Претрага

Упит dcterms_subject_txt:tehnološki model

866 items

  • Prilog poznavanju promena kvalitativnih parametara voda vrela Banje kod Valjeva

    Jovana Lončar, Maša Vulović, Veljko Marinović, Branislav Petrović, Radisav Golubović, Vesna Ristić Vakanjac (2024)
    Zbog nepristupačnosti karstnih masiva i nenaseljenosti slivova karstnih vrela, često se sprovode osmatranja parametara kvaliteta i kvantiteta voda sporadično, po potrebi i to godišnje, sezonski/kvartalno, mesečno, nedeljno. Analize ovako formiranih nizova mogu dovesti do pogrešnih zaključaka, naročito kada se vrše analize ekstrema. Međutim, kada su u pitanju karstne izdanske vode, režim pojedinih parametara može biti jako uslovljen pluviografskim režimom. Najčešći su slučajevi da nakon otapanja snežnog pokrivača, zatim pri kišama jačih intenziteta ili dužih trajanja dolazi do skoro istovremenog ...
    karstno vrelo, režim isticanja, padavine, suspendovani nanos, ukupni broj bakterija

  • Утицај климатских промена на режим вода слива реке Црнице

    Анђелија Глоговац, Весна Ристић Вакањац, Вељко Мариновић, Саша Милановић, Љиљана Васић (2024)
    Слив реке Црнице заузима подручје централног дела Србије. Смештен је између општине Параћин на западу, Сисевачког басена на истоку, слива Раванице на северу и Јованичке реке на југу. На разматраном подручју доминантну улогу има карсни тип издани, кога карактерише нестабилан режим у погледу осцилација издашности и нивоа подземних вода. На основу претходно спроведених опита обележавња на понору Некуводо и Брезовице доказана је подземна веза са сливом реке Црнице, чиме је доказано да је хидрогеолошка површина слива у знатној мери ...
    klimatske promene, bilans voda, režim vode, reka Crnica

  • Ground surface subsidence monitoring using sentinel-1 in the “Kostolac” open pit coal mine

    Zoran Gojković, Milan Kilibarda, Ljiljana Brajović, Miloš Marjanović, Aleksandar Milutinović, Aleksandar Ganić (2023)
    Open pit coal mining affects surrounding populated areas, resulting in terrain surface deformation. Surface deformation should be monitored as often as possible to control deformations and prevent potential incidents. This paper analyzes time series deformation estimated from the Sentinel-1 satellite images using the Persistent Scatterer Interferometry method to monitor subsidence rates caused by open pit mining activities. It is possible to measure deformations using classical geodetic methods, but those are rarely used in practice because they are time-consuming and ...
    Sentinel-1 InSAR, слегање, рударствo, интерферометрија, даљинска детекција, Костолац

  • An aproach to Implementation of blended learning in a university setting

    Ivan Obradović, Ranka Stanković, Olivera Kitanović, Jelena Prodanović (2011)

  • Detecting the boundaries of gravity anomaly sources using the vertical and tilt derivative

    Snežana Ignjatović, Ivana Vasiljević, Branislav Sretković ( 2024 )
    In geophysical exploration, it is important to define the boundaries of anomaly sources that are not visible on the surface. Information about the boundaries of sources can help during geophysical geological modeling of the survey area. A model of the survey area can help in better defining the geological structure and geological development of an exploration area. This paper presents how the procedures of vertical and tilt derivative on gravity data can help to detect the ...
    gravitacioni podaci, granica, sliv Žagubice

  • Analiza parametara bušenja i miniranja na površinskom kopu „Čokoće“ - Novi Popovacu softverskom paketu O-Pitblast

    Aleksandar Đorđević (2024)
    Bušenje i miniranje predstavlja prvu fazu u otkopavanju čvrstih mineralnih sirovina, kako u podzemnoj tako i u površinskoj eksploataciji.Bušenjem i miniranjem vrši se njihovo odvajanje iz masiva i drobljenje na komade neophodne krupnoće.Uprkos razvijenoj mehanizaciji, praktično jedini efikasni postupak otkopavanja čvrstih stenskih masiva zasnovan je na primeni eksploziva.Ležište krečnjaka “Čokoće” kao i cementara “Moravacem” nalaze se u Popovcu kod Paraćina u centralnom delu Srbije. Preduzeće datira još iz davne 1928.godine, koje je tada, u improvizovanim pećima, peklo i proizvodilo kreč.Od 2015. ...
    PK „Čokoće“, moravacem, krečnjak, eksploatacija, miniranje, bušenje, O-pitblast
    ... krečnjaka Čokoće (E 310) Eksploatacija krečnjaka na površinskom kopu „Čokoće” odvija se primenom diskontinualnog tehnološkog sistema eksploatacije. Eksploatacija obuhvata tehnološke procese: > bušenje miniranje utovar > > > transport > odvodnjavanje > pomoćni radovi Projektovan ...
    ... ................................ 59 Baza podataka ... eaaa a aaaaaataaaaaatott 61 Design Module — Projektovanje modela ...........aaaaaannnn. 61 Topography Module — Izrada modela terena ... 62 Boreholes Module — Projektovanje bušotina ......aaaacnnn.e 63 Charge Module – Minsko punjenje a aaaaaononi ...
    ... predstavlja Još jedan od softvera koji rade na principu izrade modela na osnovu zableženih fotografija, uz pomoć bespilotnih letelica (dronova). Kao što je već opisano u prethodnom delu teksta zabeležene fotografije se koriste za izradu 3D modela, čime dobijamo realnu sliku stanja sa terena i lakše se ...

  • Conversion of land areas after coal mine closure and reclamation

    Radmila Gaćina, Bojan Dimitrijević, Sanja Bajić (2023)
    Otkopavanje uglja površinski i podzemno praćeno je degradacijom zemljišta, promenom formiranja predela i izmenom flore i faune. Od velikog značaja je razvoj novih naučno utemeljenih pristupa obnovljanje antropogeno poremećenih predela zasnovanih na formiranju rekultivacionih i rudarskih tehnologija. Apsolutno je neophodno obezbediti sveobuhvatno kvalitetno očuvanje zemljišnih i vodnih resursa i odrediti rekultivisano zemljište za novu namenu. U ovom članku je dat pregled najpopularnijih metoda rekultivacije zemljišta i mogućnosti rekultivacije zemljišta nakon završetka rekultivacije i zatvaranja rudnika uglja.
    rekultivacija, melioracija, revitalizacija, otkopavanje uglja, održivi razvoj
    ... It is important to point out that the defined model can be used in all planning and exploitation phases of an open pit mine, regardless of whether it is a new mine or an open mine where exploitation is carried out. The iterative nature of the model enables corrective measures during the implementation ...
    ... overall effectiveness and efficiency of the implementation of open pit reclamation. In the process of planning, i.e. selection of the reclamation model on which all further planning activities depend, can be used various multi-criteria decision-making methods such as Promethee, AHP, TOPSIS. Decision ...

  • Geotechnical conditions of “Debelo brdo” tunnel construction on the highway E-80: Nis-Merdare-Pristina (“Peace Highway”)

    Dragoslav Rakić, Irena Basarić Ikodinović, Radojica Lapčević, Dragan Lukić (2024)
    The construction of the highway E-80 has begun in Serbia, which will represent the traffic hub of the Western Balkans and will be part of the main regional transport network of Southeast Europe. Its total length through Serbia is 77 km, and one part of the route is designed through a typical plain terrain, while a larger part of the route passes through hilly terrain. The construction of the tunnel “Debelo brdo” is planned partly in an open cut ...
    „Debelo brdo“ tunnel, temporary slopes, open cut excavation, tunnel excavation, piles

  • Building learning capacity by blending different sources of knowledge

    Ivan Obradović, Ranka Stanković, Olivera Kitanović, Dalibor Vorkapić (2016)

  • Hidrogeološke karakteristike i ocena bilansa Ravaničkih krečnjaka

    Andrijana Stanišić (2024)
    Hidrogeološka problematika koja se vezuje za složene uslove cirkulacije podzemnih voda u karstu kao i kompleksnost karakterizacije karstnih izdanskih voda, predstavljaju ključne faktore za usmeravanje ka istraživanju karsta i definisanje teme završnog rada. Tematikom rada obuhvaćene su prvenstveno hidrogeološke karakteristike područja istraživanja a zatim i analiza elemenata režima i bilansa podzemnih vodnih resursa u cilju njihove pravilne valorizacije.Zapadni krečnjački pojas Karpato-balkanskog luka odvojen je od mezozojskog kompleksa Kučajsko-beljaničkog masiva navlakom crvenih permskih peščara, koja se nastavlja na krepoljinsko-senjsku zonu ...
    karstni tip izdani, bilans podzemnih voda, podzemno isticanje, sifonalna cirkulacija, Ravanički krečnjaci
    ... Detaljni rupturni sklop područja istraživanja utvrđen je analizom satelitskih i aerosnimaka, senčenog modela reljefa ı TIN modela podataka koji su izrađeni na osnovu digitalnog elevacionog: modela. Ovom metodom registrovane su trase svih ruptura koje su se na ovaj način mogle zapaziti ı prikazane ...
    ... Slika 3.2.-1. Kombinacija digitalnog elevacionog modela sa ostalim podlogama Osim ilustracije, trodimenzionalni model omogućava neposredno sagledavanje geomorfoloških oblika, geoloških i hidrogeoloških struktura. Kombinacija digitalnog elevacionog modela sa ostalim podlogama poput strukturno-geoloških ...
    ... Karakteristike rupturnog sklopa istražnog područja definisane su analizom satelitskih i aerosnimaka, senčenog modela reljefa ı TIN modela podataka, čiju osnovu predstavlja digitalni elevacioni model. Detaljnom analizom rupturnog sklopa utvrđena su dva submaksimuma orjentacije ruptura: 1. Submaksimum ...

  • Процена ризика од загађивања водних ресурса под утицајем напуштених рударских радова на простору Србије

    Nebojša B. Atanacković (2018-08-31)
    Велики број напуштених рударских радова и ограничена средства за рекултивацијуи ремедијацију деградираних простора подстакле су развој метода за издвајањеприоритетних локација на које је потребно усмерити даља истраживања. У датомконтексту, у склопу израде дисертације спроведене су научно-истраживачкеактивности које су за предмет имале анализу утицаја значајнијих напуштенихрударских радова на водне ресурсе на простору Србије јужно од Саве и Дунава.Разматрање предметне проблематике извршено је кроз развој и примену семи-квантитативне методологије за анализу ризика од загађивања површинских иподземних вода на регионалној размери. Примењена ...
    анализа ризика, водни ресурси, водна тела, рудничке воде, рударскиотпад, аналитички хијерархијски процеси, кластер анализа, математичка теоријаатрибута, функције припадности, семи-квантитативне методе

  • Punctuated, episodic magmatism and mineralization of the Rogozna skarn-hosted Au-Zn-Pb-Cu deposits revealed through high-precision U-Pb zircon geochronology

    Sean P. Gaynor, Milorad D. Antić, Vladica Cvetković, Kristina Šarić, Urs Schaltegger (2023)
    The subvolcanic regions of magmatic centers are commonly associated with alteration, mineralization, and economic ore deposits, however the duration and frequency of mineralizing pulses within the overall lifespan of these centers can be poorly defined. Therefore, models for the formation of mineral systems require more highprecision geochronology data to refine their evolutionary models. Rogozna Mountain and its eponymous magmatic complex, located in SW Serbia, hosts multiple base metal deposits associated with variable rock types and structural expressions and serves as a natural laboratory to ...
    Skarnovska mineralizacija, Magmatsko-hidrothermalni sistemi, Subvulcanske intruzije, geohronologija na cirkonima, CA-ID-TIMS

  • Bridging Computational Lexicography and Corpus Linguistics: A Query Extension for OntoLex-FrAC

    Christian Chiarcos, Ranka Stanković, Maxim Ionov, Gilles Sérasset (2024)
    OntoLex, dominantni standard zajednice za mašinski čitljive leksičke resurse u kontekstu RDF-a, Linked Data i tehnologija Semantičkog veba, trenutno se proširuje sa posebnim modulom za Frekvencije, Primere i Informacije zasnovane na Korpusu (OntoLex-FrAC). Predlažemo novi komponent za OntoLex-FrAC, koji se bavi inkorporacijom korpusnih upita za (a) povezivanje rečnika sa korpusnim mašinama, (b) omogućavanje RDF baziranih web servisa da dinamički razmenjuju korpusne upite i podatke odgovora, i (c) korišćenje konvencionalnih upitačkih jezika za formalizaciju unutrašnje strukture kolokacija, skica reči i ...
    standardizacija, digitalna leksikografija, OntoLex, upiti korpusa, povezani podaci, Lingvistički povezani otvoreni podaci

  • Hidrogeološke i hidrohemijske karakteristike pojave termomineralnih voda u reonu Volkovo (Skoplje - Republika severna Makedonija)

    Hristina Petrova, Katarzyna Wątor, Ewa Kmiecik, Piotr Rusiniak, Boris Vakanjac, Vesna Ristić Vakanjac, Dimitar Petrov (2024)
    Kao rezultat tektonskog sklopa i litološko-geološkog sastava, na teritoriji Republike Severne Makedonije registrovan je veliki broj pojava termalnih, mineralnih i termomineralnih voda (T, M i TM voda). Dosadašnja hidrogeološka i hidrohemijska istraživanja ovih voda vršena od strane pojedinih autora sa ciljem da se definiše njihov lekoviti faktor kao i za potrebe banjskog turizma. Sprovedena istraživanja su, dakle, bila lokalnog karaktera i bila su vezana za njihove značajnije pojave. Tokom 70-tih godina prošlog veka, Kotevski je za potrebe izrade doktorske ...
    termomineralne vode, hidrohemijskie karakteristike, lekoviti faktor voda, Valakonje, Republika Severna Makedonija

  • Režim Kameničke reke (sliv reke Visočice)

    Nenad Janaćković, Vesna Ristić Vakanjac, Veljko Marinović, Jugoslav Nikolić, Boris Vakanjac, Zoran Nikić (2024)
    Kamenička reka je desna pritoka reke Visočice. Svoj tok formira na donjotrijaskim sedimentnim stenama (alevroliti, peščari, konglomerati) i u ovom delu je razvijen dendritičan tip hidrografske mreže. Po prelasku na srednjetrijaske karbonatne stene ovaj tok postaje povremen, tačnije sukcesivno gubi vodu u delovima gde rasedne strukture presecaju korito ove reke, tako da tokom pojedinih godina i dužih sušnih perioda korito ove reke ostaje suvo. U radu je izvršena analiza režima proticaja Kameničke reke za 15-to godišnji osmatrački period (1964-1978), ...
    režim, bilans, bazni oticaj, poniranje, Kamenička reka

  • Groundwater as an important resources in emergency situations of the Republic of Serbia

    Boris Vakanjac, Radoje Banković, Vesna Ristić-Vakanjac, Saša Milanović, Ljiljana Vasić, Saša Bakrač, Nikola Kozić (2024)
    Groundwater is a renewable resource wholly or partially protected from external influences (pollutants) by nature. Currently, about 75% of the population of the Republic of Serbia meets its water needs by using underground water. Hence, this water represents an essential strategic resource of our country; according to data from the Water Management Foundation of the Republic of Serbia (VOS, 2001), water from existing sources is used in quantities of about 23 m3/s. As 67.13 m3/s is the estimated potential ...
    podzemne vode, izvor, monitoring, vanredna situacija

  • Novi pristup proučavanju tekstura minerala značajnih za istraživanje rudnih ležišta

    Aleksandar Pačevski (2022)
    ... Vesna Matović Volonteri studenti / Students volunteers Marija Petrović, Filip Arnaut Sponzori / Sponsors Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Univerzitet u Beogradu – Rudarsko-geološki fakultet "Jelen Do" Lime & Aggregates - Carmeuse Group Rudarski institut d.o.o. Beograd ...
    ... metoda mikroanaliza minerala moguće je izvršiti samo njihovim kombinovanjem i oslanjanjem na osnovna ispitivanja polarizacionim mikroskopom. Dobar model ovakvom pristupu istraživanja predstavlja proučavanje pirita iz polimetaličnog: Cu-Au- Ag-Pb-Zn ležišta Čoka Marin, minerala koji pokazuje veliku ...
    ... methods in the mineral studies can be achieved only by their combining and upgrading on the basic investigations by polarized light microscope. A good model for this research approach represents the study of pyrite from the polymetallic Cu-Au-Ag-Pb-Zn Čoka Marin deposit, a mineral that shows a great diversity ...

  • English for Geology Students. 1

    Lidija Beko (2023)
    Engleski jezik
    ... Udžbenik Engleski jezik 1 za geologe je univerzitetski priručnik čijije glavni cilj da obezbedi infor- mativnu bazu i bude upotrebljiv akademski model za učenje osnovnih principa i pojmova iz oblasti engleskog jezika za geologe. Čitljivim i razumljivim tekstovima, za studente koji pohađaju svoj prvi ...

  • Creation of a Training Dataset for Question-Answering Models in Serbian

    Ranka Stanković, Jovana Rađenović, Maja Ristić, Dragan Stankov (2024)
    Razvoj i primena veštačke inteligencije u jezičkim tehnologijama značajno su napredovali poslednjih godina, posebno u domenu zadatka odgovaranja na pitanja (Question Answering - QA). Dok su postojeći resursi za QA zadatke razvijeni za glavne svetske jezike, srpski jezik je relativno zanemaren u ovoj oblasti. Ovaj rad predstavlja inicijativu za kreiranje obimnog i raznovrsnog skupa podataka za obučavanje modela za odgovaranje na pitanja na srpskom jeziku, koji će doprineti unapređenju jezičkih tehnologija za srpski jezik. Pored brojnih istraživanja o jezičkim modelima ...
    veštačka inteligencija, obrada prirodnog jezika, jezički resursi, anotirani skupovi, ekstrakcija informacija, odgovaranje na pitanja

  • Back-arc underplating provided crustal accretion affecting topography and sedimentation in the Adria microplate

    Paolo Mancinelli, Vittorio Scisciani, Cristina Pauselli, Gérard M. Stampfli, Fabio Speranza, Ivana Vasiljević (2021)
    Supported by evidence of deep crustal sources for the observed magnetic anomalies in Central Italy and by outcropping gabbros in the Croatian archipelago, we model the observed gravity and magnetic anomalies in the Central Adriatic Sea and surroundings. We suggest that the major magnetic anomalies in the area are related to a wide underplating and propose that this volume represents the first stage of the back-arc Adria continental breakup in Early Permian times. During the Palaeotethys-Adria collision, underplating has ...
    Underplating, akrecija kore, Magnetske anomalije, Jadranska ploča
    ... to tectonic subsidence of the western Adria basins. e, Regional model section across the subducting Palaeotethys oceanic crust and the study area during Early Permian (for location see Fig. 4b) compared with the P-wave velocity model across the Kuril arc (Nakanishi et al., 2009) and its interpretation ...
    ... by evidence of deep crustal sources for the observed magnetic anomalies in Central Italy and by outcropping gabbros in the Croatian archipelago, we model the observed gravity and magnetic anomalies in the Central Adriatic Sea and surroundings. We suggest that the major magnetic anomalies in the area ...
    ... between 0 and 0.055 SI units. Table 1 shows the magnetization parameters used for the modeled bodies. The high magnetic susceptibilities used to model the main source of the AMA and surrounding magnetic anomalies exclude the possibility of a granitic composition for these bodies (Punturo et al., ...