Претрага
680 items
-
Industrija 4.0 - koncept prediktivnog održavanja 4.0 (PdM 4.0) u rudarstvu
Četvrtu industrijsku revoluciju – Industriju 4.0 karakteriše upotreba cyber-fizičkih sistema. Da bi se postigla optimalna strategija održavanja (ali i eksploatacije), neophodno je razviti sisteme koji podržavaju napredne inteligentne sisteme održavanja ili tehnologije pametnog održavanja. Iz toga su proizašli postulati Prediktivnog održavanja 4.0 (PdM 4.0) koji definišu veoma blisku budućnost u oblasti održavanja tehničkih sistema pa i rudarske opreme. PdM 4.0 uključuje iskorišćenje snage veštačke inteligencije za stvaranje stalnog uvida u otkrivanje uzroka i anomalija u radu opreme, koje se ...Predrag Jovančić, Vesna Damnjanović, Dragan Ignjatović, Miloš Tanasijević, Stevan Đenadić. "Industrija 4.0 - koncept prediktivnog održavanja 4.0 (PdM 4.0) u rudarstvu" in IX Međunarodna konferencija UGALJ 2019, Zlatibor, Srbija, 23-26. oktobar 2019., Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2019)
-
Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala
Miodrag Čelebić (2024)Izbor optimalne mehanizacije u diskontinualnom sistemu transporta je jedna od najvažnijih odluka koju treba donijeti prilikom projektovanja površinskih kopova. Pri izboru optimalne mehanizacije, uticaj ima veliki broj faktora, kako prirodnih – geoloških i ekoloških, tako i tehničkih, ekonomskih i socijanih. Neki od njih se mogu izraziti numerički, u određenim mijernim jedinicama, a neki opisno, lingvističkim varijablama, shodno uslovima koji vladaju na rudnim ležištima, a koje karakterišu visok stepen neizvjesnosti i neodređenosti kako prilikom istraživanja, tako i tokom procesa eksploatacije ...izbor mehanizacije, tehnologija eksploatacije, diskontinualani sistem, ekspertsko odlučivanje, lingvističke varijable, MCDM, FAHPMiodrag Čelebić. Razvoj integralnog modela za optimizaciju diskontinualnog sistema proizvodnje na površinskim kopovima nemetala, Beograd : [M. Čelebić], 2024
-
Ograničenja primene optimizacionih algoritama u slučaju kopova
Proces optimizacije površinskih kopova, kao sastavni deo strateškog planiranja, veoma je važan sa stanovišta ostvarivanja maksimalnih efekata proizvodnje. To je složen zadatak koji vrlo često podleže vrlo strogim geometrijskim i drugim praktičnim rudarskim ograničenjima. Ova ograničenja u posebno su izražena na površinskim kopovima uglja, te u značajnoj meri mogu povećati stepen neizvesnosti rudarskog projekta, odnosno izazvati neželjena dejstva u pogledu profitabilnosti poslovanja. Iz tog razloga, veoma je važna primena savremenih optimizacionih alata, koji u značajnoj meri mogu olakšati celokupan ...... dalje vodeći predstavnik globalnih zaliha fosilnih goriva sa učešćem od 27% u proizvodnji ukupne svetske energije i sa 38% učešća u proizvodnji električne energije (IEA, 2018). Trenutno u strukturi učešća energenata u proizvodnji električne energije u Republici Srbiji, ugalj učestvuje sa značajnih ...
... projekta je ispod maksimimuma ali je ostvarena stabilna proizvodnja i snabdevanje energijom u projektovanom vremenskom okviru od 40 godina (Slika 3). Odabir optimalnog veka projekta (veličine kopa) u ovome slučaju predstavlja stratešku odluku od najvišeg značaja. Ispravnost odluke ne zasniva se samo ...
... a e , , , , d, %, , , , QM . Slika 1. Procentualno učešće uglja u proizvodnji električne energije S obzirom na značaj površinskih kopova uglja, proces njihove optimizacije kao deo strateškog planiranja, predstavlja Jedan od najznačajnijih aspekata u donošenju investicionih odluka. Površinski ...Dejan Stevanović, Mirjana Banković, Milica Pešić Georgiadis, Petar Marković, Dejan Ranković. "Ograničenja primene optimizacionih algoritama u slučaju kopova" in XIV Međunarodna konferencija OMC 2020, Zlatibor, Srbija, 14-17. oktobar 2020., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2020)
-
Uporedni prikaz proizvodnje električne energije iz uglja zemalja Evrope sa najvećim udelom: politika i projekcija proizvodnje
Energetski razvoj zemalja Evrope decenijama je bio baziran na uglju. Instalisana snaga svih energetskih kapaciteta koji su zasnovani na uglju je preko 2000 GW. Ugalj je i dalje od bitnog značaja za dobijanje električne energije u Evropi. I pored toga što postoji veliki potencijal uglja, trend je smanjenja proizvodnje električne energije iz uglja do 2050. godine. Imajući u vidu Zelenu agendu i politiku EU, zemlje Evrope se okreću obnovljivim izvorima energije. Srbija u okviru obnovljvih izvora ima potencijala prevashodno ...Predrag Jovančić, Dragan Ignjatović, Stevan Đenadić. "Uporedni prikaz proizvodnje električne energije iz uglja zemalja Evrope sa najvećim udelom: politika i projekcija proizvodnje" in Energija, ekonomija, ekologija, Savez energetičara (2022). https://doi.org/10.46793/EEE22-3.63J
-
Proizvodnja električne energije iz elektrana na ugalј i prateća emisija CO2: komparacija EU-27 i Srbije
Velike elektrane su i u trećoj deceniji 21. veka i dalјe odgovorne za više od polovine proizvodnje električne energije u Evropi. U svom radu pretežno koriste fosilna goriva, što rezultira emisijom zagađujućih materija u vazduh. Stoga, zahvalјujući direktivama EU, kao i poremećajima na tržištu, emisije uglјen-dioksida iz velikih postrojenja za sagorevanje u EU-27 intenzivno se smanjuju u poslednje dve decenije. Iako je upotreba uglјa, posebno u zemlјama Evropske unije, u stalnom padu, ima prostora za dodatno smanjenje. Autori su ...Aleksandar Madžarević, Predrag Jovančić, Stevan Đenadić, Filip Miletić, Miroslav Crnogorac. "Proizvodnja električne energije iz elektrana na ugalј i prateća emisija CO2: komparacija EU-27 i Srbije" in Energija, ekonomija, ekologija (2023). https://doi.org/10.46793/EEE23-2.44M
-
Mikrobiološki diverzitet kiselog jezera Robule i uticaj jezerske vode na oksidaciju sulfidnih minerala
Srđan B. Stanković (2016-09-11)Jezero Robule, formirano u podnožju rudničke raskrivke Oštreljski planir (Rudnik bakra Bor), je nastalo kao posledica rudarskih aktivnosti. Mikrobiološki diverzitet ekstremno kiselog jezera Robule ispitivan je primenom kako klasičnih mikrobioloških metoda (svetlosna mikroskopija i kultivacija na selektivnim podlogama) tako i primenom savremene metode molekularne biologije (analiza polimorfizama terminalnih restrikcionih fragmenata; T-RFLP). Takođe, ispitivan je i potencijal i efikasnost jezerske vode u biološkom luženju mineralnog koncentrata, kao i u bioluženju uzoraka stare flotacijske jalovine Rudnika bakra Bor.Na osnovu dobijenih rezultata ...... upotrebu solventne i elektrolitičke ekstrakcije za proizvodnju bakra, pošto ova tehnologija zahteva da koncentracije bakra u lužnom rastvoru budu veće od 1 gL-1. Postrojenje dnevno preradi između 8000 i 9000 m3 lužnog rastvora, a godišnja proizvodnja je oko 15 000 tona bakra (slika 8; Lawrence et ...
... antimona, arsena, cinka, bakra, kadmijuma, olova, kobalta, nikla, aluminijuma, molibdena, žive i barijuma iz kiselih rudničkih rastvora. Biosulphide proces omogućuje selektivnu precipitaciju sulfida metala koji predstavljaju sirovinu za proizvodnju čistih metala, i to: bakra, cinka, aluminijuma ...
... su iscrpljena. Rudna nalazišta koja se trenutno eksploatišu širom sveta uglavnom sadrže male koncentracije bakra, često manje od 1 %, što značajno poskupljuje proizvodnju (Dold, 2008). Na primer, iz rudnika Cerovo i Veliki krivelj, koji pripadaju Rudarsko-topioničarskom basenu Bor, kopa se ruda ...Srđan B. Stanković. "Mikrobiološki diverzitet kiselog jezera Robule i uticaj jezerske vode na oksidaciju sulfidnih minerala" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-11)
-
Енергетска транзиција система даљинског грејања - могућности и изазови
Марија Живковић, Дејан Ивезић (2023)Највише енергије у зградама у Србији троши се на загревање простора. Због тога ће системи даљинског грејања имати важну улогу у процесу транзиције целокупног енергетског сектора. Мере и активности морају да буду усмерене и на потрошњу и производњу енергије. У раду је дат преглед потенцијала различитих обновљивих и алтернативних извора енергије, који се могу користити за производњу топлотне енергије. Приказани резултати су приказани са различитим нивоом детаљности, у зависности од расположивих података, а који могу да служе као ...Марија Живковић, Дејан Ивезић . "Енергетска транзиција система даљинског грејања - могућности и изазови" in Стручно-научна конференција ТОПС 2023, Златибор, Србија, мај 2023., Шабац : Пословно удружење "Топлане Србије" (2023)
-
Uticaj utiskivanja gas-lift gasa na prenos mase i toplote
Branko Grubač (2019)Nakon uvođenja kontinualnog gas-lifta, primećen je porast proizvodnje tečnog naftnog gasa, TNG, u postrojenju za preradu gasa, kao jednog od finalnih proizvoda dobijenog iz fluida gaso kondenzatnih i rastvorenog gasa iz naftnih bušotina. Pretpostavljeno je da se prisustvom gas-lift gasa uspostavlja drugačija ravnoteža faza u odnosu na slučaj bez gaslifta, te da je gas-lift gas stripovao propan i butane iz tečne u parnu fazu, što je dovelo do povećanja prinosa TNG-a. Napravljen je model bušotine koja radi u kontinualnom gas-liftu ...... 1. UVOD Ostvarivanje maksimalne proizvodnje jedan je od glavnih ciljeva pri eksploataciji nafte i prirodnog gasa. Smanjenjem ležišne energije, opada i količina proizvedene nafte, do potpunog prestanka proizvodnje. Da bi se zaustavio pad ili prestanak proizvodnje, potrebna je dodatna energija. ...
... Ostvarivanje maksimalne proizvodnje je jedan od najznačajnijih ciljeva pri eksploataciji nafte i prirodnog gasa. Smanjenjem ležišne energije, smanjuje se i količina proizvedene nafte, do potpunog prestanka proizvodnje. Da bi se zaustavlo smanjenje, ili izbegao prestanak proizvodnje, potrebno je obezbediti ...
... Branko Grubač 6 naftnim poljima na kojima je velika i proizvodnja gasa, dok su dubinske pumpe zastupljenije u maloj Aziji i na teritorijama bivšeg Sovjetskog saveza [3-4]. Izbor metode zavisi od prognoze moguće ostvarene proizvodnje, dubine, karakteristika fluida, odnosa gasa i nafte, logistike ...Branko Grubač. Uticaj utiskivanja gas-lift gasa na prenos mase i toplote, Beograd : Rudarsko-geološki fakultet, 2019
-
Model za optimizaciju graničnog saržaja metala u rudi u funkciji dugoročnog planiranja površinskih kopova
Daniel P. Kržanović (2016-06-14)Optimizacija graničnog sadržaja metala u rudi jedan je od osnovnih koraka u planiranju i dizajniranju površinskih kopova i ima za cilj postizanje maksimalne neto sadašnje vrednosti (NPV). Iz tog razloga, optimizacija graničnog sadržaja i danas je predmet mnogih istraživanja u rudarskoj nauci, sa ciljem rešavanja praktičnih problema u eksploataciji ležišta.Dugoročno planiranje eksploatacije na površinskim kopovima podrazumeva sagledavanje svih relevantih parametara i faktora (geologije rudnog ležišta, tehnologije proizvodnog procesa, kapaciteta otkopavanja i prerade, troškova, cena metala, iskorišćenja i dr) kako ...površinski kop, dugoročno planiranje, optimizacija graničnog sadržaja, maksimizacija neto sadašnje vrednosti (NPV).... odnosno povećanje profita, podrazumeva da jedinični porast proizvodnje mora da donosi veći prihod od troškova za jedinično povećanje proizvodnje. Odnosno, isplativo je doneti odluku o povećanju proizvodnje samo pod pretpostavkom da donosi veći prihod od troškova. Marginalni proizvodni trošak (MC) je onaj koji ...
... zavisnosti od kapaciteta proizvodnje i cena metala. Godišnje cene metala generišu se prema stohastičkom modelu koji balansira kratkoročnu volatilnost sa dugoročnim trendovima. Model novčanih tokova određuje optimalnu NPV za dati profil proizvodnje na osnovu ulaznih cena metala. Profil proizvodnje formiran ...
... kapaciteta proizvodnje do granice proizvodnih kapaciteta postrojenja. Ako je cilj da se proizvodnja povec a iznad postojec ih ograničenja, onda ovo povećanje, zbog fizičkih ograničenja, ne može da se postigne kod tekuće proizvodnje; kriva je u tom slučaju ravna linija za kapacitete veće od navedenih ...Daniel P. Kržanović. "Model za optimizaciju graničnog saržaja metala u rudi u funkciji dugoročnog planiranja površinskih kopova" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-06-14)
-
Mineragenija i potencijalnost karbonatnih sirovina rudnog reona Bjelopavlića (Crna Gora)
Darko M. Božović (2016-09-28)Karbonatne sirovine, obzirom na geološku građu Crne Gore predstavljaju jednu od najznačajnijih nemetaličnih mineralnih sirovina. U Crnoj Gori postoje brojna leţišta karbonatnih sirovina (arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena) koja su istraţena ili su u eksploataciji, među kojima rudni reon Bjelopavlića zauzima najznačajnije mjesto.Dosadašnja istraţivanja karbonatnih sirovina na ovom području imala su, međutim, prevashodno uzak istraţivački cilj, utvrđivanje rezervi arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena određenog leţišta, ili preliminarna ispitivanja kvaliteta krečnjaka u njima, sa ...karbonatne mineralne sirovine, arhitektonsko - građevinski kamen, tehničko - građevinski kamen, karbonatna punila, rudni reon Bjelopavlića, potencijalnost.... 168 proizvodnju agregata za izradu betona koji nisu izloţeni habanju i eroziji (SRPS B.B2.009), proizvodnju agregata za izradu habajućih slojeva od asfaltnih betona po vrućem postupku za puteve sa lakim i vrlo lakim saobraćajnim opterećenjem (SRPS U.E4.014), proizvodnju agregata za ...
... donje noseće slojeve od nevezanog materijala (tehničke specifikacije Javnog preduzeća “Putevi Srbije“, 2007), proizvodnju agregata za gornje noseće slojeve od bituminiziranog materijala po vrućem postupku za sve grupe saobraćajnog opterećenja (SRPS U.E9.021), proizvodnju agregata za donje ...
... sadrţaj S od 0,07% što je iznad granične vrijednosti od 0,04% za njihovu primjenu u ovoj grani industrije. -proizvodnju stočne hrane se mogu koristiti u skladu sa definisanim standardom (Sl.l. 31/78, 6/81, 2/90, 20/00), osim krečnjaci pojave Tološi zbog povećanog sadrţaja MgO komponente od dozvoljenog ...Darko M. Božović. "Mineragenija i potencijalnost karbonatnih sirovina rudnog reona Bjelopavlića (Crna Gora)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-28)
-
Минералошко- петрографска анализа кречњака из каменолома Литице (Нови Пазар) као потенцијалне сировине зам производње креча
Шарић Кристина, Матовић Весна, Ерић Сузана, Јеликић Алекса. "Минералошко- петрографска анализа кречњака из каменолома Литице (Нови Пазар) као потенцијалне сировине зам производње креча" in Зборник радова / Семинар и радионица Креч као историјски материјал, Сопоћани, 25-27. августа 2014. ; [организатор] Републички завод за заштиту споменика културе, Београд = [organizer] Institute for the Protection of Cultural Monuments of Serbia, Београд:Републички завод за заштиту споменика културе (2014): 79-88
-
Процена ризика од загађивања водних ресурса под утицајем напуштених рударских радова на простору Србије
Nebojša B. Atanacković (2018-08-31)Велики број напуштених рударских радова и ограничена средства за рекултивацијуи ремедијацију деградираних простора подстакле су развој метода за издвајањеприоритетних локација на које је потребно усмерити даља истраживања. У датомконтексту, у склопу израде дисертације спроведене су научно-истраживачкеактивности које су за предмет имале анализу утицаја значајнијих напуштенихрударских радова на водне ресурсе на простору Србије јужно од Саве и Дунава.Разматрање предметне проблематике извршено је кроз развој и примену семи-квантитативне методологије за анализу ризика од загађивања површинских иподземних вода на регионалној размери. Примењена ...анализа ризика, водни ресурси, водна тела, рудничке воде, рударскиотпад, аналитички хијерархијски процеси, кластер анализа, математичка теоријаатрибута, функције припадности, семи-квантитативне методе... рударским и отпадом насталим у процесу прераде руде у EU Квантитативна процена рударског отпада у државама ЕУ Попуњавање припремљених упитника у комбинацији са проценама базираним на просечним количинама отпада у зависности од типа сировине Процена количине рударског отпада у ЕУ државама; ...
... адсорбција такође представља једна од важних механизама за транспорт и таложење метала у воденом окружењу. Генерално анјони се боље адсорбују при ниским pH вредностима, а катјони у неутралним условима. Од метала, у киселој средини се најбоље адсoрбују арсен и олово, док се при неутралним вредностима ...
... 94 водна тела површинских вода (водотока), од тога је добар статус утврђен код 65% и није постигнут добар статус код 35% водна тела. Од параметара који се налазе у концетрацијама изнад прописаних граничних вредности најчешће се јавља никл, а за њим олово и кадмијум. Прегледом постојећих података ...Nebojša B. Atanacković. "Процена ризика од загађивања водних ресурса под утицајем напуштених рударских радова на простору Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-08-31)
-
Hidrogeološke karakteristike područja Cerničkog polja (Istočna Hercegovina) sa posebnim osvrtom na rizik od zagađena podzemnih vodnih resursa
Petar Vojnović (2023)... Kanala Begej zagađenog teškim metalima Sekcija: Upravljanje otpadom (UO) UO-1. Tatjana Dujković, Ivana Pajčin, Vanja Vlajkov, Marta Loc, Mila Grahovac, Jovana Grahovac: Rafinat iz proizvodnje šećera kao osnova medijuma za proizvodnju biokontrolnih agenasa na bazi Bacillus velezensis UO-2. Ida ...
... mjeri zavisi od infiltracije oborinskih voda, ocjenjuje kao neravnomjeran sa odnosom između minimalne i maksimalne izdašnosti od OGmin:Gmax =1:6000. Opitom obilježavanja utvrđena je podzemna veza sa estavelom Obod u Fatničkom polju i vrelu Trebišnjice u Bileći, sa brzinama većim od 0,5 cm/s. S ...
... posebnim osvrtom na rizik od zagađena podzemnih vodnih resursa Petar Vojnović Дигитални репозиторијум Рударско-геолошког факултета Универзитета у Београду [ДР РГФ] Hidrogeološke karakteristike područja Cerničkog polja (Istočna Hercegovina) sa posebnim osvrtom na rizik od zagađena podzemnih vodnih ...Petar Vojnović. "Hidrogeološke karakteristike područja Cerničkog polja (Istočna Hercegovina) sa posebnim osvrtom na rizik od zagađena podzemnih vodnih resursa" in Knjiga radova / 10. Memorijalni naučni skup iz zaštite životne sredine „Docent dr Milena Dalmacija“, Novi Sad 30-31.03.2023., Novi Sad : Univerzitet u Novom Sadu, Prirodno-matematički fakultet- Departman za hemiju, biohemiju i zaštitu životne sredine (2023)
-
Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu
Željko R. Cvetković (2013-11-18)Čestice iz vazduha su prikupljane u blizini termoelektrane i površinskih kopovarudnika uglja u Kolubarskom basenu. Izmereni srednji sadržaji koncentracija rastvornih,nerastvornih i ukupnih taložnih materija na godišnjem nivou prelaze 200 mg/m2dan (K-1, K-3, K-4, K-5). Distribucija čestica na svim lokacijama klasifikovana je na česticeveličine veće od 10 μm, zatim na čestice veličine od 10 μm do 2,5 μm i klase česticaveličine ispod 2,5 μm. Ovakva podela je dala odnos koncentracija inhalatornih irespiratornih čestica po mernim mestima. Skenirajuća elektronska mikroskopija jepokazala ...mineral, četica, prašina, leteći pepeo, aerosediment, PM10, teški metali,koncentracija, veličina čestice, Kolubara... morske pene i sl. Od antropogenih izvora najvažniji su : rudarstvo, obojena metalurgija, metalno- prerađivačka industrija, sagorevanje uglja, naftnih derivata, otpadaka, proizvodnja fosfata. Na prirodno poreklo u atmosferi otpada nikla – 80%, olova i bakra – 60% i više od 55% cinka. Kadmijum ...
... Bi. Oksid MgO je od onih oksida koji nije u korelacionim odnosima sa većim brojem mikroelemenata. U korelaciji je samo sa hromom i olovom. Njegova korelacija sa olovom je interesantna po tome što je olovo samo sa ovim oksidom u korelaciji. To se može tumačiti prisustvom olova u dolomitu kao glavnog ...
... povezanost litosfere, hidrosfere i atmosfere na Zemli. Više od 40 hemijskih elemenata se tretiraju kao teški metali. Sa aspekta zagađivanja životne sredine, zbog svojstva kumulativnosti u organizmu najznačajniji su : živa, olovo, kadmijum, vanadijum, cink, arsen, bakar, kobalt, molibden, nikl ...Željko R. Cvetković. "Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-11-18)
-
Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu
Željko R. Cvetković (2013-11-18)Čestice iz vazduha su prikupljane u blizini termoelektrane i površinskih kopovarudnika uglja u Kolubarskom basenu. Izmereni srednji sadržaji koncentracija rastvornih,nerastvornih i ukupnih taložnih materija na godišnjem nivou prelaze 200 mg/m2dan (K-1, K-3, K-4, K-5). Distribucija čestica na svim lokacijama klasifikovana je na česticeveličine veće od 10 μm, zatim na čestice veličine od 10 μm do 2,5 μm i klase česticaveličine ispod 2,5 μm. Ovakva podela je dala odnos koncentracija inhalatornih irespiratornih čestica po mernim mestima. Skenirajuća elektronska mikroskopija jepokazala ...mineral, četica, prašina, leteći pepeo, aerosediment, PM10, teški metali,koncentracija, veličina čestice, Kolubara... morske pene i sl. Od antropogenih izvora najvažniji su : rudarstvo, obojena metalurgija, metalno- prerađivačka industrija, sagorevanje uglja, naftnih derivata, otpadaka, proizvodnja fosfata. Na prirodno poreklo u atmosferi otpada nikla – 80%, olova i bakra – 60% i više od 55% cinka. Kadmijum ...
... Bi. Oksid MgO je od onih oksida koji nije u korelacionim odnosima sa većim brojem mikroelemenata. U korelaciji je samo sa hromom i olovom. Njegova korelacija sa olovom je interesantna po tome što je olovo samo sa ovim oksidom u korelaciji. To se može tumačiti prisustvom olova u dolomitu kao glavnog ...
... povezanost litosfere, hidrosfere i atmosfere na Zemli. Više od 40 hemijskih elemenata se tretiraju kao teški metali. Sa aspekta zagađivanja životne sredine, zbog svojstva kumulativnosti u organizmu najznačajniji su : živa, olovo, kadmijum, vanadijum, cink, arsen, bakar, kobalt, molibden, nikl ...Željko R. Cvetković. "Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-11-18)
-
Место и улога система даљинског грејања у стратешким плановима развоја енергетског сектора Републике Србије
Dejan Ivezić, Marija Živković (2022)Системи даљинског грејања представљају врло битан елемент енергетског система Републике Србије. Инжењерски посматрано, ради се о системима који су концептуално осмишљени у другој половини ХХ века и чије функционисање почива на коришћењу фосилних горива. Трансформација ових система, у склопу енергетске транзиције читавог енергетског система Републике Србије, претпоставља, између осталог, значајније коришћење обновљивих извора енергије у производњи топлотне енергије, смањење губитака и повећање енергетске ефикасности производње и дистрибуције енергије, дигитализацију процеса, итд. У раду се укратко излаже тренутно стање система ...Dejan Ivezić, Marija Živković. "Место и улога система даљинског грејања у стратешким плановима развоја енергетског сектора Републике Србије" in Стручно-научна конференција ТОПС 2022, Златибор 30-31.05.2022., Зборник радова, Пословно удружење Топлане Србије (2022)
-
Optimising in electrical energy consumption in mining plants
Snežana Aleksandrović, Vesna Damnjanović, Ilija Jeftenić. "Optimising in electrical energy consumption in mining plants" in 17th International Symposium INFOTEH-JAHORINA 2018, Istočno Sarajevo : Elektrotehnički fakultet, Univerzitet u Istočnom Sarajevu (2018)
-
Енергетска безбедност Европске уније у светлу актуелне енергетске транзиције
Бобан Павловић, Дејан Ивезић (2021)Енергетска стратегија Европске уније, која од 2015. године обухвата и циљеве у области климатских промена, тежи изградњи „енергетске уније” која потрошачима из ЕУ даје сигурну, приступачну, чисту и одрживу енергију. Енергетска политика ЕУ поставља пред себе амбициозне циљеве у погледу коришћења обновљивих извора – учешће од 32% до 2030. године. Овако опсежну и динамичну енергетску транзицију у Европи усложњава хетерогеност националних енергетских система у погледу структуре енергетског микса, нивоа увозне зависности, као и нивоа технолошког, друштвеног и економског ...енергетска безбедност, Европска унија, енергетски показатељи, природни гас, обновљиви извори енергије... се енергетски систем ЕУ учини независним од увоза нафте и природног гаса, односно да се енергетски систем учини самодовољним када су у питању енергетске потреба чланица ЕУ. Енергетска транзиција у том смислу усмерена је на развој капацитета за производњу корисних облика енергије из обновљивих извора ...
... ефикасности, раст производња електричне енергије из обновљивих извора, као и да укажу на досадашње ефекте политике на енергетску увозну зависност. ПОЈАМ И ОКВИР ЕНЕРГЕТСКЕ БЕЗБЕДНОСТИ Енергетска безбедност, као појам, најчешће се везује за заштиту енергетског система од поремећаја у раду, тј ...
... енергије у ванредним стањима. ЕУ је за циљ поставила интерконекцију електромрежа чланица ЕУ од најмање 10% до 2020. године [36], како би подстакла чланице ЕУ да повежу своје капацитете за производњу електричне енергије. То значи да би свака држава требало да има инфраструктуру која омогућава ...Бобан Павловић, Дејан Ивезић. "Енергетска безбедност Европске уније у светлу актуелне енергетске транзиције" in Безбедносни форум, Евроазијски безбедносни форум, Београд (2021)
-
Стратешко планирање функционалности подземних просторија моделом прогнозе деформација
Лука Црногорац (2023)Релативно велике деформације подградне конструкције у подземним рудницима угља у Републици Србији представљају један од главних проблема за постизање планиране производње угља. Деформације подграде су директна последица статичких и динамичких оптерећења стенске масе и у многоме зависе и од времена трајања изложености подграде утицају подземног притиска. Код ниско механизованог радног процеса долази до повећаног излагања подземних просторија утицају подземног притиска услед дугог производног циклуса који је често пропраћен застојима у раду. Веома често подземне просторије се санирају и по ...Лука Црногорац. Стратешко планирање функционалности подземних просторија моделом прогнозе деформација, Београд : [Л. Црногорац], 2023
-
Analiza primenjenih metoda za transport parafinske nafte
Dunja Milojević (2024)Sadržaj parafina u nafti ima dominantan uticaj na svojstva parafinskih nafti. Taloženje parafina, odnosno taloženje čvrstih čestica parafinskog voska, predstavlja ozbiljan globalni problem tokom proizvodnje i transporta sirove nafte. Samo taloženje voska zavisi od termodinamičkih faktora, poput temperature, pritiska i sastava nafte. Transport nafte cevovodima je uobičajeni proces transporta u naftnoj industriji. Kada prilikom cevovodnog transporta parafinske sirove nafte, dođe do prekida protoka i hlađenja nafte ispod temperature stinjavanja, parafini će kristalisati, pri čemu će doći do, geliranja celokupne transportovane ...... sadrže veće količine parafina, zbog svojih karakteristika, stvaraju određene probleme u procesu proizvodnje, transporta i skladištenja. Veličina ı karakter ovih problema zavisi od sastava sirove nafte, od koncentracije parafina i odnosa parafina i asfaltena. (Prstojević, Cevovodni transport nafte ...
... Taloženje parafina, odnosno taloženje čvrstih čestica parafinskog, voska, predstavlja ozbiljan globalni problem tokom proizvodnje i transporta sirove nafte. Samo taloženje voska zavisi od termodinamičkih faktora, poput temperature, pritiska i sastava nafte. Transport nafte cevovodima je uobičajeni ...
... (parafinski vosak) Je Jedna od važnih komponenti sirove nafte. Nafte sa visokim sadržajem parafina, obično imaju visoku tačku tečenja, ı zbog svojih karakteristika, stvaraju odredjene probleme prilikom transporta. Veličina i karakter ovih problema zavisi od sastava sirove nafte, od koncentracije parafina ...Dunja Milojević. Analiza primenjenih metoda za transport parafinske nafte, 2024