Претрага
578 items
-
Multiple-Criteria Decision-Making in Mine Development Planning
Sanja Bajić (2023)The Borska Reka ore deposit is an experimental location where developed methodologies have been applied. It is the largest ore body within the Bor mining complex, which has been the subject of numerous studies and analyses for more than three decades. The paper focuses on the application of FAHP and the VIKOR method to address ranking of alternatives and select the optimal mining method by means of fuzzy multicriteria optimization.Sanja Bajić. "Multiple-Criteria Decision-Making in Mine Development Planning" in Proceedings of the 5th International Underground Excavations Symposium, 5-6-7 June 2023, Istanbul, Topkapi : Dinç Ofset Mat. Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti. (2023)
-
Употреба веб платформе Омека за дигиталне библиотеке из домена рударства
У овом раду биће представљена Омека, веб платформа за приказивање дигиталних колекциjа и систем за управљање њиховим садржаjем. Њену примену у области техничких наука, а конкретно у области рударства, приказаћемо на примеру дигиталне библиотеке ROmeka@RGF. За Омеку смо се определили првенствено због чињенице да jе jедноставна за коришћење, има обимну пратећу документациjу и не захтева уско специфичне информатичке вештине што jе чини приступачном за већину корисника, а нарочито за рударске инжењере, коjима jе ова дигитална библиотека првенствено намењена. Документа ...... унос и лакше претраживање. Text Analysis повезуjе дигиталну библиотеку са Watson Natural Lan- guage Understanding14 и Mallet15 како би се омогућила анализа корпуса креираног од обjеката коришћењем додатка Ngram. TEI Display претвара (render) постављену TEI датотеку у визуелно jасан облик. Подразумевана ...Александра Томашевић, Биљана Лазић, Далибор Воркапић, Михаило Шкорић, Љиљана Колоња. "Употреба веб платформе Омека за дигиталне библиотеке из домена рударства" in Инфотека, Филолошки факултет, Универзитет у Београду; Универзитетска библиотека „Светозар Марковић“; Заједница библиотека универзитета у Србији (2017)
-
Претрага корпуса заснована на употреби екстерних лексичких ресурса путем веб-сервиса
У раду се разматра хибридни приступ претрази корпуса, илустрован на примеру алатки OCWB и NoSketch Engine, примењених на специјални корпус из области рударства (РудКор) и Корпус савременог српског језика (СрпКор). Разматрани приступ комбинује постојеће могућности алатки OCWB и NoSketch Engine, које своју претрагу заснивају на лингвистичкој анотацији корпуса, са новим могућностима претраге у виду консултовања екстерних језичких ресурса (морфолошки електронски речници српског језика и лексичка база података Српски ворднет). Хибридни приступ је реализован надоградњом вебсучеља која поменуте алатке користе ...... потребно израчунати вредност параметра relType, односно ознаку задате лексичке релације (синонимија, антонимија, хипе- ронимија), што се постиже анализом упита и препознавањем одговарајућег квази-позиционог атрибута (synlemma, antlemma, hyperlemma). Табела 6: Лексичке релације, одговарајући квази ...Милош Утвић, Ранка Станковић, Александра Томашевић, Михаило Шкорић, Биљана Лазић. "Претрага корпуса заснована на употреби екстерних лексичких ресурса путем веб-сервиса" in Научни састанак слависта у Вукове дане - Vol. 48/3 Српски језик и његови ресурси, Међународни славистички центар, Филолошки факултет, Универзитет у Београду (2019). https://doi.org/10.18485/msc.2019.48.3.ch12
-
Хидрогеолошки услови формирања угљокиселих минералних вода Србије
Goran H. Marinković (2014-06-17)Докторском дисертацијом разматране су хидрогеолошке структуре угљокиселихминералних вода литосфере Србије. При истраживањима узети су у обзир:резултати испитивања старости, порекла и физичко – хемијских карактеристикаугљокиселих вода, геотемпературни услови и геотектонска грађа литосфере,резултати изотопских испитивања на δ13С у карбонатима хидротермалнихлежишта, резултати истраживања минималних температура трансформацијекарбоната и структурно - хидрогеолошки услови у областима дренирањаугљокиселих вода.Резултати показују да је угљеник угљокиселих вода пореклом из карбонатахидротермалне фазе младих магматских процеса, а да су матични супстратиовог елемента карбонати мезозојских и палеозојских седиментних иметаморфних стена. Угљендиоксид ...литосфера Србије, угљокиселе воде, генеза, супстрати, рејони,хидрогеолошке структуре, дубина залегања, геолошки услови, типови,потенцијал.... нађени на минералним изворима Централног масива, Вогеза, Алпа и Пиринеја. Француска има највећи допринос у развоју физичко – хемијских метода анализе вода и уопште у једном научном приступу према минералним водама. Прве публикације о лековитим својствима минералних извора у Француској су објављене ...
... По хемијском саставу вода је HCO3 – Ca типа, са садржајем СО2 око 0,44 mg/l и рН вредношћу која се креће од 6,2 до 7,1. Табела 2. Изотопске анализе угљокиселе минералне воде из бушотине K-1 (С.Поповић, 2005, фонд. докум.) Бушотина Ознака узорка Радиоактивни изотопи Стабилни изотопи 14C ...
... серпентинитима, на десној обали Врњачке реке. Продор површинских вода у извор Снежник константована је тестирањем поменутих бушотина и хемијским анализама вода. На основу осматрања режима издашности и хемијског састава на бунару (слика 36), закључено је да су температура и хемијски састав воде релативно ...Goran H. Marinković. "Хидрогеолошки услови формирања угљокиселих минералних вода Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-06-17)
-
Моделирање утицаја одступања линије најмањех отпора од пројектоване на интензитет потреса од минирања
Стефан Милановић (2024)Према дефиницији линија најмањег отпора представља најкраће растојање од центра минског пуњења до слободне површине. Oвим истраживањем представљен је утицај линије најмањег отпора, као и њеног одступања од пројектоване на интезитет потреса услед минирања. Проблем линије најмањег отпора је веома заступљен у пракси, где се занемарује изглед слободне површине, који може бити врло неправилан. Линију најмањег отпора је потребно мерити целом дужином минске бушотине према слободној површини, иако је у пракси случај да се мери најчешће као растојање од ...линија најмањег отпора, 3D модел, потреси услед минирања, минирање, слободна површина, метода раздвојених елеменатаСтефан Милановић. Моделирање утицаја одступања линије најмањех отпора од пројектоване на интензитет потреса од минирања, Београд : [С. Милановић], 2024
-
Towards Automatic Definition Extraction for Serbian
U radu su prikazani preliminarni rezultati automatske ekstrakcije kandidata za definicije rečnika iz nestrukturiranih tekstova na srpskom jeziku u cilju ubrzanja razvoja rečnika. Definicije u rečniku Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU) korišćene su za modelovanje različitih tipova definicija (opisnih, gramatičkih, referentnih i sinonimskih) koje imaju različite sintaksičke i leksičke karakteristike. Korpus istraživanja sastoji se od 61.213 definicija imenica, koje su analizirane korišćenjem morfoloških e-rečnika i lokalnih gramatika implementiranih kao pretvarači konačnih stanja u paketu za obradu korpusa otvorenog ...Ranka Stanković, Cvetana Krstev, Rada Stijović, Mirjana Gočanin, Mihailo Škorić. "Towards Automatic Definition Extraction for Serbian" in Proceedings of the XIX EURALEX Congress of the European Assocition for Lexicography: Lexicography for Inclusion (Volume 2). 7-9 September (virtual), Democritus University of Thrace (2021)
-
Приказ резултата истраживања рудне жице 43 на хоризонту -100 рудника ''Леце''
Цветковић Марко (2024)Лежиште олова и цинка са пратећим златом и сребром интезивно се експлоатише од 1953. године. Експлоатација се промењивим интезитетом одвијала до 2001. године, када престаје због организационо-финансијских проблема. После приватизације рудника Концерн ''Фармаком-МБ'' из Шапца постаје власник рудника и покреће низ активности на санирању стања и обнављању производње. Од 2010. године поново почиње интезивна експлоатација и прерада руде. Повод за анализу и разраду теме ''Приказ резултата истраживаља рудне жице не хоризонту -100 у руднику Леце'' јесте израда овог завршног ...Цветковић Марко. Приказ резултата истраживања рудне жице 43 на хоризонту -100 рудника ''Леце'', 2024
-
Појава НИМБИ синдрома међу становништвом Лознице и околине услед планираних рударских активности
Сара Арсенић (2024)Рад обрађује историјски развој нимбизма, његову анализу, природе и димензије, и његово превазилажење. Анализа се фокусира на планиране рударске активности у околини Лознице и њихов утицај на ставове локалног као и околног становништва и стручне јавности укључујући резултате испитивања јавног мњења кроз анкету. Анкета садржи тринаест питања и рађена је за три групе: становници Београда и околине, Лозница и оклоина и стручна јавност. Такође се и разматра како се различити политички и еколошки фактори манифестују у овом контексту, као ...Сара Арсенић. Појава НИМБИ синдрома међу становништвом Лознице и околине услед планираних рударских активности, 2024
-
Транспортни систем за руду на површинском копу Бувач
Никола Аџић (2024)У општем делу овог рада ће бити наведени утоварно-транспортни системи, њихова подела и основни елементи. У оквиру тога ће бити детаљније објашњени сви појединачни делови ових система као што су багери, камиони, дробилице и транспортери са траком. Даље ће бити наведени програмски пакети који се користе за прорачун ових система Talpac који се користи за прорачун дисконтинуалног транспорта и Helix који се користи за прорачун транспортера са траком. У специјалном делу су наведени параметри које мора да испуни пројектовани ...... m - Ograničenje brzine - Otpor kotrljanju, % • Nagib puta, % Odabir opreme i optimizacija sistema Odabir veličine kašike Analiza materijala Detaljna analiza trase Raspoloživost opreme. Iskorišćenje sistema BAGER-KAMION Trajanje ciklus, proizvodnja, normativi, troškovi Cnuka 6.1. Talpac ...Никола Аџић. Транспортни систем за руду на површинском копу Бувач, 2024
-
Приказ коморно-стубне методе откопавања са подетажним откопавањем стубова и накнадним засипавањем откопа
Милош Вуковић (2024)Коморно-стубна метода откопавања са подетажним откопавањем стубова се користи за рудне жиле и сочива, стрмог пада.У овом раду су приказани основни елементи примењене методе откопавања као што су: димензионисање просторија припреме, бушачко-минерски радови,утовар и транспорт,вентилација и запуњавање откопаног простора паста засипом. Анализом трошкова прорачуната је цена израде припремних просторија, по дужном метру, на основу квалитета радне средине у којима се израђују. Такође, анализирани су трошкови при експлоатацији руде и приказани су јединичном вредношћу USD/t (долара по тони руде).На крају ...Милош Вуковић. Приказ коморно-стубне методе откопавања са подетажним откопавањем стубова и накнадним засипавањем откопа, 2024
-
Одређивање оптималних параметара цевовода за двофазни проток
Николина Ћурчић (2024)Eфикасно управљање протоком флуида је кључно за оптимизацију перформанси система и обезбеђивање оперативне сигурности. Двофазни ток, који подразумева истовремено присуство течне и гасне фазе унутар цевовода и измењивача топлоте, представља један од најсложенијих аспеката динамике флуида. Овај феномен намеће јединствене изазове који захтевају дубоко разумевање и прецизно планирање. Ефикасно управљање двофазним током није само кључно за одржавање ефикасности система, већ је и неопходно за спречавање потенцијалних проблема као што су повећана ерозија, неочекиване флуктуације притиска и ризици по безбедност. У ...Николина Ћурчић. Одређивање оптималних параметара цевовода за двофазни проток, 2024
-
Хидротермалне промене у издвојеним стратиграфским јединицама у бушотини јужно од Бора
Павле Јовичић (2024)Анализом уступљених узорака из истражне бушотине јужно од Бора, од стране компаније Serbia Zijin Mining, утврђене су хидротермалне промене (алтерације) које прате стратиграфске чланове набушене самом бушотином. Установљене алтерације директно осликавају класично развиће порфирског Cu система, при чему је указано на њихову повезаност са минерализацијом, као и на потенцијалност самог истражног простора којем изабрана бушотина припада.Павле Јовичић. Хидротермалне промене у издвојеним стратиграфским јединицама у бушотини јужно од Бора, 2024
-
Оптимална конструкција бушотине на експлоатационом пољу Мајдан
Бранислав Миловановић (2024)Одређивање параметара конструкције бушотине представља најважнији корак ка сигурном и ефикасном опремању сваке бушотине. У овом раду биће предложен поступак за одређивање оптималних параметара експлоатационог поља Мајдан. Пример експлоатационог поља Мајдан ће бити коришћен за илустрацију предложеног поступка. Ово поље има специфичне геолошке и хидрогеолошке карактеристике које ће бити детаљно анализиране у раду. На основу ових анализа, биће предложени оптимални параметри бушотине који ће осигурати сигурно и ефикасно опремање бушотина на овом подручју.Бранислав Миловановић. Оптимална конструкција бушотине на експлоатационом пољу Мајдан, 2024
-
Површинско распадање керсантита из Тешића мајдана у корелацији са начином обраде на примеру малог степеништа (Београдска тврђава)
Невенка Новаковић (2024)Архитектуру Београда на прелазу 19. у 20. век обележила је употреба керсантита из каменолома Тешића мајдана. Kao камен високих декоративних својстава, керсантит је коришћен за јавне споменике, делове или потпуну изградњу објеката (Народна скупштина Србије, Мало степениште, Народни музеј и др.). Како очување споменика културе изискује познавање својстава уграђеног камена, истраживања су обухватила детаљно проучавање петролошких, хемијских и физичких карактеристика керсантита из Тешића мајданa и узорака камена из споменика Мало степениште (студија случаја). Након детаљног мапирања стања керсантита, лабораторијских ...керсантит, Мало степениште, споменик културе, архитектонски камен, физичко-хемијско распадање, мапирање, форме распадања, површинска обрадаНевенка Новаковић. Површинско распадање керсантита из Тешића мајдана у корелацији са начином обраде на примеру малог степеништа (Београдска тврђава), Београд : [Н. Новаковић], 2024
-
Inhibitory effect of platinum and ruthenium bipyridyl complexes on porcine pancreatic phospholipase A2
Tina Kamčeva, Jörg Flemmig, Bojana Damnjanović, Jürgen Arnhold, Aleksandar Mijatović, Marijana Petković (2011)Fosfolipaza pankreasa A2 (PLA2) igra važnu ulogu u ćelijskoj homeostazi kao iu procesu karcinogeneze. Efekti metalo-lekova koji se koriste kao hemoterapeutici na aktivnost ovog enzima nisu poznati. U ovom radu, interakcija između PLA2 svinjskog pankreasa i dva odabrana kompleksa prelaznih metala — tetrahloro(bipiridin) platine(IV) ([PtCl4(bipi)]) i dihloro (bipiridin) rutenijum(III)hlorida ([RuCl2(bipi)2) ]Cl)—proučavana je. Laserska desorpcija/jonizacija uz pomoć matriksa, vremenska masa spektrometrija (MALDI-TOF MS) i fluorescentna spektroskopija korišćeni su za analizu aktivnosti enzima u odsustvu i prisustvu metalnih kompleksa i za ...Tina Kamčeva, Jörg Flemmig, Bojana Damnjanović, Jürgen Arnhold, Aleksandar Mijatović, Marijana Petković. "Inhibitory effect of platinum and ruthenium bipyridyl complexes on porcine pancreatic phospholipase A2" in Metallomics, Oxford University Press (OUP) (2011). https://doi.org/10.1039/c1mt00088h
-
A Twitter Corpus and Lexicon for Abusive Speech Detection in Serbian
Uvredljivi govor na društvenim medijima, uključujući psovke, pogrdni govor i govor mržnje, dostigao je nivo pandemije. Sistem koji bi bio u stanju da detektuje takve tekstove mogao bi da pomogne da internet i društveni mediji postanu bolji virtuelni prostor sa više poštovanja. Istraživanja i komercijalna primena u ovoj oblasti do sada su bili fokusirani uglavnom na engleski jezik. Ovaj rad predstavlja rad na izgradnji AbCoSER-a, prvog korpusa uvredljivog govora na srpskom jeziku. Korpus se sastoji od 6.436 ručno označenih ...Danka Jokić, Ranka Stanković, Cvetana Krstev, Branislava Šandrih. "A Twitter Corpus and Lexicon for Abusive Speech Detection in Serbian" in 3rd Conference on Language, Data and Knowledge (LDK 2021), MDPI AG (2021). https://doi.org/10.4230/OASIcs.LDK.2021.13
-
Избор подетажне методе откопавања са засипавањем откопног простора на примеру лежишта бакра
Александра Ристић (2024)У овом раду су представљени кључни елементи примене методе откопавања са засипавањем откопног простора на примеру лежишта бакра, укључујући: геолошке карактеристике лежишта, техничко-експлоатационе факторе, димензионисање просторија, припремне радове, бушачко-минерске активности, утовар и транспорт, вентилацију и засипавање откопаног простора паста засипом.Кроз анализу трошкова израчуната је цена израде припремних просторија по дужном метру, у зависности од квалитета радног окружења у коме се изводе радови. Поред тога, анализирани су трошкови експлоатације руде, представљени у виду јединичне цене у USD/t (долара по тони ...Александра Ристић. Избор подетажне методе откопавања са засипавањем откопног простора на примеру лежишта бакра, 2024
-
Demise of the Wetterstein Carbonate Platform and onset of the Dachstein Carbonate Platform recorded in deep-water successions of the East Bosnian-Durmitor megaunit (Pliješevina, northern Montenegro, Dinarides)
Milica Mrdak, Eva Wagerer, Milan Sudar, Nevenka Djerić, Martin Đaković, Hans-Jürgen Gawlick. "Demise of the Wetterstein Carbonate Platform and onset of the Dachstein Carbonate Platform recorded in deep-water successions of the East Bosnian-Durmitor megaunit (Pliješevina, northern Montenegro, Dinarides)" in Geologica Carpathica, Central Library of the Slovak Academy of Sciences (2024). https://doi.org/10.31577/GeolCarp.2023.26
-
Одређивање оптималне производње дубинске пумпе на клипним шипкама
Небојша Савић (2024)Дужи временски период током историје производње нафте, дубинске пумпе на клипним шипкама су први и у многим случајевима једини избор када су у питању механичке методе експлоатације. Правилан одабир сваког појединачног елемента система омогућава оптимизацију која са собом повлачи бенефите у виду повећавања ефикасности и смањења трошкова. Тренутно примењени систем дубинских пумпи на клипним шипкама на лежишту „Н“ обезбеђује стабилну производњу и реализацију годишњих планова производње без већих проблема. У овом раду је приказан начин оптимизације производње дубинским пумпама ...Небојша Савић. Одређивање оптималне производње дубинске пумпе на клипним шипкама, 2024
-
Одређивање резерви нафтног лежишта „Х“ методом материјал баланса
Александра Петровић (2024)Метода материјалног баланса је кључна техника у процени резерви нафте и гаса у лежиштима која омогућава системско прорачунавање доступних резерви. Циљ ове методе је да се прецизно израчунају количине флуида у лежишту на основу доступних PVT података, података о лежишту и производњи. Резултати примене методе материјалног баланса показују да је она ефикасна у пружању кавнтитативних процена, међутим њена тачност зависи од квалитета улазних података. Метода материјалног баланса пружа основу за процену резерви, али може бити подложна грешкама због непрецизности ...Александра Петровић. Одређивање резерви нафтног лежишта „Х“ методом материјал баланса, 2024