Претрага
371 items
-
Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude
Ivana M. Jovanović (2016-01-13)U oblasti procesa prerade rude, flotacijska koncentracija predstavlja jednu od najznačajnijih i najčešće primenjivanih metoda separacije korisnih od nekorisnih minerala. Samim tim, veoma je važno osigurati uspešan rad flotacijskog postrojenja kroz dostizanje zadovoljavajućih tehno-ekonomskih pokazatelja. Cilj upravljanja procesom flotacijske koncentracije je upravo optimizacija kvaliteta i iskorišćenja korisne komponente u koncentratu uz maksimizaciju profita. Shodno tome, istraživanja na polju modelovanja i upravljanja ovim procesom zauzimaju značajno mesto u praksi kontolnog inženjenringa.Teorijska istraživanja u okviru doktorske disertacije obuhvatila su analizu položaja ...flotacijska koncentracija, modelovanje, upravljanje, inteligentni sistem, soft kompjuting, fazi logika, veštačke neuronske mreže... iju podataka koji se naročito koristi u obradi signala i sistemskoj analizi. Ime je dobio od engleskog izraza Matrix Laboratory, pošto kao osnovnu strukturu podataka koristi matricu (niz). Može se primeniti za matematička izračunavanja, modelovanja i simulacije, analizu i obradu podataka, grafičko ...
... , odnosno, zbog matematičke pogodnosti minimizirati 12 ‖𝑤‖2. Osim toga, neophodno je uvesti ograničenja, kako bi svi podaci bili korektno klasifikovani. Ili, u ovom slučaju: 𝑤 ∙ 𝑥𝑖 + 𝑏 ≥ 1, ako je 𝑦𝑖 = 1; i 𝑤 ∙ 𝑥𝑖 + 𝑏 ≤ −1, ako je 𝑦𝑖 = −1. Ako skup podataka nije linearno razdvojiv ...
... mora posmatrati u funkciji vremena. Diferenciranjem jednačine 5 po parametru P uz uvođenje funkcionalne zavisnosti P(t) i odgovarajuće matematičke transformacije, dobija se opšti model kinetike prvog reda koji se često koristi u opisu flotacijskih procesa [Zhang (1989)]: 𝑑𝑊𝑑𝑡 = −𝑘(𝑡) ∙ ...Ivana M. Jovanović. "Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-01-13)
-
Izbor racionalne konstrukcije i tehničkih parametara eksploatacionog bloka primenom matematičkog modela
Branko Kapor (1972)Branko Kapor. Izbor racionalne konstrukcije i tehničkih parametara eksploatacionog bloka primenom matematičkog modela, Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 1972
-
Prilog identifikaciji karsne izdani primjenom matematičkog modeliranja na primjeru područja Fatničko polje -akumulacija Bileća""
Nebojša Kukurić (1989)Nebojša Kukurić. Prilog identifikaciji karsne izdani primjenom matematičkog modeliranja na primjeru područja Fatničko polje -akumulacija Bileća"", Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 1989
-
Matematičko modeliranje ciklusa mlevenja rude u Rudniku bakra Veliki Krivelj
(2003)Matematičko modeliranje ciklusa mlevenja rude u Rudniku bakra Veliki Krivelj, Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 2003
-
Matematičko modelirnje ležišta mineralnih sirovina u cilju određivanja osnovnih tehničko-tehnoloških parametra površinskih kopova
Slobodan Vujić (1979)Slobodan Vujić. Matematičko modelirnje ležišta mineralnih sirovina u cilju određivanja osnovnih tehničko-tehnoloških parametra površinskih kopova, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 1979
-
Основе енергетике
Марија Живковић, Дејан Ивезић (2019)Марија Живковић, Дејан Ивезић. Основе енергетике, Београд : Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2019
-
Место и улога система даљинског грејања у стратешким плановима развоја енергетског сектора Републике Србије
Dejan Ivezić, Marija Živković (2022)Системи даљинског грејања представљају врло битан елемент енергетског система Републике Србије. Инжењерски посматрано, ради се о системима који су концептуално осмишљени у другој половини ХХ века и чије функционисање почива на коришћењу фосилних горива. Трансформација ових система, у склопу енергетске транзиције читавог енергетског система Републике Србије, претпоставља, између осталог, значајније коришћење обновљивих извора енергије у производњи топлотне енергије, смањење губитака и повећање енергетске ефикасности производње и дистрибуције енергије, дигитализацију процеса, итд. У раду се укратко излаже тренутно стање система ...Dejan Ivezić, Marija Živković. "Место и улога система даљинског грејања у стратешким плановима развоја енергетског сектора Републике Србије" in Стручно-научна конференција ТОПС 2022, Златибор 30-31.05.2022., Зборник радова, Пословно удружење Топлане Србије (2022)
-
Integrisano okruženje za pripremu paralelizovanog korpusa
Razvoj paralelizovanih korpusa zahteva pripremu paralelnih tekstova za njihovu integraciju u paralelizovani korpus. Reč je o jednom kompleksnom zadatku koji se može rešiti na različite načine, i koji mora da se odvija u nekoliko koraka. U ovom radu najpre je iznet postupak pripreme paralelnih tekstova za paralelizovani korpus koji se koristi u Grupi za jezičke tehnologije Univerziteta u Beogradu. Potom je dat kratak pregled programa (XAlign, Concordancier, WS4LR), odnosno softverskih alata koji se pri tome koriste. Nedostatak udobnog okruženja ...... korisniku je omogućeno da generiše tekstualni zapis i XML oblik integrisanih podataka. Konačno, koristeći odgovarajuću XSLT (Extensible Stylesheet Language Transformations) transformaciju, korisnik može XML oblik transformisanih podataka prevesti u HTML i druge formate, u zavisnosti od vrste vizualizacije ...
... hardverske resurse. Razlog za korišćenje ove tehnologije je jednostavnost pri programiranju korisničkog interfejsa, kao i dobra podrška za rad sa XML podacima. 5. Zaključak Priprema paralelnih tekstova za paralelni korpus predstavlja kompleksan zadatak koji se odvija u nekoliko koraka. Veći dao ovog ...Ivan Obradović, Ranka Stanković, Miloš Utvić. "Integrisano okruženje za pripremu paralelizovanog korpusa" in Zbornik radova međunarodnog simpozijuma Razlike između bosanskog/bošnjačkog, hrvatskog i srpskog jezika, Graz, Austria, April 2007, - (2007)
-
Energetika i održivi razvoj - indikatori održivosti
Dejan Ivezić, Marija Živković (2015)Dejan Ivezić, Marija Živković. Energetika i održivi razvoj - indikatori održivosti, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2015
-
Efikasnost različitih tipova glina Srbije za adsorpciju metilen plavog
Maja D. Milošević (2016-12-09)Adsorpciona efikasnost različitih uzoraka glina sa lokaliteta Srbije određenaje njihovim tretiranjem različitim koncentracijama rastvora metilen plavog (MP).Detaljna mineraloška karakterizacija ispitivanih glina i rezultati njihove interakcijesa rastvorima MP dobijeni su primenom optičkih, rendgenskih, hemijskih, DTA ispektroskopskih metoda.Na osnovu formiranja MP agregata u izmenljivim pozicijama i površiničestica gline, razlikuju se dva tipa glinovitih minerala: visoko naelektrisani(smektiti) i nisko naelektrisani (kaoliniti). Dimeri se stvaraju na naelektrisanimpovršinama, a granica njihovog razvoja omogućuje determinaciju mineralne vrste.Molekuli MP stoje pod uglom od 21.5o kada se ...minerali glina, metilen plavo, kristali metilen plavog, difuznarefleksija, adsorpcija, flokulacija, naelektrisanje slojeva... razviti matematički ili teoretski model na osnovu koga se može predvideti efikasnost adsorpcije na površini glina. Industrijske otpadne vode sadrže više od jedne vrste bojitelja. Oni se razlikuju po svojim osobinama i prolaze kroz kompleksne procese koji uključuju biološke i hemijske transformacije. Zbog ...
... i Bernthsen (1885) izračunali sadržaj vode, a Bodman et al. (1967) odredio optičke i kristalografske podatke za dva kristalna stanja, Marr et al. (1973) su odredili strukturu pentahidrata. Ovi podaci doprineli su boljem shvatanju agreacije metilen plavog u dimere u više agregate. Dimerizacija i viša ...
... -24.22 (pH 8.3) Literaturni podaci za kaolinit (Hotta et al., 1999, Stephan and Chase, 2001, Yukselen and Kaya, 2003), montmorionit (Delgado et al., 1986; Fil et al., 2014; Duman and Tunç, 2009) i Ca/Na ilit (Chorom and Rengasamy, 1995) uporedno sa podacima dobijenim upotebom U-cevi prikazani ...Maja D. Milošević. "Efikasnost različitih tipova glina Srbije za adsorpciju metilen plavog" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-12-09)
-
Hibridni sistem za planiranje i analizu ventilacije rudnika
... post-procesor. Pret-procesor Pret-procesor je modul CFD softvera kojim se vrši unos podataka o razmatranom problemu strujanja, preko savremenog korisničkog interfejsa, i naknadna transformacija ulaznih podataka u oblik pogodan za solver. Aktivnosti u pretprocesiranju uključuju sledeće: ♦ definicija ...
... informacionih sistema i baza podataka. ii Kako koristiti elektronsku knjigu Sadržaj knjige I Autori II III IV V Recenzenti Izdavač Katalogizacija About the book Ivan M. Obradović je diplomirao 1974. godine na grupi za Matematiku Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Beogra- ...
... mogućnošću eksportovanja izlaznih podataka za manipulaciju u drugim grafičkim softverima. 82 O knjizi1 Metodologija planiranja ventilacije rudnika 2 Modeliranje procesa strujanja vazduha u rudničkim prostorijama primenom računske dinamike fluida 3 Matematičko definisanje složenih ventilacionih ...Nikola Lilić, Ranka Stanković, Ivan Obradović. Hibridni sistem za planiranje i analizu ventilacije rudnika, Rudarsko-geološki fakultet, Univerzitet u Beogradu, 2000
-
Primena savremenih matematičkih modela za simulaciju kretanja podzemnih voda i transporta zagađenja na primeru izvorišta Vrbas
Dragan Kaluđerović (2000)Dragan Kaluđerović. Primena savremenih matematičkih modela za simulaciju kretanja podzemnih voda i transporta zagađenja na primeru izvorišta Vrbas, Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 2000
-
Hydrodynamic analysis application of contaminated groundwater remediation to oil hydrocarbons
U ovom radu sagledana je primena hidrodinamičke analize u okviru odabrane remedijacione metode ,,pumpanja i tretiranja” kontaminiranih podzemnih voda ugljovodonicima, na primeru pretakališta rafinerije nafte u Pančevu. Primenjena hidrodinamička analiza predstavlja pravilan, a sve češće i neophodan pristup u savremenoj hidrogeologiji. Prethodnim hemijskim analizama uzoraka tla i podzemnih voda na istražno-osmatračkim objektima detektovano je zagađenje produktima nafte. Novoizvedena istraživanja obuhvatila su izvođenje 12 pijezometara različitih dubina, geoelektrično sondiranje tla, ,,in situ” merenja prisutnog kontaminanta, izdvojenog kao hidrofobna faza LNAPL, ...Predrag Pajić, Aleksandar Čalenić, Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić. "Hydrodynamic analysis application of contaminated groundwater remediation to oil hydrocarbons" in Tehnika, Centre for Evaluation in Education and Science (CEON/CEES) (2018). https://doi.org/10.5937/tehnika1706825P
-
Prognoza operativne efikasnosti aktivnog podzemnog rudnika zasnovana na teoriji sivih sistema
Svetlana M. Štrbac-Savić (2016-06-10)Efikasnost predstavlja preduslov za opstanak svake rudarske kompanije, posebno u uslovima izuzetno konkurentnog trţišnog okruţenja kao što je to rudarska industrija. Efikasnost oznaĉava sposobnost kompanije da ispuni svoje kratkoroĉne ili dugoroĉne ciljeve. Operativna efikasnost se definiše kao odnos izmeĊu ulaznih parametara potrebnih za odvijanje proizvodnje i pokazatelja dobijenih proizvodnjom. U kontekstu rudarskog poslovanja, operativna efikasnost se odnosi na vreme potrebno da se mineralno dobro transformiše u novĉana sredstva. Visoka operativna efikasnost se postiţe kada se ostvari prava kombinacija karakteristika ...podzemni rudnik, operativna efikasnost, prognoza, teorija sivih sistema, stohastiĉke diferencijalne jednaĉine, simulacija... sposobnosti aktivnog rudnika cinka su prikazani u tabeli 5.1 i tabeli 5.2. Tabela 5.1 sadrţi podatke koji se odnose na period od prethodnih 5 godina i ovi podaci su stvarni podaci sistema. Tabela 5.2 sadrţi podatke koji se odnose na vrednosti ulznih parametara za narednih 5 godina. Vrednosti ulaznih ...
... meriti efikasnost rešenja [PETRIĆ82]. Sakupljanje činjenica, odnosno formiranje baze relevantnih podataka za definisani problem. Pored prikupljanja podataka u ovoj fazi se radi i selekcija podataka. PredviĎanje budućnosti se koristi jer će odluke koje se donose biti realizovane u nekom budućem ...
... planova. Proces prognoziranja sluţi prvenstveno kao osnova za dalje planiranje. Pretpostavimo da postoje podaci o pokazateljima operativne efikasnosti aktivnog podzemnog rudnika, kao i podaci o parametrima koji su uticali na nju u nekom prethodnom periodu rada. Kljuĉno pitanje, koje se po prirodi ...Svetlana M. Štrbac-Savić. "Prognoza operativne efikasnosti aktivnog podzemnog rudnika zasnovana na teoriji sivih sistema" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-06-10)
-
Integracija heterogenih tekstualnih resursa
Ranka Stanković, Ivan Obradović (2007)U radu je opisan pristup integraciji heterogenih tekstualnih resursa za srpski jezik uz pomoć jednog kompleksnog softverskog alata, razvijenog specijalno za ove potrebe. Opisani su struktura i osnovne komponente razvijenog sistema. Iznete su i mogućnosti unapređivanja resursa međusobnom razmenom informacija, koje pruža razvijeno integrisano okruženje. Konačno, opisana je i mogućnost primene integrisanih heterogenih resursa za proširenje upita, kao i pretraživanje tekstova uopšte, a naznačeni su i neki od pravaca daljeg razvoja.... wordnetovima ugrađene su i različite opcije za proveru konzistentnosti podataka, kao što je otkrivanje raskinutih veza, s obzirom na to da u samom wordnetu, kao modelu podataka, ne postoji definisan referencijalni integritet podataka. Naime, u wordnetu je moguće obrisati bilo koji sinset, bez obzira ...
... ili TMX format. Sem toga, korisniku se omogućava da izabere način vizuelizacije paralelizovanih tekstova. Tako se, uz pomoć odgovarajuće XSLT transformacije, paralelizovani tekst može prevesti u HTML ili pak neki drugi format, a u zavisnosti od vrste vizualizacije koja se zahteva. Osim rada sa specifičnom ...
... naznačeni su i neki od pravaca daljeg razvoja. 1. Uvod Leksički resursi za srpski jezik se razvijaju u okviru Grupe za jezičke tehnologije na Matematičkom fakultetu Univeziteta u Beogradu (Grupa) već duži niz godina, tako da je danas na raspolaganju veliki broj različitih resursa, razvijenih u ...Ranka Stanković, Ivan Obradović. "Integracija heterogenih tekstualnih resursa" in Zbornik radova međunarodnog simpozijuma Razlike između bosanskog/bošnjačkog, hrvatskog i srpskog jezika, Graz, Austria, April 2007, - (2007)
-
Старење бунара у алувијалним срединама различитог степена оксичности
Brankica Majkić (2013-09-27)Старење бунара настаје као последица процеса корозије и колмирања. Процесекорозије могуће је спречити уградњом филтерских конструкција од материјалаотпорних на корозију. Колмирање може да настане без обзира на врсту материјалаод кога се праве бунарске конструкције, а процесом може бити захваћенаприфилтарска зона па и зона саме водоносне средине. Из тог разлога тезa јеусмеренa на процесе који доводе до колмирања бунара и последицe опадањaкапацитета водозахватних објеката. Полазна хипотеза је да бунари стареразличитом брзином у срединама различитог степена оксичности. Хидрохемијскеи микробиолошке карактеристике подземних ...старење бунара, алувијалне издани, степен оксичности средине,колмирање, бунарски талог, локални хидраулички губитак, дозвољене улазнебрзине... отпора (Dimkić et al. 2011a, 2011б, 2011в), математичког моделирања и развијања софтверског решења за предикцију пораста хидрауличких отпора у времену. Dimkić et al. (2011 a) предлажу методологију за одређивање критичних улазних брзина на основу података о гранулометријском саставу средине, хи ...
... температуре ваздуха за к.с Смедеревска Паланка у периоду 2000.-2012. година на основу подaтака РХМЗ-а Обрађени подаци показују повишене средње годишње температуре ваздуха у последњих 12 година у односу на податке референтног периода. У 2007. години измерен је апсолутни максимум температуре, односно ...
... докторска дисертација 49 На основу података (Смаилагић и сар. 2011) летњи период 2011. године био је седми по сушности од када се прикупљају подаци за метеоролошку станицу Смедеревска Паланка. На основу прикупљених података о летњој суми падавина (пало је само 60% у односу на ...Brankica Majkić. "Старење бунара у алувијалним срединама различитог степена оксичности" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-09-27)
-
Modeliranje tehnoloških procesa u rudarstvu u uslovima nedovoljnosti podataka primenom teorije grubih skupova
Zoran M. Štirbanović (2015-07-01)Rudarstvo, a u okviru njega i priprema mineralnih sirovina, se odlikuje složenošću tehnoloških procesa što je posledica velikog broja uticajnih parametara. Samim tim je potrebno biti veoma obazriv prilikom donošenja odluka u oblasti rudarstva. U cilju što efikasnijeg funkcionisanja procesa, moguće je primeniti različite metode koje služe za pojednostavljenje procesa odlučivanja. Jedna od takvih metoda jeste i teorija grubih skupova. Ona predstavlja relativno novu matematičku teoriju koja je pogodna za razumevanje nepreciznih i nepotpunih podataka kao i za otkrivanje ...rudarstvo, priprema mineralnih sirovina, teorija grubih skupova, višekriterijumsko odlučivanje, flotacijsko jalovište, flotacijski kolektor, flotaciona mašina... u realnom vremenu. Kvalitativni metapodaci mogu biti generisani korišćenjem matematičkih modela procesa (simulacijama izlaza, redukcionim jednačinama, transformacijama) i analizom „prirodnog jezika“ procesnih podataka (reagensi i rudna mineralogija). Alati Wordnet i Natural Language Toolkit su ...
... takvih metoda jeste i teorija grubih skupova. Ona predstavlja relativno novu matematičku teoriju koja je pogodna za razumevanje nepreciznih i nepotpunih podataka kao i za otkrivanje međusobnih odnosa između tih podataka. Teorija grubih skupova je pronašla primenu u različitim granama industrije, ...
... empirijskim podacima, kao što je raspodela verovatnoće u statistici ili stepen pripadnosti u teoriji rasplinutih (fazi) skupova, matematičko- modelski pristupi kao što su empirijski modeli, modeli verovatnoće, kinetički, fazi modeli, ne zadovoljavaju. U ovakvim uslovima matematički odgovor se nazire ...Zoran M. Štirbanović. "Modeliranje tehnoloških procesa u rudarstvu u uslovima nedovoljnosti podataka primenom teorije grubih skupova" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-01)
-
Hidrogeohemija prirodnih radioaktivnih elemenata u podzemnim vodama Srbije
Marina D. Ćuk (2018-02-23)Osnovni cilj doktorske disertacije predstavljao je definisanje prirodnih koncentracija (engl. background values) U, Th, i K u podzemnim vodama, i definisanje hidrogeohemijskih uslova koji utiču na distribuciju navedenih elemenata u podzemnim vodama...prirodni radioaktivni elementi, podzemna voda, geohemijske sredine, hidrogeohemijski uslovi, neparametarska statistička analiza, logistički model, hidrohemijsko modeliranje... ija; ordinarne (uporedne) – zasnovane na kvantitativnom odnosu razlika magnitude i jedinice magnitude, gde intervali nisu jednaki. Matematička transformacija dihotomne varijable ima binarni prikaz (vrednosti 0 i 1), a rezultat logističkog modela se interpretira kao verovatnoća pripadanja određenoj ...
... Broj podataka Min Max Sr. vredn. Medijana St. dev. Detektovani podaci 38 1.00E-4 0.023 0.0924 0.00159 0.603 ND zamenjeni sa GD instrumenta 155 2.00E-5 0.023 0.00152 2.00E-4 0.0395 Normal ROS određeni podaci 155 -0.043 0.023 -0.0134 -0.0136 0.0138 Gamma ROS određeni podaci 155 ...
... α-aktivnosti na osnovu određenog seta podataka (plave oznake) i modeliranog seta podataka (crvene oznake) Slika 5.4. Dijagram verovatnoće aktivnosti koncentracija ukupne β-aktivnosti na osnovu određenog seta podataka (plave oznake) i modeliranog seta podataka (crvene oznake) Odnos broja d ...Marina D. Ćuk. "Hidrogeohemija prirodnih radioaktivnih elemenata u podzemnim vodama Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-02-23)
-
Концепт расположивости при дефинисању ефикасног одржавања помоћне механизације на површинским коповима
Radiša D. Đurić (2016-05-30)Оцена расположивости представља основну компоненту уинжењерском управљању опремом. Расположивост је свеобухватни концепткоји представља меру употребног квалитета техничких система, који садржичитаву серију парцијалних индикатора који се односе на време у раду ивреме у отказу система као и на његову функционалну погодност. Овадисертација даје структурну анализу парцијалних индикатора као и развојмодела њихове синтезе на ниво расположивости. Поменути подаци имајухибридни карактер (измерени и експертски добијени) и њихова интеграцијаи синтеза је остварена коришћењем фази пропозиције и фази закључивања.Овакав приступ омогућава оцену техничког система ...управљање опремом, инжењерство одржавања,расположивост, фази закључивање, прикупљање података, булдозер... K2 0.872286 0.830731 0.852953 0.884547 0.805934 На основу ових података, добијени су параметри за одређивање реалне и математичке расподеле техничке расположивости помоћу медијалног ранга Q и методе најмањих квадрата. Ти подаци су дати у табелама 4.4 i 4.5. Табела 4.4. Параметри медијалног ...
... 0.858344 B3 0.883184 0.866833 0.851025 0.871100 На основу ових података, добијени су параметри за одређивање реалне и математичке расподеле техничке расположивости помоћу медијалног ранга Q и методе најмањих квадрата. Ти подаци су дати у табелама 4.9 i 4.10. Табела 4.9. Параметри медијалног ...
... оваквих широко обухватних (синтезних) индикатора, неопходно је да се дефинише синтезни математички и концепцијски модел као и правила за прикупљање и обраду потребних улазних података за наведени модел. Прикупљање података о досадашњем понашању техничког система често Докторска дисертација 109 представља ...Radiša D. Đurić. "Концепт расположивости при дефинисању ефикасног одржавања помоћне механизације на површинским коповима" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-05-30)
-
Примена дискретног ауторегресивно – кросрегресивног модела покретног просека за прогнозу дневних вредности издашности врела Мокра и Дивљана
Бранислав Петровић, Вељко Мариновић (2021)Аутокорелациона и кроскорелациона анализа временских серија падавина и истицања подземних вода карстних врела Мокра и Дивљана (Сува планина, ЈИ Србија) извршена је ради формирања стохастичког ауторегресивно-кросрегресивног модела (ARCR) и прогнозе дневних вредности издашности. Будући да је тешко предвидети просторну дистрибуцију подземних вода у оквиру карстног хидрогеолошког система услед постојања хетерогености и анизотропности карстне издани (тј. кречњачких стена у овом случају), апликативност детерминистичких модела је минимизирана, па је примена стохастичког модела у овом случају учинковитија. Овим моделом могуће је дати ...карстно врело, стохастички модел, анализа временских серија, ауторегресивно-кросрегресивни модел (ARCR)Бранислав Петровић, Вељко Мариновић. "Примена дискретног ауторегресивно – кросрегресивног модела покретног просека за прогнозу дневних вредности издашности врела Мокра и Дивљана" in Записници Српског геолошког друштва, Српско геолошко друштво (2021)