Претрага
288 items
-
Uticaj geološke neizvesnosti u razvoju rudarskih projekata
Rudarstvo je industrija koja se nosi sa različitim vrstama neizvesnosti i rizika zbog svoje prirode i specifičnosti. Neizvesnost u rudarstvu može poticati iz različitih izvora i uticati na različite aspekte rudarskih projekata. Kao jedan od dominantnih faktora, ističe se geološka neizvesnost. Geološka neizvesnost igra ključnu ulogu u rudarstvu i može značajno uticati na procenu resursa i rezervi, planiranje eksploatacije, ekonomsku isplativost i upravljanje rizicima. Ova neizvesnost se ne može eliminisati, ali se uz primenu adekvatnih standarda i zakona može ...... manji uticaj, ali ono što suštinski razdvaja rudarske projekte od projekata u ostalim poslovnim i industrijskim delatnostima, jeste postojanje geološke komponente i neizvesnosti koja je sa njom povezana. Geološka neizvesnost ima veliki uticaj tokom celokupno životnog veka rudnika, ali je od posebnog ...
... uticati na procenu resursa i rezervi, planiranje eksploatacije, eckonomsku isplativost i upravljanje rizicima. Ova neizvesnost se ne može eliminisati, ali se uz primenu adekvatnih standarda i zakona može umanjiti. Kroz ovaj rad prikazane su razlike u regionalnoj i stranoj praksi sa aspekta kategorizacije ...
... veoma sličan u odnosu na ostale internacionalne standarde (JORC Code, NI 43-101, SME Guide). Svi ovi standardni imaju određena manje odstupanja, ali im je klasifikacija i kategorizacija resursa i rezrvi jedinstavena. Ovi standardi predviđaju da se prema stepenu geološke istraženosti, čvrsti mineralni ...Petar Marković, Dejan Stevanović, Mirjana Banković. "Uticaj geološke neizvesnosti u razvoju rudarskih projekata" in XI Međunarodna konferencija "Ugalj i kritični minerali 2023", CCM 2023, Zlatibor, 11-14. oktobar 2023., Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2023)
-
Jeleč grad- još nepriznati objekat geonasleđa
Остаци средњовековног града Јелеча на једном од врхова планине Рогозне (1262 m), по неким веровањима представљаju купу угашеног вулкана. Рогозна je позната по појавама скарновске Cu–Au минерализације, а трагови рударске активности и важних путева још од античких времена и даље постоје у непосредној околини. О томе сведочи и османски назив за Рогозну: Gümüş Dağ (Сребрна планина). Време изградње Јелеча је непознато. Постоје индиције да је постојао још у 6. веку, али се помиње први пут средином 12. века. Поуздан податак ...Marija Radisavljević, Danica Srećković Batoćanin, Vladan Vidosavljević, Irena Kajtez. "Jeleč grad- još nepriznati objekat geonasleđa" in Zbornik apstrakata, 212. 18. Kongres geologa Srbije "Geologija rešava probleme", Divčibare, 01-04 jun 2022, Srpsko geološko društvo (2022)
-
Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu
Olivera Kitanović (2021)Rudarska proizvodnja obuhvata kompleksne tehnološke sisteme, što nameće potrebu za uspostavljanjem i unapređivanjem sistema upravljanja rizikom. Heterogenost i obim podataka neophodnih za upravljanje rizikom zahtevaju sistem koji ih na fleksibilan način integriše i omogućava njihovo optimalno korišćenje. Osnovni cilj ove disertacije je razvoj ontologije za domen rudarstva i na njoj zasnovanog modela za upravljanje rizikom. Njegova realizacija podrazumeva i implementaciju algoritama ekstrakcije informacija za popunjavanje ontologije, kao i odgovarajuće softversko rešenje. Razvoj modela obuhvata i značajno proširenje rudarskog korpusa, kao ...rudarstvo, rizik, upravljanje rizikom, procena rizika, ontologija, semantička mreža, ekstrakcija informacija, upravljanje znanjem, računarska lingvistika... jeftinijim i održivijim. Izazovi koji se nameću mogu biti nepoželjni, ali ujedno mogu predstavljati i prilike za transformaciju. Promene postoje unutar rudarskog sektora, npr. automatizacija izaziva promenu poslovnih procesa, ali dolaze i van sektora, npr. tehnološke kompanije mogu postati investitori ...
... biti različitih dimenzija, ali najčešće su u upotrebi matrice formata 3x3, 4x4, 5x5 i 7x7, pri čemu su najpraktičnije za upotrebu one sa neparnim brojem ćelija zbog lakšeg izdvajanja srednjih vrednosti (Nišić 2019). Matrice ne moraju biti kvadratne, dimenzije mogu biti i 4x6, ali se u rudarskoj praksi najčešće ...
... i i srpsko-engleski, ali takođe bez definicija. Na kraju, na Rudarsko-geološkom fakultetu se koristi i rečnik „Mali terminološki rečnik pripreme mineralnih sirovina: englesko-srpski i srpsko-engleski“ sa 1400 definicija na srpskom jeziku, koji nije još zvanično objavljen, ali je dozvoljeno korišćenje ...Olivera Kitanović. Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu, Beograd : [O. Kitanović], 2021
-
Odabrana poglavlja iz fizike
Vesna Damnjanović, Marin Tadić (2019)Vesna Damnjanović, Marin Tadić. Odabrana poglavlja iz fizike, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2019
-
English for Geology Students 1 – Dyslexia friendly
Lidija Beko (2023)Lidija Beko. English for Geology Students 1 – Dyslexia friendly, Belgrade : The Faculty of Mining and Geology, 2023
-
Основи гравиметрије - практикум
Ивана Васиљевић, Снежана Игњатовић (2019)Ивана Васиљевић, Снежана Игњатовић. Основи гравиметрије - практикум, Београд : Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2019
-
Техничка дијагностика
Предраг Јованчић (2020)Предраг Јованчић. Техничка дијагностика, Београд : Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2020
-
Značaj geografske širine za lociranje uzročnika magnetnih anomalija kod prospekcije arheoloških lokaliteta
Vesna Cvetkov (2020)... magnetnog polja Zemlje (MPZ). Inten- zitet i oblik izmerenih anomalija zavisi od magnetne susceptibilnosti, položaja i dimezije uzročnika anomalija, ali i od inteziteta, pravca i smera MPZ područ- ja istraživanja. To znači da isti uzročnik može da izazove pozitivnu, negativnu ili bipolarnu magnetnu ...
... je na keramičkim pećima i ognjištima, zidovima od kame- na i opeke i metalnim artefaktima zato što oni izazivaju anomalije značajnog intenziteta, ali je već tada primećeno da instrument može da detektuje i anoma- lije niskog intenziteta nastale od jama i rovova (Clark 1990, Scollar et al. 1990; ...
... tih uzročnika zadržava bipolna priroda, * Deklinacija je horizontalni ugao između astronomskog pravca severa magnetnog meridijana u tački merenja. ali oblik anomalija bliže odražava polo- žaj zaleganja objekata (Slika 3). U oba slučaja oblik anomalija znatno je pojed- nostavljen i time olakšana in ...Vesna Cvetkov. "Značaj geografske širine za lociranje uzročnika magnetnih anomalija kod prospekcije arheoloških lokaliteta" in Aktuelna interdisciplinarana istraživanja tehnologije u arheologiji jugoistočne Evrope: Zbornik radova, Prvi skup Sekcije za arheometriju, arheotehnologiju, geoarheologiju i eksperimentalnu arheologiju Srpskog arheološkog društva, Beograd, 28.02.2020. , Beograd : Srpsko arheološko društvo (2020)
-
Sastav i teksture minerala FeO-Fe2O3-TiO2 sistema u vulkanskim stenama i porfirskim ležištima bakra Borske metalogenetske zone
Aleksandar Luković (2021)Proces obrazovanja minerala iz sistema FeO-Fe2O3-TiO2 u uzorcima vulkanskih stena i porfirskih orudnjenja borske zone prikazan kroz pojavu magnetita/hematita i njihovih alteracija. Minerali ove zone su ispitivani optičkim metodama (odbijena i propuštena svetlost), SEM-EDS/BSD, XRPD, LA-ICP-MS metodama. Rezultati ispitivanja su, pored glavnih Fe – Ti oksida, otkrili prisustvo ferijskog ilmenita u hornblenda andezitima I vulkanske faze kao i magnetita sa većim koncetracija Cr u zoni zlotske magnetne anomalije. Ispitivanje uzoraka iz bušotina porfirskih sistema borske zone otkriva postojanje nekoliko ...... javlja kao tip I u paragenezi sa bornitom i halkopiritom, tip IIa nastao u paragenezi sa piritom i halkopiritom i kao tip IIb nastao u istoj paragenezi ali kao produkt alteracije hematita (varijetet mušketovit). Hematit takođe pokazuje, slično kao magnetit, nekoliko tipova. Tip I hematit je vezan za paragenezu ...
... koji nažalost nije više sa nama. Izrazito se zahvaljujem mom mentoru, profesoru Aleksandru Pačevskom, na njegovoj snažnoj i nesebičnoj podršci, ali i strpljenju, tokom rada na ovom doktoratu. Zahvaljujem se kompanijama RAKITA Exploration doo Bor, TILVA doo, Serbia ZIJIN Copper doo Bor na dozvoli ...
... аsоciјаciје, kао štо su mаgnеtit-bоrnit-hаlkоpirit i mаgnеtit- hаlkоpirit-pirit. S оbzirоm dа sе pоrfirskа lеžištа оdlikuјu zоnаrnоšću u аltеrаciјi аli i tipоvimа minеrаlizаciје, pојеdinе pаrаgеnеzе mаgnеtitа i njеgоvа spеcifičnа hеmiјskа i tеksturnа svојstvа mоgu dа ukаzuјu nа оdrеđеnе dеlоvе pоrfirskih ...Aleksandar Luković. Sastav i teksture minerala FeO-Fe2O3-TiO2 sistema u vulkanskim stenama i porfirskim ležištima bakra Borske metalogenetske zone, Beograd : [A. Luković], 2021
-
Хидрогеохемијске карактеристике и квалитет вода слива Требишњице, Република Српска, Босна и Херцеговина
Dragoslav R. Banjak (2016-08-25)Упркос неповољном временском и просторном распореду, воде су најзначајнијиприродни ресурс Источне Херцеговине. Ова чињеница довела је до реализацијепројекта „Вишенамјенског хидросистема Требишњица“, којим је, премаМилановићу (2006), до сада обухваћено: седам хидроелектрана, шестакумулација, шест брана, шест тунела укупне дужине 59,7 km, неколикоприступних тунела, 62,5 km бетонског канала кроз Попово поље, канал крозДабарско (6750 m) и Фатничко поље (2770 m) и систем тунел-канал или цјевоводпрема Дубравама.У почетку са доминантним енергетским предзнаком, концепција јетрансформисана у интегрално рјешење вишенамјенског коришћења и заштитевода и животне ...хидрогеохемијски процеси, мултиваријантна статистичкаанализа, инверзно геохемијско моделовање, квалитет воде, употребиљивост водеза наводњавање, слив Требишњице... ваздуха је обрађена за период 1961-2010. године, али су у обзир узети само подаци посљедње стандардне климатолошке нормале (1961-1990. године). Температуре су осматране на станицама у Гранчареву, Ластви, Љубомиру Требињу Тулима, Гацку и Чемерну, али су на већини евидентирани прекиди у раду. ...
... сматрају оне чија је апсолутна вриједност већа од 0,4 (болдовано), али су, с обзиром на величину узорка, у разматрање узете и вриједности веће од 0,3. Према табели 46, издвојени фактори садрже неуједначен број високих факторских тежина, али и значајан број оних блиских нули, испуњавајући тиме циљеве ...
... групе, и у оквиру групе I, двије подгрупе. Главни разлог наведене подјеле узорака су међусобне разлике у укупном садржају растворених материја, али и антропегени утицаји. Осим у сливу Требишњице, хијерархијска кластер анализа је примијењена и над узорцима вода подсливова Мушнице и Сушице. Код ...Dragoslav R. Banjak. "Хидрогеохемијске карактеристике и квалитет вода слива Требишњице, Република Српска, Босна и Херцеговина" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-08-25)
-
Projektovanje održavanja opreme površinskih kopova uglja
Slobodan Ivković, Dragan Ignjatović, Predrag Jovančić, Miloš Tanasijević. Projektovanje održavanja opreme površinskih kopova uglja, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2008
-
William „Strata” Smith, otac engleske geologije– 250 godina od rođenja
Dejan Radivojević (2019)... Oxford. U osmoj godini života ostao je bez oca nakon čega ga majka šalje da živi na ujakovoj farmi. Tamo je pohađao seosku školu do 1780. godine, ali obzirom da je bio siromašan i da su njegove mogućnosti za sticanje formalnog obrazovanja bile ograničene morao je da napusti školovanje. Ipak, vreme ...
... koji su služili kao rešenje za problem navodnjavanja. Kesoni su morali biti napravljeni po jako visokim standardima da bi izdržali vodeni pritisak, ali tokom jednog testiranja 1799. godine dogodio se incident u kome je umalo došlo do gušenja članova odbora koji su se u njemu nalazili. U junu iste godine ...
... udaljenim izdancima stena. Ovu ideju je nazvao princip sukcesije faune (princip paleontološke obeleženosti sedimentnih stena). Ideja je možda bila jasna, ali pored mnogo detaljnijeg kartiranja na terenu, za njenu realizaciju bili su potrebni veliki resursi koje nedavno otpušteni tridesetogodišnji geodeta ...Dejan Radivojević. "William „Strata” Smith, otac engleske geologije– 250 godina od rođenja" in Zbornik radova Srpskog geološkog društva, Srpsko geološko društvo (2019)
-
Novi pristup proučavanju tekstura minerala značajnih za istraživanje rudnih ležišta
Aleksandar Pačevski (2022)... pirita LA-MC-ICP-MS metodom, ali na tačno određenim i dobro definisanim teksturnim varijetetima kao što su kolomorfni i cuhedralni pirit, nađena je znatna razlika u vrednostima 6%'Fe na razmaku od svega nekoliko mikrometara, što naročito ističe značaj ovih rezultata merenja, ali i ovakvog pristupa kombinovanja ...
... omogućen je i dalji pomak u ispitivanju minerala i njihovih tekstura prema nanometarskom čak i atomskom nivou, što svakako pruža izuzetne mogućnosti, ali samo istraživanje čini veoma kompleksnim. Metode skenirajuće i transmisione elektronske mikroskopije (SEM i TEM) u kombinaciji sa elektronskom mik ...Aleksandar Pačevski. "Novi pristup proučavanju tekstura minerala značajnih za istraživanje rudnih ležišta" in 18. Kongres geologa Srbije “Geologija rešava probleme” Divčibare, 01-04 jun 2022., Beograd : Srpsko geološko društvo (2022)
-
Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia
Оливера Крунић (2021)Оливера Крунић. "Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia" in Рационално коришћење земљишта и вода у Србији - Sustainable Use of Land and Water in Serbia- Serbian Academy of Sciences and Arts; Scientific Conferences Volume CXCVII; Department of Chemical and Biological Sciences, Book 19, Српска академија наука и уметности (2021)
-
Metode hidrogeoloških istraživanja
Zoran Stevanović, Saša Milanović (2017)Zoran Stevanović, Saša Milanović. Metode hidrogeoloških istraživanja, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2017
-
Геологија угљева
Драгана Животић (2018)Драгана Животић. Геологија угљева, Београд : Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2018
-
Hidrogeohemijska valorizacija esencijalnih mikroelemenata mineralnih voda Srbije
Jana S. Stojković (2013-09-25)Mineralne vode još od davnina privlače pažnju ljudi i to kako u pogledu istraživanja iproučavanja, tako i u pogledu njihovog iskorišćavanja. Naročito je važno poznavanjesadržaja mikroelemenata u njima, jer su to komponente njihovog hemijskog sastavakoje ih odvajaju od tzv. „običnih“ malomineralizovanih voda.U ovom radu proučavani su odabrani esencijalni mikroelementi (fluor, bor, litijum,kalijum, stroncijum i silicijum), u mineralnim vodama Srbije, pri čemu je analiziranopreko 130 uzoraka mineralnih voda iz različitih geoloških sredina, to jest hidrogeološkihrejona. Cilj ovog istraživanja bio je ...esencijalni mikroelementi, faktori migracije, zakonomernosti rasprostranjenja, hidrogeohemijski procesi, multivarijantna statistička analiza, mineralne vode Srbije... skim škriljcima, ali uz obaveznu blisku vezu sa granitoidnim intruzivima ili vulkanitima (granitoidi Bukulje i Brajkovca, granodioriti Velikog Jastrepca i Golije, bujanovački granitoid, lecki andezitski kompleks itd.). I drugi faktor se dovodi u vezu sa neogenim basenima, ali se u ovom slučaju ...
... magmatizma. Litijum i kalijum se odlikuju skoro podjednako dobrom migrativnom sposobnošću u različitim hidrogeohemijskim uslovima (dejstvo prvog, ali i drugog i trećeg faktora). Povišeni sadržaji stroncijuma posledica su dejstva prvog i drugog faktora, tačnije procesa ugljokiselinskog razlaganja ...
... Mikroelementi su hemijski sastojci koji se u mineralnim vodama javljaju u malim količinama, obično ispod 1 mg/l, i koji ne određuju hemijski tip voda, ali mogu imati značajan uticaj na formiranje njihovih specifičnih osobina (Dragišić i Polomčić 2009). Proučavanje različitih mikroelemenata, njihovih ...Jana S. Stojković. "Hidrogeohemijska valorizacija esencijalnih mikroelemenata mineralnih voda Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-09-25)
-
Filter rules for soil and geosynthetics
Štetni efekti izazvani strujanjem vode kroz različite građevine (brane, nasipi i sl.) uspešno se rešavaju ugradnjom različitih filterskih slojeva. Osnovne funkcije filterskih slojeva su brza evakuacija vode uz sprečavanje unutrašnje erozije i iznošenje sitnih čestica tla. Ovi filterski slojevi najčešće se grade od krupnozrnih materijala (pesak, šljunak, kameni agregati), ali se pored prirodnih materijala sve više koriste i veštački geosintetički materijali. U radu su prikazana osnovna filtarska pravila koja treba ispoštovati da bi se izvelo uspešno projektovanje različitih filtracionih ...Dragoslav Rakic, Irena Basaric Ikodinovic, Milenko Ljubojev. "Filter rules for soil and geosynthetics" in Mining and Metallurgy Engineering Bor, Mining and Metallurgy Institute Bor (2021). https://doi.org/10.5937/mmeb2101001R
-
Mineragenetske karakteristike i potencijalnostjuvelirskih mineralnih resursa leckog vulkanskog kompleksa
Zoran Ž. Miladinović (2012-12-11)Jedan od najznačajnijih regiona u Srbiji, sa stanovišta potencijalnosti juvelirskih mneralnih resursa, predstavlja lecki vulkanski kompleks, tercijarne starosti i dominantno andezitskog sastava. Ovaj vulkanski kompleks površine preko 700km2 nalazi se u južnojSrbiji na prostoru imeđu Kuršumlije, Lebana i Medveđe.Prvi su pažnju na juvelirske mineralne sirovine ovog prostora obratili graditeljiJustinijane Prima-e (VI vek). Najintenzivnija istraživanja izvršena su u periodu 1980–1982. ali samo na malom prostoru krajnjeg jugoistočnog dela vulkanskog kompleksa.U Leckom vulkanskom kompleksu dominiraju andezitske stene i njihovi piroklastiti.Smatra se ...vulkanski kompleks, mineragenetske karakteristike, juvelirski mineralni resursi, nalazišta, potencijalnost, kvarc, ametist, ahat, kalcedon, jaspis, prognoza... ispunjava šupljine u andezitima u vidu druza i geoda. Takođe, kvarc, ali manjih razmera, ispunjava središnje delove ahatnih žica (bezbojni kvarc i ametist). Kvarcne žice dominantno izgrađuje ahat pretežno kalcedonskog sastava, ali se javljaju i trake kristalastog kvarca, koji se uočava tek pod mikroskopom ...
... indikatori rudonosnosti (hidrotermalne alteracije), ali koji nisu potvrđeni prisustvom poznatih ležišta, pojava, rudnih izdanaka ili mehaničkih oreola rasejavanja juvelirskog kamena. Ove površine obuhvataju prostore koji su slabo istraženi ali se od neperspektivnih površina razlikuju po prisustvu ...
... mineralne sirovine ovog prostora obratili graditelji Justinijane Prima-e (VI vek). Najintenzivnija istraživanja izvršena su u periodu 1980–1982. ali samo na malom prostoru krajnjeg jugoistočnog dela vulkanskog kompleksa. U Leckom vulkanskom kompleksu dominiraju andezitske stene i njihovi piroklastiti ...Zoran Ž. Miladinović. "Mineragenetske karakteristike i potencijalnostjuvelirskih mineralnih resursa leckog vulkanskog kompleksa" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2012-12-11)
-
Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije
Branko R. Miladinović (2016-04-27)Ugalj predstavlja energent na čijoj osnovi se razvija privreda celog sveta.Zato mu se pridaje velika pažnja u eksploataciji i preradi, bez obzira na mnogeštetne uticaje na životnu sredinu, a posebno na efekat staklene bašte koji sestvara emisijom zagađujućih materija u atmosferu radom termoelektrana naugalj.U Srbiji, resurs koji se danas u najvećoj meri koristi u proizvodnjielektrične energije je ugalj i on učestvuje u proseku sa 70 %. U strukturi ukupneproizvodnje ugljeva, dominiraju lignitski ugljevi sa učešćem od 98 %, a ...Srbija, kameni i mrki ugalj, podzemna eksploatacija, preradauglja, rudničke vode, hemijski sastav, emisija zagađujućih materija, životnasredina... tvorevine jako heteregenog litološkog sastava, ali koje su u principu slabo vodopropusne do potpuno vodonepropusne; - bazalni odeljak ugljonosne serije u najvećem broju slučajeva, izgrađuju bazalni konglomerati, koji mogu biti dobar kolektor podzemnih voda, ali često usled male debljine ili isklinjavanja ...
... pukotinski tip izdani, ali usled male debljine i pojave u vidu proslojaka ili sočiva kao u lubničkom basenu, karakteriše ih slaba vodoobilnost. Radi se dakle o zatvorenoj hidrogeološkoj strukturi, koja može vremenski ograničeno usloviti izvesne prilive u rudarske prostorije, ali relativno brzo pošto ...
... Prilivi podzemnih voda iz karstne izdani koji se javljaju u rudarskom hodniku na k.45, ali bliže kontaktu sa ugljonosnom serijom (u području "betonske kaptaže"), imaju malu mineralizaciju (436,29 mg/L), ali pripadaju hidrokarbonatnoj klasi, natrijumskoj grupi I tipu (CINa). Ovako konstatovan ...Branko R. Miladinović. "Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-04-27)