Претрага
74 items
-
Optimizacija parametara reza rotornog bagera pri otkopavanju materijala sa povećanom čvrstoćom
Saša D. Bošković (2016-09-09)Otkopavanje materijala rotornim bagerom je veoma sloţen fiziĉko-mehaniĉki proces. Pokazatelji efektivnosti tog procesa zavise od velikog broja raznovrsnih ĉinilaca od kojih se posebno mogu istaći: fiziĉko-mehaniĉke karakteristike materijala koji se otkopava, reţim rada bagera i izbor tehnoloških parametara bloka, odreska i reza, geometrije vedrica i zuba itd. Poseban problem se javlja kod otkopavanja materijala povećane ĉvrstoće, što je ĉest sluĉaj na našim površinskim kopovima. Dimenzionisanje specifiĉne sile kopanja bagera prema manjim masama izuzetno ĉvrstog materijala je neracionalno i rešenje ...rotorni bager, parametri reza, otpor na kopanje, dinamika bagera, kapacitet, optimizacija, specifična potrošnja energije... koje je u funkciji koordinata taĉke x i y. Potrebno je definisati relacije momenti-pomeranja. Za ovo je potrebno znati da je tanka ploĉa u ravnom stanju napona kod koga je popreĉni napon z zanemarljiv u odnosu na x i y. Relacija napon-deformacija za ravno stanje napona glasi: . 2/)1(00 ...
... (5.15) 113 Zamenom jednaĉina deformacije u relacije napon-deformacija i tih relacija u jednaĉine momenta u preseku dobija se: , 6 )1( , )( , )( 232 2 2 2 2 2 2 2 2 yx wGt yx w DMM ...Saša D. Bošković. "Optimizacija parametara reza rotornog bagera pri otkopavanju materijala sa povećanom čvrstoćom" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-09)
-
Prognoza operativne efikasnosti aktivnog podzemnog rudnika zasnovana na teoriji sivih sistema
Svetlana M. Štrbac-Savić (2016-06-10)Efikasnost predstavlja preduslov za opstanak svake rudarske kompanije, posebno u uslovima izuzetno konkurentnog trţišnog okruţenja kao što je to rudarska industrija. Efikasnost oznaĉava sposobnost kompanije da ispuni svoje kratkoroĉne ili dugoroĉne ciljeve. Operativna efikasnost se definiše kao odnos izmeĊu ulaznih parametara potrebnih za odvijanje proizvodnje i pokazatelja dobijenih proizvodnjom. U kontekstu rudarskog poslovanja, operativna efikasnost se odnosi na vreme potrebno da se mineralno dobro transformiše u novĉana sredstva. Visoka operativna efikasnost se postiţe kada se ostvari prava kombinacija karakteristika ...podzemni rudnik, operativna efikasnost, prognoza, teorija sivih sistema, stohastiĉke diferencijalne jednaĉine, simulacija... vrednosti Xi , (i=1,2,...,n), sluĉajne promenljive X, uniformno rasporeĊene na intervalu [0,1] i ispituje se da li je relacija X < p zadovoljena. Ako je zadovoljena relacija X < p dogaĊaj A, ĉija je verovatnoća p, je proizašao, u suprotnom nije proizašao. Ponavljanjem realizacija n puta, modelira ...Svetlana M. Štrbac-Savić. "Prognoza operativne efikasnosti aktivnog podzemnog rudnika zasnovana na teoriji sivih sistema" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-06-10)
-
Konstitutivne zavisnosti komunalnog otpada sa deponija u Srbiji
Dragoslav Rakić (2013-05-10)U disertaciji su prikazani rezultati laboratorijskih ispitivanja uzoraka komunalnogotpada dobijeni u aparatima za direktno smicanje i edometarskim aparatima (jedanedometarski aparat konstruisan je za potrebe ove disertacije). Sva ispitivanja su izvršenana veštački pripremljenim uzorcima, uz uvažavanje preporuka koje se odnose nadimenzije korišćenih aparata i veličinu najvećih frakcija u uzorku (EN 1997-2, ASTM2007-a, 2007-b). Za formiranje uzoraka korišćen je komunalni otpad različite starosti,uzet sa dve deponije u Srbiji (Ade Huje u Beogradu i gradske deponije u Novom Sadu).Interpretacija rezultata dobijenih iz ...komunalni otpad, deponija, geotehnička klasifikacija, čvrstoća smicanja,deformabilnost, indeks primarne kompresije, indeks sekundarne kompresije, modelisleganja... korišćenja pravolinijskog oblika jednačine čvrstoće smicanja, interpretacija rezultata izvršena je i korišćenjem krivolinijske anvelope loma primenom relacija koje odgovaraju logaritamskom i hiperboličkom obliku, koji smičuću čvrstoću otpada definišu u širokom opsegu normalnih napona. Edometarska ...
... od Δl = 14 mm) korišćenjem klasičnog – pravolinijskog oblika jednačine čvrstoće smicanja kao i na osnovu krivolinijske anvelope loma, primenom relacija koje odgovaraju tzv. logaritamskom i hiperboličkom obliku. U Poglavlju 7, analizirana je deformabilnost tj. stišljivost (kompresibilnost) ...
... vezuje za zapreminsku težinu čvrstih čestica svake od komponenata komunalnog otpada. Definicije osnovnih pokazatelja kao i njihove međusobne relacije, u odnosu na tri osnovna fizička parametra, prikazane su u Tabeli 3.1. Stalna cirkulacija gasa i tečnosti kroz komunalni otpad, tj. deponiju ...Dragoslav Rakić. "Konstitutivne zavisnosti komunalnog otpada sa deponija u Srbiji" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-05-10)
-
Konstitutivne zavisnosti komunalnog otpada sa deponija u Srbiji
Dragoslav Rakić (2013-05-10)U disertaciji su prikazani rezultati laboratorijskih ispitivanja uzoraka komunalnogotpada dobijeni u aparatima za direktno smicanje i edometarskim aparatima (jedanedometarski aparat konstruisan je za potrebe ove disertacije). Sva ispitivanja su izvršenana veštački pripremljenim uzorcima, uz uvažavanje preporuka koje se odnose nadimenzije korišćenih aparata i veličinu najvećih frakcija u uzorku (EN 1997-2, ASTM2007-a, 2007-b). Za formiranje uzoraka korišćen je komunalni otpad različite starosti,uzet sa dve deponije u Srbiji (Ade Huje u Beogradu i gradske deponije u Novom Sadu).Interpretacija rezultata dobijenih iz ...komunalni otpad, deponija, geotehnička klasifikacija, čvrstoća smicanja,deformabilnost, indeks primarne kompresije, indeks sekundarne kompresije, modelisleganja... korišćenja pravolinijskog oblika jednačine čvrstoće smicanja, interpretacija rezultata izvršena je i korišćenjem krivolinijske anvelope loma primenom relacija koje odgovaraju logaritamskom i hiperboličkom obliku, koji smičuću čvrstoću otpada definišu u širokom opsegu normalnih napona. Edometarska ...
... od Δl = 14 mm) korišćenjem klasičnog – pravolinijskog oblika jednačine čvrstoće smicanja kao i na osnovu krivolinijske anvelope loma, primenom relacija koje odgovaraju tzv. logaritamskom i hiperboličkom obliku. U Poglavlju 7, analizirana je deformabilnost tj. stišljivost (kompresibilnost) ...
... vezuje za zapreminsku težinu čvrstih čestica svake od komponenata komunalnog otpada. Definicije osnovnih pokazatelja kao i njihove međusobne relacije, u odnosu na tri osnovna fizička parametra, prikazane su u Tabeli 3.1. Stalna cirkulacija gasa i tečnosti kroz komunalni otpad, tj. deponiju ...Dragoslav Rakić. "Konstitutivne zavisnosti komunalnog otpada sa deponija u Srbiji" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-05-10)
-
Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima
Dejan R. Stevanović (2015-05-29)Savremeno rudarstvo izloženo je stalnom trendu pogoršanja uslova poslovanja.Mogućnost ostvarenja ekonomskih i drugih ciljeva rudarskog projektakompromitovana je stalnim pogoršanjem kvaliteta ležišta na kojima se vršieksploatacija, kao i značajnoj dozi neizvesnosti povezane sa geološkim,ekonomskim i tehničkim parametrima proizvodnje. U ovako kompleksnimuslovima poslovanja, matematički modeli sposobni da odgovore značajnimizazovima, odnosno ponude optimalna rešenja kojima se garantuje maksimalnoispunjenje projektovanih ciljeva, nameću se kao neophodnost.Trenutni, konvencionalni pristup optimizaciji i planiranju površinskih kopovazasniva se na algoritmima, razvijenim sredinom prošlog veka čije je opšteobeležje deterministički ...površinski kop, planiranje, optimizacija, stohastički modeli, kontrola kvaliteta uglja, neizvesnost.... jalovinu kao i vrednost koja propisuje najmanji granični sadržaj otkopane rude na ulazu u preradu. Opšti oblik za vrednost graničnog sadržaja određen je relacijom: = +∙ ( − ) (3.1) gde je: xc – vrednost graničnog sadržaja (% ili grama korisne mineralne sirovine), To– troškovi otkopavanja (€/t), Tp– troškovi ...
... mreža, industrijskog menadžmenta, operacionih istraživanja i računarstva. Grafovi se sastoje od skupa čvorova i skupa grana koje služe da izraze relacije među čvorovima. Za primenu teorije grafova na rešavanje problema optimalnog kopa, potrebni su sledeći koncepti i terminologija: Graf G=(X,E) se sastoji ...
... kao funkcija cilja za koju važi skup ograničenja koja definišu izvodljivost rešenja. Funkcija cilja i prateća ograničenja su matematičke funkcije i relacije parametara i promenljivih odlučivanja. Promenljive odlučivanja su aspekti sistema koji mogu biti kontrolisani, dok parametri ne mogu biti kontrolisani ...Dejan R. Stevanović. "Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-05-29)
-
Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima
Dejan R. Stevanović (2015-05-29)Savremeno rudarstvo izloženo je stalnom trendu pogoršanja uslova poslovanja.Mogućnost ostvarenja ekonomskih i drugih ciljeva rudarskog projektakompromitovana je stalnim pogoršanjem kvaliteta ležišta na kojima se vršieksploatacija, kao i značajnoj dozi neizvesnosti povezane sa geološkim,ekonomskim i tehničkim parametrima proizvodnje. U ovako kompleksnimuslovima poslovanja, matematički modeli sposobni da odgovore značajnimizazovima, odnosno ponude optimalna rešenja kojima se garantuje maksimalnoispunjenje projektovanih ciljeva, nameću se kao neophodnost.Trenutni, konvencionalni pristup optimizaciji i planiranju površinskih kopovazasniva se na algoritmima, razvijenim sredinom prošlog veka čije je opšteobeležje deterministički ...površinski kop, planiranje, optimizacija, stohastički modeli, kontrola kvaliteta uglja, neizvesnost.... jalovinu kao i vrednost koja propisuje najmanji granični sadržaj otkopane rude na ulazu u preradu. Opšti oblik za vrednost graničnog sadržaja određen je relacijom: = +∙ ( − ) (3.1) gde je: xc – vrednost graničnog sadržaja (% ili grama korisne mineralne sirovine), To– troškovi otkopavanja (€/t), Tp– troškovi ...
... mreža, industrijskog menadžmenta, operacionih istraživanja i računarstva. Grafovi se sastoje od skupa čvorova i skupa grana koje služe da izraze relacije među čvorovima. Za primenu teorije grafova na rešavanje problema optimalnog kopa, potrebni su sledeći koncepti i terminologija: Graf G=(X,E) se sastoji ...
... kao funkcija cilja za koju važi skup ograničenja koja definišu izvodljivost rešenja. Funkcija cilja i prateća ograničenja su matematičke funkcije i relacije parametara i promenljivih odlučivanja. Promenljive odlučivanja su aspekti sistema koji mogu biti kontrolisani, dok parametri ne mogu biti kontrolisani ...Dejan R. Stevanović. "Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-05-29)
-
Nelinearno dinamičko modelovanje potresa izazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija
Srđan D. Kostić (2013-11-04)U ovoj disertaciji, cilj istraživanja bio je određivanje dinamičkih svojstava potresaizazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija.Analiza potresa izvedena je sa dva aspekta – u prvom delu istraživanja izučavane suvremenske serije oscilovanja tla za vreme potresa, a u drugom delu vršena je analizastabilnosti fenomenološkog Baridž-Knopof modela bloka sa oprugom. Vremenske serijeoscilovanja tla proučavane su primenom postupka analize surogat podataka, kao ikorišćenjem metoda analize nelinearnih vremenskih serija (primena teoreme orazvijanju skalarne vremenske serije). Analiza vremenskih serija izvedena je ...potres, naponsko stanje, podzemne prostorije, bifurkacije, vremenskaserija, deterministički haos, stohastičnost, perturbacije, vremensko kašnjenje, jačina trenja... zemljotresa N u određenoj oblasti i u određenom vremenskom periodu, i izražava se formulom log10N=a-bM. 4 Omori-Utsu zakon predstavlja empirijsku relaciju kojom se izražava opadanje jačine naknadnih udara (,,afteršokova’’), koje je obrnuto proporcionalno u odnosu na vreme proteklo od glavnog udara. ...
... jednačine sistema i njenim rešavanjem po sopstvenoj (karakterističnoj) vrednosti . Smenom dobijenih vrednosti u karakterističnoj jednačini, određuju se relacije između posmatranih kontrolnih parametara26 sistema. Nakon toga, pristupa se crtanju bifurkacionih krivih, koje, u suštini, predstavljaju granice ...
... linearne analize. U petom koraku linearne analize stabilnosti, nakon linearizacije sistema, nalaženja karakteristične jednačine, pa nalaženja relacija između parametara sistema i izvoda po bifurkacionim krivama, pristupa se određivanju vrednosti kontrolih parametara sistema, za koje su rešenja ...Srđan D. Kostić. "Nelinearno dinamičko modelovanje potresa izazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-11-04)
-
Nelinearno dinamičko modelovanje potresa izazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija
Srđan D. Kostić (2013-11-04)U ovoj disertaciji, cilj istraživanja bio je određivanje dinamičkih svojstava potresaizazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija.Analiza potresa izvedena je sa dva aspekta – u prvom delu istraživanja izučavane suvremenske serije oscilovanja tla za vreme potresa, a u drugom delu vršena je analizastabilnosti fenomenološkog Baridž-Knopof modela bloka sa oprugom. Vremenske serijeoscilovanja tla proučavane su primenom postupka analize surogat podataka, kao ikorišćenjem metoda analize nelinearnih vremenskih serija (primena teoreme orazvijanju skalarne vremenske serije). Analiza vremenskih serija izvedena je ...potres, naponsko stanje, podzemne prostorije, bifurkacije, vremenskaserija, deterministički haos, stohastičnost, perturbacije, vremensko kašnjenje, jačina trenja... zemljotresa N u određenoj oblasti i u određenom vremenskom periodu, i izražava se formulom log10N=a-bM. 4 Omori-Utsu zakon predstavlja empirijsku relaciju kojom se izražava opadanje jačine naknadnih udara (,,afteršokova’’), koje je obrnuto proporcionalno u odnosu na vreme proteklo od glavnog udara. ...
... jednačine sistema i njenim rešavanjem po sopstvenoj (karakterističnoj) vrednosti . Smenom dobijenih vrednosti u karakterističnoj jednačini, određuju se relacije između posmatranih kontrolnih parametara26 sistema. Nakon toga, pristupa se crtanju bifurkacionih krivih, koje, u suštini, predstavljaju granice ...
... linearne analize. U petom koraku linearne analize stabilnosti, nakon linearizacije sistema, nalaženja karakteristične jednačine, pa nalaženja relacija između parametara sistema i izvoda po bifurkacionim krivama, pristupa se određivanju vrednosti kontrolih parametara sistema, za koje su rešenja ...Srđan D. Kostić. "Nelinearno dinamičko modelovanje potresa izazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-11-04)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... молекулске вибрације се при апсорпцији јављају у инфрацрвеном делу спектра. Најједноставнији двоатомски молекули вибрирају фреквенцијом која је дата релацијом: k v 2 1 0 , (3.10) где је ...
... (3.16) при чему се сматра да SI одговара иницијалном зрачењу. Такође, да би се ова релација могла применити за одређивање рефлектансе узорка, морају бити испуњени услови на којима почива теорија Кубелке и Мунка. То подразумева следеће: ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... молекулске вибрације се при апсорпцији јављају у инфрацрвеном делу спектра. Најједноставнији двоатомски молекули вибрирају фреквенцијом која је дата релацијом: k v 2 1 0 , (3.10) где је ...
... (3.16) при чему се сматра да SI одговара иницијалном зрачењу. Такође, да би се ова релација могла применити за одређивање рефлектансе узорка, морају бити испуњени услови на којима почива теорија Кубелке и Мунка. То подразумева следеће: ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Еволуција напонског поља подручја Интерних Динарида у Србији током алпске орогенезе
Ana S. Mladenović (2015-06-19)Циљ ове докторске дисертације био је реконструкција еволуције напонског пољаЗемљине коре у подручју Интерних Динарида у Србији током Алпске орогенезе.Истраживања за потребе решавања овог проблема су изведена у два дела. Првидео обухватао је анализу палеонапона на дефинисаном подручју истраживања,док се други део односио на анализу тренутно активног поља напона у овом делуБалканског полуострва. Истраживано подручје обухвата унутрашњи деоДинарског орогеног појаса, који се простире у централној и западној Србији. Собзиром на циљ истраживања, истраживано подручје је дефинисано тако даобухвата три ...Интерни Динариди, анализа палеонапона, фокални механизмиземљотреса, напонско поље, тектоно-магматски догађаји... поља напона (вертикални главни напон), 39 критеријума пуцања, који даје неке релације између напона и раседне површи, и критеријума реактивације за већ постојеће руптуре, у ком случају су релације дефинисане у претходном критеријуму много сложеније јер је могуће развити више различитих ...
... помераја са компонентама 𝑡𝑖 на раседној површи, са вектором нормале �⃗⃗�, са компонентама 𝑛𝑗 , који дефинише оријентацију равни. Ова математичка релација позната је као Кошијев закон и он се може користити за израчунавање напона на било којој равни, када је позната вредност тензора напона у изабраном ...Ana S. Mladenović. "Еволуција напонског поља подручја Интерних Динарида у Србији током алпске орогенезе" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-06-19)
-
Еволуција напонског поља подручја Интерних Динарида у Србији током алпске орогенезе
Ana S. Mladenović (2015-06-19)Циљ ове докторске дисертације био је реконструкција еволуције напонског пољаЗемљине коре у подручју Интерних Динарида у Србији током Алпске орогенезе.Истраживања за потребе решавања овог проблема су изведена у два дела. Првидео обухватао је анализу палеонапона на дефинисаном подручју истраживања,док се други део односио на анализу тренутно активног поља напона у овом делуБалканског полуострва. Истраживано подручје обухвата унутрашњи деоДинарског орогеног појаса, који се простире у централној и западној Србији. Собзиром на циљ истраживања, истраживано подручје је дефинисано тако даобухвата три ...Интерни Динариди, анализа палеонапона, фокални механизмиземљотреса, напонско поље, тектоно-магматски догађаји... поља напона (вертикални главни напон), 39 критеријума пуцања, који даје неке релације између напона и раседне површи, и критеријума реактивације за већ постојеће руптуре, у ком случају су релације дефинисане у претходном критеријуму много сложеније јер је могуће развити више различитих ...
... помераја са компонентама 𝑡𝑖 на раседној површи, са вектором нормале �⃗⃗�, са компонентама 𝑛𝑗 , који дефинише оријентацију равни. Ова математичка релација позната је као Кошијев закон и он се може користити за израчунавање напона на било којој равни, када је позната вредност тензора напона у изабраном ...Ana S. Mladenović. "Еволуција напонског поља подручја Интерних Динарида у Србији током алпске орогенезе" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-06-19)
-
Rezultati ispitivanja parametara čvrstoće i dinamičkih svojstava mermera i mogućnost njihove korelacije
Ispitivanja stena kao radne sredine, odnosno materijala sa kojim se gradi, na kome se gradi i u kome se gradi, svojom složenošću zahteva njeno svestrano izučavanje po velikom broju parametara. Zadatak Mehanike stena je da što bolje upozna ponašanje stenske mase i njenu otpornost na dejstvo pritiska, zatezanja i smicanja, kao i dinamičkih svojstava. Poznavanje navedenih parametara i njihova korelacija omogućavaju pouzdaniji izbor parametara za projektovanje danas sve zahtevnijih uslova kako podzemne, tako i površinske eksploatacije. U ovom radu ...mermer, jednoosna čvrstoća na pritisak, čvrstoća na istezanje, brzina longitudinalnih elastičnih talasa, korelacijaJelena Majstorović-Necković, Vladimir Čebašek, Veljko Rupar. "Rezultati ispitivanja parametara čvrstoće i dinamičkih svojstava mermera i mogućnost njihove korelacije" in 11. Međunarodna konferencija “Ugalj i kritični materijali" CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
Hronološki pregled razvoja površinske eksploatacije lignita u Srbiji
U ovom preglednom radu dat je istorijski pregled razvoja površinske eksploatacije lignita na teritoriji Srbije, uz kratak osvrt na geološki nastanak i kvalitet i rezerve uglja, kao i mogućnosti korišćenja za dalju upotrebu. Kolubarski, Kostolački i Kovinski ugljeni baseni lignita u Srbiji, ne računajući Kosovsko-Metohijski i Drenički u sastavu AP Kosovo i Metohija po Rezoluciji 1244 UN, su ležišta najrasprostranjenijeg uglja - lignita u Srbiji koji se eksploatiše od druge polovine 20. veka na velikom broju površinskih kopova ...Bojan Dimitrijević, Radmila Gaćina, Bogoljub Vučković. "Hronološki pregled razvoja površinske eksploatacije lignita u Srbiji" in XI Međunarodna konferencija ugalj i kritični mineral CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
Mineragenija i potencijalnost karbonatnih sirovina rudnog reona Bjelopavlića (Crna Gora)
Darko M. Božović (2016-09-28)Karbonatne sirovine, obzirom na geološku građu Crne Gore predstavljaju jednu od najznačajnijih nemetaličnih mineralnih sirovina. U Crnoj Gori postoje brojna leţišta karbonatnih sirovina (arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena) koja su istraţena ili su u eksploataciji, među kojima rudni reon Bjelopavlića zauzima najznačajnije mjesto.Dosadašnja istraţivanja karbonatnih sirovina na ovom području imala su, međutim, prevashodno uzak istraţivački cilj, utvrđivanje rezervi arhitektonsko - građevinskog i tehničko - građevinskog kamena određenog leţišta, ili preliminarna ispitivanja kvaliteta krečnjaka u njima, sa ...karbonatne mineralne sirovine, arhitektonsko - građevinski kamen, tehničko - građevinski kamen, karbonatna punila, rudni reon Bjelopavlića, potencijalnost.... Progradacijom platforme tokom kampana plitkomarinske facije opet zauzimaju veće rasprostranjenje. Sedimentacija tokom kampana se znači odvijala na relaciji intraplatformna depresija preko blago nagnute padine do zatvorene šelfne lagune. Krajem gornje krede, u mastrihtu, sa otpočinjanjem laramijske ...
... kraja senona. Tokom gornje krede ova karbonatna platforma je bila manje više jedinstven sedimentacioni prostor, ali sa čitavim nizom varijacija na relaciji intraplatformni basen (pučina na platformi) - periplimsko područje (potplimsko, međuplimsko - natplimsko). Na slici 5.34 dat je sintetski stub ...
... muljem bogati varijeteti manje ili više zaštićene sredine. Tokom gornje krede na području rudnog reona Bjelopavlića sedimentacija se odvijala na relaciji “intraplatformni basen ili depresija“ preko blago nagnute padine na stabilnom višem a plićem dijelu karbonatne platforme do zatvorene šelfne lagune ...Darko M. Božović. "Mineragenija i potencijalnost karbonatnih sirovina rudnog reona Bjelopavlića (Crna Gora)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-28)
-
Osnovi hidrogeologije
Petar Dokmanović (2021)... snega prevela u visinu vode, neophodno je prethodno odrediti gustinu snega. Sloj vode koji odgovara visini snežnog pokrivača, dobija se iz sledeće relacije: h' hv s s= ⋅ρ (mm) (5.2.1.1) gde su: h’ v- visina sloja vode; ρs- gustina snega i hs- visina snežnog pokrivača. Atmosferske ...
... značajnog sniženja nivoa izdani, u sušnom periodu, smer veze se menja, pa tada (gušća) morska voda prodire u izdan i zaslanjuje je. Tipični odnosi na relaciji more-primorska izdan, mogu da se šematizuju kao na slici 13.2.1. Problem zaslanjivanja primorskih/ostrvskih slatkovodnih izdani je prevashodno praktične ...
... vrednost i agresivno/rastvarački deluju na okolne stene, što ih, opet, obogaćuje mineralnim materijama. Više detalja o hemijskim reakcijama na relaciji PV – stena biće u nastavku. Organske materije, koje predstavljaju produkte ili ostatke živih organizama, u PV dospevaju iz humusa, lesa, tresetišta ...Petar Dokmanović. Osnovi hidrogeologije, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2021
-
Истраживањe могућности коришћења нискотемпературних извора топлоте за одрживи развој енергетике градова
Miodrag M. Grujić (2014-06-04)Одрживост је континуиран процес балансирања између животне средине, економске исоцијалне димензије, који се односи на системска побољшања животног окружења.Енергија се налази међу покретачима одрживог развоја везано за потребу за повећањесоцијалног благостања, његову кључну улогу у економском развоју и утицај на животнусредину. Урбане зоне, као центри потреба за енергијом и емисија угљеника, пружајузначајне могућности за промоцију одрживости енергетског система заједнице.Планирање нових енергетских капацитета, у складу са принципима одрживог развоја,обухвата спровођење политике повећања енергетске ефикасности и увођења обновљивихизвора енергије. Дисертација ставља ...одрживи развој, даљинско грејање, модел, сценарио, вишекритеријумскаанализа, нискотемпературни извори, ELECTRE, Београд... несагласности (MNS) тако што се израчунава индекс несагласности и попуњава у матрицу несагласности. За израчунавање индекса несагласности се користи релација: 𝑀𝑁𝑆𝑝𝑟 = max 𝑡𝑛𝑝𝑗 − 𝑡𝑛𝑟𝑗 за 𝑗 ∈ 𝑁𝑆𝑝𝑟 max 𝑡𝑛𝑝𝑗 − 𝑡𝑛𝑟𝑗 за 𝑗 ∈ 𝐽 У шестом кораку се одређује матрица сагласне ...
... Спроведено истраживање наглашава да су нове инвестиције у централизованом систему снабдевања, што се потврђује и у случају Београда, у директној релацији са економском ситуацијом. У случају значајног пораста животног стандарда, повећаће се и цена електричне енергије, а и створиће се услови за д ...Miodrag M. Grujić. "Истраживањe могућности коришћења нискотемпературних извора топлоте за одрживи развој енергетике градова" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-06-04)
-
Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude
Ivana M. Jovanović (2016-01-13)U oblasti procesa prerade rude, flotacijska koncentracija predstavlja jednu od najznačajnijih i najčešće primenjivanih metoda separacije korisnih od nekorisnih minerala. Samim tim, veoma je važno osigurati uspešan rad flotacijskog postrojenja kroz dostizanje zadovoljavajućih tehno-ekonomskih pokazatelja. Cilj upravljanja procesom flotacijske koncentracije je upravo optimizacija kvaliteta i iskorišćenja korisne komponente u koncentratu uz maksimizaciju profita. Shodno tome, istraživanja na polju modelovanja i upravljanja ovim procesom zauzimaju značajno mesto u praksi kontolnog inženjenringa.Teorijska istraživanja u okviru doktorske disertacije obuhvatila su analizu položaja ...flotacijska koncentracija, modelovanje, upravljanje, inteligentni sistem, soft kompjuting, fazi logika, veštačke neuronske mreže... ove dve faze: ∆𝐺𝑓𝑙𝑜𝑡𝑎𝑐𝑖𝑗𝑒 = ∆𝐺𝑝𝑟𝑜𝑖𝑧𝑣𝑜𝑑𝑎 − ∆𝐺𝑟𝑒𝑎𝑘𝑡𝑎𝑛𝑎𝑡𝑎 = 𝛾𝑠𝑔 − (𝛾𝑠𝑐 + 𝛾𝑐𝑔) (2) Uvođenjem Jungove relacije (1) u jednačinu (2) dobija se: ∆𝐺𝑓𝑙𝑜𝑡𝑎𝑐𝑖𝑗𝑒 = 𝛾𝑐𝑔(𝑐𝑜𝑠𝜃 − 1) (3) Na osnovu jednačine 3 vidi se da će ugao dodira biti ...
... (ne sadrže slučajne promenljive) ili stohastički (sadrže bar jednu slučajnu promenljivu) - Kauzalni (ulazno-izlazni model) ili nekauzalni (skup relacija koje povezuju procesne promenljive, kao na primer ograničenja u pogledu očuvanja mase) - Linearni ili nelinearni - Zasnovani na klasičnim m ...
... u. Neke od važnih osobina fazi skupova sumirane su u tabeli 3. Tabela 3. Neke osobine fazi skupova [Karray and De Silva (2004)]11. Osobina Relacija Komutativnost 𝐴 ∩ 𝐵 = 𝐵 ∩ 𝐴 𝐴 ∪ 𝐵 = 𝐵 ∪ 𝐴 Asocijativnost (𝐴 ∩ 𝐵) ∩ 𝐶 = 𝐴 ∩ (𝐵 ∩ 𝐶) (𝐴 ∪ 𝐵) ∪ 𝐶 = 𝐴 ∪ (𝐵 ∪ 𝐶) Distributivnost ...Ivana M. Jovanović. "Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-01-13)
-
Синтеза, структурне и магнетне особине Ca1-xGdxMnO3 нанопрахова
Milena Rosić (2014-12-05)У оквиру ове докторске тезе, испитиване су оптималне методе за добијањенанопраха – калцијум манганског оксида допираног јонима гадолинијума. Циљистраживања је испитивање одговарајућих прекурсора који су подесни да седобију чисти нано прахови манганита са перовскитском структуром, као имонофазни чврсти раствори са перовскитском структуром. Као подесан методкоришћена је модификована глицин нитратна метода, а од прекурсора нитрати иацетати одговарајућих метала. Модификација глицин нитратне методе се односина делимичну замену нитрата ацетатима, чиме је ублажена бурност реакције.Испитан је различити однос прекурсора, који дају наночестичне ...... оксидант, гориво и одговарајућа температура. Реакција сагоревања се може представити слично трокомпонентном фазном дијаграму. (слика 10.). Наиме, релација између оксиданта, горива и развијене топлоте приказан је у виду троугла сагоревања. Процес користи егзотермне, редукционе хемијске реакције између ...
... Милена Росић 55 најзначајнијих магнетних својстава материјала и повезана је са његовом релативном магнетном пропустљивошћу (μr) преко релације μr = 1 + χm. Снимањем температурске зависности магнетне сусцептибилности (χm(T)) изнад критичне температуре (Киријеве TC код феромагнетика, и ...Milena Rosić. "Синтеза, структурне и магнетне особине Ca1-xGdxMnO3 нанопрахова" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-12-05)
-
Hidrogeološke karakteristike i ocena bilansa Ravaničkih krečnjaka
Andrijana Stanišić (2024)Hidrogeološka problematika koja se vezuje za složene uslove cirkulacije podzemnih voda u karstu kao i kompleksnost karakterizacije karstnih izdanskih voda, predstavljaju ključne faktore za usmeravanje ka istraživanju karsta i definisanje teme završnog rada. Tematikom rada obuhvaćene su prvenstveno hidrogeološke karakteristike područja istraživanja a zatim i analiza elemenata režima i bilansa podzemnih vodnih resursa u cilju njihove pravilne valorizacije.Zapadni krečnjački pojas Karpato-balkanskog luka odvojen je od mezozojskog kompleksa Kučajsko-beljaničkog masiva navlakom crvenih permskih peščara, koja se nastavlja na krepoljinsko-senjsku zonu ...karstni tip izdani, bilans podzemnih voda, podzemno isticanje, sifonalna cirkulacija, Ravanički krečnjaci... ji kvalitet karstnih izdanskih voda. Temperature izdanskih voda tokom hidrološke godine ne osciliraju znatnije. Ove razlike su izraženije u relaciji zimsko-letnji period, pri čemu temperatura ne spada ispod 4.3"C. Srednje temperature voda iznose od 12.4 ?*C („Klisura II“) do 15.3%C (Vrelo „iIzvor“) ...Andrijana Stanišić . Hidrogeološke karakteristike i ocena bilansa Ravaničkih krečnjaka, 2024