Претрага
210 items
-
Уштеда енергије правилним избором дробилице
Деушић Славен, Кнежевић Динко, Колоња Божо, Томашевић Александра. "Уштеда енергије правилним избором дробилице" in Зборник радова 8. међународног симпозијума Механизација и аутоматизација у рударству и енергетици МАРЕН 2010, Лазаревац, 16-18.06.2010, Београд, Србија:Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2010): 121-130
-
Analysis and Calculation of MMRS and Primary Gas Distribution Network in Urban Environment – Case Study Kučevo
Aleksandar Madžarević, Pavle Janković (2022)Oblast primene prirodnog gasa je veoma široka. Kao energent može se koristiti za proizvodnju energije u elektranama, toplanama i postrojenjima za kombinovanu proizvodnju energije ili za zadovoljavanje različitih toplotnih potreba u industriji i širokoj potrošnji. Gas se može upotrebiti i kao sirovina u hemijskoj i petrohemijskoj industriji, a tokom poslednjih decenija nalazi primenu i u saobraćaju kao pogonsko gorivo u SUS motorima. Sa ekološkog stanovišta, prirodni gas predstavlja najprihvatljiviji izvor energije u poređenju sa drugim fosilnim gorivima. Pri sagorevanju ...Aleksandar Madžarević, Pavle Janković. "Analysis and Calculation of MMRS and Primary Gas Distribution Network in Urban Environment – Case Study Kučevo" in Međunarodni Kongres o procesnoj industriji - PROCESING '22, Beograd : SMEITS, Društvo za procesnu tehniku (2022)
-
State and perspective of individual household heating in Serbia: A survey-based study
This paper presents the results of the household survey on individual household heating systems in Serbia. The survey was conducted in the period October to December 2020 with the participation of 1100 households with individual household heating systems. The information collected in the questionnaire can be separated into three main parts: basic household data, current heating system characteristics, and households’ perceptions and attitudes. The survey results provide unique and comprehensive information concerning individual household heating systems and the main ...Boban Pavlović, Dejan Ivezić, Marija Živković. "State and perspective of individual household heating in Serbia: A survey-based study" in Energy and Buildings, Elsevier BV (2021). https://doi.org/10.1016/j.enbuild.2021.111128
-
Modeliranje i simulacija energetske tranzicije u sektoru domaćinstava
Boban S. Pavlović (2022)Aktuelnu energetsku tranziciju odlikuje ubrzanje procesa dekarbonizacije energetskih sistema, unapređenje energetske efikasnosti, razvoj čistijih tehnologija baziranih na obnovljivim izvorima energije i održivije korišćenje prirodnih resursa. Da bi se napravio ovako krupan zaokret u postojećim energetskim sistemima, osim promene postojećih tehnologija, potrebno je u planiranje energetske tranzicije uključiti i političke, sociološke, ekonomske i ekološke aspekte, a pre svega obrasce ponašanja i donošenja odluka krajnjih potrošača. Predmet istraživanja u disertaciji je energetska tranzicija sektora domaćinstva, preciznije tranzicija u grejanju domaćinstava, imajući u ...energetika, energetska tranzicija, energetsko planiranje, energetsko modeliranje, obnovljivi izvori energije, domaćinstva, ponašanje potrošačaBoban S. Pavlović. Modeliranje i simulacija energetske tranzicije u sektoru domaćinstava, Beograd : [B. Pavlović], 2022
-
Методологија интегралне анализе сценарија енергетског развоја
Александар Маџаревић (2019)енергетска безбедност, сценарио развоја, фази логика, сигурност снабдевања, доступност, расположивост, природни гас... електричне енергије, с обзиром да ЕУ може произвести довољно електричне енергије за сопствене потребе, али и да тежи производњи уз коришћење чистије енергије и декарбонизацију у сектору производње електричне енергије (Radovanovic, M. et al., 2018). ЕУ увози више од половине укупне енергије коју користи ...
... развој, несумњиво значио и апсолутно и релативно повећање потрошње енергије, парадигма одрживог развоја енергетике данашњице је окретање обновљивим изворима енергије, повећање енергетске ефикасности и коришћења обновљивих извора енергије. Индикатори енергетског развоја су, у оквиру традиционалних методологија ...
... замена горива коришћењем огревног дрвета, угља, ТНГ-а, топлотних пумпи, електричне енергије итд. Осим тога, таква решења захтевају додатна улагања, док нека од њих, ако се примене у великој мери представљају опасност за стабилност електричне мреже (у случају масовног коришћења топлотне енергије употребом ...Александар Маџаревић. Методологија интегралне анализе сценарија енергетског развоја, Рударско-геолошки факултет, 2019
-
Security of Supply as a Major Part of the Energy Security Puzzle
Sigurnost snadbevanja prirodnim gasom Republike Srbije se kroz poslednje dve decenije tretira kao hitno, strateško, političko i bezbednosno pitanje. U sektoru prirodnog gasa, Republika Srbija je veoma zavisna od gasa koji uvozi iz Rusije. Indikatori sigurnosti snadbevanja predstavljaju jedan od osnovnih elemenata za određivanje energetske bezbednosti i snažne alate za usmeravanje energetskog sektora ka održivom razvoju. Metodolaška analiza prikazana u radu je bila koncentrisana na pokazatelje sigurnosti snadbevanja u oblasti energetske bezbednosti koji se odnose na sektor prirodnog gasa ...energetska bezbednost, sigurnost snabdevanja, energetski indikator, dostupnost energije, diversifikacija izvora i pravacaAleksandar Madžarević, Miroslav Crnogorac. "Security of Supply as a Major Part of the Energy Security Puzzle" in Energija, ekonomija, ekologija, University Library in Kragujevac (2022). https://doi.org/10.46793/EEE22-4.28M
-
Rule-based Automatic Multi-word Term Extraction and Lemmatization
In this paper we present a rule-based method for multi-word term extraction that relies on extensive lexical resources in the form of electronic dictionaries and finite-state transducers for modelling various syntactic structures of multi-word terms. The same technology is used for lemmatization of extracted multi-word terms, which is unavoidable for highly inflected languages in order to pass extracted data to evaluators and subsequently to terminological e-dictionaries and databases. The approach is illustrated on a corpus of Serbian texts from ...... električne energije 85 električni energija električne energije električna energija 10 električne energije 85 električnom energijom 8 električnu energiju 5 DELAC električna(električni.A2:aefs1g) energija(energija.N600:fs1q),NC_AXN električnoj energiji,električna energija.N:fs7q električnih energija,električna ...
... električna energija.N:fp2q električnim energijama,električna energija.N:fp3q električne energije,električna energija.N:fp1q električna energijaelektrični energijagrf01 sin DELACF Table 2. The MWT električna energija, its recognized forms and lemma The set of lemmas produced in the aforementioned ...
... from extraction to e-dictionary production will be illustrated with another example of MWT extracted from our evaluation corpus – električna energija ‘electric energy’. The graph that retrieves syntactic constructions AXN (grf01) extracted four different forms – three of them definitely singular ...Ranka Stanković, Cvetana Krstev, Ivan Obradović, Biljana Lazić, Aleksandra Trtovac. "Rule-based Automatic Multi-word Term Extraction and Lemmatization" in Proceedings of the 10th International Conference on Language Resources and Evaluation, LREC 2016, Portorož, Slovenia, 23--28 May 2016, European Language Resources Association (2016)
-
Hidrogeotermalni resursi srpskog kristalastog jezgra
Tanja PETROVIĆ Pantić (2014)Tanja PETROVIĆ Pantić. Hidrogeotermalni resursi srpskog kristalastog jezgra, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2014
-
Optimizacija parametara reza rotornog bagera pri otkopavanju materijala sa povećanom čvrstoćom
Saša D. Bošković (2016-09-09)Otkopavanje materijala rotornim bagerom je veoma sloţen fiziĉko-mehaniĉki proces. Pokazatelji efektivnosti tog procesa zavise od velikog broja raznovrsnih ĉinilaca od kojih se posebno mogu istaći: fiziĉko-mehaniĉke karakteristike materijala koji se otkopava, reţim rada bagera i izbor tehnoloških parametara bloka, odreska i reza, geometrije vedrica i zuba itd. Poseban problem se javlja kod otkopavanja materijala povećane ĉvrstoće, što je ĉest sluĉaj na našim površinskim kopovima. Dimenzionisanje specifiĉne sile kopanja bagera prema manjim masama izuzetno ĉvrstog materijala je neracionalno i rešenje ...rotorni bager, parametri reza, otpor na kopanje, dinamika bagera, kapacitet, optimizacija, specifična potrošnja energije... minimizaciju potrošnje energije i povoljnije dinamiĉko ponašanje konstrukcije bagera. To je ujedno i predmet istraţivanja ove disertacije, a osnovni cilj je da se kroz sprovedena istraţivanja definiše metodologija koja će se koristiti pri izboru i optimalnom korišćenju rotornih bagera na površinskim ...
... realizacijom ovako postavljenih istraţivanja stvoriće se uslovi za optimalno korišćenje rotornih bagera na površinskim kopovima lignita u radnoj sredini sa povećanim otporom na kopanje uz minimalnu potrošnju energije. 1.6. Primenljivost rezultata istraţivanja Dobijeni rezultati istraţivanja ...
... sigurnost u radu, relativno mala ugradnja metala 0,20-1,10 t/m 3 /h, mala specifiĉna potrošnja energije 0,15-0,50 kWh/m 3 i visoki koeficijent korisnog dejstva radnog organa 0,8-0,9). Iako je korišćenje obrtnog toĉka sa vedricama za dizanje vode za potrebe navodnjavanja bilo poznato još u starom ...Saša D. Bošković. "Optimizacija parametara reza rotornog bagera pri otkopavanju materijala sa povećanom čvrstoćom" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-09)
-
Parametri zbijanja komunalnog otpada određeni različitim laboratorijskim metodama
Jovana M Janković Pantić, Dragoslav R Rakić, Irena G Basarić Ikodinović, Tina D Đurić, Snežana Bogdanović (2021)Zbijanje komunalnog otpada predstavlja jednu od osnovnih faza korišćenja komunalne deponije. Zbog toga je kao i kod drugih nasutih građevina, veoma korisno odrediti parametre zbijanja: maksimalnu suvu zapreminsku težinu (dmax) i optimalnu vlažnost (wopt). Dobijeni rezultati mogu da posluže prilikom projektovanja kapaciteta deponije kao i prilikom definisanja obradivosti otpada. U dosadašnjoj praksi najčešći način određivanja parametra zbijanja je standardna metoda (Proktorov opit) koja se koristi u mehanici tla, uz eventualnu redukciju energije zbijanja. Međutim, različiti tretmani komunalnog otpada na ...... razliku od гапућ autora, koji su ispitivanja obavljali isključivo korišćenjem različite energije zbijanja (Е = 600, 2700, 10800 kJ/m?), oni su uz (0 u obzir uzeli i sezonske cfekte. Za energiju zbijanja koja odgovara standardnoj energiji za modifikovani Proktorov opit (E = 2700 kJ/m?) bez analize sezonskih ...
... zbijanja od E = 2700 kJ/m?, korišćenjem otpada sa maksimalnom veličinom čestica od 25 тт u cilindru prečnika 152 mm. Maksimalna suva zapreminska težina od уатах = 5.1 kN/m? postignuta је pri optimalnoj vlažnosti od Wop: = 66%. Nakon toga је četiri puta povećao energiju zbijanja na E = 10 800 kJ/m* ...
... pad”) dobuena je maksimalna suva zapreminska težina Ydmax=13.39 џ optimalnoj vlažnosti Wopr19.30 % u slučaju korišćenja е tokom izvođenja Proktorovog opita. Kada su u pitanju korišćenjem inovativnop malja за šiljcima, na istom uzorku U-I, dobijena је ncšto veća vrednost maksimalnc suve zapreminske ...Jovana M Janković Pantić, Dragoslav R Rakić, Irena G Basarić Ikodinović, Tina D Đurić, Snežana Bogdanović . "Parametri zbijanja komunalnog otpada određeni različitim laboratorijskim metodama" in Građevinski kalendar, Savez građevinskih inženjera Srbije (2021)
-
Утицај соларне активности на здравље човека
... kojima se oslobađa velika količina energije. Bitan pokazatelj SA je broj Sunčevih pega do čijeg povećanja brojnosti i drugih pojava koje ih prate dolazi periodično na oko 11 god., tzv. Solarni ciklusi a početkom proleća 2008. god. započeo je novi ciklus. Energija koja kreće sa pega ima ogromnu spektralnu ...
... postojanja života na Zemlji. Međutim, Sunce predstavlja i faktor rizika pa zdravlje čoveka. Sa Sunca na Zemlju neprekidno stiže ogromna količina energije u vidu elektromagnetskog (EH) zračenja i visokoenergetskih čestica (VEČ). Sunce emituje EH zračenje svih frekvencija. Najveći deo čini infracrveno ...
... Zračenja se dele u dve osnovne grupe: jonizujuća - čija je osnovna karakteristika jonizacija sredine kroz koju prolaze; i nejonizujuća - čija energija nije sposobna da izazove jonizaciju. Najveći deo svih jonizujućih zračenja potiče od prirodnih izvora, kao što su Sunce, Kosmos i sama Zemlja. U ...Каролина Ђукић, Весна Цветков, Весна Дамњановић. "Утицај соларне активности на здравље човека" in VII Меморијални научни скуп из заштите животне средине доцент др Милена Далмација Нови Сад, 01-02. април 2019, Природно-математички факултет, Департман за хемију, биохемију и заштиту животне средине (2019)
-
Hidrogeotermalni resursi teritorije grada Beograda
Ana Vranješ (2012-12-12)Republika Srbija je izrazito bogata hidrogeotermalnim resursima. Podzemne vode satemperaturama preko 20oC (pa do 96oC, Vranjska Banja) relativno su dobro iskorišćene.Nasuprot njima, podzemne vode sa temperaturama do 20oC do sada uglavnom nisu bilepredmet istraživanja sa bilo kog aspekta izuzev za potrebe vodosnabdevanja. Razvojemsistema toplotnih pumpi, mogućnosti višenamenskog korišćenja ovih voda značajno suuvećane.Teritorija Beograda odlikuje se značajnim resursima podzemnih voda, pre svega u okvirualuvijalnih peskovito-šljunkovitih naslaga i neogenih tortonsko-sarmatskih krečnjačkihnaslaga. Temperatura ovih voda ne prelazi 25oC. Njihovim zahvatanjem preko istražnoeksploatacionihbunara ...geotermalna energija, hidrogeotermalni resursi, hidrogeotermalni sistemi, hidrogeotermalnapotencijalnost, energetska valorizacija, hidrogeološka rejonizacija, grad BeogradAna Vranješ. "Hidrogeotermalni resursi teritorije grada Beograda" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2012-12-12)
-
Hydrogeothermal potentials of Rogozna mountain and possibility of their valorization
D. R. Ivanović, Dj. A Valjarević, R. D. Srećković-Batoćanin, N. M. Martić-Bursać, D. Ž. Vukoičić, R. M. Ivanović (2020)D. R. Ivanović, Dj. A Valjarević, R. D. Srećković-Batoćanin, N. M. Martić-Bursać, D. Ž. Vukoičić, R. M. Ivanović. "Hydrogeothermal potentials of Rogozna mountain and possibility of their valorization" in Open Geosciences, Walter de Gruyter GmbH (2020). https://doi.org/10.1515/geo-2019-0083
-
Metodološki pristup oceni mogućnosti eksploatacije geotermalnih voda na delu valjevsko-mioničkog basena
Ana Vranješ, Nebojša Atanacković, Marinko Toljić, Veselin Dragišić, Sava Magazinović. "Metodološki pristup oceni mogućnosti eksploatacije geotermalnih voda na delu valjevsko-mioničkog basena" in Zbornik radova XVI srpskog Simpozijum o hidrogeologiji sa međunarodnim učešćem, Zlatibor 28.09. - 02.10.2022., Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet (2022)
-
Energetika i održivi razvoj - indikatori održivosti
Dejan Ivezić, Marija Živković (2015)Dejan Ivezić, Marija Živković. Energetika i održivi razvoj - indikatori održivosti, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2015
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... је ΔG – промена слободне енергије, r1 и r2 – радијуси ситне и крупне честице, V – запремина, δ – површинска енергија. Друга фаза представља образовање нових површина услед ситњења, стварања пукотина и разарања материјала. Праћена је трансформацијом механичке енергије уређаја за активацију у ...
... површинска енергија (J/cm2). Активација дисперговањем узрокује промену енергије активације реакције која се изражава једначином: iK K RTE ln , (2.8) где су: ΔЕ - промена енергије активације ...
... Стање са енергијом E0 зове се основно стање, а прелаз који одговара енергији Докторска дисертација Јелена Пантић 51 прелаза са стања за које је v = 1, има одговарајућу фреквенцију апсорпционе енергије која се назива ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... је ΔG – промена слободне енергије, r1 и r2 – радијуси ситне и крупне честице, V – запремина, δ – површинска енергија. Друга фаза представља образовање нових површина услед ситњења, стварања пукотина и разарања материјала. Праћена је трансформацијом механичке енергије уређаја за активацију у ...
... површинска енергија (J/cm2). Активација дисперговањем узрокује промену енергије активације реакције која се изражава једначином: iK K RTE ln , (2.8) где су: ΔЕ - промена енергије активације ...
... Стање са енергијом E0 зове се основно стање, а прелаз који одговара енергији Докторска дисертација Јелена Пантић 51 прелаза са стања за које је v = 1, има одговарајућу фреквенцију апсорпционе енергије која се назива ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Strategic Environmental Assessment and the precautionary principle in the spatial planning of wind farms – European experience in Serbia
Spatial determination planning is at an initial and very sensitive step in the development of wind farms. On one hand, it is important to maximize the potential of wind in a particular area, and on the other hand, it is important to achieve environmental protection (including the human population and natural heritage) in the same space at the same time. With this in mind, it is important to balance all the requirements that are relevant for reaching the optimal ...Boško Josimović, Aleksandar Cvjetić, Danilo Furundžić. "Strategic Environmental Assessment and the precautionary principle in the spatial planning of wind farms – European experience in Serbia" in Renewable and Sustainable Energy Reviews, Elsevier BV (2021). https://doi.org/10.1016/j.rser.2020.110459
-
Zaštita od miniranja
Suzana Lutovac, Miloš Gligorić (2024)Suzana Lutovac, Miloš Gligorić. Zaštita od miniranja, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet, 2024
-
Transition pathways of household heating in Serbia: Analysis based on an agent-based model
To explore pathways of the energy transition of household heating, an agent-based simulation model was developed for the case of the Serbian household sector. The model is focused on individual entities (households) with the objective to explore the effects of policy instruments on energy transition in households with individual heating systems. Empirically collected survey data were used as input for households’ attitudes towards sustainable heating. Simulations showed that the proposed instruments would lead to higher heating efficiency and less ...energetska tranzicija, modeliranje bazirano na agentima, sistemi grejanja, sektor domaćinstva, obnovljivi izvori energije, emisija CO2Boban Pavlović, Dejan Ivezić, Marija Živković. "Transition pathways of household heating in Serbia: Analysis based on an agent-based model" in Renewable and Sustainable Energy Reviews, Elsevier BV (2022). https://doi.org/10.1016/j.rser.2022.112506