Претрага

Упит dcterms_subject_txt:elementi retkih zemalja

301 items

  • Geotehnički uslovi rekonstrukcije Zavičajnog muzeja u Jagodini

    Milan Tokanović (2024)
    U radu su prikazana geotehnička istraživanja za potrebe rekonstrukcije Zavičajnog muzeja Jagodina.Zavičajni muzej u ulici Kneginje Milice br.82 u Jagodini, ima ozbiljna oštećenja pojedinih delova konstrukcije koja su nastala na objektu tokom više od 80 godina eksploatacije.Kako bi se trajno rešio problem dinamičke stabilnosti i statičke održivosti konstruktivnog sistema objekta,neophodno je bilo definisanje geotehničkih uslova u zoni interakcije prirodne sredine i konstrukcije predmetnog objekta.Izvedena su terenska i laboratorijska ispitivanja na osnovu kojih su dobijene geotehničke podloge. Na osnovu dobijenih geotehničkih podloga ...
    geotehnička istraživanja, Zavičajni muzej, temelji, fundiranje, nosivost, sleganje, istražne jame, laboratorijska geomehanička ispitivanja, Jagodina
    ... antropogeni faktor, obzirom da se predmetna lokacija nalazi na terenu, na kome je u velikoj meri sprovedena urbanizacija. Jagodina se nalazi na reci Belici u srednjem Pomoravlju, pod kojim, u užem smislu, treba podrazumevati Paraćinsko-jagodinsku kotlinu, odnosno uzan ravničarski pojas sa obe ...
    ... j blizini oboda, na južnim padinama Crnog vrha i oko Juhora, nalaze se sočiva i slojevi krupnozrnih i slabo sortiranih šljunkova, aglomerata, a ređe i sedimentnih breča. Sastoje se od poluzaobljenih do nezaobljenih komada raznih metamorfisanih stena, prečnika do 5Ocm. Vezivo je najčešće od detritusa ...
    ... geotehniku nepravilnim smenjivanjem nijansi mrke, žute i sive boje. Jedna od svojstava ovih sedimenata je neznatan sadržaj karbonata, izuzev u retkim konkrecijama i sočivima šupljikavih krečnjaka. Glinovita komponenta je u različitom procentu prisutna u većini sedimenata, a pripada montmorionitskom ...

  • Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa

    Mirjana V. Banković (2018-07-13)
    Profitabilna eksploatacija sve složenijih ležišta je težak zadatak koji zavisi odtemeljnog procesa analize, planiranja i projektovanja rudnika. Izvodljiv strateškiplan mora da zadovoljava društvena, regulatorna, tehnološka, geometrijska iekonomska ograničenja. Kako bi se postigao osnovni cilj, odnosno profitabilnost iodrživost rudarskog projekta na duži period, neophodno je unapređenjematematičkih modela i informatičke podrške procesima planiranja i optimizacijekoji će omogućiti efikasnu realizaciju ovih ciljeva...
    tehnološki model, integralni model, planiranje, optimizacija,utovarno-transportni sistem, neto sadašnja vrednost projekta
    ... uloženi kapital se ne vraća. Takođe, šanse za uspeh u istraživanju, u određenim okolnostima, mogu biti veoma niske. Uprkos tako visokom elementu rizika, razvijene zemlje značajno kapitalizuju rudarsku industriju. Uspešna rudarska industrija može obezbediti mnogo veću profitabilnost od većine drugih i ...
    ... sistema, kao i karakteristika i tipa svakog pojedinačnog elementa sistema. I pored toga što je naveden raspored koraka koji predhodi definisanju sistema široko prihvaćen i u krajnjem slučaju predstavlja logičan razvoj u definisanju nepoznatih elemenata u projektu, bitno je napomenuti da nije jednosmeran. ...
    ... planiranja. Ovakva međusobna zavisnost osnovnih elemenata, predstavlja čestu pojavu u procesima planiranja površinskih kopova. U rudarskoj praksi se problem međusobne zavisnosti, rešava uvođenjem iterativnog postupka pri planiranju pojedinačnih elemenata projekta sa ciljem optimizovanja celokupnog procesa ...

  • Contents of potentially toxic elements in residual soils of a long-term mining region: a key study from Central and Western Serbia

    Milun Jovanović, Dejan Prelević, Vidojko Jović, Danica Srećković-Batoćanin, Snežana Branković (2022)
    Regional geochemical research of residual soil was conducted in an area of about 20,000 km2 in the region of Central and Western Serbia, where six metallogenetic zones and mining since ancient times have been documented. The geochemical background variation in the residual soil was established upon the contents, spatial pattern and natural background of potentially toxic elements (PTEs). The limits of natural background values (mg·kg-1) were determined by the integral method. Our data show that anomalous concentrations of As, ...
    prostorna distribucija, toksični elementi, rezidualno tlo, procena rizika

  • Hidrogeoekološki aspekti aksploatacije uglja u Pelagonijskom basenu (Makedonija)

    Kostadin J. Jovanov (2016-06-24)
    Leţišta uglja „Suvodol“, „Brod-Gneotino“ su u eksploataciji, a leţište uglja „Ţivojno“je u fazi pripremi. Nalaze se u krajnjem jugoistočnom i juţnom delu Pelagonijskekotline. Sva tri leţišta stvorena su u neogenim sedimentima u jezerskim uslovimasedimentacije u zoni kontakta sa prekambrijumskim kristalastim stenama. Kod sva trileţišta ugalja se javljaju više slojeva različite debljine, u okviru kojih se nalaze klastičnisedimenti (gline, peskovi i dr.). U podini ugljenog basena nalaze se kristalaste steneprekambrijumske starosti.Teren u okolini leţišta uglja karakteriše se umereno kontinentalnom klimom, ...
    ugalj, podzemne vode, površinske vode, neogeni kompleks, izdani,transmisibilnost, nivo podzemne vode, sniţenje nivoa
    ... О7ХАКЕ I TEKTONSKI ELEMENTI —> — _ Ulvrdjena geološka granica –––––– Pokrivena geološka granica Utvrdjena eroziona granica Pokrivena eroziona granica Utvrdjen litološki prelaz Postupan litološki prelaz - pokriven ” ф Elementi pada folijacije i vertikalne folijacije У /s Elementi pada sloja i ...
    ... voda. Eksploatacija uglja na površinskim kopovima, dovodi do gubitka zemljišta, a iskopom jalovine (sloja zemlje iznad i izmeĎu uglja) nastaju deposoli koji se deponuju na površini zemlje ili delovima iskopa. U zoni rudnika „Suvodol“ i „Brod-Gneotino“ deposoli su uglavnom na površinama koje su ...
    ... ] GLINE _ = : | STRUKTURNE OZNAKE I TEKTONSKI ELEMENTI Utvrdjena geološka granica –––––– Pokrivena geološka рташса Utvrdjena eroziona granica Pokrivcna croziona granica Utvrdjen litološki prelaz Postupan litološki prcelaz Elementi pada folijacije i vertikalne folijacije 357 0 5 Ејетепн ...

  • Energetska tranzicija u domaćinstvima: analiza usaglašenosti Srbije sa paketom „Čista energija za sve Evropljane“ / Energy Transition in Households: Analysis of Serbia’s Compliance with the „Clean Energy for All Europeans“ Package

    Boban Pavlović, Aleksandar Madžarević, Dejan Ivezić, Marija Živković, Dušan Mojić (2024)
    Zahvaljujući svojoj složenosti i heterogenosti, sektor domaćinstva predstavlja neizostavnu tačku u politikama energetske tranzicije. U Evropskoj uniji, potrošnja energije u domaćinstvima čini oko 26% finalne potrošnje energije, dok u Srbiji ovaj sektor ima najveći udeo u finalnoj potrošnji, što čini oko trećinu finalne potrošnje. Primenom mera energetske efikasnosti moguće je ostvariti značajne energetske uštede, što zajedno sa smanjenjem i supstitucijom upotrebe fosilnih goriva vodi manjem doprinosu klimatskim promenama i značajnom smanjenju zagađenja vazduha. Paket zakonskih mera “Čista energija za ...
    energetska tranzicija, paket čiste energije, regulatorni okvir, energetska politika, domaćinstva, srbija

  • Modeliranje buke u zoni površinskog kopa Ljubija ležišta Ciganuša - Škorac

    Teodora Kaličanin (2024)
    Svaki neželjeni zvuk u prirodi se može definisati kao buka. Buka svakodnevno utiče na ljude i predstavlja pretnju po ljudsko zdravalje. Zbog toga su nastale mnoge metode za merenje, proračun i saniranje ovog problema.Tema ovog završnog rada master studija je modeliranje buke u zoni površinskog kopa ''Ljubija''. Opisani su pojam buke i zvuka kao osnov za kasnije iznesene podatke, kao i tipovi i različiti izvori buke. Prikazane su metode merenja buke i uređaji koji se u tom procesu koriste. Obrađen ...
    buka, modeliranje, uticaj na čoveka, površinski kop
    ... e inverzije dolazi kada je vazduh iznad zemlje topliji od vazduha blizu zemlje. Inverzije temperature su uobičajene noću, kada je vreme vedro, a intenzitet vetrova mali ili je gotovo bez vetra. Inverzije uzrokuju da se zvučni talasi savijaju prema zemlji i povećavaju nivo zvuka. Moguće Je primetiti ...

  • Remedijacija otpadnih voda Rudnika prirodnim zeolitom

    Igor Veličković (2024)
    U radu je razmatrano prečišćavanje otpadnih flotacijskih voda sa područja rudnika Rudnik prirodnim zeolitskim tufom sa planine Jastrebac. Prečišćavanje otpadnih flotacijskih voda sa područja rudnika Rudnik prirodnim zeoliskim tufom sa obronaka planine Jastrebac pokazala se veoma efikasnom. Naime, u tri otpadne flotacijske vode utvrđen je povišen sadržaj arsena, hroma, gvožđa, mangana, kao i nikla. Jednostavnim tretmanom zeolitskim tufom iz ovih voda uklonjeni su svi ovi elementi. Sadržaji gvožđe i mangana su sniženi od 95 do 99 %, dok su ...
    flotation waste water, zeolite tuff, purification
    ... voda uklonjeni su svi ovi elementi. Sadržaji gvožđe i mangana su sniženi od 95 do 99 %, dok su sadržaji arsena, hroma i nikla sniženi od 75 do 82 %. lako su sadržaji pomenutih elemenata pre tretmana bili značajno povišeni, osim sadržaja arsena ostali toksični elementi nisu bili prsutni u konce ...
    ... voda uklonjeni su svi ovi elementi. Sadržaji gvožđe i mangana su sniženi od 95 do 99 %, dok su sadržaji arsena, hroma i nikla sniženi od 75 do 82 %. lako su sadržaji pomenutih elemenata pre tretmana bili značajno povišeni, osim sadržaja arsena ostali toksični elementi nisu bili prsutni u konc ...
    ... og referentnog materijala (CRM) za 30 rastvora različitih koncentracija. Hemijski sastav glavnih elemenata u uzorku zeolitskog tufa određen Jje ICP- OES tehnikom, dok se koncentracija elemenata u tragovima u istom uzorku određena ICP-MS metodom. Analiza je urađena u laboratoriji Bureau Veritas ...

  • Proširivanje upita zasnovano na leksičkim resursima

    Ranka Stanković, Ivan Obradović, Cvetana Krstev (2009)
    U radu je opisano kako se leksički resursi za srpski jezik i softverski alati, razvijeni u okviru Grupe za jezičke tehnologije Univerziteta u Beogradu, mogu koristiti za unapređenje postavljanja upita. Rezultati pretrage mogu biti značajno unapređeni korišćenjem različitih leksičkih resursa, kakvi su morfološki rečnici i semantičke mreže. Izloženi pristup može se iskoristiti i u Sistemu naučnih, tehnoloških i poslovnih informacija, jer je efikasno pretraživanje ovog dragocenog resursa, imajući u vidu njegovu heterogenost i obim, kao i preovladavajući tekstualni sadržaj, ...
    ... koji je započet u okviru EuroWordNet projekta (Tufiş, 2004). U projekat BalkaNet je bilo uključeno 13 istraživačkih i naučnih institucija iz zemalja za čije su jezike mreže razvijane, ali i iz Francuske i Holandije. Za svaki jezik formiran je nacionalni razvojni tim, koji je u slučaju srpskog ...
    ... koncepata za određeni jezik, a zasniva se na predstavljanju svakog koncepta pomoću skupa sinonimnih parova reč- značenje. Od ovh parova gradi se osnovni element ove baze - sinset (synset, od engleskog synonymous set). Upotreba para reč-značenje se zasniva na pristupu koji se koristi u klasičnim rečnicima ...

  • Tehnologija izrade i opremanje magacina eksploziva za potrebe ležišta bakra

    Aleksandar Milojević (2024)
    Nakon radova otvaranja i početka eksploatacije, rudno telo bakra velikih rezervi zahteva i veliku količinu eksploziva da bi se ostvario zacrtan kapacitet. Samim tim, neophodno je izraditi funkcionalan magacin eksploziva koji će biti pristupačan svim horizontima i koji će moći da ispuni celokupni kapacitet svih horizonata. Obzirom da će se u magacinu skladištiti eksploziv, on mora ispunjavati specijalne uslove kako bi skladištenje bilo bezbedno. Neophodno je isprojektovati magacin tako da ispuni sve zahteve po pitanju količine i načina skladištenja eksploziva, ...
    podzemna eksploatacija, ležište bakra, magacin, eksploziv
    ... prostorije [ Ugao polu luka svoda || Ugao prelaznog luka Elementi pristupnih ventilacionih hodnika, komora za smeštaj eksploziva i detonatora i komora za distribuciju eksploziva i detonatora dati su u tabeli 4.3. Tabela 4.3. Elementi prostorija Naziv lu a hu h b> hi bi R> Ri « B prostorije ...
    ... vulkanska faza dala je dve asocijacije vulkanita, jednu stariju i jednu mlađu. Starija je predstavljena vulkanoklastitima augit-horblenda andezita sa retkim biotitom a podređeno se javljaju i vulkanoklastiti horblenda dacita. U domenu hidrotermalnog Cu-Au sistema, izdvojene su dve geološki značajne ...
    ... Druga, mlađa asocijacija stena je predstavljena različitim vrstama hornblenda i hornblenda biotit andezita, hornblenda andezita sa piroksenom ı ređe hornblenda dacitima; fenokristali hornblende i biotita su često veoma krupni. Ove stene su poznate su pod nazivom timociti; pretežno su zasićene silicijom ...

  • Konceptualni model hidrogeotermalnog sistema šire okoline Brusa - geotermalna karakterizacija sistema / Conceptual model of hydrothermal system of Brus area - system geothermal characterization

    Dejan Milenić, Ana Vranješ, Marinko Toljić, Ivana Vasiljević, Natalija Radosavljević, Matija Ognjanović (2024)
    Postavljeni konceptualni model hidrogeotermalnog sistema Brusa sa širom okolinom testiran je primenom različitih hidrohemijskih i izotopskih metoda u cilju njegove verifikacije i karakterizacije. Rezultati su ukazali na atomsfersko poreklo geotermalnih fluida i na razviće primarnih rezervoara u okviru karbonatnih stena. Prvi rezervoar formiran je u okviru krečnjaka gornjotrijakse starosti, dok drugi rezervoar egzistira u okviru trijskaih mermera. Zone prihranjivanja locirane su u zapadnom delu terena. Sistemi gravitacionih raseda kontrolišu kretanje fluida u sistemu, dok proces jonske izmene dominira u ...
    hidrogeotermalni sistem, hidrohemijske i izotopske metode, mladi intruzivi

  • The ‘Umka’ landslide

    Uroš Đurić, Dragana Đurić, Miloš Marjanović, Biljana Abolmasov, Ivana Vasiljević (2024)
    We present an in-depth landslide map of the ‘Umka’ landslide near Belgrade, Serbia, at a scale of 1:5000. The map delineates elements at risk, primarily buildings and road infrastructure impacted by the landslide displacements of several cm per year, introduced during frequent reactivation stages. The Main map results from a survey of over 350 buildings and more than 7 km of state and local roads. The acquisition techniques included engineering geological field mapping, building survey, and visual interpretation of ...
    rizik od klizišta, elementi rizika, kartiranje pomoću drona, ispitivanje objekata, geotehnički monitoring

  • Legal framework for recultivation of degraded areas caused by mining exploitation

    Radmila Gaćina (2023)
    Prilikom površinske i podzemne eksploatacije uglja eksploatacioni sistemi oštećuju veće ili manje površine zemljišta. Iskustva pokazuju da su oštećenja zemljišta znatno veća kod površinske eksploatacije, gde je prostora degradiran ne samo u konturi rudnika i okoline, već se promene takođe dešavaju u prirodnom okruženju. U članku su predstavljeni rezultati studije zakonskih okvira rekultivacije u nekim zemljama sveta i u Srbiji. Praktično iskustvo rekultivacije pokazalo je da iskorišćenje i devastacija tokom rudarske aktivnosti predstavljaju opasnost ne samo za pogođena ...
    rekultivacija, melioracija, otkopavanje uglja, zakonska regulativa

  • Savremeni pristup rešavanja problema industrijskog otpada

    Mariја Bošković (2024)
    Rad ukazuje na savremene metode rešavanja problema industrijskog otpada, sa posebnim fokusom na pećnu prašinu koja nastaje tokom metalurških procesa, poput proizvodnje čelika u elektrolučnim pećima. U radu se detaljno razmatra hemijski sastav pećne prašine, koja sadrži teške metale poput cinka, olova i kadmijuma, i naglašavaju ekološki izazovi koje predstavlja njeno zbrinjavanje. Takođe, analiziraju se metode tretmana i valorizacije pećne prašine, uključujući pirometalurške i hidrometalurške procese, pri čemu je poseban akcenat stavljen na reciklažu cinka iz pećne prašine. Dalje, ...
    prašina, elektrolučna peć, cink, teški metali, reciklaža
    ... prašine može se identifikovati prisustvo sledećih elemenata: Fe, Zn, Pb, Mn, Cu, Al, Ca, Mg, K, S, P, C,O:1C!1 [5]. 22 Gvožđe, cink, mangan, aluminijum, kalcijum, magnezijum i kiseonik se uvek nalaze u uzorcima prašine, dok prisustvo ostalih elemenata varira u zavisnosti od analiziranih čestica ...
    ... frakcije u poređenju sa prosečnim uzorkom, dok udeli cinka, olova i kadmijuma opadaju [5]. Sadržaj pomenutih elemenata utiče na kvalitet čeličnog otpada — niži sadržaj ovih elemenata označava bolji kvalitet. Elektrolučna prašina sa visokim sadržajem cinka najčešće ga sadrži u obliku ZnO, dok je ...
    ... Kategorizacija i klasifikacija otpada Kategorizacija otpadnih materijala važna je sa stanovišta definisanja i efikasnog prepoznavanja otpada. Zemlje Evropske Unije koriste dokument pod nazivom "Evropski katalog otpada i lista opasnih otpada” [EWC, 2002|. Prema pomenutoj listi, oko 1.000 otpada ...

  • The different approaches in seismic stratigraphy interpretation

    Dejan Radivojević (2018)
    U tekstu su prikazana dva osnovna pristupa u seizmostratigrafskoj interpretaciji. Prvi kao polaznu osnovu ima seizmičke sekcije, čija se interpretacija u kasnijoj fazi koreliše sa bušotinskim podacima. Drugi u prvoj fazi analizira podatke dobijene dubokim bušenjem koji se kasnije korelišu sa seizmičkim sekcijama. Prikazan je hronološki redosled i objašnjen postupak pri seizmostratigrafskoj interpretaciji oba pristupa. Ovakav način interpretacije omogućio je naftnim kompanijama detaljnije i preciznije sagledavanje geoloških odnosa, smanjenje rizika istraživanja i racionalnije projektovanje razradnih bušotina.
    seizmostratigrafija, istraživanje nafte i gasa, karakteristične seizmičke sekvence, seiz-mofacijalna analiza
    ... frakturiranih zo- na. Rasedne zone se na seizmičkim sekcijama uoča- vaju kao diskontinuiteti reflektora ili kao površine ra- sednih zona, a vrlo retko kao pojedinačni rasedi. Pri- likom interpretacije raseda treba odrediti njegovu sta- rost-vreme aktivnosti (izuzetno bitno za migraciju ug- ljovodonika) ...

  • Primena ubrzane konsolidacije kod izgradnje nasipa na deonici priključka Novi Beograd – Surčin autoputa ,,Miloš Veliki"

    Aleksa Tomičić (2024)
    Problem koji se javlja prilikom izgradnje objekata na ne konsolidovanom stišljivom tlu jeste pre svega vezan za prevelika sleganja tla usled opterećenja od objekata, najčešće su to objekti putne infrastrukture (nasipi), ili stambeno poslovni objekti. U tu svrhu se,primenjuju različiti vidovi ubrzanja konsolidacije tla. Stoga za potrebe izrade završnog rada Master akademskih studija studijskog programa geotehnika, na Rudarsko-geološkom fakultetu, izvršena je analiza dva najčešće korišćena postupka ubrzanja konsolidacije: predopterećenjem i ugradnjom peščanih drenova. Glavni cilj ovih postupaka je ...
    stišljivo tlo, konsolidacija, ubrzanje konsolidacije, predopterećenje, peščani drenovi

  • Model za optimizaciju graničnog saržaja metala u rudi u funkciji dugoročnog planiranja površinskih kopova

    Daniel P. Kržanović (2016-06-14)
    Optimizacija graničnog sadržaja metala u rudi jedan je od osnovnih koraka u planiranju i dizajniranju površinskih kopova i ima za cilj postizanje maksimalne neto sadašnje vrednosti (NPV). Iz tog razloga, optimizacija graničnog sadržaja i danas je predmet mnogih istraživanja u rudarskoj nauci, sa ciljem rešavanja praktičnih problema u eksploataciji ležišta.Dugoročno planiranje eksploatacije na površinskim kopovima podrazumeva sagledavanje svih relevantih parametara i faktora (geologije rudnog ležišta, tehnologije proizvodnog procesa, kapaciteta otkopavanja i prerade, troškova, cena metala, iskorišćenja i dr) kako ...
    površinski kop, dugoročno planiranje, optimizacija graničnog sadržaja, maksimizacija neto sadašnje vrednosti (NPV).
    ... razvijenim zemljama, razvijen niz softvera koji služe iznalaženju najpovoljnijih rešenja za eksploataciju nekog ležišta. Spektar problema koji se rešavaju primenom takvih softvera je veoma širok, od modeliranja ležišta (geološke interpretacije ležišta) pa do tehničkih rešenja pojedinih elementa u sistemu ...
    ... delimited“ vrste tabele. Datoteke sadrže za svaku bušotinu podatke o:  geodetskim elementima svake bušotine (x,y,z, Lb, azimut,..),  litologiji po intervalima svake bušotine,  hemijskim probama za elemente po definisanim intervalima bušotina. Za svaku bušotinu dat je opis izdvojenih tipova stena ...
    ... rešava se jednostavnim dodavanjem premije rizika (engl. Risk premium- RP) na diskontnu stopu da bi se izračunao mogući rizik od poslovanja u određenim zemljama. Kao što ćemo videti, NPV se obično smanjuje sa povećanjem diskontne stope. NPV koji koristi WACC plus premije rizika (NPV na WACC + RP) obično je ...

  • Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima

    Dejan R. Stevanović (2015-05-29)
    Savremeno rudarstvo izloženo je stalnom trendu pogoršanja uslova poslovanja.Mogućnost ostvarenja ekonomskih i drugih ciljeva rudarskog projektakompromitovana je stalnim pogoršanjem kvaliteta ležišta na kojima se vršieksploatacija, kao i značajnoj dozi neizvesnosti povezane sa geološkim,ekonomskim i tehničkim parametrima proizvodnje. U ovako kompleksnimuslovima poslovanja, matematički modeli sposobni da odgovore značajnimizazovima, odnosno ponude optimalna rešenja kojima se garantuje maksimalnoispunjenje projektovanih ciljeva, nameću se kao neophodnost.Trenutni, konvencionalni pristup optimizaciji i planiranju površinskih kopovazasniva se na algoritmima, razvijenim sredinom prošlog veka čije je opšteobeležje deterministički ...
    površinski kop, planiranje, optimizacija, stohastički modeli, kontrola kvaliteta uglja, neizvesnost.
    ... u grupu tržišnih neizvesnosti ubraja se i neizvesnost vezana za kursne razlike. Cena berzanski elemenata na svetskom tržištu iskazana je najčešće u jednoj valuti koja po pravilu ne odgovara valuti zemlje gde se data sirovina eksploatiše i odakle se izvozi. Iz tog razloga za finansijske performanse nekog ...
    ... Zbog značajnih nedostataka, kao i zbog brzog razvoja informatičke tehnologije, ručne metode se sve ređe koriste. Danas se koriste za slučaj manjih, geološki prostijih ležišta, gde je veliki broj elemenata rudarskog projekta poznat. Detaljan opis ručnih metoda dobro je dokumentovan od strane Hustrulid W ...
    ... sve probleme (odnosno elemente) tokom faze planiranja. U tom cilju u poglavlju je dat algoritam faze planiranja, sa opisom metoda kojima se svaki element definiše. Četvrto poglavlje daje pregled osnovnih matematičkih modela, koji se koriste pri optimizaciji pojedinačnih elemenata tokom faze planiranja ...

  • Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima

    Dejan R. Stevanović (2015-05-29)
    Savremeno rudarstvo izloženo je stalnom trendu pogoršanja uslova poslovanja.Mogućnost ostvarenja ekonomskih i drugih ciljeva rudarskog projektakompromitovana je stalnim pogoršanjem kvaliteta ležišta na kojima se vršieksploatacija, kao i značajnoj dozi neizvesnosti povezane sa geološkim,ekonomskim i tehničkim parametrima proizvodnje. U ovako kompleksnimuslovima poslovanja, matematički modeli sposobni da odgovore značajnimizazovima, odnosno ponude optimalna rešenja kojima se garantuje maksimalnoispunjenje projektovanih ciljeva, nameću se kao neophodnost.Trenutni, konvencionalni pristup optimizaciji i planiranju površinskih kopovazasniva se na algoritmima, razvijenim sredinom prošlog veka čije je opšteobeležje deterministički ...
    površinski kop, planiranje, optimizacija, stohastički modeli, kontrola kvaliteta uglja, neizvesnost.
    ... u grupu tržišnih neizvesnosti ubraja se i neizvesnost vezana za kursne razlike. Cena berzanski elemenata na svetskom tržištu iskazana je najčešće u jednoj valuti koja po pravilu ne odgovara valuti zemlje gde se data sirovina eksploatiše i odakle se izvozi. Iz tog razloga za finansijske performanse nekog ...
    ... Zbog značajnih nedostataka, kao i zbog brzog razvoja informatičke tehnologije, ručne metode se sve ređe koriste. Danas se koriste za slučaj manjih, geološki prostijih ležišta, gde je veliki broj elemenata rudarskog projekta poznat. Detaljan opis ručnih metoda dobro je dokumentovan od strane Hustrulid W ...
    ... sve probleme (odnosno elemente) tokom faze planiranja. U tom cilju u poglavlju je dat algoritam faze planiranja, sa opisom metoda kojima se svaki element definiše. Četvrto poglavlje daje pregled osnovnih matematičkih modela, koji se koriste pri optimizaciji pojedinačnih elemenata tokom faze planiranja ...

  • Nelinearno dinamičko modelovanje potresa izazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija

    Srđan D. Kostić (2013-11-04)
    U ovoj disertaciji, cilj istraživanja bio je određivanje dinamičkih svojstava potresaizazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija.Analiza potresa izvedena je sa dva aspekta – u prvom delu istraživanja izučavane suvremenske serije oscilovanja tla za vreme potresa, a u drugom delu vršena je analizastabilnosti fenomenološkog Baridž-Knopof modela bloka sa oprugom. Vremenske serijeoscilovanja tla proučavane su primenom postupka analize surogat podataka, kao ikorišćenjem metoda analize nelinearnih vremenskih serija (primena teoreme orazvijanju skalarne vremenske serije). Analiza vremenskih serija izvedena je ...
    potres, naponsko stanje, podzemne prostorije, bifurkacije, vremenskaserija, deterministički haos, stohastičnost, perturbacije, vremensko kašnjenje, jačina trenja
    ... SN+An = Ue (sy) Sn Ug (SN) gde | U-(Sy) | oznacéava broj elemenata u okolini U,(sy). U sluéaju da nema elemenata u okolini sy blizih od ¢, onda povecavamo ¢ sve dok ne nademo pogodno rastojanje sa dovoljnim brojem taéaka za predvidanje. Drugim recima, za sledecu (buducu) vrednost jedne odredene ta¢ke uzima ...
    ...    )( )( 1 NsUns nn N nN s sU s  (6.5) gde │U (sN)│ označava broj elemenata u okolini U (sN). U slučaju da nema elemenata u okolini sN bližih od , onda povećavamo sve dok ne nađemo pogodno rastojanje sa dovoljnim brojem tačaka za predviđanje ...
    ... modifikovano]. Ovakva uzročno-posledična veza između tehnogenih potresa i napredovanja rudarskih radova od posebnog je značaja za teritoriju naše zemlje, s obzirom na to da se pojedina ležišta mineralnih sirovina, u kojima se vrši ili se predviđa podzemna eksploatacija, nalaze u seizmički aktivnim ...

  • Nelinearno dinamičko modelovanje potresa izazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija

    Srđan D. Kostić (2013-11-04)
    U ovoj disertaciji, cilj istraživanja bio je određivanje dinamičkih svojstava potresaizazvanih promenom naponskog stanja pri izradi horizontalnih podzemnih prostorija.Analiza potresa izvedena je sa dva aspekta – u prvom delu istraživanja izučavane suvremenske serije oscilovanja tla za vreme potresa, a u drugom delu vršena je analizastabilnosti fenomenološkog Baridž-Knopof modela bloka sa oprugom. Vremenske serijeoscilovanja tla proučavane su primenom postupka analize surogat podataka, kao ikorišćenjem metoda analize nelinearnih vremenskih serija (primena teoreme orazvijanju skalarne vremenske serije). Analiza vremenskih serija izvedena je ...
    potres, naponsko stanje, podzemne prostorije, bifurkacije, vremenskaserija, deterministički haos, stohastičnost, perturbacije, vremensko kašnjenje, jačina trenja
    ... SN+An = Ue (sy) Sn Ug (SN) gde | U-(Sy) | oznacéava broj elemenata u okolini U,(sy). U sluéaju da nema elemenata u okolini sy blizih od ¢, onda povecavamo ¢ sve dok ne nademo pogodno rastojanje sa dovoljnim brojem taéaka za predvidanje. Drugim recima, za sledecu (buducu) vrednost jedne odredene ta¢ke uzima ...
    ...    )( )( 1 NsUns nn N nN s sU s  (6.5) gde │U (sN)│ označava broj elemenata u okolini U (sN). U slučaju da nema elemenata u okolini sN bližih od , onda povećavamo sve dok ne nađemo pogodno rastojanje sa dovoljnim brojem tačaka za predviđanje ...
    ... modifikovano]. Ovakva uzročno-posledična veza između tehnogenih potresa i napredovanja rudarskih radova od posebnog je značaja za teritoriju naše zemlje, s obzirom na to da se pojedina ležišta mineralnih sirovina, u kojima se vrši ili se predviđa podzemna eksploatacija, nalaze u seizmički aktivnim ...