteristics of the DHS are presented in this paper. The focus is on the planned development of DHS and on the analyses of effects of realization of measures and projects defined by strategic documents related to DHS which are adopted by city authorities (Development Strategy of DHS and Strategy of Belgrade Development). Two exploratory scenarios were ...Dejan Ivezić, Marija Živković, Aleksandar Madžarević, Miodrag Grujić. "Assessments of effects of implementation of strategic plans for development of Belgrade District heating system" in Sustainable Cities and Society, Elsevier BV (2020). https://doi.org/10.1016/j.scs.2020.102304
-
Application of Project Management Process on Environmental Management System Improvement in Mining-Energy Complexes
Jelena Malenović Nikolić, Dejan Vasović , Ivana Filipović , Stevan Mušicki, Ivica Ristović . "Application of Project Management Process on Environmental Management System Improvement in Mining-Energy Complexes" in Energies (2016). https://doi.org/https://doi.org/10.3390/en9121071
-
Poređenje rezultata interferometrijske analize za zemljotrese na istočnom anatolijskom rasedu od 2020. i 2023. godine
Dragan Živković (2024)Ovaj rad se bavi analizom površinskih deformacija izazvanih zemljotresima u Turskoj iz 2020. i 2023. godine korišćenjem diferencijalne satelitske radarske interferometrije (DInSAR tehnike). Cilj istraživanja bio je da se kvantifikuju i uporede deformacije terena izazvane ovim seizmičkim događajima i da se razumeju mehanizmi koji stoje iza oslobađanja seizmičke energije u regionu. Analizom DInSAR snimaka, identifikovane su različite deformacije duž rasednih zona za svaki zemljotres. Dok je zemljotres iz 2020. godine (M 6,7) izazvao lokalizovane deformacije duž Istočno anatolijskog raseda, zemljotres ...Dragan Živković. Poređenje rezultata interferometrijske analize za zemljotrese na istočnom anatolijskom rasedu od 2020. i 2023. godine, 2024
-
Uticaj proširenja nuklearne elektrane “Pakš” (Mađarska) na resurse podzemnih voda u Vojvodini
Bojan Hajdin, Dušan Polomčić (2016)... je koriste pod- zemne vode iz, praktično, jedinstvene vodonosne sre- dine, zbog čega je eksploatacijom u proteklom periodu već narušen prirodnim režim obnavljanja podzemnih voda, tako da su osamdesetih godina prošlog veka zabeležena značajna opadanja nivoa podzemnih voda na izvorištima u Vojvodini ...
... elektranu, kod mesta Pakš, na desnoj obali Dunava. Do danas, ova elektrana sa četiri nuklearna reaktora ukupne snage 2000 MW predstavlja glavni energetski izvor koji obezbeđuje 40% električne energije u državi. Pred kraj isteka roka za rad ove nuklearke, Vlada Republike Mađarske je u decembru, 2014 ...Bojan Hajdin, Dušan Polomčić. "Uticaj proširenja nuklearne elektrane “Pakš” (Mađarska) na resurse podzemnih voda u Vojvodini" in Tehnika 66 no. 5, Beograd : Savez inženjera i tehničara (2016): 777-786. https://doi.org/10.5937/tehnika1604545H
-
The Fuzzy–AHP Synthesis Model for Energy Security Assessment of the Serbian Natural Gas Sector
Natural gas is used for the production of almost 20% of total energy today. The natural gas security of the Republic of Serbia is an urgent strategic, political and security issue. Serbia is one of the most vulnerable countries in Southeast Europe, because it only has one supply route. This study is a contribution to efforts to better understand the factors affecting energy security through the implementation of a new methodology based on the fuzzy–AHP synthesis model for measuring ...Aleksandar R. Madžarević, Dejan D. Ivezić, Miloš L. Tanasijević, Marija A. Živković. "The Fuzzy–AHP Synthesis Model for Energy Security Assessment of the Serbian Natural Gas Sector" in Symmetry, MDPI AG (2020). https://doi.org/10.3390/sym12060908
-
Prioritization of strategic measures for strengthening the security of supply of the Serbian natural gas sector
To strengthen the security of supply of the Serbian gas sector, it is necessary to analyze the impact of planned strategic measures. The analysis involves the identification of the most influential threats to the security of natural gas supply and prioritization of the strategic measures for overcoming the consequences of threats. The proposed methodology is based on Fuzzy Analytic Hierarchy Process. The obtained weights for the identified threats and strategic measures are formed according to experts' judgments. The results ...Sigurnost snabdevanja, Donošenje odluka, Snabdevanje prirodnim gasom, Fazi AHP, Energetski indikatoriBoban Pavlović, Dejan Ivezić, Marija Živković. "Prioritization of strategic measures for strengthening the security of supply of the Serbian natural gas sector" in Energy Policy, Elsevier BV (2020). https://doi.org/10.1016/j.enpol.2020.111936
-
Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia
Оливера Крунић (2021)Оливера Крунић. "Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia" in Рационално коришћење земљишта и вода у Србији - Sustainable Use of Land and Water in Serbia- Serbian Academy of Sciences and Arts; Scientific Conferences Volume CXCVII; Department of Chemical and Biological Sciences, Book 19, Српска академија наука и уметности (2021)
-
Анализа режима истицања карстног врела Горњи Душник (Сува планина)
Александар Танасковић (2024)Карстно врело Горњи Душник налази се у истоименом селу у југоисточној Србији, у општини Гаџин Хан. Врело је узлазног типа и дренира западне делове Суве планине.Каптирано је за потребе водоснабдевања Гаџиног Хана, као и села Горњи и Доњи Душник.Током 2023. и 2024. године спроведена су хидрогеолошка истраживања, са циљем дефинисања режима и биланса подземних вода врела Горњи Душник. У ту сврху, коришћени су подаци из два осматрачка периода.Прва осматрања режима истицања је вршио Геозавод, од 1.11.1977. до 31.01.1979. године.Затим су ...Александар Танасковић. Анализа режима истицања карстног врела Горњи Душник (Сува планина), 2024
-
Анализа квантитативног и квалитативног режима подземних вода: Случај изворишта за водоснабдевање Друговца у Смедереву
Милан Павличић (2024)У раду су приказани резултати истражних радова који су спроведени у периоду од 13.04.2018. до 31.05.2019, у циљу дефинисање режима и категоризације резерви подземних вода на изворишту за водоснабдевање Друговца у Смедереву. Бунарима ИЕБДР-1/93 и ИЕБД-1/2002 су каптирани песковити седименати неогене старости. У току режимских осматрања вршени су тестови црпења, осматрања нивоа подземних вода, режимa падавина као и квалитетa подземних вода. Утврђене су укупне резерве подземних вода у количини од 5,3 l/s. Хемијске анализе воде показују да је хидрохемијски ...Милан Павличић. Анализа квантитативног и квалитативног режима подземних вода: Случај изворишта за водоснабдевање Друговца у Смедереву, 2024
-
Transition pathways of household heating in Serbia: Analysis based on an agent-based model
To explore pathways of the energy transition of household heating, an agent-based simulation model was developed for the case of the Serbian household sector. The model is focused on individual entities (households) with the objective to explore the effects of policy instruments on energy transition in households with individual heating systems. Empirically collected survey data were used as input for households’ attitudes towards sustainable heating. Simulations showed that the proposed instruments would lead to higher heating efficiency and less ...energetska tranzicija, modeliranje bazirano na agentima, sistemi grejanja, sektor domaćinstva, obnovljivi izvori energije, emisija CO2Boban Pavlović, Dejan Ivezić, Marija Živković. "Transition pathways of household heating in Serbia: Analysis based on an agent-based model" in Renewable and Sustainable Energy Reviews, Elsevier BV (2022). https://doi.org/10.1016/j.rser.2022.112506
-
Tektonska evolucija ugljevičkog basena (Bosna i Hercegovina)
Slobodan Dragić (2024)U radu je prezentovana šira slika tektonske evolucije ugljevičkog basena, kao i Dinarida uopšte. Prikazani su litostratigrafski odnosi istraživanog područja, kao i kratak pregled tektonskih jedinica koje se nalaze u domenu basena. Najveća pažnja posvećena je kinematskoj analizi rasjednih struktura i interpretaciji podataka u svjetlu tektonske evolucije basena. Ugljevički basen zapunjen je oligocensko-miocenskim sedimentima, a njegovu osnovu grade paleozojsko-mezozojske formacije. Najstarije tvorevine na ovom području su permski sedimenti. Trijaski i kredni deponati, uglavnom krečnjaci, reprezent su tvorevina ...... donji/srednji i srednji/gornji baden. Intrabadenska tektonsko-eroziona diskordancija uočena na proučavanom profilu ukazuje na intenzivan geodinamički režim tokom srednjeg badena. Proučavanjem mikrofaune uočene su pojave povremenog . oslađivanja tokom gornjeg badena (Rundić et al., 2000). 4.17. Sarmatski ...
... toga može se pretpostaviti da su ncki gravitacioni rasjedi reaktivirani kao reversni tokom promjene naponskog polja iz ekstenzionog u kompresioni režim. 33 iedi N Peak: 20.8% Rasjedi Class: 120* - 135 Axial N=96 iedi N Peak: 48.4% Rasjedi Class: 120* - 140% Axial N=31 Slika 16. Rozeta ...
... Takođe, interakcija između rasjeda i sedimentacije u asimetričnim ekstenzionim basenima ima veliki uticaj na nastanak ı očuvanje mineralnih i energetskih resursa. Prva faza deformacija, koja je uticala na formiranje ugljevičkog basena, bila je ekstenzija i rezultirala je formiranjem normalnih rasjeda ...Slobodan Dragić. Tektonska evolucija ugljevičkog basena (Bosna i Hercegovina), 2024
-
Uporedna analiza stabilnosti završnih kosina površinskog kopa „Veliki Krivelj“
Mihajlo Topalović (2023)Površinski kop „Veliki Krivelj“ nalazi se u blizina grada Bora i u neposrednoj blizini sela Krivelj. Od 2018. godine je u vlasništvu kineske kompanije „Zijin“ koja ima udeo od 63% vlasništva celokupnog RTB-a Bor. Na površinskom kopu obavlja se masovna eksploatacija rude bakra opremom visokog kapaciteta. Za bušenje se koriste bušilice prečnika od 250 do 310 mm, a za utovar minirane rude i jalovine bageri čija je zapremina kašike 15 m3 i 22 m3. Za površinski kop „Veliki Krivelj“ ...Mihajlo Topalović. Uporedna analiza stabilnosti završnih kosina površinskog kopa „Veliki Krivelj“, 2023
-
Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije
Branko R. Miladinović (2016-04-27)Ugalj predstavlja energent na čijoj osnovi se razvija privreda celog sveta.Zato mu se pridaje velika pažnja u eksploataciji i preradi, bez obzira na mnogeštetne uticaje na životnu sredinu, a posebno na efekat staklene bašte koji sestvara emisijom zagađujućih materija u atmosferu radom termoelektrana naugalj.U Srbiji, resurs koji se danas u najvećoj meri koristi u proizvodnjielektrične energije je ugalj i on učestvuje u proseku sa 70 %. U strukturi ukupneproizvodnje ugljeva, dominiraju lignitski ugljevi sa učešćem od 98 %, a ...Srbija, kameni i mrki ugalj, podzemna eksploatacija, preradauglja, rudničke vode, hemijski sastav, emisija zagađujućih materija, životnasredina... period 1990.-2006. god., iznose 549,2 mm vodenog stuba, registrovane na kišomernoj stanici „Ušće“ (tabela 7.). U području ležišta uglja „Jarando“, režim padavina se odražava na veličinu priliva rudničkih voda. Ovaj uticaj je konstatovan u plićim delovima ležišta („stara jema“) iz kojih rudničke vode ...
... vršilo intenzivno dreniranje dinamičkih i dela statičkih rezervi karstiih podzemnih voda, tako da odraz padavina nije bio direktano ispoljen na režim priliva. Za Peštersku visoravan, na kojoj se nalazi rudnik „Štavalj“, klima je veoma karakteristična obzirom da se radi o području sa nadmorskom ...
... situacija je obrnuta, odnosno modelom su dobijene manje vrednosti od izmerenih (Miladinović i dr. 2015). Razlog ovome su snežne padavine i temperaturni režim ove oblasti. Zimski meseci su redovno sa temperaturom ispod nule, tako da usled zamrzavanja površine tla, nema direktne infiltracije površinskih ...Branko R. Miladinović. "Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-04-27)
-
Opremanje bušotine X zavojnom pumpom
Milan Filipović (2024)Ovaj rad se bavi osnovnim pojmovima i karakteristikama zavojnih pumpi.Prikazan je sklop zavojnih pumpi i njena prateća oprema. Objašnjen je princip rada zavojnih pumpi kao i uloga svakog mašinskog elementa koji se nalazi u pumpi. Razmotrene su prednosti i nedostaci primene ovih primarnih mehaničkih metoda eksploatacije ugljovodonika. Dat je uvid u inovativna rešenja problematike primene zavojnih pumpi. Na konkretnom primeru bušotine X su prikazani problemi kao i rešenja primene ovih primarnih mehaničkih metoda u praksi. Napravljena je detaljna analiza ...... 022 Frocenat H25 || Frocenat C0? 6,8 Frocenat N? 3 – 0Ggoec _ I– I ršiıZ:I:–—:IZzZZ02 , .31.4.41—— Bušotina je puštena u rad u kontinualni režim rada pri čemu je dolazilo do proizvodnje eruptivnim radom usled velike energije ležišta. Nakon određenog vremena je bušotina prestala sa eruptivnim ...Milan Filipović . Opremanje bušotine X zavojnom pumpom, 2024
-
Geonasleđe Golije i Peštera
Ljiljana V. Grujičić-Tešić (2017-09-01)Sprovedena istraživanja u ovoj studiji obuhvatila su izdvajanje, opis, evaluaciju i valorizaciju objekata geonasleđa u cilju razvoja istraživane oblasti sa stanovišta geonauka, geoturizma i geoekologije. Na izučavanom području objekti geonasleđa su evidentirani, interpretirani, vrednovani i kategorisani, dat je predlog promocije geoobjekata, i na kraju predložena dopuna inventara objekata geonasleđa Srbije.U protekle četiri godine, na kompleksu geotopa Golije i Peštera istražena su geološka svojstva stena (tip stene, starost, fosilni sadržaj, morfološke i hidrogeološke karakteristike itd.), na osnovu čega je bilo ...... : prirodna dobra od izuzetnog značaja, prirodna dobra od velikog značaja i značajna prirodna dobra. Režim zaštite na zaštićenom području može biti І stepena, režim zaštite ІІ stepena i/ili režim zaštite ІІІ stepena. Prirodna dobra koja se odredbama ovog Zakona stavljaju pod zaštitu jesu: nacionalni ...
... odrekao prestola i predao ga sinu Stefanu Prvovenčanom što joj daje istorijski značaj. Crkva je na UNESCO-ovoj listi svetske baštine (I, II и III režim zaštite), od 1979. god., u sklopu spomenika kulture srednjeg veka objedinjenih pod zaštićenom celinom Stari Ras (Ćirković, 2003). Obnavljana ...
... Ljiljana V. Grujičić - Tešić Doktorska disertacilja GEONASLEĐE GOLIJE I PEŠTERA 60 Ugalj (lignit) i uran predstavljaju najznačajnije energetske mineralne sirovine Pešterskog područja. Njaveći značaj ima ležište uglja „Štavalj“ u Sjeničkom basenu (Slika 36). Sjeničko-štavaljski basen ...Ljiljana V. Grujičić-Tešić. "Geonasleđe Golije i Peštera" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2017-09-01)
-
Sustainable Modularity Approach to Facilities Development Based on Geothermal Energy Potential
The study presented in this paper assessed the multidisciplinary approach of geothermal potential in the area of the most southeastern part of the Pannonian basin, focused on resources utilization. This study aims to present a method for the cascade use of geothermal energy as a source of thermal energy for space heating and cooling and as a resource for balneological purposes. Two particular sites were selected—one in a natural environment; the other within a small settlement. Geothermal resources come ...геотермална енергија, Панонски басен, геотермална каскада, енергетска ефикасност, бањски центри, балнеологија, биоклиматска архитектура, стратегије пасивног дизајнирања, модуларни објектиNataša Čuković-Ignjatović, Ana Vranješ, Dušan Ignjatović, Dejan Milenić, Olivera Krunić. "Sustainable Modularity Approach to Facilities Development Based on Geothermal Energy Potential" in Applied Sciences-Basel, МDPI (2021). https://doi.org/10.3390/app11062691
-
Hydrographic and hydrological characterization of the Vodenička and Rosomačka rivers
Vesna Ristić Vakanjac, Marina Čokorilo Ilić, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Jelena Ratković (2017)The Visočica River rises in Bulgaria, on the Berovo Mountain. Its course in Bulgaria is 16.7 km long. It enters Serbia near the village of Donji Krivodol. Up to the village of Pakleštica, or the beginning of Lake Zavoj, its right-bank tributaries are the Krivodolštica, the Vodenička, the Rosomačka and the Dojkinačka. There are no left-bank tributaries. Among the tributaries, water levels and discharges are gauged only on the Dojkinačka River. The Vodenička had also been gauged but only ...... 1978. године. Ови подаци ауторима нису били доступни, тако да се током израде овог рада није располагало било којим податком који указује на сам режим разматраних токова. За потребе израде располагало се са подацима о средње месечним протицајима реке Височице осмотреним у профилима в.с. Изатовац ...Vesna Ristić Vakanjac, Marina Čokorilo Ilić, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Jelena Ratković. "Hydrographic and hydrological characterization of the Vodenička and Rosomačka rivers" in Pirotski zbornik, Pirot : Narodna biblioteka Pirot (2017). https://doi.org/10.5937/pirotzbor1742001R
-
Uticaj finoće mlevenja rude rudnika Grot na tehnološke rezultate
Ivana Božović (2024)Diplomski rad sa temom „Uticaj finoće mlevenja rude rudnika Grot na tehnološke rezultate” sastoji se iz dva dijela, opšteg i eksperimentalnog. U opštem dijelu prikazani su: * Istorijski razvoj rudnika „Grot”; * Geografski položaj rudnika „Grot”; * Geološke karakteristike ležišta; * Mineralni sastav i strukturno-teksturne karakteristike; * Prikaz postupaka pripreme mineralnih sirovina koji se primjenjuje u pogonu; * Opis šeme procesa; U drugom dijelu ovog završnog rada prikazani su rezultati eksperimentalnih ispitivanja koja su obuhvatila: uzorak, mineralnu sirovinu, hemijske analize i tehnološka ispitivanja. Na kraju ovog rada dati ...... uzorka rude mase 1 kg do različite finoće 50, 60 i 70% -0.074 mm dalje je sledio proces flotiranja. Ukupan broj opita flotiranja je 3. Reagensni režim kao ı kompletan opit flotiranja je prilagođen uslovima i opremi flotacije Rudnika „Grot”. U tabeli 4 data je potrošnja reagenasa u flotaciji rudnika ...Ivana Božović. Uticaj finoće mlevenja rude rudnika Grot na tehnološke rezultate, 2024